Buzz
Bài văn Đánh giá tóm tắt truyện ngắn Cố hương xuất sắc, ngắn gọn bao gồm cấu trúc chi tiết, sơ đồ tư duy và các bài văn mẫu được tuyển chọn kỹ lưỡng từ những bài văn đánh giá cao của học sinh lớp 9. Hy vọng rằng, thông qua việc đánh giá truyện ngắn Cố hương này, các bạn sẽ phát triển khả năng viết văn một cách xuất sắc hơn.
Top 40 Đánh giá tóm tắt truyện ngắn Cố hương
Đánh giá tóm tắt truyện ngắn Cố hương – mẫu 1
Hình ảnh quê hương đã ghi dấu sâu đậm trong sáng tác của nhiều nhà văn, trong đó có Lỗ Tấn. Đề cập đến ông là nhắc đến một tác giả nổi tiếng, có nhiều đóng góp cho văn học Trung Quốc và thế giới. Các tác phẩm tiêu biểu của Lỗ Tấn gồm: “AQ chính truyện”, “Thuốc”, “Nhật kí của một người điên”,… và truyện ngắn “Cố hương” cũng là một phần không thể thiếu.
Truyện ngắn này do Lỗ Tấn sáng tác vào năm 1923, thuộc tập “Gào thét”. Tên truyện “Cố hương” có nghĩa là quê cũ, nơi mà người viết đã trải qua những kỷ niệm đáng nhớ. Tác phẩm kể về việc nhân vật chính trở về quê hương sau nhiều năm xa cách. Cảnh quê hương trở nên u tối, hoang vắng không còn như xưa, khiến nhân vật cảm thấy tiêu điều và xót xa.
Truyện mở đầu với hình ảnh quê hương hiện lên u tối, hoang vắng, mô tả một cách chân thực và sâu sắc. Nhân vật chính trở về quê hương với nỗi tiếc nuối và hy vọng cuộc sống của quê mình sẽ được cải thiện. Những kỷ niệm về tuổi thơ, những người hàng xóm và những thay đổi trong cuộc sống xã hội được tái hiện chân thật qua câu chuyện.
Khi rời xa quê hương, nhân vật “tôi” cảm nhận nơi đó chỉ còn lại trong kí ức và không còn lưu luyến. Môi trường xung quanh trở nên tẻ nhạt, tạo cảm giác cô đơn và khó chịu với những “bức tường vô hình, cao vút, khiến tôi cảm thấy cô đơn và tương phùng”. Cảnh quê hiu quạnh, tiêu điều và sự thay đổi tiêu cực của con người khiến tâm trạng của nhân vật trở nên buồn bã, thất vọng. Những người dân đã trở nên tầm thường, nghèo đói, hẹp hòi, ích kỷ và lợi dụng lẫn nhau. Có người đến để giúp đỡ, song cũng có người đến để lấy đi tất cả những vật dụng trong ngôi nhà cũ, “dù xấu xí, nhỏ bé hay lớn lao thì cũng biến mất như tuyết tan”. Nghe tiếng sóng vỗ bờ, nhân vật “tôi” mong ước Thủy Sinh và Hoàng không phải trải qua những khó khăn giống như mình và Nhuận Thổ. “Tôi cũng không muốn họ phải chạy đôn chạy đáo như tôi vì tình bạn, không muốn họ phải khốn khổ như Nhuận Thổ, cũng không muốn họ phải đối mặt với sự đau khổ và tàn ác như nhiều người khác”. Những đứa trẻ cần được sống trong một môi trường tốt đẹp hơn. Tác giả đã kết thúc truyện “Cố hương” bằng hình ảnh của một con đường ý nghĩa và biểu tượng, không chỉ là con đường hàng ngày mà còn là con đường dẫn đến cuộc sống tươi sáng, hạnh phúc hơn trong tương lai. Nhân vật “tôi” khẳng định: “Thực tế trên thế giới không có con đường sẵn có, mà chỉ có những người đi mãi mãi tạo ra con đường”. Con đường không tự nhiên mà do con người tạo ra. “Tôi” luôn tin rằng con đường mới sẽ mang lại một cuộc sống tự do, ấm no và đầy đủ hơn cho mọi người. Tình yêu quê hương mạnh mẽ của nhân vật “tôi” được thể hiện thông qua niềm tin vào sự thay đổi tích cực của quê hương và con người. Đây cũng là tư tưởng nhân đạo mà Lỗ Tấn truyền tải qua tác phẩm của mình. Truyện đã linh hoạt sử dụng các kỹ thuật nghệ thuật như hiện tại, quay lại ký ức, so sánh và xen kẽ để tạo ra một cấu trúc truyện chặt chẽ. Bằng cách tinh tế miêu tả tâm trạng của nhân vật, tác giả đã tạo ra các nhân vật sống động, chân thực và sinh động. Việc sử dụng hình ảnh biểu tượng và các phương thức diễn đạt như tự thuật, mô tả, biểu cảm và luận điệu đã góp phần không nhỏ vào thành công của tác phẩm.
Qua truyện ngắn này, bạn đọc có thể nhìn thấy tiếng nói chỉ trích, phê phán xã hội phong kiến cũ đồng thời tác giả cũng đặt ra câu hỏi về con đường đi của người nông dân lao động và toàn thể xã hội. Ông đã dùng thứ vũ khí lợi hại là ngôn từ để “biến đổi tinh thần” nhân dân đang trong tình trạng “ngu muội” và hèn nhát”.
Dàn ý Phân tích truyện ngắn Cố hương
1. Mở bài
- Giới thiệu vài nét về tác giả Lỗ Tấn: Một nhà văn tài năng với mong muốn dùng văn chương làm vũ khí tinh thần chống lại sự ngu dốt lạc hậu
- Vài nét cơ bản về tác phẩm Cố hương: Một tác phẩm chứa đựng những trăn trở của nhà văn thông qua hành trình trở về quê của nhân vật “tôi”
2.Thân bài
a. Tâm trạng của nhân vật “tôi” thay đổi
- Trên đường về quê
+ Hoàn cảnh: Trời lạnh buốt, giữa mùa đông, sau hơn 20 năm xa cách, nhân vật “tôi” quay trở lại quê nhà.
+ Mục đích: Ý định từ biệt quê hương một lần cuối, đưa gia đình đến nơi tôi đang sinh sống và làm việc.
+ Khung cảnh quê hương: Trời u ám, làng quê yên bình nhưng trống vắng, hoang sơ dưới ánh nắng vàng ươm… ⇒ Tâm trạng của tôi đau lòng vì “trong ký ức, làng quê xưa đẹp hơn nhiều”, cảm thấy thất vọng, trống rỗng khi nhìn thấy làng quê hoang vắng, khác biệt so với quá khứ.
⇒ Bức tranh về làng quê trở nên ảm đạm, héo hắt, thể hiện tình trạng suy thoái của xã hội thời đầu thế kỷ XX.
b. Thời gian ở lại quê nhà
Nhân vật “tôi” trải nghiệm mọi khía cạnh của quê hương mình:
- Bức tranh tự nhiên:
+ Buổi sáng thanh bình, trên mái nhà, những cọng rơm khô lay động nhẹ nhàng
+ Những căn nhà đã trống vắng nhiều, càng thêm u tịch.
⇒ Không gian trở nên hoang vu, buồn bã, gợi lên cảm xúc lẻ loi
- Những con người
+ Mẹ: “vui vẻ bên ngoài, nhưng trong lòng chất chứa nỗi buồn”: nỗi buồn của người chuẩn bị rời xa mái ấm đã sinh ra và nuôi dưỡng mình mà chưa biết ngày gặp lại.
⇒ Tâm trạng tiếc nuối, buồn bã của một người chuẩn bị rời xa quê hương.
+ Cháu Hoằng: nhìn thấy “tôi” lạ lẫm vì chưa bao giờ gặp mặt, cảm thấy “tôi” khác biệt so với những người ở quê mà cháu thường gặp.
⇒ Nhấn mạnh sự thay đổi của quê hương và cả bên trong con người, khiến Cháu Hoằng cảm thấy lạ lẫm đối với “tôi” so với những người khác, cũng như những lối sống, suy nghĩ quen thuộc ở quê.
+ Chị Hai Dương: 20 năm trước là một người phụ nữ quyến rũ, được mọi người yêu mến, nhưng sau 20 năm trở thành một người phụ nữ không chỉ xấu về bề ngoại mà còn tính tình.
+ Nhuận Thổ: Từ một cậu bé nông dân khỏe mạnh, thông minh và hiểu biết nhiều, giờ đây trở thành một người nông dân già yếu, nghèo khổ, chấp nhận số phận một cách cam chịu.
⇒ Nguyên nhân của sự thay đổi này là do lối sống lạc hậu của người nông dân, từ một hiện thực đen tối và một xã hội phong kiến suy tàn.
+ Nhân vật Thủy Sinh: Tương tự như bố với tính cách nhút nhát, luôn che giấu sau lưng bố. So với Nhuận Thổ 20 năm trước, Thủy Sinh “gầy còm, cổ không đeo vòng bạc”.
⇒ Nguyên nhân gây nên sự nghèo khổ, khốn cùng hơn, không còn như thời tuổi thơ mà Nhuận Thổ đã trải qua. Tác giả cũng âm thầm lo lắng về tương lai của thế hệ sau như Thủy Sinh liệu có trở nên như Nhuận Thổ hiện tại không.
⇒ Tác giả đang nhìn nhận thẳng vào thực tế xã hội đang đẩy con người vào trạng thái tha hóa và sử dụng văn chương để phơi bày sự thực và khuyến khích con người “chữa trị tâm hồn cho dân tộc”
c. Trên hành trình rời xa quê
- Tình hình xảy ra: Bình minh lặng im ⇒ sử dụng bố cục tác phẩm ở đầu và cuối tương ứng, đồng thời thời điểm bình minh còn gợi lên nỗi buồn, suy tư
- Tâm trạng: không còn lưu luyến, cảm thấy mình hoàn toàn bị bỏ rơi, cô đơn và không thoải mái.
- Ước mơ về một cuộc sống mới: tươi đẹp, hạnh phúc hơn so với hiện tại.
+ Mong muốn: Mong rằng những đứa trẻ kế thừa sẽ không trải qua những khó khăn như chúng tôi, không phải đối mặt với sự áp đặt và căng thẳng như chúng tôi đã từng trải qua...
+ “Chúng tôi hy vọng rằng những đứa trẻ sẽ sống trong một thế giới mới” với một làng quê tươi đẹp và những con người tử tế và thân thiện.
d. Hình ảnh của con đường
- Con đường ven sông, con đường nước (nghĩa đen): dù đi mãi cũng sẽ trở thành con đường. Đó chính là con đường mà chúng tôi và gia đình đang theo đuổi.
- Con đường mà cả dân tộc Trung Hoa đang xây dựng, đổi mới, đó là hy vọng của các nhà văn cho một tương lai tươi sáng cho dân tộc (nghĩa bóng).
⇒ Vấn đề đặt ra: Xây dựng những cuộc đời mới, những con đường mới tốt đẹp hơn cho tương lai. Hy vọng vào thế hệ trẻ làm thay đổi quê hương, mang lại tự do và hạnh phúc cho con người
3. Kết bài
- Tóm tắt những giá trị nghệ thuật đáng chú ý góp phần làm nên thành công của tác phẩm
- Kết nối giữa con đường quê hương và con đường cá nhân
Sơ đồ tư duy Phân tích truyện ngắn Cố hương
Phân tích truyện ngắn Cố hương – mẫu 2
Tác giả Lỗ Tấn được biết đến là một nhà văn cách mạng nổi tiếng của Trung Quốc. Không thể không nhắc đến tác phẩm nổi tiếng của ông là truyện ngắn “Cố hương”. Tác phẩm này mang đến cho độc giả những cảm xúc sâu lắng về tình yêu quê hương. Nó như một bức tranh về ký ức tươi đẹp của những con người và nơi quê hương đáng nhớ.
Trong truyện “Cố hương”, những nhân vật như tôi, mẹ, cháu Hoàng, Nhuận Thổ, Thủy Sinh, chị Hải Dương xuất hiện. Họ là biểu tượng của quê hương và gợi lên những kỷ niệm đáng nhớ về nơi đất này. Khi nhân vật “tôi” trở về quê sau 20 năm, anh phải đối diện với nhiều cảm xúc khác nhau từ buồn bã đến ngọt ngào. Những ký ức tuổi thơ bất chợt ùa về, khiến lòng anh đầy xúc động.
Tuổi thơ và quê hương luôn gắn kết với nhau, tạo nên một tình yêu mãnh liệt với quê hương. Qua câu chuyện về Nhuận Thổ, tác giả đã thể hiện tình cảm này một cách rõ ràng và chân thực.
Tác phẩm cũng nhấn mạnh sự thay đổi của quê hương qua thời gian, từ hình ảnh quê cũ đẹp đẽ đến hình ảnh quê nay xơ xác và buồn bã. Việc nhìn lại quê hương hiện tại và quê hương trong ký ức đồng thời cũng là việc nhìn nhận lại bản thân và quá khứ.
Tác phẩm “Cố hương” của nhà văn Lỗ Tấn vẽ lên hình ảnh quê hương đẹp đẽ trong kí ức tuổi thơ của tôi, một hình ảnh mà dù bước chân đi xa nhưng vẫn mãi hiện hữu, luôn khuất phục lòng ta muốn trở về.
Phân tích truyện ngắn Cố hương – mẫu 3
Lỗ Tấn (1881 – 1936) là một nhà văn vĩ đại của Trung Quốc thời kỳ đầu thế kỷ XX, để lại nhiều tác phẩm nổi tiếng như Gào thét (1923) và Bàng hoàng (1926). Trong số đó, truyện ngắn Cố hương là một tác phẩm nổi bật.
Trong truyện, tác giả thông qua hình ảnh quê nhà và những suy tư sâu lắng về sự thay đổi của nơi và con người đã chỉ trích mạnh mẽ chế độ phong kiến và khao khát sự giải thoát cho nông dân khỏi những áp lực xã hội. Việc trở về quê nhà sau một thời gian dài xa cách đã làm nổi lên nỗi buồn và suy tư về những thay đổi đáng tiếc, đồng thời khao khát cho thế hệ sau sự tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Bắt đầu bài văn, tác giả tự thổ lộ tâm trạng trong chuyến trở về quê hương: Dù trời lạnh có đến đâu, tôi vẫn không ngần ngại quay trở về làng cũ, mặc dù đã bỏ xa nơi này hơn hai mươi năm qua. Chuyến đi này đích thân mang ý nghĩa và quan trọng nên tác giả không thể không về, dù phải vượt qua hai ngàn dặm xa xôi, trong cái lạnh của mùa đông. Cố hương đại diện cho quê nhà, những gì mà mỗi người gắn bó mật thiết và thiêng liêng. Sau những năm tháng đi xa, tác giả quyết định quay về quê nhà, không phải để sum họp mà là để từ biệt, có thể là lần cuối cùng, để lại mọi kỷ niệm và mảnh đất đậm chất thơ ấu. Tâm trạng của tác giả đầy nặng nề và buồn bã, lan tỏa cả vào cảnh vật xung quanh: Giữa mùa đông, gần đến làng, bầu trời trở nên u ám hơn. Cơn gió lạnh thổi qua khoang thuyền, nhìn ra các khe hở, thấy những thôn xóm xa xa, cô đơn, bao phủ dưới bầu trời vàng úa. Tâm trạng buồn rối lan tỏa trong tác giả, khiến cho cảnh vật trở nên ảm đạm, thê lương hơn. Tác giả hoài nghi vào những ký ức của mình và nghĩ rằng có lẽ do tâm trạng buồn, khiến cho mọi thứ trở nên u ám hơn trong mắt mình: Hình ảnh quê nhà trong ký ức không trùng khớp với hiện thực. Quê nhà trước kia tôi nhớ là đẹp hơn. Nhưng để diễn đạt rõ đẹp như thế nào, nói rõ ở điểm nào thì thật khó mà diễn tả. Một phần nào đó giống nhau nhưng cũng có sự khác biệt. Tôi nghĩ rằng có lẽ quê nhà tôi chưa từng thay đổi, nhưng do tâm trạng hiện tại không vui, nên nhìn mọi thứ trở nên trầm u. Chuyến đi trở về quê nhà này, ý định cuối cùng của tôi là chấm dứt mọi thứ. Ngôi nhà xưa của chúng tôi, nơi đời thế hệ đời chúng tôi sinh sống và ăn nên làm ra, giờ đã được chấp nhận bán cho người khác. Vì vậy, tôi cần phải trở về trước Tết, để từ biệt ngôi nhà thân yêu và quê hương, đưa gia đình đến nơi mới tôi đang sinh sống.
Tả lại sự thay đổi buồn của quê hương và những cảm xúc rối bời trong lòng nhân vật khi trở về. Khi bước chân vào làng, tôi nhận ra cảnh quê giống như ven sông: Sáng mai tinh mơ, tôi về nhà. Trên mái nhà, những cọng tranh khô nhô lên trong gió, rõ nhà không đổi chủ không đáng. Có lẽ những gia đình khác đã ra đi, khiến cảnh vật trở nên cô đơn hơn. Về đến nhà, việc dọn dẹp kết thúc, mẹ kể về anh Nhuận Thổ luôn nhắc đến con và mong được gặp con. Mẹ đã liên lạc với anh ấy để thông báo khi con về. Có lẽ anh ấy sắp đến rồi. Nghe mẹ nói, trong kí ức của nhà văn, hình ảnh làng quê với những cảnh vật và con người xưa hiện ra rõ ràng từng chi tiết: Thời xưa, trong kí ức tôi, xuất hiện một cảnh tượng kỳ bí và đẹp đẽ: Một vầng trăng vàng rực sáng trên bầu trời xanh thẫm, dưới đất là bãi cát ven biển, đầy cây dưa hấu màu xanh rợn. Giữa đám dưa, một đứa trẻ cầm đinh ba, đang cố gắng bắt con tra. Con vật quay đầu, chạy đi qua lưng đứa trẻ và biến mất. Tác giả nhớ rõ hình ảnh của đứa bạn nhỏ từ hai chục năm trước. Nhuận Thổ thường đến vào dịp giỗ lớn của gia đình tôi. Cậu bé này dễ thương, khỏe mạnh, đội mũ lông chiên nhỏ trên đầu, đeo vòng bạc lấp lánh. Tiếp theo là những kí ức đẹp về người bạn thân thời thơ ấu. Nhuận Thổ thích kể chuyện về cách bắt chim: Làng chúng tôi đất cát đầy, khi có tuyết, chúng tôi quét sạch một vùng trống, dùng cột và nòng lớn để bắt chim. Sau đó là những kỉ niệm về việc chơi biển: Mùa hè, anh đến nhà chơi. Ban ngày, chúng tôi đi biển nhặt vỏ sò đủ màu sắc. Rồi câu chuyện về con tra kỳ lạ như trong truyện cổ tích: Ở làng chúng tôi, ai đó cầm dưa lên làm quả ăn, không lấy trộm. Nhớn giờ, trời sáng, có tiếng sột soạt. Tra đang ăn dưa. Thế là cậu bé định đâm đinh ba vào... Lúc ấy, Nhuận Thổ trước mắt tôi là một anh hùng nhỏ bé, là người có nhiều chuyện kỳ bí, không ai biết ngoài chúng tôi. Họ không biết rằng Nhuận Thổ sống bên biển, trong khi chúng tôi chỉ nhìn thấy bốn bức tường xung quanh sân nhà!
Những nông dân như Nhuận Thổ không chỉ gánh chịu những khó khăn về thời tiết, thuế lệ cao, sự đe dọa từ quân lính, tội phạm, quan lại, mà còn phải đối mặt với những quan niệm cũ kỹ về tầng lớp xã hội, áp lực từ giai cấp thống trị, và những tín ngưỡng đa dạng… Nhuận Thổ mang về những vật thờ từ nhà cũ của gia đình, chắc chắn với hi vọng sẽ đem lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho mình: Khi anh ấy xin được cây hương và đèn nến, tôi không khỏi cười nhẹ, nhận ra rằng anh ấy luôn tôn trọng việc tín ngưỡng.
Trên mặt đất ban đầu không có con đường. Đường chỉ xuất hiện do con người đã bước qua, là kết quả của sự khám phá và sáng tạo… Trong cuộc sống, bất kể gặp phải bao nhiêu khó khăn, chúng ta cần kiên định và quyết tâm để mở ra con đường tương lai tỏa sáng. Đó là thông điệp sâu sắc mà nhà văn Lỗ Tấn muốn truyền đạt cho mọi người.
Phân tích truyện ngắn Cố hương – mẫu 4
Lỗ Tấn (1881-1936) là một trong những nhà văn cách mạng nổi tiếng của Trung Quốc. Tác phẩm “Cố hương” không chỉ là một câu chuyện ngắn đầy cảm xúc mà còn là một tình yêu sâu đậm đối với quê hương. Nó lưu giữ và tái hiện chân thực những kí ức đẹp đẽ của tuổi thơ, thể hiện số phận của những người dân xứ mình với những nỗi buồn và hy vọng đan xen.
Các nhân vật như tôi, mẹ tôi, cháu Hoàng, Nhuận Thổ, Thủy Sinh, chị Hải Dương đều là những người con của quê hương, mang đầy những cảm xúc về nơi mình sinh ra và lớn lên. Sau một thời gian xa cách, tôi quyết định trở về thăm quê. Hành trình dài hàng nghìn dặm qua những cơn rét buốt của mùa đông. Trái tim lúc này rộn ràng và nao nức. Gió lạnh thổi qua làm lắng đọng lòng người. Gần kề làng quê, bầu trời u ám mờ dần, những nhà cửa xa xôi mờ nhạt, tiều tụy và hẻo lánh… lòng tôi bỗng dưng nghẹn ngào, tại sao quay về quê nhà lại mang nỗi buồn? Tôi tự hỏi liệu đây có phải là quê hương trong ký ức của tôi không? Chuyến về quê lần này không chỉ để thăm, mà còn để chia tay nhà cũ, nơi từng chứng kiến đại gia đình chúng tôi cùng nhau trải qua bao kỷ niệm. Không thể không buồn khi phải rời xa sau hai mươi năm lữ hành để đến một nơi xa lạ, bắt đầu cuộc sống mới.
Không có thời thơ ấu thì không có quê hương. Tình bạn từ thời thơ đã góp phần làm cho tình yêu quê hương mãi mãi tươi mới. Hình ảnh Nhuận Thổ khi còn nhỏ là biểu tượng của quê hương, là một phần không thể thiếu của tình yêu quê hương. Trái lại, hình ảnh Nhuận Thổ hiện tại đem đến nỗi buồn, nỗi đau về quê hương sau những năm xa cách. Sự thay đổi về ngoại hình và tâm trạng của Nhuận Thổ khiến cho cuộc gặp lại đầy xúc động và tiếc nuối, nhấn mạnh sự chia cắt lớn lao do hệ thống lễ giáo và quy tắc xã hội gây ra.
Đọc và suy ngẫm lại tác phẩm “Cố hương”, tôi vẫn bị ấn tượng bởi câu nói: “Cũng giống như những con đường trên mặt đất; kỳ thực trên mặt đất vốn không có đường. Người ta đi mãi thì mới tạo ra con đường”. Dù đi xa hay gần, dù đến những vùng đất mới, quê hương vẫn luôn là điểm đến đẹp nhất, là nơi chúng ta gắn bó mãi mãi.
