1. Bài tham khảo số 1
Nhà thơ Huy Cận, sinh năm 1919, từng tham gia hoạt động cách mạng và là Chủ tịch Ủy ban Trung ương Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam. Tác phẩm 'Đoàn thuyền đánh cá' trích từ tập thơ Trời mỗi ngày lại sáng, mang đến vẻ đẹp của thiên nhiên và người lao động. Trong đêm xuống, mặt trời như hòn lửa, sóng đã cài then, đêm sập cửa. Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi, câu hát căng buồm cùng gió khơi. Huy Cận tạo nên bức tranh hòa quyện giữa thiên nhiên và con người, những người lao động hăng say, sẵn sàng đương đầu với những khó khăn, vất vả để đánh bắt cá tận biển mở.
Bài văn tham khảo này tập trung phân tích cảnh ra khơi trong bài thơ, đặc biệt là đoạn thơ đầu tiên, nơi Huy Cận diễn đạt sự chuyển động của thời gian và người lao động. Câu hát căng buồm là biểu tượng cho sự hăng say, niềm tin của con người lao động trước cuộc hành trình khó khăn nhưng đầy hy vọng. Bài văn này làm sáng tỏ hơn về ý nghĩa sâu sắc của bài thơ và sự kết nối giữa người đọc và tác phẩm nghệ thuật.

2. Tài liệu tham khảo số 3
Từ thời phong trào Thơ mới, Huy Cận trình bày thế giới thơ với những bài thơ sâu sắc, nâng cao lòng nhân ái và chứa đựng biết bao tình cảm nhân sinh. Các tác phẩm thơ của ông không chỉ diễn đạt vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là nguồn cảm hứng từ cuộc sống và tình cảm đầy nhân văn.
Sau Cách mạng, thơ Huy Cận chuyển hướng tích cực, tươi sáng và tràn đầy niềm vui. Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá nổi bật trong số những tác phẩm đặc sắc của ông. Viết vào năm 1958, tác phẩm là biểu tượng cho sự hồi sinh và phấn khích trước cuộc sống mới của dân tộc.
Những nỗ lực khám phá thiên nhiên và lao động chinh phục biển cả của người lao động trên đoàn thuyền được Huy Cận tả đến mức tinh tế và sáng tạo. Dòng thơ với hình ảnh hoành tráng của đại dương, hòa mình trong ánh trăng, và những đoàn cá như những đám đèn lấp lánh tạo nên bức tranh thiên nhiên và con người hài hòa.
Bài thơ không chỉ giới thiệu về cuộc sống biển cả mà còn là bức tranh tình cảm và lòng tự hào của người lao động. Họ không chỉ đánh cá, mà còn là những nhà thám hiểm vĩ đại, chiến sĩ của biển cả. Từ việc dùng những từ ngữ gần gũi, như “cá nhụ”, “cá chim”, Huy Cận truyền đạt tình yêu thương và kính trọng đối với biển cả phong phú.
Mỗi câu thơ đều là một hành trình tìm kiếm vẻ đẹp trong lao động, khám phá thiên nhiên dữ dội, và tận hưởng niềm vui của sự sống. Đoàn thuyền đánh cá không chỉ là phương tiện lao động mà còn là biểu tượng cho sự quyết tâm, tình yêu thương và hy sinh của người lao động Việt Nam trước thách thức của biển cả.
Bằng những hình ảnh sinh động và ngôn từ tinh tế, Huy Cận đã tạo ra một kiệt tác thơ ca tươi sáng, lôi cuốn người đọc vào thế giới hùng vĩ và tràn đầy nghị lực của người lao động đánh cá.

3. Tài liệu tham khảo số 2
Huy Cận, một trong những nhà thơ xuất sắc của phong trào thơ mới, đã chìm đắm trong bức tranh đẹp của cuộc sống và công việc lao động trên biển. Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là lời tôn vinh sự hăng say và niềm vui của người lao động biển Việt Nam. Bằng những từ ngữ tươi sáng và hùng vĩ, Huy Cận đã khắc họa nên một bức tranh vô cùng sinh động về cuộc sống và khát vọng của những người lính biển.
Trải qua những khó khăn, nguy hiểm trên biển, họ không chỉ là những người lao động mà còn là những chiến sĩ trên đấu trường của biển cả. Từ bức tranh lặng lẽ của đoàn thuyền đánh cá, chúng ta cảm nhận được nhịp điệu của cuộc sống, sự hòa mình của con người vào thiên nhiên. Cuộc sống trên biển không chỉ là lao động mệt nhọc mà còn là niềm vui phơi phới, sự hồn nhiên của con người trong sự đồng điệu với sóng biển, gió trời.
Bài thơ mang đến cho chúng ta cái nhìn sâu sắc về nguồn tài nguyên biển đầy tiềm năng của Việt Nam. Cuộc sống trên biển không chỉ đẹp nhờ vào những hình ảnh lãng mạn của đoàn thuyền lái gió với buồm trăng, mà còn là sự đoàn kết, chiến đấu để bảo vệ chủ quyền biển đảo, khẳng định vị thế của dân tộc trước thế giới.
Huy Cận đã tận dụng tài nghệ của mình để tạo nên một kiệt tác thơ ca, vừa tả thực vừa lãng mạn, vừa sâu sắc vừa lạc quan. Bài thơ không chỉ là tác phẩm văn chương mà còn là biểu tượng tinh thần của sự kiên cường, sự phấn chấn của những người lính biển đang xây dựng và bảo vệ tổ quốc trên biển cả. Đây không chỉ là bức tranh về biển đẹp, mà còn là bức tranh về lòng yêu nước và tình người.

4. Tài liệu tham khảo số 5
Huy Cận, nhà thơ nổi tiếng của phong trào Thơ mới trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, là tác giả của những tuyệt phẩm như Lửa thiêng, Vũ trụ ca,... Sau Cách mạng, ông tích cực tham gia vào cuộc chiến chống thực dân Pháp, và sau đó, những bài thơ của ông phản ánh cuộc sống mới, hồi sinh sau chiến tranh. Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá, sáng tác năm 1958 tại Hòn Gai, thể hiện sự tận khảo của tác giả sau những ngày đi thực tế. Nó được đánh giá là một trong những tác phẩm xuất sắc trong thơ ca Việt Nam hiện đại.
Với sự quan sát tinh tế, trí tưởng tượng phong phú và tài năng nghệ thuật, Huy Cận mô tả hình ảnh cuộc sống lao động trên biển một cách sống động. Bức tranh thơ Đoàn thuyền đánh cá như một tác phẩm nghệ thuật lôi cuốn với những màu sắc huyền bí:
Mặt trời dịu dàng buông lửa trên biển
Sóng biển như kềm kẹp, đêm buông kín cửa
Đoàn thuyền cất cánh ra khơi
Câu hát vang lên cùng gió biển.
Đoàn thuyền bắt đầu cuộc hành trình khi hoàng hôn buông xuống. Phía tây, mặt trời như một tảng lửa đỏ rực sắp lặn vào lòng đại dương bát ngát. Đêm buông xuống đánh dấu kết thúc một ngày làm việc. Trong bài thơ, ngư dân bắt đầu công việc quen thuộc của họ: ra khơi đánh cá. Biển đêm ấm áp với tiếng hát và nhịp điệu náo nức. Điều này thể hiện niềm vui to lớn của con người lao động được giải phóng: “Câu hát vang lên cùng gió biển”. Cách diễn đạt độc đáo này làm cho chúng ta cảm thấy như tiếng hát hòa quyện với gió mạnh, thổi căng cánh buồm, đẩy thuyền đi trên sóng. Cánh buồm đầy gió là biểu tượng cho sức mạnh nổi lên trong quá trình xây dựng đất nước.
Lời hát tôn vinh vẻ đẹp và sự phong phú của biển cả, cùng với vẻ đẹp kỳ diệu của nó trong đêm. Bút pháp lãng mạn của nhà thơ tạo nên bức tranh vừa thực vừa ảo:
Hát lên: cá bạc biển Đông tĩnh lặng
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm nay biển dệt muôn luồng sáng
Đến, hãy dệt lưới, các bạn cá ơi!
Đam mê vẻ đẹp của biển giúp giảm bớt gánh nặng và mệt mỏi trong công việc đánh cá, mang lại niềm vui và sức mạnh cho con người đang chinh phục thiên nhiên, làm chủ cuộc sống. Hình ảnh đánh cá trong đêm được nhà thơ quan sát và mô tả với cảm xúc trữ tình mãnh liệt. Tác giả như hóa thân vào thiên nhiên, vào công việc, vào những con người:
Thuyền chúng ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra khơi dò bụng biển xa xăm
Đan đan lưới vây bắt cá ơi!
Những hình ảnh như “lái gió” “buồm trăng”, “mây cao” “biển bằng” mang đậm chất thơ cổ điển nhưng vẫn giữ được vẻ hiện thực. Một chuyến ra khơi đánh cá cũng giống như một trận đánh, là sự thám hiểm để tìm kiếm bãi cá; là việc “đan đan thế trận” để giăng lưới, để cá bạc đầy mũi lưới, để khi trở về buổi sáng thuyền nào thuyền nấy đều đầy ắp cá.
Qua thời gian, người ngư dân đã xây dựng một mối quan hệ chặt chẽ với biển cả. Họ làm chủ biển như chủ nhân bàn tay. Họ biết rõ về từng loại cá, biết tên gọi, dạng hình và thói quen của chúng:
Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng.
Đuôi nó quẫy, trăng vàng chóe rực
Đêm hô: Sao nước Hạ Long lạnh lùng.
Trên mặt biển đêm, ánh trăng long lanh dát bạc, cá quẫy đuôi, sóng sánh trăng vàng. Bài ca “gọi cá” vẫn vang lên, lúc nồng nàn, lúc trầm thiết. Trăng đồng hành cùng ngư dân, trăng hòa mình vào sóng vỗ bên thuyền, như “gõ nhịp” phụ họa cho tiếng hát. Trăng chiếu sáng cho những người kéo lên những mẻ cá đầy. Thiên nhiên và con người hòa quyện một cách hài hòa.
Màn đêm tan, ngày mới đến, nhịp độ công việc tăng lên, hối hả:
Sao mờ kéo lưới đúng bình minh
Chúng ta kéo tay chùm cá nặng
Vảy bạc, đuôi vàng lóe rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Nỗ lực và công lao được đền bù. Hình ảnh ngư dân đang nghiêng người, dùng hết sức mình để kéo lên những mẻ lưới nặng trĩu, tạo nên bức tranh rạng đông tuyệt vời. Bóng dáng của họ in lên bức tranh của buổi sáng. Tia nắng sớm chiếu lên khoang cá đầy, làm lấp lánh “vảy bạc, đuôi vàng” và màu sắc đa dạng của loài cá, làm cho cảnh rạng đông trở nên sáng tạo hơn. Nhịp điệu của bài thơ cuối cùng chậm rãi, tạo nên cảm giác thoải mái, vui vẻ, phản ánh tâm trạng hạnh phúc của ngư dân trước thành công tốt đẹp của chuyến đi.
Khúc cuối mô tả hình ảnh đoàn thuyền trở về:
Câu hát vang lên cùng gió biển
Đoàn thuyền đua nhau với mặt trời
Mặt trời đua nhau nổi lên trên biển màu mới
Mắt cá lấp lánh trải dài muôn dặm
Tiếng hát khỏe mạnh của người ngư dân, đánh dấu bước ngoặt của đoàn thuyền hạnh phúc trở về. “Đoàn thuyền đua nhau với mặt trời” là hình ảnh rất hiện thực mà cũng rất hùng vĩ. Nó thể hiện thói quen lâu dài của ngư dân, đưa cá về bến trước khi bình minh. Đồng thời, nó cũng ám chỉ sức mạnh ngày càng mạnh mẽ của họ trong quá trình xây dựng đất nước sau thời kỳ giải phóng.
Chung niềm vui to lớn với nhà thơ, chúng ta cùng chia sẻ niềm hạnh phúc của những người lao động, người ngư dân đang tự hào bước lên con đường tương lai rạng ngời. Hơn bốn thập kỷ trôi qua, bài thơ vẫn giữ nguyên giá trị ban đầu. Nó là một biểu tượng của tâm huyết và sự sáng tạo của Huy Cận, làm say mê độc giả với tình yêu biển cả mênh mông và tinh thần lao động hăng say. Những điều này giúp chúng ta hiểu sâu hơn về tâm hồn cách mạng của Huy Cận sau những biến cố lịch sử lớn của đất nước và nhân dân. Một Huy Cận trữ tình, đầy nhiệt huyết với cách nhìn đầy mới mẻ.

5. Tài liệu tham khảo số 4
Huy Cận, một tên tuổi nổi bật trong trào lưu thơ Mới, ghi dấu với tập thơ “Lửa thiêng” (1940). Sau năm 1945, ông trở thành biểu tượng của văn hóa kháng chiến. Trước đó, thơ của Huy Cận thường chứa đựng nỗi buồn ảo tưởng, 'mạch sầu ngàn năm ngấm ngầm trong cõi đất này' (Hoài Thanh). Nhưng sau cách mạng, ông chuyển hướng viết về sự hòa hợp, niềm vui và sự đồng lòng trong cuộc sống mới. Bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' là biểu tượng cho tinh thần vũ trụ của Huy Cận, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của ông. Tác phẩm này xuất hiện trong tập thơ “Trời mỗi ngày lại sáng” (1958), phản ánh vẻ đẹp hòa quyện giữa tự nhiên và lao động của ngư dân khi họ đối diện với cuộc sống mới, sau thời kỳ hòa bình.
Bài thơ được sáng tác vào năm 1958, thời điểm miền Bắc Việt Nam giải phóng và bắt đầu xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Trong chuyến thực tế tại mỏ Quảng Ninh, Huy Cận chứng kiến sự hồi sinh của đất nước và con người. Ấn tượng này truyền cảm hứng cho ông sáng tác bài thơ.
Tác phẩm thể hiện sự sáng tạo nghệ thuật thông qua liên tưởng, tưởng tượng phong phú, tạo nên bức tranh khỏe mạnh, vui tươi, hùng vĩ và lạc quan.
Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng náo nức của người lao động được tận dụng trong hai khổ thơ đầu. Hình ảnh hoàng hôn huy hoàng khi mặt trời chìm xuống biển như một hòn lửa, sóng cài then và đêm buông xuống như việc đóng cửa tất cả tạo nên một bức tranh thiên nhiên đang nghỉ ngơi sau chu kỳ hoạt động. Ngay lúc này, người lao động chuẩn bị ra khơi:
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Phụ từ 'lại' nhấn mạnh sự chủ động, khẩn trương trong công việc hàng ngày của họ. Không chỉ là công việc lặp đi lặp lại, mà khí thế của họ vẫn hăm hở, náo nức và tiếng hát vui tươi. 'Câu hát căng buồm' là biểu tượng cho tâm hồn lạc quan, niềm vui và sức mạnh lao động, khi họ làm chủ biển cả và tỏa sáng giữa không gian rộng lớn.
Hát rằng cá bạc biển Đông lặng
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!
Bằng cách liệt kê các loài cá như cá bạc, cá thu, Huy Cận vẽ nên sự phong phú của biển Đông và hy vọng trong lòng người dân chài. 'Đoàn cá' được so sánh với đoàn thoi, tượng trưng cho sự nhanh nhẹn, hoạt bát. Câu thơ cuối cùng diễn đạt niềm mong đợi, hi vọng bắt được nhiều cá hơn, mang về làm giàu cho đất nước.
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng
Hình ảnh thuyền đánh cá bay giữa mây và biển, lái gió với buồm trăng, tạo nên một bức tranh độc đáo và đẹp mắt. Thuyền như được thăng hoa, đồng hành với gió trời và trăng, một sự giao thoa tuyệt vời giữa con người và vũ trụ. Huy Cận đã mô tả hình ảnh này với sự tinh tế và tưởng tượng bay bổng, đưa độc giả đến với thế giới đẹp mê hồn.
Bạn có thể cảm nhận được sức sống, niềm vui và kỳ diệu của cuộc sống lao động qua bút thơ tài năng của Huy Cận.
