Người chơi sẽ phải sử dụng nhiều khả năng tư duy để suy luận, giải đố trong các trò chơi này.
Có nhiều trò chơi hay về công việc thám tử, mỗi trò đều có cách tiếp cận riêng. Ví dụ như The Return of the Obra Din, đòi hỏi người chơi suy nghĩ và đôi khi cần có kỹ năng thật của một thám tử. Một số trò chơi sử dụng cách tiếp cận giống như điện ảnh hơn, yêu cầu người chơi sử dụng kỹ năng phát hiện sự dối trá, như LA Noire. Dưới đây là ba tựa game nhập vai về trinh thám hấp dẫn nhất.
Disco Elysium
Disco Elysium có lẽ là trò chơi trinh thám nổi tiếng nhất hiện nay. Mang đến không khí buồn bã, u ám của thập niên 70, Disco Elysium kể một câu chuyện đầy đặn nhưng phản ánh đầy đủ các mặt tiêu cực của xã hội.
Người chơi được phép tạo ra nhân vật thám tử của riêng mình thông qua một công cụ tạo nhân vật đa dạng và linh hoạt. Các thuộc tính và kỹ năng hướng tới việc thực hiện các hoạt động pháp luật và sống sót trong một xã hội sau cách mạng công nghiệp.
Gamedec
Vào thời đại tương lai gần, thế giới đã trở nên không thể sống được, khiến con người phải tự mình khép kín trong một thế giới ảo. Tuy nhiên, tâm hồn tăm tối bên trong con người vẫn có thể hiện hình và gamedec phải can thiệp khi cần thiết. Đây cũng là lúc các dấu vết về các vụ án bắt đầu dần dần được phơi bày.
Trong Gamedec, người chơi có quyền bỏ qua bằng chứng hoặc phớt lờ việc tìm kiếm manh mối để đưa ra những kết luận dựa trên sự đánh giá cá nhân của mình. Tuy nhiên, quyết định đó không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt. Gamedec mở khóa những con đường suy luận khi mỗi vụ án được làm sáng tỏ. Bắt đầu từ những vụ án nhỏ, người chơi sẽ dần dần khám phá ra những bí mật tối tăm của tựa game này.
Persona 4
Tại thị trấn bình yên Inaba, Nhật Bản, một loạt vụ án đầy rùng rợn với nguyên nhân chưa được làm sáng tỏ đã xảy ra. Một nhóm học sinh trung học có khả năng siêu nhiên là những người duy nhất có thể tìm ra danh tính của kẻ giết người thông qua Midnight Channel, một kênh TV kỳ bí chỉ có thể truy cập vào lúc nửa đêm khi trời mưa.
Persona 4 không tập trung quá nhiều vào việc phá án mà chủ yếu là khám phá tâm lý và các trận chiến theo lượt. Tuy nhiên, tựa game này vẫn thực hiện tốt việc khám phá thị trấn Inaba và cư dân của nó, mang lại trải nghiệm sống động cho người chơi.