1. Bài tham khảo số 1
Lửa rực cháy, khói bay… Bập bùng… Bập bùng…. Ngọn lửa hồng bùng lên bên nồi bánh chưng, khói bay theo từng con ngõ nhỏ, tô điểm cho không khí xuân ấm áp. Không chỉ đơn thuần là nồi bánh, mà nó còn là ngọn lửa cháy sáng lên những hồi ức, hồi ức về câu chuyện kỳ bí của truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy.
Chuyện bắt đầu từ thời xa xưa, khi vua Hùng Vương thứ sáu muốn truyền ngôi cho con mình. Nhưng với hai mươi đứa con trai, không ai biết làm thế nào để chứng minh xứng đáng được làm vua. Vua Hùng Vương bày tỏ ý định của mình:
- Đất Lạc Việt đã trải qua sáu đời, nhiều phen phải đối mặt với giặc Ân xâm lược. Nhờ sự ấm áp của Tiên vương, chúng ta đã đánh giặc thành công, giữ được hòa bình. Giờ ta già rồi, không thể trụ lại trên cõi đời. Người nối ngôi phải là người hiểu được chí hướng của ta, không cần phải là con trưởng. Năm nay, trong lễ Tiên vương, ai có công đóng góp cho dân ta, ta sẽ truyền ngôi cho người đó, có Tiên vương làm chứng giám.
Các lang đều muốn được vua cha truyền ngôi, vì vậy họ cùng nhau chăm chỉ tìm kiếm những thứ quý báu. Lang Liêu, con trai thứ mười tám của vua Hùng, lại là người khó khăn nhất. Mẹ chàng từ khi còn nhỏ đã mất, chàng phải sống độc lập và lo lắng về cuộc sống. Trong những căn nhà đơn sơ, chẳng có gì ngoại trừ khoai và lúa. Một đêm, Lang Liêu mơ thấy thần hiện ra và chia sẻ:
- Trong trời đất, không có thứ gì quý bằng hạt gạo. Hạt gạo là biểu tượng của trời đất. Hãy làm bánh từ hạt gạo để tôn vinh Tiên vương.
Chàng tỉnh giấc, hạnh phúc với lời dạy của thần. Lang Liêu nhanh chóng bắt đầu làm bánh, chọn những hạt gạo nếp tốt nhất, trắng muốt và tròn. Chàng kết hợp gạo với đậu xanh và thịt lợn làm nhân, sau đó bọc bánh bằng lá dong xanh. Để tạo sự đa dạng, chàng còn làm một loại bánh khác với cùng một loại gạo, nhưng bóp nhuyễn thành hình tròn.
Ngày lễ Tiên vương, mọi người hăng hái mang đến các món ăn truyền thống. Vua Hùng điều tra từng bàn một, rồi dừng lại trước bánh của Lang Liêu. Ông ngạc nhiên và gọi chàng lên. Lang Liêu kể về giấc mơ và quá trình làm bánh. Vua Hùng bỗng nhiên nói:
- Bánh vuông tượng trưng cho Đất, ta đặt tên là bánh chưng. Bánh tròn tượng trưng cho Trời, ta đặt tên là bánh giầy. Đây là những chiếc bánh giản dị nhưng ẩn chứa ý nghĩa lớn. Lang Liêu đã làm theo ý ta, sẽ là người nối ngôi. Có Tiên vương chứng giám.
Nói xong, vua Hùng đặt bánh lên lễ Tiên vương. Cùng với sự chứng kiến của Tiên vương, Lang Liêu trở thành vua mới, mang theo truyền thuyết về Bánh chưng, bánh giầy, ca tụng công lao của các vua Hùng đã xây dựng nền đất này.
Từ đó, nước ta kính trọng nghề nghiệp nông nghiệp, giữ gìn truyền thống làm bánh chưng, bánh giầy trong những dịp lễ Tết, như một cách tôn kính đến công lao của tổ tiên và sự hy sinh của Lang Liêu.

2. Tác phẩm tham khảo số 3
Mỗi dịp Tết đến, khi bàn tiệc sum vầy, không thể thiếu bánh chưng, bánh giầy. Tuy nhiên, bạn có bao giờ tò mò về nguồn gốc của những chiếc bánh truyền thống này không? Tại sao mọi người lại làm hai loại bánh này mỗi khi Tết đến? Hãy lắng nghe câu chuyện này.
Vào lúc vua Hùng Vương thứ sáu già yếu, ông muốn truyền ngôi cho một trong số hai mươi con trai của mình. Tuy nhiên, quyết định khó khăn, vì vậy ông gọi tất cả con trai đến và bày tỏ ý định:
- Tổ tiên ta đã trải qua sáu đời từ khi dựng nước Văn Lang. Bây giờ ta già rồi, muốn truyền ngôi cho một trong các con. Người kế ngôi phải thể hiện chí hướng của ta, không cần phải là con trưởng. Năm nay, trong lễ của Thiên Vương, ai làm vừa lòng ta, ta sẽ truyền ngôi cho.
Mọi làng đều muốn giữ ngôi báu và cùng nhau chuẩn bị những bữa tiệc hùng vĩ trong lễ Tiên Vương. Lang Liêu, con thứ mười tám của vua Hùng, lại là người gặp khó khăn nhất. Với quá khứ thiệt thòi và cuộc sống cô đơn, Lang Liêu chủ tâm làm việc đồng áng. Trong nhà chàng chỉ có lúa và khoai, nhưng đó là lúa và khoai bình dị.
Một đêm sau một ngày làm việc vất vả, Lang Liêu mệt mỏi đến nỗi ngủ thiếp đi. Trong giấc mơ, chàng gặp một ông lão tóc bạc, âm thầm đến gần và nói:
- Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo. Chỉ có gạo mới nuôi sống con người và khiến ta không bao giờ chán. Các thứ khác tuy ngon, tuy hiếm nhưng con người không tạo ra được. Hãy làm bánh từ gạo để tôn vinh Thiên Vương.
Khi tỉnh giấc, Lang Liêu đã thấu hiểu lời thần. Chàng khéo léo chọn những hạt gạo nếp thơm ngon, trắng tinh, sau đó làm nhân từ đậu xanh và thịt lợn, bọc bánh bằng lá dong xanh. Để tạo sự đa dạng, chàng còn làm một loại bánh khác với cùng một loại gạo, nhưng bóp nhuyễn thành hình tròn.
Ngày lễ Thiên Vương, mọi người tụ tập, đua nhau trang hoàng bàn tiệc, nêm công chảo và phượng. Vua Hùng kiểm tra từng bàn, rồi dừng lại trước bánh của Lang Liêu. Ông thấy lạ và gọi chàng lên. Lang Liêu kể về giấc mơ và quá trình làm bánh. Vua Hùng bất ngờ nói:
- Bánh tròn tượng trưng cho Trời, ta gọi là bánh giầy. Bánh vuông tượng trưng cho Đất, ta gọi là bánh chưng. Lá bọc ngoài, hương vị bên trong là biểu tượng cho sự quan trọng của việc che chở và yêu thương lẫn nhau. Lang Liêu đã làm theo ý ta, ta sẽ truyền ngôi cho Lang Liêu. Chúc mừng Lang Liêu, có Thiên Vương chứng giám.
Từ đó, đất nước ta tôn trọng nghề nghiệp nông nghiệp, giữ gìn truyền thống làm bánh chưng, bánh giầy trong những ngày Tết, như một cách tôn kính đến công lao của tổ tiên và sự hi sinh của Lang Liêu.
Đó là câu chuyện về nguồn gốc của bánh chưng, bánh giầy. Câu chuyện không chỉ là về những chiếc bánh truyền thống mà còn ca ngợi nghề nông và tôn vinh sự hi sinh của tổ tiên từ thời kỳ dựng nước.

3. Tác phẩm tham khảo số 2
Bánh chưng, bánh giầy là hai loại bánh truyền thống được ưa chuộng trong mỗi dịp đầu năm mới. Người ta làm hay mua những chiếc bánh này để cúng ông bà, để thưởng thức cùng gia đình và bạn bè trong ngày Tết. Đây không chỉ là những chiếc bánh ngon mà còn là biểu tượng của văn hóa Việt Nam. Câu chuyện về bánh chưng, bánh giầy cũng trở nên quen thuộc qua các câu chuyện cổ tích.
Ngày xưa, vào thời kỳ vua Hùng Vương thứ sáu, sau những chiến công chống giặc Ân, vua quyết định truyền ngôi cho một hoàng tử xứng đáng. Trong không khí ngập tràn sắc xuân, vua Hùng triệu tập các hoàng tử và nói:
“Ai trong các con có thể tìm được thức ăn ngon để làm mâm cỗ Tết ý nghĩa, ta sẽ truyền ngôi cho người đó.” Cuộc thi bắt đầu, các hoàng tử chạy đua tìm kiếm những món ngon để dành tặng vua. Lang Liêu, hoàng tử thứ mười tám, là người hiền lành, hiếu thảo. Bị mất mẹ từ nhỏ, chàng lo lắng về việc làm sao để có một mâm cỗ Tết ý nghĩa.
Một đêm, Lang Liêu mơ thấy một vị thần xuất hiện và chia sẻ:
“Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo. Hãy làm hai loại bánh, hình tròn và hình vuông. Hình tròn tượng trưng cho trời, hình vuông tượng trưng cho đất. Đừng quên lá xanh bọc ngoài, làm nhân bên trong để thể hiện sự sinh thành của cha mẹ.”
Hoàng tử tỉnh dậy, hạnh phúc vì đã có lời chỉ dẫn từ thần. Chàng làm theo hướng dẫn, chọn gạo nếp ngon để làm bánh vuông (bánh chưng) và xôi nếp giã nhuyễn thành hình tròn (bánh giầy). Lá xanh bọc ngoài là biểu tượng của tình cha mẹ che chở.
Ngày lễ đến, các hoàng tử mang mâm cỗ của mình để dâng vua. Khi đến lượt Lang Liêu, chỉ có bánh chưng và bánh giầy làm từ gạo nếp, nhưng đậm ý nghĩa. Vua Hùng ấn tượng và nhường lại ngôi vị vua cho Lang Liêu.
Từ đó, bánh chưng, bánh giầy trở thành truyền thống mỗi dịp Tết đến.

4. Tham khảo số 5
Vua Hùng Vương thứ sáu tổ chức cuộc thi chọn người kế vị. Vua đặt điều kiện: người làm vừa lòng Tiên vương trong lễ tế, sẽ được truyền ngôi. Khắp nơi, các làng tìm bạc, vàng, châu báu, và đặc sản để dâng lên. Lang Liêu, con trai nhà vua, nhưng nghèo đói, không có đồ quý hiếm. Chàng băn khoăn, tìm giải pháp…
Gần đến lễ Tiên vương, trong triều sẽ có đại tiệc. Mọi người đã chuẩn bị đủ loại đặc sản: nem công chả phượng, yến huyết, vi cá… Vua cha sẽ khen ngợi và chọn món ngon nhất. Lang Liêu không mải mê quyền lực, chỉ ao ước cuộc sống bình yên. Nhưng nếu có thể làm một món quà ý nghĩa cho Tiên vương và thể hiện lòng hiếu thảo với vua cha, thì tốt quá.
Lang Liêu ngủ thiếp, mơ thấy cụ già nói:
– Lang Liêu ạ, con tuy nghèo nhưng hiếu thảo. Con muốn có một món quà dành cho Tiên vương và để thể hiện lòng hiếu thảo với vua cha phải không? Cụ hỏi: Nghề nông, trên đời cái gì quý nhất?
– Dạ, là đất ạ!
– Cái gì gần gũi và quý nhất?
– Dạ, đất ạ!
– Hãy lấy sản phẩm do chính con trồng cấy và chăm sóc để làm món quà vừa tượng trưng cho trời vừa tượng trưng cho đất. Đó chính là món quà quý nhất dành cho Tiên vương.
Cụ già biến mất. Lang Liêu tỉnh dậy, vui mừng khi nhớ giấc mơ.
Sáng hôm sau, Lang Liêu xin mẹ ít lá vẫn để làm bánh. Chàng chọn gạo ngon, lợn béo để làm món bánh vuông tượng trưng cho mặt đất. Chàng cho vào nồi luộc. Mùi bánh thơm nức làng xóm. Mọi người khen chưa từng thấy bánh thơm như vậy. Chàng giã mịn gạo, làm bánh tròn như bầu trời buổi sớm.
Mẹ Lang Liêu đưa bánh đi trước, Lang Liêu mang theo bánh vuông. Mọi người trong cung đã về đầy đủ.
Người thử mỗi mâm cỗ. Đến mâm bánh của Lang Liêu, Nhà vua dừng lại, cảm nhận mùi thơm, hương vị quen thuộc của nếp, của rơm tươi, làn hương thoang thoảng. Trong mùi vị, những hình ảnh của người nông dân cặm cụi làm việc, cánh cò mải miết, khói lam chiều…
Người cắt bánh, chia cho mỗi người miếng. Ai ăn cũng khen ngon. Nhà vua hỏi Lang Liêu:
– Ai đã dạy con làm bánh này? Nó có ý nghĩa gì?
Lang Liêu quỳ xuống:
– Vua cha ơi, bánh tròn là tượng trưng cho bầu trời, nơi có đức Ngọc Hoàng và Tiên vương trị vì. Bánh vuông là tượng trưng cho mặt đất, nơi vua cha cai quản và giữ gìn. Bánh được làm từ gạo nếp, đỗ xanh và thịt ngon, là công sức của con. Đây là tấm lòng kính yêu dành cho vua cha!
Nhà vua đứng dậy, nhìn chàng và nói:
– Con không chỉ là con hiếu thảo, mà còn là người yêu lao động, biết trân trọng sản phẩm của bàn tay lao động. Từ nay, Lang Liêu sẽ là người thay ta trị vì.
Mọi người quỳ xuống hô vang:
– Vạn tuế vua Lang Liêu! Vạn vạn tuế!
Nhà vua nói:
– Từ nay, hai loại bánh này sẽ được dùng để cúng tổ tiên. Bánh vuông gọi là bánh chưng, bánh tròn gọi là bánh giầy…
Triều vua Hùng Vương thứ bảy đã bắt đầu, và hai loại bánh chưng, bánh giầy cùng với lễ cúng tổ tiên tết vẫn được truyền cho đến ngày nay.

5. Điều tra số 4
Trong môn Ngữ văn lớp 6, tôi đã nắm vững nhiều truyền thuyết. Trong số đó, truyền thuyết 'Bánh chưng, bánh giầy' để lại ấn tượng sâu sắc nhất. Câu chuyện diễn ra như sau:
Vua Hùng Vương thứ sáu khi già muốn chọn người kế vị. Mặc dù có đến hai mươi người con, vua không biết nên truyền ngôi cho ai. Không giống như những đời vua Hùng trước, vua Hùng thứ sáu quan niệm rằng người kế vị cần phải có tài năng, hiểu chí vua, biết thương yêu nhân dân, không nhất thiết phải là con trưởng. Nghĩ mãi, vua gọi các con đến và nói:
– Giặc vẫn còn xâm lược nước ta. Nhờ phúc ấm của Tiên vương, ta đã đánh đuổi được chúng. Đất nước yên bình. Nay ta đã già, không còn sống lâu nữa. Ta muốn tìm người nối ngôi để chăm sóc nhân dân, làm cho họ ấm no, hạnh phúc. Người kế vị phải thừa nhận chí ta, không cần phải là con trưởng. Năm nay, nhân lễ Tiên vương, ai làm vừa lòng ta, ta sẽ truyền ngôi cho người đó. Xin Tiên vương làm chứng.
Nghe vua nói, các lang đều muốn giữ ngôi vị cho mình, nhưng không ai hiểu rõ ý vua. Họ chỉ cố gắng làm những mâm cỗ ngon, đầy sơn hào hải vị để vua thích.
Người buồn nhất là Lang Liêu, con thứ mười tám của vua Hùng. Mẹ chết sớm, chàng sống tự lập từ nhỏ, chăm chỉ làm nông. Trong khi anh em đi tìm đặc sản để dâng vua, Lang Liêu không có gì ngoại trừ khoai và lúa. Nhưng những thứ đó quá bình thường.
Một đêm, chàng mơ thấy thần nói:
– Trên thế gian, không có gì quý bằng hạt gạo. Hạt gạo là hòn ngọc của trời. Hãy sử dụng gạo để làm bánh tế lễ Tiên vương.
Tỉnh dậy, Lang Liêu vui mừng. Chàng quyết định sử dụng gạo nếp trắng tinh, kết hợp với đậu xanh và thịt lợn làm nhân, gói bánh trong lá dong xanh. Để đổi mới, chàng giã nhuyễn gạo nếp, làm bánh xong. Lang Liêu phân vân không biết đặt tên cho bánh.
Đến ngày lễ Tiên vương, các lang mang đến nhiều mâm cỗ ngon lành, nem công chả phượng… Vua Hùng xem qua, dừng lại trước bánh của Lang Liêu. Vua thích thú, gọi chàng lên để hỏi. Lang Liêu kể lại giấc mơ với vua. Vua suy nghĩ một lúc và nói:
– Bánh hình tròn là biểu tượng của Trời, tôi đặt tên nó là bánh giầy. Bánh hình vuông là biểu tượng của Đất, tôi đặt tên nó là bánh chưng. Lang Liêu đã làm vừa lòng tôi, từ nay, chàng sẽ là người kế vị của tôi. Xin Tiên vương làm chứng.
Từ đó, đất nước chúng ta trọng trách trồng trọt và chăn nuôi, đồng thời duy trì thói quen làm bánh chưng, bánh giầy vào dịp Tết. Thiếu bánh, Tết trở nên trống vắng.
