1. Bài luận 'Tiếng nói của văn nghệ' của Nguyễn Đình Thi số 1
Bố cục:
- Phần 1 (từ đầu ...cách sống của tâm hồn) : Nội dung tiếng nói của văn nghệ.
- Phần 2 (còn lại) : Sức mạnh lớn lao của văn nghệ trong đời sống con người.
Câu 1 (Trang 16 sgk ngữ văn 9 tập 2)
- Bố cục chặt chẽ, hệ thống luận điểm logic, mạch lạc, vừa có sự tiếp nối bổ sung, giải thích cho nhau
- Văn nghệ không chỉ phản ánh thực tại khách quan mà còn nhận thức mới mẻ, tư tưởng, tình cảm của cá nhân, nghệ sĩ
- Tiếng nói của văn nghệ cần thiết với cuộc sống con người, trong hoàn cảnh những năm đầu kháng chiến
- Văn nghệ có sức mạnh cảm hóa, sức lôi cuốn kì diệu, bởi đó là tiếng nói của tình cảm, tác động tới con người bằng rung cảm sâu xa
Câu 2 (trang 16 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Nội dung chủ yếu của văn nghệ biểu hiện qua các đặc điểm:
+ Mang tính cụ thể, sinh động, là đời sống tình cảm của con người qua cái nhìn, tình cảm của người nghệ sĩ
+ Tập trung khám phá chiều sâu cuộc sống trong các quan hệ về tính cách, số phận
+ Tác phẩm phản ánh đời sống khách quan không phải sự sao chép, nó phản ánh cách nhìn, cách đánh giá, tư tưởng của người nghệ sĩ
+ Có tính giáo dục, tác động mạnh tới người đọc bởi những tình cảm sâu sắc, buồn vui, nghệ sĩ
+ Khiến ta rung động trước vẻ đẹp của cuộc sống, làm thay đổi tư tưởng, tình cảm, lối sống, quan điểm
+ Có sức lan tỏa mạnh mẽ, có tính giáo dục
Câu 3 (trang 17 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Văn nghệ giúp con người sống đầy đủ hơn, là sợi dây gắn kết con người với thế giới bên ngoài
- Văn nghệ góp phần làm đời sống thêm đẹp đẽ, đáng yêu, giúp con người thấy yêu cuộc sống, biết rung cảm trước cái đẹp
Câu 4 (trang 17 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Con đường văn nghệ đến với người đọc
- Tư tưởng, nội dung văn nghệ phản ánh đời sống
- Người đọc hòa nhập với cuộc sống của nhân vật bằng sự đồng cảm, thấu→ Tác phẩm văn nghệ tác động tới con người chủ yếu bằng đường tình cảm.
Câu 5 (trang 17 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Đặc sắc nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi:
- Bố cục chặt chẽ, hợp lí
- Lối viết phong phú, nhiều hình ảnh, dẫn chứng về thơ văn, đời sống thực tế
- Giọng văn chân thành, đầy cảm hứng
Luyện tập
Em thích tác phẩm Bến quê của Nguyễn Minh Châu:
- Tác phẩm gây xúc động với em mỗi lần em đọc, ngẫm nghĩ
- Bến quê ẩn chứa nhiều triết lí sâu sắc về con người và cuộc đời
- Em tự rút ra bài học sau khi đọc tác phẩm: yêu gia đình, những điều bình dị, thân thuộc xung quanh cuộc sống của mình
2. Bài luận 'Tiếng nói của văn nghệ' của Nguyễn Đình Thi số 3
Thông tin cơ bản
- Nguyễn Đình Thi (1924 - 2003) xuất thân từ Hà Nội, là thành viên tích cực của tổ chức Văn hoá Cứu Quốc, được thành lập bởi Đảng Cộng sản từ năm 1943. Sau Cách mạng tháng Tám, ông đảm nhận vai trò quan trọng làm Tổng thư ký Hội văn hoá Cứu quốc và là đại biểu quốc hội khóa đầu tiên. Ông cũng đồng thời giữ chức vụ Tổng Thư ký hội văn nghệ Việt Nam trong nhiều năm. Hoạt động của ông rất đa dạng, bao gồm việc sáng tác thơ, văn, nhạc, kịch và viết lí luận phê bình...
- Tiểu luận 'Tiếng nói của văn nghệ' được viết năm 1948 và xuất bản trong cuốn “Mấy vấn đề văn học”.
Đọc - hiểu văn bản
Câu 1 - Trang 17 SGK
Bài nghị luận này phân tích nội dung phản ánh, thể hiện của văn nghệ, khẳng định sức mạnh lớn lao của nó đối với đời sống con người. Hãy tóm tắt hệ thống luận điểm và nhận xét về bố cục của bài nghị luận.
Trả lời
Bài 'Tiếng nói của văn nghệ' của Nguyễn Đình Thi tập trung phân tích và khẳng định sức mạnh đặc biệt của văn nghệ, đó là khả năng kết nối đặc biệt giữa nghệ sĩ và người đọc thông qua những cảm xúc mãnh liệt và sâu sắc. Nó không chỉ làm cho cuộc sống của con người trở nên phong phú hơn mà còn góp phần vào việc hoàn thiện tâm hồn và nhân cách.
Bố cục có thể được tóm tắt như sau:
• Đoạn 1: “Văn nghệ là một mối dây đồng cảm kì diệu giữa nghệ sĩ với bạn đọc, qua những rung động mãnh liệt, sâu xa của trái tim.”
• Đoạn 2: “Văn nghệ giúp con người sống phong phú hơn và tự hoàn thiện nhân cách, tâm hồn.”
Câu 2 - Trang 17 SGK
Nội dung phản ánh, thể hiện của văn nghệ là gì?
Trả lời
Khi sáng tạo một tác phẩm, nghệ sĩ truyền đạt tư tưởng, tâm trạng và tâm huyết của mình. Nội dung của tác phẩm văn nghệ không chỉ là câu chuyện mà còn là một phản ánh sâu sắc về con người, tư tưởng và cảm xúc của nghệ sĩ. Văn nghệ là một hình thức nghệ thuật đặc biệt có khả năng tạo ra những trải nghiệm đặc biệt và sâu sắc cho người trải nghiệm.
Câu 3 - Trang 17 SGK
Tại sao con người cần tiếng nói của văn nghệ?
Trả lời
- Văn nghệ giúp chúng ta trải qua cuộc sống một cách đầy đủ và phong phú trên mặt tinh thần.
- Trong những khoảnh khắc khó khăn, văn nghệ là sợi dây liên kết giữa con người và thế giới bên ngoài.
- Văn nghệ đóng góp vào việc làm cho cuộc sống của chúng ta trở nên đẹp đẽ và ý nghĩa hơn. Một tác phẩm văn nghệ xuất sắc có thể khơi gợi niềm tin vào cuộc sống, tạo ra những trạng thái rung cảm và ước mơ.
Câu 4 - Trang 17 SGK
Tiếng nói của văn nghệ đến với người đọc bằng cách nào mà có khả năng kì diệu đến vậy?
Trả lời
Tư tưởng và nội dung của văn nghệ được thể hiện thông qua hình thức đặc biệt của nghệ thuật. Tác phẩm văn nghệ không chỉ truyền đạt thông tin một cách trừu tượng mà còn chứa đựng tất cả những cảm xúc, niềm vui, nỗi buồn, tình yêu và ganh đua của nghệ sĩ. Nó mang lại cho chúng ta trải nghiệm đầy đủ, làm chúng ta ngạc nhiên trước những điều quen thuộc và tạo ra sự đồng cảm sâu sắc.
- Khả năng kì diệu của văn nghệ giúp mở rộng tâm hồn, cho phép con người trải nghiệm đa dạng cảm xúc, từ vui buồn đến yêu thương và căm ghét.
- Tác phẩm văn nghệ không chỉ là một sự truyền đạt thông tin mà còn là một trải nghiệm tinh tế, tạo ra sự tương tác sâu sắc với tâm hồn của người đọc.
Câu 5* - Trang 17 SGK
Nêu vài nét đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi qua bài tiểu luận này (cách bố cục, dẫn dắt vấn đề, cách nêu và chứng minh các luận điểm, sự kết hợp giữa nhận định, lí lẽ với dẫn chứng thực tế...)
Trả lời
- Bài viết của Nguyễn Đình Thi có bố cục hợp lý, liên kết chặt chẽ và tự nhiên.
- Lập luận sắc sảo, vừa giải thích, chứng minh vừa bình luận sâu sắc.
- Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh và nhiều dẫn chứng để khẳng định ý kiến, làm tăng sức hấp dẫn.
- Phong cách viết chân thành và cuốn hút.
Luyện tập
Yêu cầu: Hãy chia sẻ về một tác phẩm văn nghệ mà bạn yêu thích và phân tích ý nghĩa, tác động của tác phẩm đó đối với bạn.
Bài làm mẫu
Mỗi tác phẩm văn nghệ là một bức tranh của tâm hồn nghệ sĩ, thể hiện tâm tư và cảm xúc cá nhân. Trong số các tác phẩm mà tôi đã đọc, có lẽ tác phẩm 'Người con gái Nam Xương' là một trong những tác phẩm mà tôi ấn tượng nhất. Nguyễn Dữ đã làm cho độc giả như tôi cảm nhận được khía cạnh đen tối của cuộc sống phụ nữ trong xã hội xưa. Dù có nhan sắc và đức hạnh đến đâu, nhưng dưới chế độ phong kiến, họ không có giọng nói, không được tự do. Họ phải chịu đựng và hi sinh, và cuối cùng, họ vẫn bị đặt nghi ngờ về phẩm hạnh. Chỉ vì một lời nói ngây thơ của một đứa trẻ mà họ bị chồng nghi ngờ, xỉ nhục và buộc phải chọn cái chết để làm sáng tỏ tấm lòng trong trắng. Truyện cũng thể hiện khát vọng công bằng của nhân dân, rằng người tốt sẽ được đền đáp xứng đáng, dù chỉ trong một thế giới huyền bí.
3. Bài giảng 'Tiếng nói của văn nghệ' của Nguyễn Đình Thi số 2
PHẦN I: KHÁM PHÁ TẦM VĂN HÓA
1. Đối tượng tác phẩm
Nguyễn Đình Thi (1924-2003), bậc nghệ sĩ tài năng của Hà Nội. Ông không chỉ là một nhà văn, nhà thơ xuất sắc mà còn là nhạc sĩ, nhà soạn kịch, và phê bình văn học. Sự đa tài của ông đóng góp đặc biệt quan trọng ở mọi lĩnh vực mà ông chạm đến.
Ông là người mở đầu cho những đổi mới nghệ thuật, đặc biệt là trong thơ ca. Nghệ sĩ gắn bó với Hải Phòng và để lại nhiều tác phẩm nổi tiếng như 'Nhớ Hải Phòng' (thơ) và 'Vỡ bờ' (tiểu thuyết). Năm 1996, ông được tặng Giải thưởng HCM về văn học – nghệ thuật.
2. Nội dung tác phẩm
a. Nguyên bản:
Tác phẩm được viết trong chiến khu Việt Bắc năm 1948, giai đoạn đầu kháng chiến chống Pháp. Ông cố gắng xây dựng nền văn nghệ với phương châm dân tộc – khoa học – đại chúng. Bài viết thuộc tập 'Mấy vấn đề văn học' xuất bản năm 1956.
b. Phương thức và vấn đề:
Văn bản sử dụng phong cách nghị luận, tập trung vào sức mạnh của văn nghệ trong đời sống. Các luận điểm chính bao gồm:
+ Sức mạnh của văn nghệ là nội dung phản ánh hiện thực cuộc sống.
+ Tiếng nói của văn nghệ có ý nghĩa quan trọng đối với con người.
+ Con đường tác động của văn nghệ đến người đọc.
PHẦN II: HIỂU SÂU VỀ VĂN BẢN
1. Nội dung thể hiện hiện thực:
Văn nghệ không chỉ phản ánh hiện thực khách quan mà còn là thức tỉnh nhận thức mới mẻ. Tác giả đưa ra ví dụ như hai câu thơ trong 'Truyện Kiều' của Nguyễn Du để làm nổi bật ý này. Các tác phẩm làm cho người đọc nhận ra tư tưởng, tình cảm của nghệ sĩ về cuộc sống.
2. Tầm ảnh hưởng của tiếng nói văn nghệ:
Văn nghệ không chỉ là phản ánh hiện thực mà còn giúp con người sống đầy đủ hơn, cảm nhận đẹp hơn cuộc đời. Trong những hoàn cảnh khó khăn, tiếng nói của văn nghệ giống như một sợi dây kết nối giữa cuộc sống và con người.
3. Đường đi tới độc giả:
Nghệ thuật là tiếng nói của tâm hồn. Vị trí của văn nghệ chính là sự giao thoa giữa tâm hồn con người và cuộc sống. Nghệ thuật không chỉ là tư tưởng, mà còn là tư tưởng đã được nghệ thuật hóa, biểu hiện sinh động, sâu sắc, và kín đáo.
=> Tác phẩm văn nghệ khiến cảm xúc bùng nổ, xâm nhập vào nhận thức và tâm hồn độc giả, mở ra con đường tình cảm. Đến với tác phẩm văn nghệ, chúng ta sống cùng cuộc sống được mô tả, yêu ghét, buồn vui đợi chờ, và chia sẻ tình cảm với nhân vật và nghệ sĩ. Nghệ thuật không chỉ vẽ ra con đường mà còn châm ngôn lửa trong lòng, thúc đẩy chúng ta tự bước lên đường đời.
Trả lời Câu 1:
Bài viết có bố cục chặt chẽ, thể hiện qua lối lập luận logic mạch lạc.
- Văn nghệ không chỉ là sự phản ánh khách quan mà còn là tình cảm và tư tưởng cá nhân của nghệ sĩ.
- Tiếng nói của văn nghệ mang ý nghĩa to lớn với cuộc sống của mỗi người.
- Tác phẩm nghệ thuật có khả năng cảm hóa, lôi cuốn một cách kỳ diệu.
Trả lời Câu 2:
- Nội dung chủ yếu của văn nghệ là hiện thực cụ thể, sinh động, và là cuộc sống tình cảm của con người qua cái nhìn và cảm xúc của nghệ sĩ.
- Tác phẩm văn nghệ không chỉ sao chép thực tại mà còn là sự sáng tạo, với tính giáo dục mạnh mẽ.
- Nội dung của văn nghệ mở rộng, lan truyền từ người này sang người khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Trả lời Câu 3:
Nguyễn Đình Thi đã phân tích một cách tận tâm về sự cần thiết của văn nghệ đối với con người:
- Văn nghệ giúp con người sống phong phú hơn, tinh thần phong phú hơn.
- Trong những tình huống khó khăn, tiếng nói của văn nghệ là sợi dây liên kết giữa con người và thế giới xung quanh.
- Văn nghệ đóng góp vào việc làm cho cuộc sống trở nên đẹp đẽ hơn.
Trả lời Câu 4:
Văn nghệ tác động đến con người thông qua nội dung của nó và đặc biệt là qua con đường tiếp cận với người đọc và người nghệ sĩ:
- Tình cảm là một yếu tố quan trọng trong văn nghệ.
- Sức ảnh hưởng của văn nghệ chủ yếu thông qua con đường tình cảm. Nó khiến con người cảm nhận cuộc sống một cách sâu sắc và muốn đóng góp vào sự phồn thịnh của cuộc sống.
Trả lời Câu 5:
Nét đặc sắc trong lập luận nghệ thuật của Nguyễn Đình Thi:
- Bố cục văn bản rất chặt chẽ, hợp lý.
- Ngôn ngữ giàu hình ảnh, dẫn chứng sinh động và hấp dẫn.
- Giọng văn thể hiện sự chân thành, niềm say mê và đam mê dâng trào.
Luyện tập
Mỗi tác phẩm văn nghệ mang theo mình một sứ mệnh cao cả. Trong những tác phẩm mà tôi đã đọc, 'Chiếc lược ngà' của Nguyễn Quang Sáng để lại ấn tượng sâu sắc nhất. Tác phẩm này giúp tôi hiểu rõ hơn về nỗi đau của chiến tranh, về những hy sinh vô tội của đồng bào, cũng như sự liên kết đặc biệt giữa cha và con. 'Chiếc lược ngà' khiến tôi trân trọng hơn tình cảm gia đình, biết ơn hòa bình ngày nay và những nỗ lực của cha ông để chúng ta có cuộc sống ngày hôm nay.
Bố cục
Bố cục: 2 phần
- Phần 1: Từ đầu bài đến 'Cách sống của tâm hồn': Thể hiện nội dung tiếng nói của văn nghệ.
- Phần 2: Tiếp theo từ đoạn 1 đến cuối bài: Chứng minh giá trị thiết thực của văn nghệ trong cuộc sống con người.
Nội dung chính
Bài tiểu luận này khám phá về nội dung của văn nghệ và sức mạnh kỳ diệu của nó trong cuộc sống con người, giúp tạo ra cuộc sống phong phú và làm đẹp tâm hồn con người.
4. Bài luận 'Âm thanh của Nghệ thuật' của Nguyễn Đình Thi số 5
Câu 1 - Trang 17 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 2: Luận điểm chính của bài là phân tích về nội dung và vai trò của Nghệ thuật, với việc khẳng định sức mạnh lớn lao của nó đối với cuộc sống con người. Hãy tóm tắt cấu trúc luận điểm và đánh giá về tổ chức của bài luận. Trả lời
Cấu trúc luận điểm:
- Ý nghĩa của Nghệ thuật
- Tầm quan trọng của Nghệ thuật
* Bài văn có sự liên kết mạch lạc, chặt chẽ giữa các phần.
Câu 2 - Trang 17 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 2: Nội dung phản ánh, thể hiện của Nghệ thuật là gì?Trả lời
Nội dung phản ánh, thể hiện của Nghệ thuật:- Tác phẩm nghệ thuật lấy cảm hứng từ thực tại xã hội nhưng không giới hạn bởi sự đơn giản của sự sao chép.
- Tác phẩm văn nghệ chứa đựng toàn bộ những cảm xúc, niềm vui, nỗi buồn, yêu thương, và ảo mộng của nghệ sĩ.
- Nội dung của Nghệ thuật được truyền bá, lan tỏa vô tận qua các thế hệ độc giả, khán giả,…
Câu 3 - Trang 17 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 2: Tại sao con người cần lắng nghe tiếng nói của Nghệ thuật?
Trả lời
Con người cần lắng nghe tiếng nói của Nghệ thuật bởi:
- Nghệ thuật giúp con người trải nghiệm cuộc sống đa dạng hơn, phong phú hơn với thế giới và với chính bản thân mình.
- Đó là sợi dây nối liền họ với thế giới bên ngoài, với tất cả những biến động, những hoạt động, những niềm vui, nỗi buồn gần gũi.
- Tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời giúp con người vui lên, tìm thấy xúc cảm và ước mơ trong cuộc sống vốn đầy khó khăn và gian khổ.
Câu 4 - Trang 17 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 2: Tiếng nói của Nghệ thuật đến với người đọc như thế nào mà mang đến sức mạnh kỳ diệu đến vậy? (Tư tưởng, nội dung của Nghệ thuật được thể hiện qua hình thức nào? Tác phẩm nghệ thuật tác động đến người đọc qua con đường nào, như thế nào?)
Trả lời
Sức mạnh đặc biệt của Nghệ thuật xuất phát từ nội dung của nó và con đường mà nó chạm đến độc giả, người nghe. - Nghệ thuật là giọng nói của trái tim. - Nghệ thuật thực hiện các nhiệm vụ của nó một cách tự nhiên, mang lại hiệu suất lâu dài và sâu sắc.
Câu 5 - Trang 17 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 2: Nêu vài điểm nổi bật trong nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi qua bài tiểu luận này (cách tổ chức, mở đầu vấn đề, cách triển khai và chứng minh các quan điểm, sự kết hợp giữa nhận định, logic với bằng chứng thực tế…).
Trả lời
Điểm nổi bật trong nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi qua bài tiểu luận:- Cấu trúc văn bản rất chặt chẽ, hợp lý, tất cả vấn đề được mở đầu một cách tự nhiên.- Lối viết đa dạng hình ảnh, có nhiều minh họa về thơ văn, về cuộc sống thực tế.- Sự thể hiện chân thành, sôi nổi trong ngôn từ.
LUYỆN TẬP
Câu hỏi – Luyện tập - Trang 17 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 2: Nêu một tác phẩm Nghệ thuật mà em yêu thích và phân tích ý nghĩa, tác động của tác phẩm ấy đối với em.
Trả lời
Phân tích ý nghĩa, tác động của một tác phẩm Nghệ thuật đối với độc giả:Bài thơ “Lửa bếp” của nhà thơ Bằng Việt:- Là lời tâm sự của người cháu nâng cao hiếu kính đang ở xa, gửi về bà yêu thương ở quê nhà. - Bài thơ còn chứa đựng một tinh thần triết học về gia đình và lòng yêu nước, giấc mơ về quê hương.
5. Bài viết 'Âm nhạc của Nghệ thuật' của Nguyễn Đình Thi số 4
I, Khám phá tổng quan bài viết Âm nhạc của Nghệ thuật
1.Tác giả
Nguyễn Đình Thi là một nhà văn nổi tiếng trong văn học Việt Nam, với những bài tiểu luận sâu sắc và đầy nghệ thuật.
2.Tác phẩm
Cấu trúc:
Phần 1 (từ đầu ...cách sống của tâm hồn) : Nội dung âm nhạc của Nghệ thuật.
Phần 2 (phần còn lại) : Sức mạnh lớn lao của Nghệ thuật trong đời sống con người.
II, Đọc hiểu văn bản Âm nhạc của Nghệ thuật
Câu 1 (trang 17 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2)
Bài viết có cấu trúc chặt chẽ với hệ thống luận điểm mạch lạc :
Nghệ thuật không chỉ là bản sao chép chân thực cuộc sống như chúng ta thường thấy mà còn là nơi chứa đựng tư tưởng, tình cảm sâu sắc của nghệ sĩ.
Nghệ thuật có ảnh hưởng mạnh mẽ đến tâm hồn con người
Nghệ thuật có khả năng lọc bớt, làm dịu tâm hồn và giúp con người tự nhận ra về bản thân mình.
Câu 2 (trang 17 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2)
Nội dung phản ánh, thể hiện của Nghệ thuật :
Phản ánh thực tại được xây dựng thông qua việc sử dụng nguyên liệu từ thực tế.
Không chỉ vậy, nghệ thuật còn truyền đạt những ý tưởng, tình cảm sâu sắc.
Câu 3 (trang 17 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2)
Con người cần lắng nghe tiếng nói của Nghệ thuật vì Nghệ thuật có tác động to lớn đến đời sống tâm hồn, trong cuộc sống con người :
Nghệ thuật giúp cuộc sống tinh thần con người phong phú hơn, đầy đủ hơn, mang đến cảm xúc yêu ghét, ý đẹp xấu, niềm vui buồn trong lao động và cuộc sống.
Nghệ thuật đóng góp vào việc làm cho cuộc sống nhiều khó khăn trở nên tươi mới, giúp con người thấy rung cảm và có ước mơ, duy trì niềm tin trong cuộc sống.
Giúp nâng cao ý thức và biến nó thành một quá trình nhận thức, tự nhận thức về bản thân và cuộc sống.
Câu 4 (trang 17 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2)
Con đường mà Nghệ thuật tiếp cận độc giả:
Con đường của tình cảm thông qua hình ảnh.
Câu 5 (trang 17 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2)
Đặc điểm nổi bật trong nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi :
Cấu trúc chặt chẽ, hợp lý.
Cách viết đầy hình ảnh, với nhiều minh họa về thơ văn, về cuộc sống thực tế.
Ngôn từ chân thành, đầy cảm hứng.
III, Bài tập trang 17 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2
Câu 1 (trang 17 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2)
Đoạn văn tham khảo :
Mỗi tác phẩm nghệ thuật như một cuộc trò chuyện với người đọc về những vấn đề của cuộc sống, qua đó truyền đạt những ý tưởng, tình cảm tốt lành, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới. Đọc tác phẩm 'Bến thuyền xa' của Nguyễn Minh Châu, tôi hiểu thêm rằng sau vẻ đẹp trữ tình, trong sáng và giàu lòng nhân ái của cuộc sống vẫn còn nhiều khía cạnh kỳ lạ, phức tạp thậm chí là phi lý. Chiến tranh đã qua, nhưng con người vẫn phải đối mặt với nhiều cuộc chiến khác, thậm chí còn khốc liệt hơn đó là nghèo đói, cảnh bạo lực gia đình vẫn tồn tại mà chúng ta không biết. Cần nhìn nhận con người từ nhiều góc độ, không để bản thân chỉ nhìn nhận bề ngoài mà quên mất cái bên trong.
6. Bài viết 'Âm thanh của Nghệ thuật' của Nguyễn Đình Thi số 6
I. Giới thiệu về tác giả
- Nguyễn Đình Thi (1924-2003)
- Quê quán: Xuất thân từ làng Vũ Thạch, nay thuộc phố Bà Triệu, phường Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội
- Sự nghiệp sáng tác:
+ Là nhà văn, nhà phê bình văn học và nhạc sĩ thời hiện đại Việt Nam
+ Thuộc thế hệ nghệ sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp
+ Tác phẩm tiêu biểu: Bên bờ sông Lô, Vào lửa, Mặt trận trên cao…
II. Tác phẩm
1. Ngữ cảnh sáng tác
- Tiểu luận “Tiếng nói của văn nghệ” của Nguyễn Đình Thi được viết năm 1948, xuất bản trong cuốn “Mấy vấn đề văn học” (1956)
2. Kết cấu
- Phần 1: Từ đầu bài đến “cách sống của tâm hồn”: Thảo luận về nội dung tiếng nói của văn nghệ.
- Phần 2: Đoạn 1 đến cuối bài: Văn nghệ mang lại nhiều giá trị thiết thực trong cuộc sống con người.
3. Giá trị nội dung
- Tiểu luận tập trung thảo luận về nội dung và sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ đối với cuộc sống con người, giúp nhân cách tâm hồn phong phú hơn và tự nhiên.
4. Giá trị nghệ thuật
- Bố cục chặt chẽ, hợp lý, sử dụng nhiều dẫn chứng thơ văn và thực tế, làm tăng sức hấp dẫn cho bài viết.
Câu 1. Tóm tắt nội dung cơ bản và nhận xét về cấu trúc của bài nghị luận.
Trả lời:
Tác giả trình bày nội dung theo trình tự :
- Nội dung tác phẩm văn nghệ.
- Tầm quan trọng của văn nghệ đối với cuộc sống con người, đặc biệt trong bối cảnh khó khăn, chiến đấu.
- Khả năng làm sống động, lôi cuốn của văn nghệ qua đặc trưng nói và ảnh hưởng của nó.
Nhận xét về tính hợp lý của trình tự các luận điểm trong bài nghị luận.
Câu 2. Khi bàn về nội dung của tác phẩm văn nghệ, Nguyễn Đình Thi chú ý đến điều gì ? Ý nghĩa của điều này là gì ?
Trả lời:
Tác giả nhấn mạnh rằng nội dung của tác phẩm văn nghệ không chỉ là thực tại khách quan mà còn là sự nhận thức, khám phá mới, là tư tưởng và tình cảm của nghệ sĩ. Việc này có ý nghĩa gì ?
Câu 3. Dựa vào bài nghị luận, hãy phân tích tác động của văn nghệ đối với cuộc sống con người.
Trả lời:
Bài nghị luận nhấn mạnh rằng văn nghệ đem đến bức tranh cuộc sống phong phú, mới mẻ qua cái nhìn và tình cảm đa dạng của nghệ sĩ. Nó giúp con người nhận thức về cuộc sống, tự hoàn thiện bản thân và làm phong phú thêm tâm hồn.
+ Văn nghệ làm cho cuộc sống trở nên sống động và đặc sắc như thế nào ?
+ Văn nghệ giúp con người hiểu biết về chính mình và tự nhiên làm cho bản thân mình trở nên hoàn thiện hơn như thế nào ?
+ Văn nghệ có tác dụng gì đối với cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là thế giới tâm hồn của con người ?
Câu 4. Phân tích đặc điểm của tiếng nói văn nghệ và hiệu quả của nó sau khi đọc bài nghị luận của Nguyễn Đình Thi.
Trả lời:
Trình bày hiểu biết về đặc điểm của tiếng nói văn nghệ và tác dụng kỳ diệu của nó cần dựa trên ý kiến của Nguyễn Đình Thi. Đặc điểm này chủ yếu nằm ở :
- Nội dung của tiếng nói mà không bộ môn nào khác thay thế được.
- Cách tiếng nói văn nghệ tiếp cận người đọc.
- Hiệu quả, sức mạnh đặc biệt của tiếng nói văn nghệ bắt nguồn từ đặc trưng của nó.
- Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm, giọng điệu của văn nghệ kích thích cảm xúc, lẫn vào tâm hồn của người đọc, người xem.
- Tác phẩm văn nghệ giúp người đọc tự nhận thức và xây dựng bản thân mình.
Câu 5. Phân tích điểm đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi trong bài “Tiếng nói của văn nghệ”.
Trả lời:
Điểm đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi có thể phân tích qua các khía cạnh :
- Bố cục bài viết có hệ thống luận điểm và logic.
- Phân tích và giới thiệu vấn đề sáng tạo, kết hợp giữa lập luận và dẫn chứng văn học, dẫn chứng thực tế.
- Giọng điệu, lời văn sâu sắc và hấp dẫn.
Câu 6. Nhận xét ý kiến sau trong bài tiểu luận : “Nghệ thuật không chỉ là người hướng dẫn chúng ta điều đúng đắn, nghệ thuật là người đốt lên ngọn lửa trong tim ta, khiến ta tự bước lên con đường ấy.”
Trả lời:
Ý kiến này nhấn mạnh vai trò của nghệ thuật không chỉ là hướng dẫn mà còn là nguồn động viên, đánh thức đam mê bên trong con người. Đó là ngọn lửa tạo nên động lực tự chủ để bước lên con đường mà nghệ sĩ mô tả, đồng thời làm giàu tâm hồn và ý chí.