Buzz
Bài Văn Phân Tích Đoạn Trích Mã Giám Sinh Trong Kiều Hay Nhất, Ngắn Gọn Với Dàn Ý Chi Tiết, Sơ Đồ Tư Duy Và Các Bài Văn Mẫu Từ Những Bài Văn Đạt Điểm Cao Của Học Sinh Lớp 9. Hy Vọng Với Phân Tích Đoạn Trích Mã Giám Sinh Trong Kiều Này Các Bạn Sẽ Yêu Thích Và Viết Văn Tốt Hơn.
Top 40 Phân Tích Đoạn Trích Mã Giám Sinh Trong Kiều
Phân Tích Đoạn Trích Mã Giám Sinh Trong Kiều – Mẫu 1
Truyện Kiều là một Tác Phẩm Kiệt Tác Của Văn Học Việt Nam, Là Tác Phẩm Có Giá Trị Cao Về Mặt Nội Dung Cũng Như Nghệ Thuật Của Đại Thi Hào Nguyễn Du. Truyện Kiều Không Chỉ Là Tác Phẩm Lớn Của Văn Học Trung Đại Việt Nam Mà Đây Còn Là Tác Phẩm Đưa Nền Văn Học Việt Nam Đến Với Độc Giả Trên Thế Giới. Truyện Kiều Là Tác Phẩm Thơ Nôm Viết Về Nhân Vật Thúy Kiều, Một Con Người “Tài Sắc Vẹn Toàn”, Một Con Người Tài Hoa Xuất Chúng, Nhưng Càng Tài Hoa Bấy Nhiêu Thì Cuộc Đời Của Cô Gái Này Càng Bất Hạnh, Thăng Trầm Bấy Nhiêu. Vốn Là Một Tiểu Thư Đài Các Sang Trọng, Cao Quý Nhưng Những Biến Cố Bất Ngờ Ấp Đến Với Gia Đình Thúy Kiều Đã Vô Tình Đẩy Nàng Vào Biến Cố Lớn Nhất Của Cuộc Đời Mình. Đoạn Trích Đánh Dấu Chuyển Biến Của Cuộc Đời Thúy Kiều Từ Một Tiểu Thư Cao Quý Sang Cuộc Sống Đầy Cay Đắng Của Một Cô Gái Lầu Xanh, Đó Chính Là Đoạn Trích “Mã Giám Sinh Mua Kiều”.
Đoạn Trích “Mã Giám Sinh Mua Kiều” Là Đoạn Trích Miêu Tả Cảnh Thúy Kiều Bán Mình Cho Mã Giám Sinh Để Lấy Tiền Cứu Cha Và Cả Gia Đình. Qua Cuộc Ngã Giá Mua Bán Ấy Ta Thấy Được Tâm Trạng Đau Khổ Của Thúy Kiều Cũng Như Lột Trần Bản Chất Xấu Xa, Giả Dối Của Mã Giám Sinh, Lên Án Thế Lực Đồng Tiền Đã Chèn Ép, Bức Con Người Vào Bước Đường Cùng Của Sự Đau Khổ. Mở Đầu Bài Thơ Là Không Gian Của Cuộc Mua Bán, Đó Chính Là Hình Ảnh Của Mụ Mối Khi Dắt Vào Một Người Khách Xa Lạ, Người Sẽ Mua Kiều:
“Gần Miền Có Một Mụ Nào
Guiding the distant traveler to seek a name
Asking the name, said Mã Giám Sinh
Asking the hometown, said Huyện Lâm Thanh is also near
“Who” here can be understood as the matchmaker, before Thúy Kiều's request, this matchmaker had brought a stranger “Guiding the distant traveler to seek a name,” asking his name, he said Mã Giám Sinh, this name indicates he is an educated person, more specifically, a student of the Quốc Tử Giám school, from Lâm Thanh. Listening to the enthusiastic and earnest introduction of the matchmaker, Mã Giám Sinh seems to be a decent person, with an educational background as a student, but not letting the reader be curious for long, in the following verses Nguyễn Du fully reveals the true nature of this seemingly kind and educated person:
“Past the age of twenty-four
Clean-shaven, neatly dressed
Before the teacher, afterward the servant
The bank provides a way to the upper floor
Unlike the name full of scholars, with clear origins to prove kindness, the physical descriptions bring a completely opposite feeling, that is a man who is “past the age of twenty-four” meaning he is over forty years old, furthermore, “clean-shaven, neatly dressed”. In ancient feudal society, past the age of twenty-four could be considered middle-aged, with such an age and still a student of Quốc Tử Giám school truly makes others feel incredulous, moreover, the excessive grooming in appearance, clothing suggests an image of a somewhat pretentious, ostentatious person, because even though he is old, he still tries to appear young. Just judging by appearance alone shows the contemptible fakeness of this character.
“The seat above sits upright
The inner chamber’s match has urged her to come out in time
My personal pain adds to the family's sorrow
A step onto the flower porch, tears wet the steps
Indeed, as we predicted, not only the bare appearance, ostentatiousness but even the actions show ignorance, lack of education, contrasting greatly with the scholarly label he introduced himself as “The seat above sits upright”. “The seat above” here is reserved for those sitting above, meaning adults, predecessors, but here Mã Giám Sinh does not know about that basic etiquette, or maybe he knows but deliberately ignores it, because he still considers himself to be proactive, as he will spend money to buy Kiều. He assumes the right to be domineering, demonstrating such a disrespectful manner. Not only the master Mã Giám Sinh but also his servants clearly show that they are hired, borrowed people, because if they were truly his servants, there wouldn't be scenes of disorder and chaos like that “Before the teacher, afterward the servant”. Contrary to the bossiness, arrogance of master Mã Giám Sinh, Kiều is extremely distressed.
“My personal pain adds to the family's sorrow”, at this moment Thúy Kiều is burdened with emotions, thoughts along with suffering because she knows afterward she will have to endure bitterness, suffering due to a marriage bought with money without love. At this time, she is both sad and distressed for herself but also adds worry for her parents and siblings. “A step onto the flower porch, tears wet the steps” her footsteps are now truly painful, heavy, because on her shoulders she carries the weight of not only suffering but also great responsibilities that a child's duty requires, her tears falling make readers feel sorrowful, sympathetic.
“Hesitant against the wind, fearing the mist
Stopping, embarrassed, gazing at the thick face reflection
The matchmaker tightly holds hands, intertwines hair
Sadness like wilted flowers, frail like bamboo
Faced with an uncertain future, Thúy Kiều seems to have premonitions about her life, those premonitions make Kiều feel fearful, hesitant, because those will be days full of pain “Hesitant against the wind, fearing the mist”, this is also the inevitable feeling of humans when facing those waves, those ominous premonitions. The sadness, pain that cannot be suppressed is fully expressed on Kiều's face “Stopping, embarrassed, gazing at the thick face reflection”. Before Kiều's impending suffering, sorrow, the matchmaker is still very focused, enthusiastic about her work “The matchmaker tightly holds hands, intertwines hair”, Kiều's sad face is compared by Nguyễn Du to the sadness of wilted flowers and the fragility, thinness like bamboo leaves “Sadness like wilted flowers, frail like bamboo”.
“Balancing appearance, talent, and fortune
Playing the moon melody, testing the poem fan
Intense with a singular fondness
Satisfied only when the guest is pleased
At this verse, the image of Thúy Kiều appears pitiful, as they view her as a commodity for exchange, forcing her to showcase her musical and poetic talents “Playing the moon melody, testing the poem fan”, when they are satisfied with the person they will buy, then Mã Giám Sinh and the matchmaker begin their bargaining “Satisfied only when the guest is pleased”. Such a talented and exquisite person, with heavenly talents, should not be displayed on any other occasion but used to please the buyer, that situation is truly heartbreaking, painful.
“Saying they’re buying a jewel like Lam Kiều
Insistently asking how much for teaching the wall
The matchmaker claims it’s worth a thousand gold coins
Lựa chọn nhiều người yêu thương để nài xin
Vậy là cuộc thương lượng căng thẳng giữa mụ mối và kẻ buôn bán Mã Giám Sinh đã diễn ra. Ở đây, Mã Giám Sinh lộ rõ bản chất của một người buôn bán khi đầu tiên hắn cố gắng giả vờ là người trí thức với việc nói 'Rằng mua ngọc đến Lam Kiều', nhưng ngay sau đó bản chất thật của hắn đã phơi bày, với sự tinh ranh có sẵn, hắn 'bớt một thêm hai', và cuối cùng, sự thật đã được phơi bày khi hắn giảm giá từ 'ngàn vàng' xuống còn 'ngoài bốn trăm'. Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều là một cái nhìn sâu sắc vào xã hội đầy những thực thể 'ăn thịt người', khi con người chỉ là hàng hóa để trao đổi như ở chợ. Đoạn trích này cũng làm nổi bật bản chất giả dối và tâm lý đau khổ, bế tắc của Thúy Kiều trước quyết định quan trọng trong cuộc đời mình.
Phân tích đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều
1. Khởi đầu
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Du và đoạn trích:
+ Nguyễn Du (1765 – 1820) là một nhà văn uyên bác, có hiểu biết sâu rộng và cuộc đời đầy trải nghiệm.
+ Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều: thuộc phần mở đầu cuộc đời của nhân vật chính, Thúy Kiều, của tác phẩm Kiều.
2. Phần thân
- Sử dụng ngôn từ và kỹ thuật miêu tả của Nguyễn Du trong tác phẩm.
+ Mô tả Mã Giám Sinh trùng với bản chất của một người buôn bán.
- Tính cách của Mã Giám Sinh
+ Hình dáng và hành động của Mã Giám Sinh
+ Học sinh ở trường Quốc Tử Giám
+ Khách từ xa
+ Tên: Mã Giám Sinh
+ Quê: huyện Lâm Thanh
+ Tuổi: trên bốn mươi
+ Trang phục: gọn gàng, lịch lãm
+ Lối nói: thô lỗ, thiếu lịch sự
- Hành động: ngồi trên ghế với tư thế tự tin
- Trang phục sắc sảo, không phản ánh đúng đắn độ tuổi, cách ứng xử và giao tiếp thiếu lịch sự, không chân thành, hỗn láo.
- Bản chất
+ Sự giả dối từ quá khứ đến vẻ ngoại, danh tính
+ Bản tính của một kẻ buôn người, lưu manh
- Sử dụng bút pháp thực tế, cùng với các từ tượng hình, biểu tượng làm cho Mã Giám Sinh trở nên giả dối, thiếu học thức, là một kẻ buôn người, không lịch sự.
- Hình ảnh đáng thương của Thúy Kiều
+ Tình huống đáng thương của Thúy Kiều: Nàng bị xem như một món hàng để trao đổi, mua bán.
+ Nhận thức về nhân phẩm.
+ Cảm giác đau đớn, tái tê
- Tâm trạng đau khổ, xấu hổ, đau đớn.
- Tấm lòng của tác giả
+ Khinh bỉ, căm phẫn với sự ảnh hưởng của tiền bạc khi làm tổn thương nhân phẩm con người.
+ Tác giả thể hiện sự nhìn nhận mỉa mai, châm biếm, lên án về diện mạo và thái độ thô lỗ, tục tẫn của Mã Giám Sinh.
- Tác giả thể hiện sự đau lòng sâu sắc trước thực trạng con người bị lạm dụng, bị tổn thương.
- Cảm nhận nỗi tủi hổ, đau đớn của Kiều thông qua việc đồng cảm với nhân vật.
3. Phần Kết
- Nội dung: Sử dụng nghệ thuật miêu tả ngoại hình, cử chỉ và ngôn ngữ đối thoại để phác họa tính cách của nhân vật, vạch trần bản chất xấu xa, đê tiện của Mã Giám Sinh. Đồng thời, chỉ trích những thế lực tàn bạo đã đạp đổ nhân phẩm và tài năng của người phụ nữ.
- Nghệ thuật: Sử dụng hình ảnh tượng trưng, ước lệ. Áp dụng bút pháp tả thực để thể hiện, mô tả và xây dựng nhân vật.
Sơ đồ tư duy Phân tích đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều
Phân tích đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều – mẫu 2
Trong xã hội phong kiến suy tàn, đầy bạo lực và bất công, phụ nữ trở thành nạn nhân khốn khổ nhất. Nguyễn Du thể hiện điều này trong lời thơ thống thiết: 'Đau đớn thay phận đàn bà, Lời rằng bạc mệnh củng là lời chung'. Đời sống của Thúy Kiều là minh chứng sống động cho quy luật này. Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều là nốt nhạc buồn, mở ra một câu chuyện bạc mệnh trong cuộc đời của nàng.
Đoạn trích nằm trong phần Gia biến và lưu lạc của Truyện Kiều. Sau khi bị vu oan và mất tất cả của cải, gia đình Thúy Kiều lâm vào tình cảnh khốn khổ. Thúy Kiều buộc phải bán mình để chuộc cha và em trai ra khỏi lao tù, đánh đổi mối tình đầu với Kim Trọng. Nguyễn Du sử dụng bút pháp tả thực sắc sảo, tài tình để mô tả Mã Giám Sinh và cảm nhận nỗi đau đớn, tuyệt vọng của Thúy Kiều - người con gái tài sắc bị xem như hàng hóa vô tri, bị mua bán mà không được sự xót thương. Đoạn trích này là lời tố cáo sự tàn bạo của xã hội phong kiến suy tàn và lời kêu gọi thống thiết: Hãy cứu lấy nhân tính của con người ẩn sau mỗi từ ngữ, hình ảnh trong bức tranh văn học này.
Việc Thúy Kiều muốn bán mình đã gây xôn xao dư luận vì cô là người nổi tiếng với tài sắc hoàn hảo. Mã Giám Sinh đã nhờ người mai mối để cưới cô làm vợ.
Ngoại hình của Mã có nhiều mâu thuẫn. Tuổi tác của Mã khó xác định vì từ ngữ và cách ăn mặc của hắn không phản ánh đúng tuổi thật.
Khi Mã nhìn Thúy Kiều, hắn ép cô phải thể hiện tài năng và sắc đẹp để định giá nàng. Mặc dù còn nhiều điều mờ ám về Mã, nhưng thái độ và hành động của hắn đã lộ bản chất tiêu biểu của kẻ vô lễ, vô học.
“Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng
Ngại ngùng dợn gió e sương
Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày.
Thùy Kiều đánh đàn, tóc thả, tay bắt tay,
Bức tranh buồn như cúc, mảnh gầy như mai.
Nguyễn Du tiếp tục sử dụng phong cách tả nhân vật chính diện trong Truyện Kiều, với vẻ đẹp tuyệt vời của Kiều trong cảnh đau khổ, thổn thức lòng người.
Mua Kiều của Mã Giám Sinh là một minh chứng cho nghệ thuật miêu tả tâm lí và xây dựng hình tượng nhân vật của Nguyễn Du. Truyện Kiều là một câu chuyện kêu gọi xã hội ngăn chặn những tội ác và cứu lấy nhân phẩm con người.
Phân tích đoạn Mã Giám Sinh mua Kiều – phần 3
Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều là một phần của câu chuyện đầy bi kịch và đau lòng về sự mất mát trong gia đình và tình yêu của Thúy Kiều.
Đoạn thơ mô tả cảnh Mã Giám Sinh mua Kiều và nỗi đau thương của nàng trong bi kịch gia đình và tình yêu.
Cảnh Mã Giám Sinh mua Kiều lột tả sự thật đau lòng của xã hội, với những kẻ buôn thịt bán người và mối giữa họ, khiến người đọc cảm thấy bất lực trước việc nhân phẩm bị hiến dâng.
Một mối đòi giá nghìn vàng,
Bán hồn lượng người thương chẳng ai nài!
Tác giả tài tình trong việc vẽ lên nhân vật mụ mối, cho thấy hình ảnh của họ khá thông minh và linh hoạt trong công việc mua bán người.
'Tên tôi, rằng: 'Mã Giám Sinh',
Quê tôi, rằng: 'Huyện Lâm Thanh gần đây'.
Mặc dù Mã Giám Sinh chỉ là một kẻ buôn thịt bán người, nhưng hắn tự phụ và lừa dối người khác với vẻ ngoài của một trí thức quý tộc, dẫn đến sự hé lộ gradually về tính cách thực sự của hắn.
Mùa xuân tuổi trẻ luôn đẹp,
Áo dài nét đẹp, mái tóc càng duyên.
Dẫu là người quan trọng, thái độ lịch sự không thể thiếu. Nhưng mấy ông khách từ xa này sao mà 'hỗn loạn' không biết giữ phép lịch sự! Hành động cẩu thả, thiếu ý thức, động tay leo lên ghế cao ngồi 'cầu nguyện'! Nếu là sinh viên trường Đại học Quốc gia Hà Nội chính thức, thì họ rất ít lịch thiệp!
Thứ tự kém trước sau không đều,
Bí thư quận đưa mối lạ lùng vào phòng họp.
Ngồi cao ngồi thấp không trang trí...
Một từ “thấp” đầy phê phán, đã tiết lộ tính cách của kẻ 'Kiếm ăn qua việc kết hôn miễn phí'. 'Năng lực và đạo đức', 'ép buộc', 'kiểm tra”,... những cử động, cách thức thu phục người của tên doanh nhân Mã mới thực sự đáng sợ! Chỉ sau khi đã 'hiến dâng một tình yêu một hợp', Mã Giám Sinh mới có thể tham gia mua bán. Anh ta là người rất thông minh và tinh ranh, trong mọi thủ đoạn kinh doanh. Cũng có phong cách và đẳng cấp như ai. Nhưng chỉ là sự giả tạo và làm ngơ:
“Ngọc mua về Lam Kiều,”
Cầu mong được chỉ dạy cho lòng biết ơn.”
Hai từ 'cò kè' đã phơi bày bản chất đê tiện của một kẻ “Buôn phấn bán hương suốt năm qua”. Qua nhân vật Mã Giám Sinh, ta nhận ra cách viết hiện thực của Nguyễn Du trong việc mô tả con người. Mỗi chi tiết đều sống động tạo nên tính cách sâu sắc của Mã Giám Sinh. Mỗi màu sắc nghệ thuật đều rất chân thực, bên dưới đó là sự khinh bỉ của nhà thơ đối với những kẻ ác tâm và đê tiện như vậy! Bức tranh phản diện của Mã Giám Sinh có giá trị tố cáo hiện thực đặc biệt, chỉ trích những kẻ buôn người không nhân đạo, giả đạo trong xã hội thối nát phong kiến. Kiều là một cô gái hiếu thảo, sẵn lòng hi sinh. Trước sự biến cố của gia đình, nàng bán thân để cứu cha, cứu gia đình. Nàng xem bản thân mình như một “giọt mưa” bé nhỏ và yếu đuối. Tất cả vì “ba mùa xuân”, lòng biết ơn cha mẹ sinh thành của nàng:
“Giọt mưa hiểu biết phận mình,
Liều đều cỏ để đền ba mùa xuân.”
Kiều sống trong cảnh bi kịch giữa tình riêng và tình nhà, giữa tình yêu và lòng hiếu thảo, “nỗi riêng càng thêm nỗi của nhà”. Nàng đau khổ tột cùng. Bao nhiêu nước mắt, bao nhiêu “hoa lệ” đã tuôn rơi, cả thân thể nàng như héo úa: “e dè”,... “nhút nhát”,... “mặt dày”, “nét buồn như cúc, điệu gầy như mai”. Vì là người đẹp khổ cực, các biện pháp so sánh mà nhà thơ sử dụng đều liên quan đến vẻ đẹp: thềm hoa, hoa lệ “nét buồn như cúc, điệu gầy như mai”. Kiều bị mụ mối và Mã Giám Sinh “ép cung cấm nguyệt, thử bài quạt thơ”. Mã Giám Sinh đã “cân sắc cân tài”. Con người và tài năng của Kiều đã trở thành hàng hóa để mua bán. Nguyễn Du ca ngợi lòng hiếu thảo, lòng hi sinh của Kiều trước sự biến cố gia đình, cảm thương cho nỗi đau của nàng khi Mã Giám Sinh “cân sắc cân tài”, khi bị hắn “cò kè thêm một vài”. Đoạn thơ chứa đựng tinh thần nhân đạo ở những chi tiết đó. “Mã Giám Sinh mua Kiều” là đoạn thơ có giá trị tố cáo nhất và sâu sắc nhất trong Truyện Kiều. Nguyễn Du đã tạo ra một bức tranh thực tế tinh tế giúp chúng ta thấy rõ mặt tàn ác và đáng sợ của những kẻ buôn người trong xã hội, đặc biệt là Mã Giám Sinh. Nhà thơ lên án mặt tối của đồng tiền: “Tiền đã có, việc gì chẳng xong!”. Đồng cảm, tiếc thương cho số phận của Kiều: phải bán mình để chuộc cha. Tiếc thương cho vẻ đẹp và tài năng của một giai nhân bị vùi lấp. Đó là giá trị nhân đạo.
Đoạn thơ thể hiện bản lĩnh nghệ thuật đặc biệt của Nguyễn Du trong cách miêu tả cảnh mua Kiều, trong việc mô tả con người: mô tả Mã Giám Sinh, mô tả mụ mối bằng cách sử dụng bản chất hiện thực, chi tiết hiện thực; mô tả Kiều bằng cách tập trung vào nước mắt. Rất phong phú, tài năng. Ngôn ngữ mang đậm màu sắc cảm xúc. Tóm lại, cảnh Mã Giám Sinh mua Kiều mang giá trị tố cáo hiện thực và tinh thần nhân đạo. Đoạn thơ là bước khởi đầu của âm thanh kháng chiến từ một kỷ lục bi kịch.
Phân tích đoạn Mã Giám Sinh mua Kiều – mẫu 4
Trong Truyện Kiều, ngoài những nhân vật được Nguyễn Du yêu quý trân trọng, còn có những gương mặt đê tiện, tàn ác như Mã Giám Sinh, tiêu biểu cho loại người đó. Cảnh “Mã Giám Sinh mua Kiều” đã phơi bày bản chất xấu xa đê tiện của tên buôn người và cũng là sự khởi đầu cho những bi kịch của cuộc đời Kiều trong mười lăm năm đó.Sau lời thề nguyền, hạnh phúc mới bắt đầu hiện hữu, gia đình Kiều đối mặt với tai biến. Bọn “đầu trâu mặt ngựa” kéo đến phá hoại, Vương Ông, Vương Quan bị trói buộc và bị đánh đập:
“Giường cao kéo dây oan về.
Cái đá nào cũng nát gan lòng người.”
Không chịu lòng nhìn gia đình tan nát, Kiều đã quyết định bán mình để cứu cha và em. “Tin đồn truyền tụng” rộng rãi, nghe về điều này, chàng trai họ Mã đã ngửi thấy cơ hội lớn và nhanh chóng tìm đến người mai mối để “thỏa thuận”, dối lòng cưới Kiều về làm vợ.Mã Giám Sinh lên tiếng, chúng ta hãy lắng nghe hắn giới thiệu về bản thân, quê quán:
Đứng dừng ở bên khóm hoa ngâu, tay chọn lựa và từng bước nhẹ nhàng cầm từng bó hoa, chiếc lá, ông hỏi: 'Văn chương hay phải như thế nào?'. Tôi bối rối một chút. Ông nói tiếp: 'Đừng gấp gáp trả lời. Vài năm sau, ba bốn chục năm sau trả lời cũng được, khi tôi đã khuất thì anh có thể viết ra, khi nào tiện thì thắp cho tôi một nén hương rồi đọc câu trả lời cũng được'. Ông nói tiếp: 'Văn chương hay làm cho người thoát khỏi chất xúc tắc một ít, trong sáng hơn một chút ... đúng không?. Một cách nào đó để tôi nhìn rõ hơn, ông nói tiếp: 'Cái đoạn con trai Mã Giám Sinh mà anh vừa đề cập đọc rất kinh dị, nó quá tệ và nổi giận. Thường tôi chỉ xem qua thôi'. Sau đó ông cười nhẹ mà không nói gì.
Vậy là không phải các ông tiền bối trước đây không để ý đến đoạn Mã Giám Sinh mua Kiều, mà thực ra, là đã có nhận định về nó từ trước. Khi đọc lại, nhớ lại, thấy 'kinh dị' và 'nổi giận', thì không còn chú ý nữa. Việc phê bình văn học là một khoa học và cũng phụ thuộc vào cái tính cách, không thể làm gì khác được?
Cảm xúc kinh ngạc khi đọc Mã Giám Sinh mua Kiều có thể bắt nguồn từ ý nghĩ rằng từ hàng trăm năm trước, việc mua bán con người đã trở thành một nghề thương mại phổ biến. Nguyễn Du đã biến nghề này thành văn chương. Chỉ cần đọc 'Sự lòng' - một câu chuyện bi kịch giao hòa với băng nhân (tại sao không làm với hàng xóm, bà con mà lại là với băng nhân? Có lẽ vì gia đình Kiều đã hiểu rằng trong xã hội hiện nay, có một loại người như thế này, phải nhờ họ giải quyết mới được), chỉ mới thế thôi, nhưng đã được phóng đại và lan truyền. Vì đã trở nên nổi tiếng nên mụ mối mới có cơ hội làm ăn, mới có thể lôi kéo những người xa xôi đến. Việc mua bán này không có sự thông cảm, lòng từ bi mà chỉ là một cuộc chơi tính toán để rồi 'Giờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm'. Trong cuộc giao dịch này, con người chỉ là hàng hóa, nên Thúy Kiều không có quyền phản đối những gì Mã Giám Sinh và người hành nghề thực sự đã nói và làm! Thế nhưng cuộc mua bán này lại được che đậy dưới hình thức 'tìm hiểu' để cưới người ta về làm vợ, rồi kết thúc bằng việc 'Hãy đưa canh thiếp trước cầm làm nghi, rồi hẹn ngày nạp thái vu quy'!
Xã hội phát triển là nơi có nhiều ngành nghề với hàng loạt chuyên gia tại từng lĩnh vực, từng giai đoạn nghề nghiệp cụ thể. Tuy nhiên, trong một xã hội có nhiều tài năng và sắc đẹp, nhưng lại có những người như Thúy Kiều rơi vào tay bọn buôn người, thì thật là đáng sợ! Đó không phải là xã hội phát triển. Nhiều người khi đọc về Mã Giám Sinh mua Kiều cũng có cảm giác tức giận. Tức vì họ thấy Mã có vẻ chăm chỉ, bảnh bao và có quyền lực, nhưng sự hành động và cử chỉ của hắn lại thật không văn minh, không phù hợp. Mã tự tin vì có tiền, nhưng đôi khi dân chúng cũng đã thấy người giàu 'nói quá' và 'quấy rối' thì người khác cũng đã mệt mỏi. Ở đây, cách hành xử của Mã không chỉ thể hiện sự thiếu kiểm soát và chất lượng của hắn, mà còn thể hiện tình hình đau đớn của gia đình Kiều, và cả tâm trạng chấp nhận để tiền trong tay những người không trung thực có thể thống trị xã hội đang suy giảm. Có người đã trách Nguyễn Du tại sao lại viết một cách tỉ mỉ đến vậy. Nhưng việc viết tỉ mỉ chỉ khiến mọi người cảm thấy đau lòng hơn. Nếu đã tỉ mỉ như vậy, sao không để ai đó nói vài câu an ủi, động viên Thúy Kiều?... Tôi nghĩ đó chính là lý do mà chúng ta căm ghét Mã Giám Sinh và cảm thương Thúy Kiều. Đây là quy luật của cuộc mua bán, nhưng lại diễn ra trong nhà lầu có lẽ cũng kín đáo, nghiêm túc (như việc kết hôn), vì vậy Nguyễn Du đã viết như thế, đặt tình huống như thế để mọi người suy nghĩ.
Tên hắn được hỏi, và hắn trả lời: 'Mã Giám Sinh'
Hỏi quê, hắn đáp: 'Huyện Lâm Thanh cũng gần'
Hắn không đưa ra tên của mình, chỉ nói rằng họ Mã để ngụ ý rằng hắn cũng là một người quyền uy, có học thức, một giáo sĩ của trường Quốc tử giám. Lời nói của hắn thể hiện sự vô văn hóa và thiếu tôn trọng, nghe rất khó chịu. Sau đó, Nguyễn Du mô tả ngoại hình của hắn:
Dáng hình cao ráo với bộ lông quai nón,
Áo quần sạch sẽ, lịch lãm và bảnh bao
Dù ngoại hình cao ráo và lịch lãm, Mã Giám Sinh vẫn để lộ bản chất thô lỗ và huênh hoang của mình qua cử chỉ và lời nói. Nguyễn Du đã tài tình mô tả anh chàng Mã từ diện mạo đến tư cách bỉ ổi, bịp bợm trong một đoạn thơ ngắn. Bức chân dung của Mã Giám Sinh trở nên hoàn thiện như một người lưu manh giả danh là giáo sĩ mua Kiều. Kiều, một cô gái tài năng và sắc đẹp, đáng tiếc lại trở thành vật thí nghiệm của những người mua bán. Mã coi cô như một món hàng và thể hiện sự kiêu căng qua cách ứng xử và đề xuất giá:
“Ngần ngại chịu chạnh bụi gió,
Nhìn những bóng hoa thấy xấu hổ, nhìn gương mặt dày dạn.”
Một cô gái tài năng và hoàn hảo nhưng lại phải chịu cảnh “êm đềm trướng rủ màn che” khi bị coi là món hàng để thỏa mãn sự ham muốn của người mua. Mã Giám Sinh không hề quan tâm đến những gì Kiều đã trải qua, chỉ quan tâm đến giá trị của món hàng mà thôi, và thể hiện điều này qua việc đặt ra những điều kiện và yêu cầu khi mua bán:
“Cân nhắc xem tài, sức,
Chấp nhận thử thách qua những điều kiện khắc khe.”
Với sự tự tin và kiêu căng, Mã tiếp tục diễn xuất như một người có trình độ và lịch lãm, nhưng thực chất hắn chỉ là một kẻ chuyên nghiệp trong việc mua bán con người, không màng đến những gì đối tác cảm thấy và chỉ tập trung vào lợi ích của mình:
“Mua ngọc đến Lam Kiều,
Yêu cầu học hỏi về giá bán đúng với giá trị của chúng”.
Dù hắn đã cố gắng che đậy bản chất, nhưng sự thật vẫn là hắn là kẻ buôn bán người tàn nhẫn. Hắn biết rõ hoàn cảnh của Kiều và sử dụng chiêu lừa dối, ép buộc để mua với giá thấp:
“Giảm giá một thêm hai,
Chỉ cần thanh toán ít hơn bốn trăm đồng vàng”.
Sau khi kết thúc vụ mua bán đầy bi kịch này, Nguyễn Du thốt lên với lòng chua xót: “Khi có tiền, mọi việc trở nên dễ dàng”. Ông tố cáo sự tàn nhẫn của tiền bạc, khiến mọi nguyên tắc và lương tâm bị bóp méo. Trong xã hội mà “Tiền nắm trong tay - Lòng người thay đổi màu” thì con người chỉ còn là món hàng để mua bán. Bức tranh buôn bán người đầy bi thương khiến ta liên tưởng đến những thời kỳ đen tối của lịch sử, nơi mà tiền bạc đã làm tan nát nhân phẩm và đạo đức. Nguyễn Du lên án mạnh mẽ xã hội tàn bạo đã đặt tiền bạc lên trên cả giá trị con người, đặc biệt là những người phụ nữ bị tổn thương nhất.
