Top 6 bài phân tích tác phẩm 'Gặp lá cơm nếp' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) xuất sắc

“Gặp lá cơm nếp” của nhà thơ Thanh Thảo để lại ấn tượng sâu sắc với tôi. Bài thơ kể về một người con xa quê nhiều năm, khi nhìn thấy lá cơm nếp lại nhớ về bát xôi mùa gặt của mẹ, nhớ về người mẹ của mình.

Hình ảnh “lá cơm nếp” gợi nhớ về hương vị quê hương, mùi xôi nếp quen thuộc khi còn nhỏ, khiến người con luôn nhớ về. Người mẹ giản dị, vất vả với công việc “nhặt lá về đun bếp” và “thổi cơm nếp” hiện lên đầy xúc động.

Người con thể hiện tình cảm sâu sắc dành cho mẹ: “Mẹ già và đất nước/Chia đều nỗi nhớ thương”. Tình yêu dành cho mẹ và quê hương luôn hiện diện trong trái tim người con. Bài thơ “Gặp lá cơm nếp” mang lại nhiều cảm xúc cho người đọc.

Thanh Thảo khắc họa thành công hình ảnh người con trong bài thơ “Gặp lá cơm nếp”, một người lính trên đường hành quân ra trận, ngửi thấy mùi xôi cơm nếp lại nhớ về bát xôi mùa gặt và hình ảnh mẹ.

Người lính đã trải qua những năm tháng chiến tranh khắc nghiệt, thể hiện sự tinh tế trong cảm nhận thiên nhiên và tình cảm phong phú, ý thức trách nhiệm lớn với gia đình, quê hương, đất nước. Hình ảnh người con trong bài thơ cũng đại diện cho nhiều người lính khác luôn nhớ về quê hương.

Thanh Thảo với tác phẩm 'Gặp lá cơm nếp' đã khắc họa một bài thơ đẹp về tình mẹ con. Nhân vật người con trong thơ có thể là một chiến sĩ, đã rời xa quê hương lâu ngày. Trong lúc hành quân, anh tình cờ thấy lá cơm nếp, một hình ảnh gợi nhớ về người mẹ tần tảo của mình.

Đọc bài thơ, chúng ta dễ dàng hình dung về nhân vật người con, người chủ thể của bài thơ, hình ảnh đại diện cho tác giả khi nhớ về mẹ và quê hương.

Trong lúc chiến đấu, anh vô tình ngửi thấy mùi hương của lá nếp, khiến anh nhớ về hình ảnh mẹ đang nấu xôi cho anh. Đây là nguồn cảm xúc để người con thể hiện tình yêu thương và sự trân trọng đối với mẹ, cùng những hy sinh mà mẹ đã dành cho anh.

Người con cũng dành tình cảm sâu sắc với quê hương và chiến trường Trường Sơn. Những điều giản dị nhưng quan trọng này đã tiếp thêm sức mạnh cho anh trong nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc.

Bài thơ 'Gặp lá cơm nếp' của Thanh Thảo gửi gắm một thông điệp tình cảm sâu sắc. Nhân vật chính là người con, đã xa nhà lâu ngày, và khi nhìn thấy lá cơm nếp, anh nhớ về bát xôi mùa gặt của mẹ. Hình ảnh mẹ hiện về trong tâm trí người con – mẹ chăm sóc, nấu nướng cho anh. Mỗi người đọc sẽ cảm động trước tình yêu thương và sự hy sinh của mẹ – người mẹ Việt Nam anh hùng.

Cuối cùng, người con bộc lộ tình cảm của mình đối với mẹ và đất nước: “Mẹ già và đất nước/Chia đều nỗi nhớ thương”. Anh yêu đất nước, chiến đấu để bảo vệ sự độc lập, nhưng cũng yêu mẹ và muốn mang lại cuộc sống bình yên cho mẹ. Bài thơ thực sự làm người đọc cảm động.

Hai khổ thơ cuối, tác giả thể hiện trực tiếp tình cảm dành cho mẹ và đất nước. Trái tim con chia đều cho mẹ và tổ quốc – hình ảnh này rất biểu tượng. Ngay cả thiên nhiên cũng hiểu được nỗi lòng của con, như hương thơm của lá cơm nếp vẫn mãi. 'Gặp lá cơm nếp' là một tác phẩm giản dị nhưng sâu lắng.

Bóng dáng mẹ hiện ra qua làn khói bếp Trường Sơn

Trong bài thơ 'Ngày xưa có mẹ', nhà thơ Thanh Nguyên đã viết những câu thơ đầy cảm xúc về mẹ: “Mẹ đã trở thành điều hiển nhiên như trời đất/ Như cuộc sống không thể thiếu mẹ trong con/ Dù có đi khắp trái đất tròn/ Chắc chẳng ai mong con như mẹ.”

Kể cả khi ở tận cùng thế giới hay trên những con đường gian nan, dù mẹ không hiện diện trước mắt, hình bóng mẹ vẫn luôn hiện hữu trong trái tim chúng ta. Bài thơ 'Gặp lá cơm nếp' trong tập 'Dấu chân qua trảng cỏ' đã thể hiện nỗi nhớ mẹ và quê hương sâu đậm của nhà thơ Thanh Thảo trong những năm tháng kháng chiến xa nhà.

Bài thơ 'Gặp lá cơm nếp' sử dụng thể thơ 5 chữ với nhịp điệu linh hoạt, phù hợp với tâm tư của người lính nhớ quê, nhớ mẹ trong hành trình đầy gian khổ. Âm điệu của thơ như tiếng lòng khao khát được trở về những ngày tháng bình yên bên người mẹ yêu quý.

Hoàn cảnh hành quân, mùi xôi và khói bếp làm Thanh Thảo bồi hồi nhớ mẹ. Dù mẹ không có mặt trên con đường của người lính, hình ảnh mẹ vẫn sống động trong tâm trí. Nghệ thuật liên tưởng trong bài thơ đã thể hiện sự nhạy cảm của tác giả.

Bài thơ bắt đầu với tâm trạng thực của người lính: “Xa nhà đã mấy năm”. Với một người con luôn hướng về mẹ và quê hương, khoảng thời gian đó thật dài, khiến nỗi nhớ thêm da diết. Những năm hành quân, những trận đánh chưa đủ làm giảm đi nỗi nhớ về bát cơm mùa gặt ở quê.

Giờ đây, làn khói “bay ngang tầm mắt” khiến mùi xôi quen thuộc dâng lên đầy cảm xúc, trở nên “lạ lùng” khó tả, làm xao xuyến tâm can. Làn khói trong không gian mông lung lại trở nên gần gũi, làm người đọc cảm thấy xúc động.

Khói và mùi xôi đã khiến nhà thơ dâng trào nỗi nhớ mẹ. Dù mẹ không hiện diện ở núi rừng Trường Sơn, trong tâm tưởng người con xa quê, mẹ vẫn sống động trong buổi chiều hôm nay, đang nhặt lá, đun bếp và nấu cơm nếp.

Nếu Quang Dũng nhớ bát cơm nếp mùa gặt ở Mai Châu qua cái nhìn hào hoa của người lính chống Pháp, thì Thanh Thảo nhớ về quê nhà qua hình ảnh mẹ chăm sóc. Các động từ “nhặt”, “thổi” làm rõ sự tần tảo của mẹ. Mùi cơm nếp vẫn theo người con suốt dặm đường, ấm áp và xúc động:

Mẹ ở đâu chiều nay
Nhặt lá về đun bếp
Phải mẹ thổi cơm nếp
Mà thơm suốt đường con

Cơm nếp, mùi vị quê hương thân thuộc, gắn bó với tuổi thơ và cuộc sống, là nguồn cảm xúc mạnh mẽ trong thơ. Thanh Thảo khẳng định rằng “con làm sao quên được” mùi cơm nếp, từ đó nhớ đến đất nước vất vả. Đó là phần máu thịt thiêng liêng mà mỗi người con xa quê luôn mang trong ký ức:

Ôi mùi vị quê hương
Con quên làm sao được
Mẹ già và đất nước
Chia đều nỗi nhớ thương

Hai câu thơ kết bài vừa lắng đọng lại vừa mạnh mẽ, tạo sự đồng cảm sâu sắc với tâm trạng nhà thơ và thiên nhiên Trường Sơn. Mỗi ngọn cỏ, lá cây dường như mang hình bóng mẹ và quê hương, giúp người lính vượt qua thử thách, “xẻ dọc Trường Sơn” tiến về phía trước:

Cây nhỏ lòng Trường Sơn
Hiểu lòng nên thơm mãi…

Bài thơ 'Gặp lá cơm nếp' là một tác phẩm giàu cảm xúc, lan tỏa và để lại dư âm lâu dài trong lòng người đọc. Từ một tình huống bình dị, Thanh Thảo đã diễn tả tình yêu với mẹ và Tổ quốc trong những năm chiến tranh ác liệt. Đó là lý do mà khói bếp và mùi xôi nếp vẫn vương vấn trong tâm trí, dù có đi đến đâu.

Văn học chính là công cụ tuyệt vời để bày tỏ cảm xúc một cách rõ nét nhất. Qua đó, tác giả có thể chia sẻ nỗi lòng và tạo ra những bức tranh cảm động. Tại Việt Nam, trong những năm kháng chiến, nền văn học đã phát triển mạnh mẽ và tạo ra nhiều tác phẩm đặc sắc. Một trong những tác phẩm tiêu biểu là 'Gặp lá cơm nếp' của nhà thơ Thanh Thảo, thể hiện nỗi nhớ quê sâu sắc của người lính.

Bài thơ khắc họa hình ảnh một người lính hành quân xa quê và tình cờ thấy những hình ảnh quen thuộc. Tiêu đề 'Gặp lá cơm nếp' thật đặc biệt, vì mặc dù đây là những hình ảnh quen thuộc, chúng lại khiến người lính càng nhớ quê hơn.

Nơi quê nhà, có người mẹ già đang chờ đợi con trở về. Với chỉ bốn chữ ngắn gọn, tác giả đã diễn tả rõ tình cảm của người con đang mong nhớ mẹ.

Xa nhà đã mấy năm
Thèm bát xôi mùa gặt
Khói bay ngang tầm mắt
Mùi xôi sao lạ lùng

Ngay trong khổ thơ đầu, tác giả đã mô tả hoàn cảnh của người lính: anh đã xa quê và mẹ nhiều năm. Khi thấy cảnh thổi xôi mùa gặt, hình ảnh quê hương lại hiện về.

Tuy nhiên, câu thơ cuối “Mùi xôi sao lạ lùng” như phản ánh sự thay đổi do thời gian dài xa quê. Dù mọi thứ quen thuộc, mùi vị lại không như trước, làm tăng thêm nỗi nhớ quê với mùi xôi đặc trưng.

Mẹ ở đâu chiều nay
Nhặt lá về đun bếp
Phải mẹ thổi cơm nếp
Mà thơm suốt đường con

Những hình ảnh quen thuộc ấy vẫn làm anh nhớ về mẹ. Dường như anh thấy mẹ ngay trước mắt mình, nỗi nhớ trở nên hiện thực khiến anh thốt lên “Mẹ ở đâu chiều nay”. Mặc dù xa quê, hình ảnh mẹ nhặt lá và thổi cơm nếp vẫn hiện lên trong tâm trí anh, làm thơm lừng cả quãng đường hành quân.

Mùi cơm nếp là mùi hương đặc trưng của nhiều vùng quê Việt Nam, gắn liền với hình ảnh làng quê và cuộc sống. Nhờ mùi hương đó, người lính nhớ về quê hương và đất nước, điều này cũng liên quan đến nhiệm vụ của anh và gánh nặng trên vai người lính lúc bấy giờ.

Ôi mùi vị quê hương
Con quên làm sao được
Mẹ già và đất nước
Chia đều nỗi nhớ thương

Mùi vị này quen thuộc đến mức không thể quên, chỉ cần lướt qua, tâm trí người lính như trở về bên mẹ. Hình ảnh mẹ già và đất nước gắn bó chặt chẽ, phản ánh sự cần thiết bảo vệ cả hai. Do đó, anh nói: “Chia đều nỗi nhớ thương” – nhớ mẹ và thương đất nước. Trên con đường cứu nước, tâm trí anh luôn hướng về mẹ.

Cây nhỏ lòng Trường Sơn
Hiểu lòng nên thơm mãi…

Hai câu thơ cuối khiến người đọc xúc động. Dãy Trường Sơn là nơi yên nghỉ của nhiều anh hùng, mỗi cành cây, ngọn cỏ như mang hương vị quê hương, giúp dẫn lối linh hồn về quê. Vì vậy, chúng “hiểu lòng”, tỏa ra hương thơm như một lời nhắc nhở cho những linh hồn lạc lối.

Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh và ẩn dụ. Những hình ảnh trong bài thơ rất gợi hình và gợi tả. Tình cảm của người lính với quê hương và đất nước được thể hiện rõ ràng, đặc biệt là tình yêu thương mẹ.

'Gặp lá cơm nếp' là một bài thơ thành công về chủ đề người lính của Thanh Thảo, phản ánh tiếng lòng của nhiều chiến sĩ thời bấy giờ. Dù chỉ là một bài thơ ngắn, nhưng tình yêu trong đó không hề nhỏ bé.

Đem đến một cái nhìn sâu sắc về văn học chiến tranh, nhà thơ Thanh Thảo đã sáng tác bài thơ “Gặp lá cơm nếp” để diễn tả nỗi lòng nhớ mẹ của người con khi gặp lá cơm nếp trong lúc hành quân. Qua đó, tác giả đã khẳng định mối liên kết chặt chẽ giữa tình cảm gia đình và tình yêu quê hương, đất nước.

Những chữ “Gặp lá cơm nếp” thật sự gây ấn tượng mạnh mẽ. Chỉ với bốn chữ ngắn gọn, tác giả đã thể hiện được hoàn cảnh khiến người con bộc lộ nỗi nhớ mẹ của mình.

Trong hai khổ thơ đầu, hình ảnh người mẹ hiện ra trong ký ức của người con. Ngay từ câu thơ đầu tiên, người con đã thể hiện nỗi nhớ của mình qua câu “Xa nhà đã mấy năm/ Thèm bát xôi mùa gặt”. Người lính dù đã lâu không về nhà nhưng hương vị bát xôi mùa gặt vẫn luôn khắc sâu trong tâm trí.

Hương thơm của lá cơm nếp bất chợt làm sống dậy một vùng ký ức đẹp đẽ, khiến người con nhớ lại hình ảnh “Khói bay ngang tầm mắt/ Mùi xôi sao lạ lùng.” Hai chữ “lạ lùng” thể hiện cảm giác bỡ ngỡ, thậm chí ngạc nhiên về mùi xôi khi bắt gặp lá cơm nếp.

Câu hỏi “Mẹ ở đâu, chiều nay” khiến ta cảm nhận sâu sắc tình cảm chân thành của người con dành cho mẹ. Dù hiểu được nỗi vất vả của mẹ nhưng người con vẫn không thể giúp đỡ.

Bóng dáng người mẹ vất vả “Nhặt lá về đun bếp” làm người con không thể quên. Người con tự hỏi “Phải mẹ thổi cơm nếp/ Mà thơm suốt đường con”. Trên suốt chặng đường hành quân, mùi cơm nếp do mẹ nấu vẫn không thể phai nhòa trong tâm trí.

Trong hai khổ thơ cuối, cách ngắt nhịp 3/2 nhấn mạnh tâm tư và tình cảm của người con dành cho mẹ và đất nước. Mùi vị của bát xôi mùa gặt gắn bó với mẹ, với xóm làng, và vì thế, “Con quên làm sao được”, từ “được” nhấn mạnh sự khẳng định về tình cảm chân thành của người con. Tình yêu của mẹ trở thành động lực để con chiến đấu.

Nó nuôi dưỡng và soi sáng tâm hồn con. Trong câu “Mẹ già và đất nước”, từ “và” cho thấy sự đồng đẳng giữa “mẹ” và “đất nước”.

Đối với con, mẹ và đất nước là những phần không thể tách rời trong trái tim và được chia đều như nhau. Tấm lòng hiếu thảo với mẹ và tình yêu quê hương bao trùm không gian, len lỏi qua từng hàng cây, khiến “Cây nhỏ rừng Trường Sơn/ Hiểu lòng nên thơm mãi…”

Bài thơ được gieo vần chân “bếp” – “nếp”, nhịp thơ linh hoạt, có khi chảy trôi trong ký ức, có khi dạt dào thiết tha. Những hình ảnh thơ trong sáng, giản dị và ngôn từ tinh tế đã thể hiện cảm xúc của nhân vật khi nhìn thấy lá cơm nếp trên con đường hành quân.

Tình yêu gia đình và tình yêu đất nước luôn hiện hữu trong trái tim con, là nguồn động lực để con chiến đấu, và mỗi khi gặp chất xúc tác, ngọn lửa thiêng liêng của tình cảm lại bùng lên.

Bài thơ là những cảm xúc chân thành, sâu lắng của người con dành cho mẹ và quê hương, đồng thời thể hiện sự hòa quyện giữa tình yêu gia đình và tình yêu đất nước, tạo nên một dấu ấn không thể phai nhòa trong lòng người đọc.

Suốt cuộc đời dài rộng, chúng ta không thể hiểu hết được công lao của cha mẹ. Chính vì thế, có biết bao tác phẩm ra đời để ca ngợi công ơn trời bể của các bậc sinh thành. Trong số đó, nhà thơ Thanh Thảo đã tạo ra bài thơ “Gặp lá cơm nếp” để bày tỏ tình cảm của mình một cách ngắn gọn nhưng đầy xúc động.

Bài thơ phản ánh nỗi lòng của người con khi tình cờ nghĩ về hương vị của bát xôi và nhớ về mẹ. Dù đã xa nhà nhiều năm, người con vẫn thèm một bát xôi nếp mùa gặt và hoài niệm về mẹ cùng những hương vị quê hương thân thuộc. Với người lính, mẹ là nguồn yêu thương vô bờ bến, là ánh sáng lớn lao và đẹp đẽ nhất của quê hương.

Câu thơ “Mẹ già và đất nước/ Chia đều nỗi nhớ thương” như thể hiện nỗi lòng nghẹn ngào của nhân vật khi nghĩ về mẹ tảo tần và quê hương bình dị. Mẹ đã trải qua cả đời vất vả, hy sinh để dành cho con những điều tốt đẹp nhất. Những câu thơ giản dị, ngắn gọn nhưng đầy cảm xúc, bài thơ “Gặp lá cơm nếp” thể hiện nỗi nhớ và tình yêu mà tác giả dành cho mẹ, để lại nhiều cảm xúc trong lòng độc giả.

Đến với “Gặp lá cơm nếp” của Thanh Thảo, người đọc cảm nhận được nhiều xúc cảm. Bài thơ mở đầu với hoàn cảnh của nhân vật trữ tình, người con đã xa nhà nhiều năm. Khi thấy lá cơm nếp, ký ức về bát xôi mùa gặt của mẹ lại hiện về.

Lá cơm nếp khơi dậy ký ức về mẹ, hình ảnh mẹ hiện lên giản dị với công việc “nhặt lá về đun bếp” và “thổi cơm nếp”. Bát cơm nếp thơm lừng mang hương vị quê hương khiến người con thốt lên: “Ôi mùi vị quê hương/ Con quên làm sao được”.

Qua đó, người con thể hiện tình cảm với mẹ: “Mẹ già và đất nước/ Chia đều nỗi nhớ thương”. Tình yêu dành cho mẹ và quê hương luôn đồng đều, hiện diện trong trái tim người con. Hình ảnh mẹ sẽ mãi gắn bó với đất nước, là nguồn động lực để con tiến bước. Tình yêu mẹ là sức mạnh giúp con vượt qua khó khăn.

Nhịp thơ linh hoạt, thể thơ năm chữ ngắn gọn, vần chân quen thuộc và ngôn ngữ mộc mạc đã tạo nên một giọng điệu chân thành, da diết. Bài thơ “Gặp lá cơm nếp” khơi gợi và in đậm trong lòng độc giả tình cảm gia đình thiêng liêng và tình yêu quê hương đất nước sâu nặng.