Top 5 Bài phân tích văn Tôi có một giấc mơ của Martin Luther King (Môn Ngữ văn 10) đặc sắc

Vào ngày 28 tháng 8 năm 1963, Martin Luther King trình diễn bài diễn văn nổi tiếng “I Have a Dream” tại Đài Tưởng niệm Lincoln, Washington, D.C., trước 250.000 người ủng hộ phong trào đòi quyền công dân.

Bài hùng biện đỉnh cao khi ông bày tỏ giấc mơ về tự do và nhân quyền trước đám đông. “Tôi có một giấc mơ…”, những lời nói ấy đưa ông trở thành một trong những người ảnh hưởng lớn nhất đến nước Mỹ hiện đại, bên cạnh các tổng thống Thomas Jefferson và Abraham Lincoln.

Chế độ nô lệ và phân biệt chủng tộc với người da đen là mảng lịch sử quan trọng của Hoa Kỳ. Từ những chuyến tàu chở nô lệ đầu tiên đến Mỹ năm 1500, họ bị đối xử như súc vật, làm việc 16 giờ mỗi ngày, không hưởng bất kỳ quyền lợi nào.

Sau khi xoá bỏ chế độ nô lệ, người da đen vẫn phải đối mặt với đối xử “hạ đẳng” trong xã hội. Martin Luther King, tiếp nối công cuộc của Lincoln, đấu tranh cho quyền bình đẳng thực sự cho người da đen, bao gồm giáo dục và quyền công dân.

Mặc dù phong trào dân quyền có những bước tiến lớn, sự phân biệt chủng tộc vẫn còn sâu sắc. King sử dụng bất bạo động để chiến đấu, tác động tới ý thức qua biểu tình, tuần hành và truyền thông đại chúng.

Ông lãnh đạo phong trào tẩy chay xe bus sau sự kiện nổi tiếng của Rosa Parks. Năm 1963, ông đứng đầu cuộc diễu hành đến Washington vì việc làm và tự do, thách thức các vấn đề như kỳ thị chủng tộc tại trường công và bảo vệ dân quyền.

Tại Đài Tưởng niệm Lincoln, ông đọc bài diễn văn được xem là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất trong lịch sử, kết hợp lý luận logic và dẫn chứng mạch lạc.

Dù có đội ngũ cố vấn viết diễn văn, khi đứng trên sân khấu, Martin Luther King quyết định phát biểu từ trái tim: ‘I have a dream’ (Tôi có một giấc mơ). Ngày 28/8/1963, trước hơn 250.000 người, mục sư Martin Luther King đọc bài diễn văn “Tôi có một giấc mơ” trước Đài tưởng niệm Lincoln ở Washington, DC.

Chung với diễn văn Gettysburg của Abraham Lincoln năm 1863 và “Máu, vất vả, nước mắt và mồ hôi” của Winston Churchill năm 1940, bài diễn văn của Martin Luther King được đánh giá cao với sức ảnh hưởng lịch sử lớn. Nó tạo động lực cho phong trào đấu tranh dân quyền và đặt nền móng cho sự xuất hiện của đạo luật Dân quyền năm 1964 và đạo luật Quyền bỏ phiếu năm 1965. Thế nhưng, ít người biết rằng bốn từ nổi tiếng “I have a dream” (Tôi có một giấc mơ) chẳng có trong bản thảo.

Martin Luther King, con thứ hai trong gia đình ba người con của một mục sư và giáo viên, sống ở một khu phố giàu có của người Mỹ gốc Phi. Như rất nhiều người da đen khác trong giai đoạn đó, Martin trải qua nhiều biến cố và trực tiếp trải nghiệm nạn phân biệt chủng tộc.

Ngay từ thời sinh viên, ông đã tham gia hoạt động đấu tranh cho quyền lợi của cộng đồng mình. Từ giữa những năm 1950 đến trước khi bị ám sát vào năm 1968, ông đã tổ chức hơn 2.500 bài diễn thuyết, trở thành một nhà hùng biện có ảnh hưởng trong cộng đồng người da đen. Chính vì thế, nhà hoạt động dân quyền A. Philip Randolph đã mời Martin, cùng với nhiều nhân vật nổi tiếng khác, để tổ chức sự kiện March on Washington (Tuần hành về Washington) vì việc làm và tự do, diễn ra ngày 28/8/1963.

Trong số những người nổi tiếng xuất hiện, Martin nhận lời phát biểu cuối cùng, dù đã chuẩn bị bài phát biểu dự kiến kéo dài 4 phút. Đêm trước sự kiện, ông thu âm ý kiến của các cộng sự và đều đặn nhận góp ý. Cụm từ “Tôi có một giấc mơ” đã được cắt bỏ vì đã xuất hiện nhiều lần trước đó. Mặc dù có đội ngũ cố vấn viết diễn văn, nhưng mục sư quyết định thay đổi để phát ngôn từ trái tim.

Ngày 28/8, dù nóng bức, người dân đổ về quảng trường để nghe Martin. Đến lúc ông bắt đầu, đám đông đã giãn ra. Giống như Lincoln với câu “Four score and seven years ago” (Tám mươi bảy năm trước), Martin bắt đầu với “Five score years ago” (Một trăm năm trước) và nhấn mạnh tầm quan trọng của Tuyên ngôn giải phóng nô lệ. Ông nói về tình trạng hiện tại của người Mỹ gốc Phi, tình trạng bất công và đàn áp tại Mississippi.

Suddenly, ông dừng lại, dẫn đến lời khuyên từ ca sĩ Mahalia Jackson: “Hãy nói về giấc mơ, Martin”. Từ đây, ông chuyển sang một diễn thuyết mạnh mẽ về giấc mơ của mình, mơ về một Mỹ công bằng và tự do, nơi mọi người được đánh giá bằng phẩm cách, không phụ thuộc vào màu da. Lời nói của ông tạo nên một bối cảnh thuận lợi để Quốc hội và Chính quyền Liên bang chấp nhận những đòi hỏi của người da đen thông qua đạo luật Dân quyền 1964 và đạo luật Quyền bỏ phiếu 1965.

Ngày 4/4/1968, Martin Luther King bị ám sát tại Memphis. Năm ngày sau, Tổng thống Mỹ Johnson công bố ngày tang lễ. Ngày nay, tư tưởng của Martin Luther King vẫn sống đọng, truyền cảm hứng cho những người ủng hộ công bằng xã hội và quyền bình đẳng.

Diễn thuyết vào ngày 28/8/1963 của Martin Luther King Jr vẫn được coi là một trong những bài phát biểu xuất sắc nhất trong lịch sử Mỹ, góp phần tạo nên một bước tiến quan trọng đối với cộng đồng người da màu.

Mục sư Martin Luther King Jr, một nhà hoạt động dân quyền ảnh hưởng lớn trong lịch sử nước Mỹ, đã dành cuộc đời để chiến đấu cho phong trào dân quyền và bình đẳng chủng tộc tại Mỹ.

Ông sinh ngày 15/1/1929 tại Atlanta, Georgia, là con trưởng của mục sư Martin Luther King Sr. Ông tốt nghiệp đại học Morehouse, đại học dành cho người da màu, và sau đó, theo học tại Viện Thần học Crozer, nơi ông đạt học vị Cử nhân Thần học vào năm 1951. Năm 1955, ông nhận bằng Tiến sĩ Thần học Hệ thống từ Đại học Boston.

Trước khi trở thành Tiến sĩ, năm 1954, Martin Luther King Jr trở thành mục sư dòng Baptist, quản nhiệm nhà thờ tại Montgomery, Alabama, nơi trở thành nơi bắt đầu của phong trào dân quyền trên khắp Mỹ.

Sau những nỗ lực liên tục, vào ngày 14/10/1964, ông trở thành người trẻ nhất nhận Giải Nobel Hòa bình nhờ những đóng góp và đấu tranh của mình vì bình đẳng cho người da màu.

Di sản lớn nhất của ông là các chuyến đi diễn thuyết, chia sẻ kinh nghiệm và đấu tranh của mình, tạo nên những thay đổi quan trọng trong xã hội và chính trị Mỹ. Bài diễn thuyết nổi tiếng nhất của ông là bài 'Tôi có một ước mơ', được thể hiện tại Đài tưởng niệm Lincoln ở Washington vào ngày 28/8/1963.

Diễn thuyết thu hút hơn 250.000 người tham gia, được coi là một trong những bài phát biểu xuất sắc nhất trong lịch sử Mỹ. Bài diễn thuyết chứa đựng giấc mơ về sự đoàn kết: 'đứa trẻ da màu và đứa trẻ da trắng nắm tay nhau như anh chị em một nhà'.

Bắt đầu bài diễn thuyết, ông tuyên bố: “Hôm nay, tôi hạnh phúc được tham gia một sự kiện sẽ đi vào lịch sử như minh chứng tuyệt vời nhất cho tự do trong lịch sử đất nước chúng ta”.

Martin Luther King Jr nói: “Có một cam kết rằng mọi công dân Mỹ, không phân biệt màu da, đều được đảm bảo những quyền không thể xâm phạm: quyền sống, quyền tự do và quyền theo đuổi hạnh phúc”. Tuy nhiên, ông cho rằng Mỹ đã không giữ lời hứa, đã 'phản bội' công dân da màu.

Ông kêu gọi: “Bây giờ là lúc để biến những lời hứa về dân chủ thành hiện thực. Bây giờ là lúc để nổi lên từ bóng tối và thung lũng của phân biệt chủng tộc, bước lên con đường sáng sủa của công bằng. Bây giờ là lúc để đưa đất nước từ vũng lầy của bất công chủng tộc lên nền tảng vững chắc của tình anh em”.

Điểm cao trào của bài diễn thuyết là khi Martin Luther King Jr thể hiện ước mơ về tự do và công bằng qua những lời nói lặp đi lặp lại: “Tôi có một ước mơ”. “Tôi có một ước mơ rằng một ngày nào đó đất nước sẽ thức tỉnh và sống đúng với lời hứa của mình: Chúng ta sẽ giữ vững sự thật rằng mọi người sinh ra đều bình đẳng. Tôi có một ước mơ, rằng một ngày nào đó trên những ngọn đồi đất đỏ ở Georgia, con cái của người nô lệ và chủ nô cũ sẽ ngồi lại bên nhau, coi nhau như anh chị em.

Tôi có một ước mơ, rằng một ngày nào đó, thậm chí tại tiểu bang Mississippi, nơi đang chịu đựng sự áp bức và bất công, sẽ trở thành một biểu tượng của tự do và công bằng. Tôi có ước mơ, một ngày nào đó, 4 đứa con nhỏ của tôi sẽ sống trong một đất nước được đánh giá qua con người của họ, chứ không phải qua màu da. Tôi có một giấc mơ là một ngày nào đó ở Alabama, nơi vẫn còn những người theo đảng phân biệt chủng tộc, nơi thống đốc thường xen vào cuộc sống của người khác và nói về quyền vô hiệu hóa, tất cả các đứa trẻ, da màu hay da trắng, sẽ có thể nắm tay nhau như anh chị em”.

Những lời nói cảm động đã tạo áp lực, đóng góp cho Quốc hội Mỹ thông qua Đạo luật Dân quyền năm 1964 dưới thời Tổng thống Lyndon Johnson, cấm đối xử phân biệt về chủng tộc, màu da, tôn giáo hay giới tính trên toàn quốc.

Cho đến nay, hơn 50 năm sau cái chết của Martin Luther King Jr do ám sát bằng súng vào tối 4/4/1968, di sản ông vẫn là nguồn cảm hứng lịch sử và bài học vĩ đại cho Mỹ, đặc biệt là đối với những người da màu.

Đó là lý do tại sao mục sư Martin Luther King Jr trở thành một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất đến Mỹ hiện đại. Ông cũng là công dân Mỹ đầu tiên và duy nhất, không phải là tổng thống, được toàn bộ nước Mỹ tôn kính vào ngày sinh của ông.

“Tôi có một ước mơ” (tên gốc tiếng Anh: “I Have a Dream“) là tên phổ biến của bài diễn văn nổi tiếng nhất của Martin Luther King, Jr., khi ông nói, với sức mạnh thuyết phục của tài hùng biện, về ước mơ của ông cho tương lai của nước Mỹ, khi người da trắng và người da đen có thể sống chung hoà thuận như những con người bình đẳng.

Ngày 28 tháng 8 năm 1963, King đọc bài diễn văn này từ những bậc thềm của Đài Tưởng niệm Lincoln trong cuộc Tuần hành đến Washington vì Việc làm và Tự do. Đó là thời điểm quyết định cho Phong trào Dân quyền Mỹ.

Bắt đầu với gợi ý đến bản Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ, văn kiện năm 1863 công bố sự tự do cho hàng triệu nô lệ, King đưa ra nhận xét, “nhưng một trăm năm sau, người da đen vẫn chưa được tự do.

Khi sắp kết thúc bài diễn văn, King rời bỏ bản thảo soạn sẵn để trình bày một điệp ngữ đầy tính ngẫu hứng, khi ông nhắc đi nhắc lại câu, “Tôi có một ước mơ”, có lẽ theo yêu cầu của Mahalia Jackson, “Martin, hãy nói cho họ biết về giấc mơ!”

Đây là thời khắc đẩy cảm xúc người nghe lên đỉnh điểm, và khiến nó trở thành phần nổi tiếng nhất của bài diễn văn: King kể cho họ nghe về giấc mơ của ông, phác họa những hình ảnh về sự tự do và bình đẳng đang trỗi dậy từ vùng đất nô lệ và đầy hận thù. “Tôi có một ước mơ” đứng đầu danh sách 100 bài diễn văn chính trị xuất sắc nhất nước Mỹ trong thế kỷ 20, theo sự bình chọn năm 1999 của giới học giả về diễn thuyết trước công chúng.

Từ thập niên 1960, King đã khởi sự nói về “giấc mơ” khi ông diễn thuyết tại Hiệp hội vì sự Thăng tiến của người Da màu (NAACP) mà ông gọi là “Người da đen và Giấc mơ Mỹ”, trình bày về khoảng cách giữa Giấc mơ Mỹ và cuộc sống thực tế của người Mỹ; ông cho rằng những người ủng hộ thuyết da trắng ưu việt làm tan nát giấc mơ, và thêm rằng “Chính phủ liên bang của chúng ta khoét sâu thêm qua thái độ vô cảm và đạo đức giả, và bởi sự phản bội của họ đối với chính nghĩa của công lý”.

King nhận định, “Có thể lắm người da đen chính là phương tiện Chúa dùng để cứu rỗi linh hồn nước Mỹ.” Tháng 6, 1963 ở Detroit, King cũng nói về một “giấc mơ” khi ông tuần hành trên Đại lộ Woodward với Walther Reuther và Mục sư C. L. Franklin.

Diễn từ King trình bày tại cuộc tuần hành Washington, “Tôi có một giấc mơ”, có vài phiên bản được viết vào những thời điểm khác nhau. Không có một phiên bản độc nhất nhưng là một sự tổng hợp từ vài bản thảo, lúc đầu được gọi là “Normalcy, Never Again”.

Một ít từ bản thảo này cùng một ít từ một bản thảo khác, “Normalcy Speech”, được đem vào bản thảo sau cùng. Một bản thảo “Normalcy, Never Again” được lưu giữ tại Thư viện Robert W. Woodruff của Trung tâm Đại học Atlanta và Đại học Morehouse.

Khi sắp kết thúc bài diễn văn, Tiến sĩ King nghe tiếng kêu to của ca sĩ nổi tiếng thuộc dòng nhạc Phúc âm, Mahalia Jackson, từ dưới đám đông, “Hãy bảo cho họ biết về giấc mơ, Martin”. King ngưng đọc bài diễn văn soạn sẵn, và khởi sự “thuyết giảng”, nhấn mạnh đến câu nói cao trào, “Tôi có một giấc mơ”.

Bài diễn văn được phác thảo với sự trợ giúp từ Stanley Levinson và Clarence Benjamin Jones ở Riverdale, Thành phố New York. Jones thuật lại, “việc chuẩn bị hậu cần cho cuộc tuần hành quá nặng nề đến nỗi bài diễn văn không được xem là ưu tiên”, ông thêm, “vào chiều tối thứ Ba, ngày 27 tháng 8 [12 giờ trước khi cuộc tuần hành bắt đầu] Martin vẫn chưa biết phải nói gì”.

Trước đó, King đã ứng dụng thủ pháp điệp ngữ cho câu “Tôi có một giấc mơ” khi diễn thuyết trước cử tọa 25 000 người tại Cobo Hall ở Detroit ngay sau cuộc Diễu hành cho Tự do với sự tham dự của 125 000 người tại Detroit vào ngày 23 tháng 6 năm 1963. Sau cuộc tuần hành tại Washington, một bản thu âm diễn từ của King tại Cobo Hall được phát hành với tiêu đề “The Great March to Freedom”.

Đến thời điểm này, ‘Tôi có một giấc mơ’ của Martin Luther King Jr. vẫn được đánh giá cao như một trong những bài diễn văn xuất sắc nhất, mở ra một trang mới trong lịch sử nước Mỹ. Ngày 28/8/1963, mục sư Martin Luther King Jr. thuyết trình trước đám đông lớn tại Đài Tưởng niệm Lincoln ở thủ đô Washington D.C.

Bài phát biểu diễn ra trong bối cảnh cuộc tuần hành ủng hộ phong trào đòi quyền công dân, thu hút sự tham gia của hơn 250.000 người. Martin Luther King Jr. đã chia sẻ ước mơ nồng thắm về một tương lai của nước Mỹ, nơi mà người da màu và người da trắng được đối xử bình đẳng, sống chung hòa thuận.

Đỉnh điểm của bài diễn văn là khi Martin Luther King Jr. tả ước mơ về tự do và nhân quyền bằng cách mở đầu bằng câu: “Tôi có một ước mơ…”. Những lời này đã đưa ông trở thành một trong những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn nhất đối với nước Mỹ hiện đại, ngang tầm với các Tổng thống Thomas Jefferson và Abraham Lincoln.

Được ca ngợi như một kiệt tác của nghệ thuật hùng biện, bài diễn văn của King được hình thành theo phong cách giảng đạo của các mục sư da đen thuộc hệ phái Baptist, thường tham chiếu đến các nguồn thiêng liêng như Kinh Thánh, Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ, Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ và Hiến pháp Hoa Kỳ mà mọi người tôn trọng.

Sử dụng thủ thuật hùng biện để kết nối với những tưởng tượng (được định nghĩa bởi Campell và Huxman (2003) là “những trích dẫn gián tiếp từ kiến thức văn hoá chung của người Mỹ như Kinh Thánh, thần thoại Hi Lạp và La Mã, hoặc lịch sử nước Mỹ”), King sử dụng từ ngữ và đoạn trích từ những tác phẩm văn hóa Hoa Kỳ phổ biến để biến chúng thành một công cụ thuyết phục mạnh mẽ trong bài diễn văn của ông.

Ngay từ đầu bài diễn văn, King sử dụng lời từ Diễn văn Gettysburg của Abraham Lincoln khi ông nói “Five score years ago…” (Năm trăm năm trước…). Sự gợi ý từ Kinh Thánh chiếm ưu thế.

King trích dẫn từ Thi thiên (Thánh vịnh) 30:5 trong đoạn thứ hai của bài diễn văn, nhấn mạnh đến việc bãi bỏ nô lệ được thực hiện trong bản Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ, ông nói “Như bình minh rực rỡ để kết thúc đêm tăm tối của kiếp nô lệ“.

Một gợi ý khác đến từ Kinh Thánh xuất hiện trong đoạn thứ mười của bài diễn văn: “Không, không, chúng ta không hài lòng, và chúng ta sẽ không hài lòng cho đến khi sự công bằng như dòng sông và sự chính trực như con sông“, từ Amos 5:24.

King cũng trích dẫn từ Isaiah 40:4 khi ông nói “Tôi có một ước mơ, một ngày mọi thung lũng sẽ được nâng cao, mọi đồi sẽ bị hạ thấp, những chỗ lồi lõm sẽ được san bằng, những chỗ quanh co sẽ trở nên thẳng và sự vinh quang của Chúa sẽ được tỏ lộ để mọi thể chất cùng chứng kiến…”

Việc sử dụng chữ đầu câu hoặc đoạn văn để làm nổi bật, sắp xếp và thúc đẩy một ý tưởng lên đỉnh điểm (Campbell & Huxman, 2002, trang 177) là một phương tiện hùng biện mà King liên tục sử dụng trong bài diễn văn của mình.

Một ví dụ rõ ràng xuất hiện ngay từ đầu khi King dẫn dắt đám đông đến đỉnh điểm: “Hôm nay là thời khắc…” được lặp lại bốn lần trong đoạn thứ sáu của bài diễn văn. Câu nói nổi tiếng nhất là “Tôi có một ước mơ…” được lặp lại tám lần khi King vẽ nên bức tranh về sự hòa hợp chủng tộc trong một nước Mỹ đoàn kết.

Theo thứ tự của chương trình, King là diễn giả thứ mười sáu trong số mười tám người phát biểu trong ngày tổ chức cuộc tuần hành.

Dân biểu Hoa Kỳ John Lewis, người cũng tham gia sự kiện với tư cách chủ tịch Ủy ban Phối hợp Sinh viên Bất bạo động, nhận xét rằng “Tiến sĩ King có sức mạnh, tài năng và khả năng biến đổi những bậc thềm của Đài Tưởng niệm Lincoln thành một địa điểm đáng nhớ với mọi người.

Bằng cách diễn đạt của ông, King đã giáo dục, hướng dẫn và thông báo không chỉ đối với những người có mặt tại sự kiện, mà còn đối với toàn bộ cộng đồng Mỹ và những thế hệ chưa sinh ra.”

Những ý tưởng thể hiện trong bài diễn văn phản ánh những thử thách mà King đã phải đối mặt như một người da đen và kêu gọi sự chú ý đến lý tưởng của nước Mỹ như một quốc gia được thiết lập để cung cấp tự do và công bằng cho mọi người, sau đó ông củng cố và đẩy cao những lý tưởng đó bằng cách đặt chúng vào một bối cảnh linh thiêng với lập luận rằng sự công bằng xã hội là sự thích hợp với ý muốn của Chúa.

Do đó, bài diễn văn đã trao cơ hội cho nước Mỹ để được cứu rỗi khỏi tội phân biệt chủng tộc. King mô tả những gì nước Mỹ đã hứa, một “phiếu bầu” mà nước Mỹ không thể thanh toán. Ông nói, “nước Mỹ đã đưa cho người da đen một tờ ngân phiếu xấu”, và bây giờ “chúng ta đã đến để đổi tờ ngân phiếu đó thành tiền” thông qua cuộc tuần hành ở Washington, D.C.