1. Bài Tham Khảo Số 1
Sau khi chôn cất Dế Choắt, tôi đứng im lặng hồi lâu trước nấm mồ mới đắp của người bạn xấu số, suy nghĩ về việc làm dại dột, ngông cuồng của mình và cảm thấy hổ thẹn, ân hận vô cùng!
Biết mình có ưu thế về sức khỏe nên tôi thích bắt nạt những người hàng xóm nhỏ bé xung quanh. Tôi đã quát mấy chị Cào Cào ngụ ngoài đầu bờ khiến mỗi khi tôi đi qua, các chị phải núp khuôn mặt trái xoan xuống dưới nhánh cỏ, chỉ dám đưa mắt lên nhìn trộm. Tệ hơn nữa, thỉnh thoảng tôi còn ngứa chân đá anh Gọng Vó lấm láp vừa ngơ ngác dưới đầm lên. Không có ai dạy dỗ, ngăn cản, tôi cứ tưởng thế là hay, là giỏi. Chuyện bắt nạt mọi người là đáng trách, song cũng còn có thể tha thứ được; nhưng việc tôi bày trò tinh nghịch trêu chọc chị Cốc khiến Dế Choắt bị chị hiểu lầm mổ cho đến chết thì quả là tội của tôi quá lớn, không thể tha thứ được.
Tôi tự nguyền rủa mình là thằng hèn nhát, dám làm mà không dám chịu. Khi chị Cốc bực mình lên tiếng, sao không dám ra mặt đối đầu với chị mà lại chui tọt vào hang, khiếp sợ nằm im thin thít?! Nếu tôi không hát ghẹo chị Cốc bằng những lời lẽ hỗn xược thì chị đâu có nổi giận, Dế Choắt đâu có bị đòn oan?! Chỉ vì muốn thoả mãn cái tính hiếu thắng và tinh nghịch của mình mà tôi đã trở thành kẻ giết người.
Lúc này, tôi tự trách mình và ân hận vô cùng nhưng than ôi, mọi việc đều đã muộn! Dế Choắt ốm yếu đáng thương đã nằm yên trong lòng đất! Dế Choắt ơi, tôi thành tâm xin lỗi bạn và hứa sẽ quyết tâm thay đổi tính nết, từ bỏ thói hung hăng, ngỗ nghịch, kiêu ngạo để trở thành người có ích cho đời! Xin bạn hãy tha thứ cho tôi! Tôi sẽ khắc ghi câu chuyện đau lòng này và lấy đó làm bài học đường đời đầu tiên thấm thía cho mình.

2. Tham khảo số 3
Sau khi chôn cất Dế Choắt, tôi quyết định về quê, nhưng trước khi ra đi, tôi muốn đến thăm Choắt một lúc.
Tôi thắp cho Choắt vài nhén hương và nhổ sạch cỏ xung quanh nấm mộ. Tôi đứng lặng hồi lâu trước mộ Dế Choắt và suy nghĩ, tôi vô cùng ân hận về việc làm của bản thân mình và đã gây ra cái chết oan uổng cho Dế Choắt. Giá như lúc đó tôi ra kéo Dế Choắt vào thì đâu đến nỗi... Giá như tôi chấp nhận lời nhờ của Choắt thì bây giờ Choắt đâu như vậy.
Tôi cảm thấy hối hận và đau xót lắm. Trò đùa ngỗ ngược của tôi đã khiến cho anh Choắt phải vạ lây. Tôi giận cái thói huênh hoang, hống hách của mình. Càng nghĩ đến lời anh Choắt, tôi càng thấy thấm thía hơn. Hôm nay, cũng may mà thoát nạn nhưng nếu không cố mà sửa cái thói hung hăng bậy bạ đi thì khéo sớm muộn rồi tôi cũng sẽ tự rước hoạ vào mình. Sự việc hôm nay quả thực đã dạy cho tôi một bài học đường đời quá lớn. Chắc cho đến mãi sau này, tôi cũng không thể nào quên. Tôi phải làm gì để trả lại sự sống, cuộc đời cho Choắt đây? Tôi là kẻ hèn nhát vì việc mình gây ra mà không dám nhận lỗi, tự mình gây ra một việc xấu xa, chính tôi đã gây ra cái chết đau xót cho người anh em tốt của mình.
Lúc này tôi tự trách mình và ân hận vô cùng nhưng mọi việc đều đã muộn. Dế Choắt ốm yếu và đáng thương đã nằm yên trong lòng đất. Cảm ơn Choắt nhé! Nếu không có cậu thì người ra đi là tôi rồi. Bây giờ tôi sẽ về quê, có lẽ sẽ không bao giờ trở lại đây nữa. Tôi xin hứa với Choắt sẽ bỏ thói hung hăng hống hách và cố gắng và làm người có ích cho xã hội. Chúc bạn 'ngủ ngon' và hãy tha thứ cho tôi.
Bỗng nhiên thấy ở khoé mắt cay cay. Thương bạn, thương người anh em tốt của mình. Tôi gục xuống hồi lâu trước mộ của Choắt rồi ra về. Dù thế nào thì bạn vẫn mãi là người anh em tốt của tôi.

3. Tham khảo số 2
Đoạn văn kể về mối quan hệ giữa Dế Mèn và Dế Choắt, nằm trong chương I của truyện Dế Mèn phiêu lưu kí của Tô Hoài, là một tác phẩm mang nhiều ý nghĩa giáo dục.
Dế Choắt là hàng xóm của Dế Mèn, và chính Dế Mèn đã đặt cho Dế Choắt cái tên mỉa mai và chế giễu. Dế Mèn nhìn thấy Dế Choắt với ánh mắt coi thường, cho rằng Dế Choắt thật xấu xí: '...Chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện...'. Dế Mèn thậm chí gọi Dế Choắt là 'chú mày' và dùng lời lẽ coi thường dạy đời: 'Ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn.'
Khi Dế Choắt nói về sự ốm yếu của mình và nhờ Dế Mèn đào giúp khi gặp khó khăn, Dế Mèn tỏ ra giận dữ và lời lẽ mắng chửi Dế Choắt như mưa: '...Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ẩy đi. Đào tổ nông thì cho chết!'
Dế Mèn tự nhận: 'Ngầm ra thì tôi chỉ nói lấy sướng miệng tôi.' Dế Mèn không quan tâm đến người nghe hay không, và không để ý rằng có ai lắng nghe anh ta. Thái độ và lời lẽ của Dế Mèn đối với Dế Choắt cho thấy anh ta là một kẻ kiêu ngạo, coi thường tình nghĩa xóm giềng và thiếu lòng nhân ái đồng loại.
Trong tuổi trẻ, có những đặc tính tốt và cũng có những tật xấu. Dế Mèn là một ví dụ. Anh ta thường nghĩ ra những trò nghịch ngợm ranh mãnh, nhưng đôi khi lại gây ra hậu quả không mong muốn. Khi Dế Mèn quyết định trêu chọc chị Cốc và gây ra cái chết của Dế Choắt, anh ta bỗng nhận ra mình đã làm điều đầy ân hận. Để chuộc lỗi, Dế Mèn chôn cất Dế Choắt một cách chu đáo và tỏ ra đau xót, hối hận về hành động dại dột của mình.
Bài học đầu tiên mà Dế Mèn học được từ cái chết của Dế Choắt là: 'Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình...' Tác phẩm này là một lời nhắc nhở về tình thương, lòng nhân ái, và ý thức đồng loại, qua con mắt nhạy bén của nhà văn Tô Hoài.
Đoạn trích trên là một minh họa xuất sắc cho nghệ thuật miêu tả loài vật của Tô Hoài. Bằng bút pháp tinh tế, tác giả đã làm cho nhân vật Dế Mèn trở nên sống động và đầy đủ những đặc điểm tính cách riêng biệt cũng như những đặc điểm chung của tuổi trẻ. Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện về loài vật mà còn là một bài học sâu sắc về đạo đức và nhân cách mà nhà văn Tô Hoài muốn truyền đạt.

4. Tham khảo số 5
Sau khi chôn cất Dế Choắt, tôi đứng im lặng hồi lâu trước nấm mồ mới đắp của người bạn xấu số, suy nghĩ về hành động dại dột và ngông cuồng của mình, đồng thời cảm thấy hổ thẹn và ân hận vô cùng!
Với ưu thế về sức khoẻ, tôi thường bắt nạt những người hàng xóm nhỏ bé xung quanh. Quở mắng và làm nhục mấy chị Cào Cào, khiến họ phải tránh né mỗi khi tôi đi qua, núp khuôn mặt trái xoan dưới nhánh cỏ, chỉ dám nhìn trộm từ xa. Thỉnh thoảng, tôi còn ngứa chân đá anh Gọng Vó, làm anh ấy lấp ló dưới đầm lên. Mặc dù không có ai ngăn cản, không ai dạy bảo, nhưng tôi ngu muội tưởng những hành động đó là tốt, là giỏi. Tôi đã nhận ra rằng chuyện bắt nạt có thể tha thứ, nhưng việc tôi trêu chọc chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt là tội lớn, không thể tha thứ.
Nghe tiếng kêu thảm của Dế Choắt, tôi sợ hãi, nằm im như tả tơi. Lúc đó, tôi mới hiểu được ý nghĩa của sự sợ hãi. Chờ chị Cốc đi, tôi bò vào hang Dế Choắt. Nhìn thấy Dế Choắt nằm thoi thóp, tôi hốt hoảng quỳ xuống, nâng đầu Choắt, thấu hiểu sự hối hận về trò nghịch ngợm dại dột của mình. Tôi hối lắm! Tôi hối hận lắm! Cái chết oan của Dế Choắt đã làm thức tỉnh lương tâm tôi. Để chuộc lỗi, tôi chôn cất Dế Choắt một cách chu đáo. Sau sự kiện đó, tôi đau lòng, ân hận, và tự trách bản thân vì sự ngông cuồng và dại dột. Từ đó, tôi cố gắng sửa mình để trở thành người tốt.
Bài học đầu tiên tôi học được từ câu chuyện với Dế Choắt là: 'Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn cũng sẽ gặp hậu quả nặng nề. Ngay từ nhỏ, chúng ta cần rèn luyện nhân cách để sau này trở thành những con người có đạo đức và hữu ích.'

5. Tài liệu tham khảo số 4
Sau khi an táng Dế Choắt, tôi đứng trước mộ của cậu, suy ngẫm về hành động của mình.
Trò đùa ngỗ ngược của tôi đã khiến Dế Choắt phải chịu thay vì tôi. Biết mình mạnh mẽ về sức khỏe, tôi thường bắt nạt những người hàng xóm nhỏ bé. Tôi quát mắng những chị Cào Cào, thỉnh thoảng còn đùa giỡn với anh Gọng Vó. Không ai dạy dỗ, không ai ngăn cản, tôi tự cho là giỏi. Chuyện bắt nạt có thể tha thứ, nhưng việc tôi trêu chọc chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt là tội lớn, không thể tha thứ.
Dế Choắt đáng thương ơi! Đời tôi sẽ không quên câu chuyện đau lòng này. Tính kiêu căng, tự cho mình là nhất đã hại bạn hàng xóm của tôi. Sự việc hôm nay là bài học lớn. Tôi sẽ luôn nhớ nó. Mạnh mẽ nhưng không dám nhận lỗi, tôi tự nhìn thấy mình hèn nhát. Khi nhận ra sai lầm, đã quá muộn, tôi phải trả giá bằng mạng sống của Dế Choắt. Vì vậy, cách duy nhất để chuộc lỗi là sửa đổi tính kiêu ngạo của bản thân.
Sự việc hôm nay là bài học đời lớn. Chắc chắn, tôi sẽ không quên Dế Choắt, người đã nói lên hối hận và niềm tiếc của mình. Choắt ơi, tôi xin lỗi. Trước mộ anh, tôi hứa sẽ trở thành người có ích.
