Top 6 Bài soạn 'Câu chuyện về con đường' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) xuất sắc

I. Tác giả

- Đoàn Công Lê Huy, sinh năm 1963

- Quê quán: Thừa Thiên Huế

- Phong cách nghệ thuật: Viết về học trò

- Các tác phẩm tiêu biểu: Một chú bé và một người cha (2016), Những bàn tay vẫy những ngọn đèn ngon (2016), Gửi em mây trắng (2016)

II. Tác phẩm Câu chuyện về con đường

• Thể loại: Nghị luận xã hội
• Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

- Trích từ tác phẩm Gửi em mây trắng năm 2016

• Phương thức biểu đạt: Nghị luận
• Tóm tắt tác phẩm Câu chuyện về con đường:

Tác phẩm miêu tả hành trình của mỗi cá nhân trên con đường cuộc sống. Con đường biểu thị sự phát triển và trưởng thành của mỗi người, từ những bước đi đầu tiên đến sự lựa chọn trong cuộc đời.

• Bố cục tác phẩm Câu chuyện về con đường:

- Phần 1: Từ đầu…nhỏ lại khi ta đã rời xa: Con đường thực tế mà chúng ta trải qua

- Phần 2: Tiếp theo…lòng người ngại núi e sông: Con đường đời của mỗi cá nhân

- Phần 3: Còn lại…đưa ra những ví dụ cụ thể

• Giá trị nội dung tác phẩm Câu chuyện về con đường:

- Mỗi cá nhân có con đường đời riêng biệt, và chỉ bản thân mới có thể quyết định bước đi của mình.

• Giá trị nghệ thuật tác phẩm Câu chuyện về con đường:

- Sử dụng phép liên tưởng

- Ngôn từ linh hoạt và cuốn hút

III. Phân tích chi tiết Câu chuyện về con đường:

• Hình ảnh con đường:

- Con đường thực tế

+ Là nhân chứng cho sự trưởng thành của con người

+ Từ con đường làng đến đường lớn, và cả các loại hình giao thông khác

+ Con đường luôn đồng hành với chúng ta suốt đời

- Con đường đời của mỗi người

+ Định hình số phận và sự phát triển cá nhân

+ Mỗi đời người là một hành trình riêng biệt

+ Mỗi người tự tạo con đường của chính mình bằng chính khả năng và lựa chọn của mình

+ Đánh dấu sự trưởng thành và vượt qua khó khăn

- Lỗ Tấn chọn con đường viết lách thay vì nghề thuốc, trở thành hình mẫu cho việc chọn lựa con đường riêng.

→ Con đường là hành trình mỗi người tự đi qua, không ai có thể thay thế.

• Ý nghĩa của hình ảnh con đường:

- Con đường có hai ý nghĩa:

+ Nghĩa gốc: Con đường thực tế

+ Nghĩa chuyển: Con đường đời

- Dù là ý nghĩa nào, con đường luôn là phương tiện để tiến bước

- Mỗi người có sự lựa chọn riêng và phải chịu trách nhiệm với lựa chọn đó

* Nội dung chính:

- Văn bản phân tích ý nghĩa của con đường và vai trò của cá nhân trong việc chọn lựa con đường cuộc đời.

* Những vấn đề cần chú ý:

• Ý nghĩa đa dạng của hình ảnh “con đường” và vai trò cá nhân trong việc lựa chọn con đường cuộc đời.

- Ý nghĩa của hình ảnh “con đường”:

+ Là nhân chứng cho sự trưởng thành và phát triển của cá nhân.

+ Là điểm khởi đầu và dấu vết của sự trưởng thành.

+ Là biểu tượng của hành trình cuộc sống.

- Vai trò cá nhân:

+ Mỗi người cần tự tạo dựng con đường của mình.

• Mối quan hệ giữa các ý kiến, lý lẽ, và bằng chứng trong văn bản nghị luận:

- Trong văn bản nghị luận, các ý kiến, lý lẽ, và bằng chứng bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau.

I. Giới thiệu về tác giả Đoàn Công Lê Huy

- Đoàn Công Lê Huy, tên thật là Đoàn Công Huynh, sinh năm 1963, quê Thừa Thiên - Huế. Ông đã làm việc với bút danh 'Chánh Văn' tại báo Hoa Học Trò từ năm 1991 đến 2005.

- Phong cách nghệ thuật: Viết về học trò

- Ông là tác giả của nhiều cuốn sách dành cho học trò như: Một chú bé và một người cha (2016), Những bàn tay vẫy những ngọn đèn ngoan (2016), Yêu xứ sở thương đồng bào (2016), Gửi em mây trắng (2016), Tôi muốn hỏi em. Về sau thế nào? (2018)

II. Tổng quan về tác phẩm Câu chuyện về con đường

• Xuất xứ

Tác phẩm Câu chuyện về con đường được trích từ tuyển tập Đoàn Công Lê Huy, trong sách Viết Cho Những Điều Bé Nhỏ – Gửi Em, Mây Trắng xuất bản năm 2016, chỉnh sửa năm 2021.

• Thể loại

Văn bản thuộc thể loại nghị luận xã hội.

• Tóm tắt

Ý nghĩa của con đường đời bắt đầu từ khi còn trong bụng mẹ và tiếp tục theo bạn từ những bước đi đầu tiên cho đến khi bạn bước vào cuộc sống rộng lớn. Con đường là điểm xuất phát từ khi rời tay mẹ và là thước đo sự trưởng thành. Đường trí thức bắt đầu từ những lớp học. Con đường đời không thể vẽ hay đo đạc như con đường thực tế mà phải được xây dựng bằng trí tuệ và ý chí. Ví dụ như Lỗ Tấn, sau khi chứng kiến cảnh nhân dân Trung Hoa bị áp bức, đã từ bỏ ngành y để dùng bút viết nhằm chữa trị nỗi đau tinh thần cho dân tộc.

• Bố cục

- Phần 1: Từ đầu…nhỏ lại khi ta đã rời xa: Con đường thực tế mà chúng ta đi

- Phần 2: Tiếp theo…lòng người ngại núi e sông: Con đường đời của mỗi người

- Phần 3: Còn lại…đưa ra những ví dụ minh họa

• Giá trị nội dung

Văn bản chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc và những bài học quý giá từ cuộc sống. Mỗi cá nhân đều có con đường riêng của mình và chính bản thân phải quyết định con đường đó.

• Giá trị nghệ thuật

- Lối viết cảm xúc và lãng mạn của tác giả trẻ.

- Ngôn từ đơn giản nhưng đầy ý nghĩa.

- Giọng văn ấm áp và trìu mến

* Nội dung chính:

- Văn bản mang tính nhân văn, chứa đựng những lời khuyên ý nghĩa từ cuộc sống thường ngày. Sử dụng hình ảnh con đường, tác giả khuyến khích mỗi người tự xác định hướng đi và phát triển cho riêng mình.

* Những vấn đề cần chú ý:

• Ý nghĩa phong phú của hình ảnh “con đường” và vai trò cá nhân trong việc chọn lựa con đường cho cuộc đời.

Hình ảnh con đường:

- Con đường là nhân chứng cho sự trưởng thành:

+ Con đường trước nhà âm thầm chờ đợi những bước đi đầu tiên của bạn.

+ Đường làng, giao lộ, và các hành trình dài dằng dặc.

- Con đường là điểm khởi đầu và thước đo sự trưởng thành của bạn.

- Con đường tri thức:

+ Mở ra văn minh nhân loại và các loại hình giao thông.

+ Con đường tri thức bắt đầu từ trường học.

- Con đường tri kỉ:

+ Là ẩn dụ cho những người bạn thân thiết và người thân khi bạn rời xa.

→ Tác giả đã sử dụng hình ảnh con đường để miêu tả quá trình trưởng thành của một cô bé, từ những bước chân đầu tiên đến những con đường rộng lớn hơn.

Hình ảnh con đường đời:

- Con đường đời gắn liền với số phận mỗi cá nhân.

- Không thể vẽ hay đo đạc như con đường thực tế.

- Được xây dựng bằng trí tuệ và ý chí cá nhân.

→ Những suy ngẫm về con đường đời chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc.

* Câu chuyện về nhà văn Lỗ Tấn:

- Dẫn chứng thuyết phục về việc chọn lựa con đường riêng để cống hiến cho xã hội.

→ Khuyến khích mỗi người dũng cảm tiến về phía trước, tự tạo ra con đường không chỉ cho bản thân mà còn cho cả dân tộc và nhân loại.

• Mối quan hệ giữa các ý kiến, lý lẽ, bằng chứng trong văn bản nghị luận:

- Phần một: Từ đầu đến “khi ta rời xa”: Con đường trong quá trình trưởng thành.

- Phần hai: Con đường số phận.

→ Các ý kiến, lý lẽ, và bằng chứng liên kết chặt chẽ, mượn hình ảnh con đường để lý giải và khuyến khích sự tự định hướng và phát triển cá nhân.

Nội dung: Những tầng ý nghĩa phong phú của hình ảnh “con đường” và tầm quan trọng của sự lựa chọn con đường trong cuộc đời của mỗi cá nhân.

Hình ảnh con đường

- Con đường là chứng nhân của sự trưởng thành:

• Con đường trước cửa nhà lặng lẽ đợi chờ những bước chân đầu tiên của bạn.
• Con đường làng và con đường chính đều chờ đợi bạn.
• Giao lộ và các hành trình dài rộng cùng các tuyến đường quốc tế đều đang mở ra chờ đón bạn.

- Con đường không chỉ là điểm khởi đầu mà còn là thước đo sự trưởng thành của bạn trong tương lai.

- Con đường tri thức:

• Mở ra nền văn minh của nhân loại, phản ánh sự phát triển của mỗi quốc gia.
• Con người sẽ tiếp tục khám phá và tạo ra nhiều loại hình con đường mới: đường bộ, đường thủy, đường ngầm…
• Con đường tri thức bắt đầu từ những bài học ở trường.

- Con đường tri kỉ: Là ẩn dụ cho những người bạn thân thiết và người thân khi bạn rời xa.

- Con đường đời:

• Gắn liền với số phận của từng người.
• Không thể hiện hữu trên giấy, không thể đo lường hay tạo dựng bằng vật liệu thông thường.
• Được xây dựng bằng trí tuệ và ý chí của con người.

=> Qua hình ảnh con đường, tác giả khắc họa sự trưởng thành của một cô bé khi lớn lên.

Vai trò của cá nhân

Mỗi người cần tìm cho mình con đường phù hợp và tự mình bước đi để đạt được thành công.

Mối quan hệ giữa các ý kiến, lý lẽ, và bằng chứng trong văn bản nghị luận.

Các ý kiến, lý lẽ và bằng chứng trong văn bản nghị luận liên kết chặt chẽ với nhau, giúp làm rõ và khuyến khích mỗi cá nhân tự xác định phương hướng và phát triển bản thân.

* Nội dung chính: Câu chuyện về con đường:

- Văn bản kể về hình ảnh của “những con đường” và nêu rõ vai trò trong việc lựa chọn đường đi của mỗi cá nhân.

* Những vấn đề cần chú ý:

• Ý nghĩa phong phú của hình ảnh “con đường” và vai trò của cá nhân trong việc chọn con đường cho cuộc đời mình.

Ý nghĩa của hình ảnh con đường bao gồm:

- Con đường theo nghĩa đen: đường bộ, đường thủy, đường ngầm dưới đất…

- Là biểu tượng cho sự phát triển và trưởng thành của một quốc gia.

- Là con đường tri thức…

→ “Con đường” có vai trò quyết định và gắn liền với số phận của mỗi người, vì vậy việc chọn con đường cho cuộc đời mình là vô cùng quan trọng.

• Mối quan hệ giữa các ý kiến, lý lẽ và bằng chứng trong văn bản nghị luận:

Trả lời:

Các ý kiến, lý lẽ và bằng chứng trong văn bản nghị luận có mối quan hệ chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau, làm nổi bật và giải quyết vấn đề nghị luận.

* Nội dung chính:

- Văn bản chứa đựng nhiều giá trị nhân văn và những lời khuyên sâu sắc từ cuộc sống thường ngày. Sử dụng hình ảnh con đường, tác giả Lê Huy đã khám phá và lý giải các khúc mắc, đồng thời khuyến khích mỗi người tự xây dựng và định hướng con đường của chính mình.

* Những điểm cần lưu ý:

• Ý nghĩa đa dạng của hình ảnh “con đường” và vai trò của cá nhân trong việc chọn con đường cho cuộc đời mình.

Hình ảnh con đường:

- Con đường là chứng nhân chứng kiến bạn trưởng thành:

+ Con đường trước cửa nhà lặng lẽ đợi những bước chân đầu tiên của bạn.

+ Con đường làng và con đường lớn đều chờ đợi bạn.

+ Giao lộ, các hành trình dài và các tuyến đường quốc tế đều sẵn sàng đón bạn.

- Con đường là điểm khởi đầu và cũng là thước đo sự trưởng thành của bạn trong tương lai.

- Con đường tri thức:

+ Mở ra nền văn minh nhân loại.

+ Con người sẽ tiếp tục khám phá các loại hình con đường mới như đường bộ, đường thủy, đường ngầm…

+ Con đường tri thức bắt đầu từ việc học tập của bạn.

- Con đường tri kỉ:

+ Con đường còn là biểu tượng của những người bạn thân thiết và người thân khi bạn rời xa.

→ Từ hình ảnh con đường, tác giả khắc họa quá trình trưởng thành của một cô bé khi lớn lên. Con đường trở nên rộng lớn hơn theo từng bước chân của em.

Hình ảnh con đường đời:

- Con đường đời gắn bó chặt chẽ với số phận mỗi người.

- Con đường này không thể hiện hữu trên giấy, không thể đo lường hoặc tạo dựng bằng vật liệu thông thường.

- Con đường đời được hình thành từ trí tuệ và ý chí của con người.

→ Những suy ngẫm về con đường đời thể hiện tính nhân văn sâu sắc.

* Câu chuyện về nhà văn Lỗ Tấn:

- Dẫn chứng mạnh mẽ.

→ Khuyến khích con người hãy dũng cảm tiến về phía trước, tự tạo ra con đường cho bản thân và cho cả đất nước, thế hệ và nhân loại.

• Mối quan hệ giữa các ý kiến, lý lẽ và bằng chứng trong văn bản nghị luận:

- Phần một: Từ đầu đến “khi ta rời xa”: hình ảnh “con đường” trong sự trưởng thành của bạn.

- Phần hai: Còn lại: Con đường số phận.

→ Các ý kiến, lý lẽ và bằng chứng đều liên kết chặt chẽ, giúp làm rõ và khuyến khích mỗi người tự định hướng và phát triển con đường riêng của mình.

I. Giới thiệu tác giả của 'Câu chuyện về con đường'

- Đoàn Công Lê Huy, sinh năm 1963, tên thật là Đoàn Công Huynh, quê quán Thừa Thiên - Huế.

- Ông từng giữ mục tư vấn trên báo Hoa Học Trò với bút danh 'Chánh Văn' từ năm 1991 đến năm 2005.

- Ông là tác giả của nhiều cuốn sách dành cho học sinh, bao gồm: Một chủ bé và một người cha (2016), Những bàn tay vẫy những ngọn đèn ngoan (2016), Yêu xứ sở thương đồng bào (2016), Gửi em mây trắng (2016), Tôi muốn hỏi em. Về sau thế nào? (2018).

II. Khám phá tác phẩm 'Câu chuyện về con đường'

• Thể loại:

'Câu chuyện về con đường' thuộc thể loại văn bản nghị luận.

• Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

- Tác phẩm 'Câu chuyện về con đường' được trích từ tuyển tập Đoàn Công Lê Huy, sách Viết Cho Những Điều Bé Nhỏ – Gửi Em, Mây Trắng xuất bản năm 2016 và chỉnh lý năm 2021.

• Phương thức biểu đạt:

Văn bản 'Câu chuyện về con đường' được thể hiện qua phương thức nghị luận.

• Tóm tắt nội dung tác phẩm:

Ý nghĩa của con đường đời bắt đầu từ khi bạn còn trong bụng mẹ, tiếp tục theo bạn từ những bước đi chập chững cho đến khi bạn bước vào các chặng đường dài phía trước. Con đường là điểm khởi đầu và thước đo cho sự trưởng thành của bạn trong tương lai. Con đường tri thức bắt đầu từ những ngôi trường mà bạn học. Con đường đời gắn bó với số phận của mỗi cá nhân và không thể vẽ ra trên giấy hay đo lường theo cách thông thường. Chúng ta phải xây dựng con đường của mình bằng trí tuệ và ý chí. Lỗ Tấn, khi mới hai mươi tuổi, đã từ bỏ ngành Y để viết sách sau khi chứng kiến cảnh người dân Trung Hoa bị hành hạ, vì ông nhận thấy việc chữa bệnh thể xác không còn quan trọng bằng việc chữa lành tinh thần cho dân tộc.

• Bố cục của bài viết:

Bài viết 'Câu chuyện về con đường' được chia thành hai phần:

Phần một: Từ đầu đến “khi ta rời xa”: hình ảnh “con đường” trong quá trình trưởng thành của bạn.

Phần hai: Phần còn lại: Con đường số phận.

• Giá trị nội dung:

Văn bản mang giá trị nhân văn sâu sắc, chứa đựng những lời khuyên ý nghĩa rút ra từ cuộc sống. Bằng hình ảnh con đường, Lê Huy khám phá và giải thích các vấn đề, khuyến khích mỗi người tự xây dựng và định hướng con đường của riêng mình.

• Giá trị nghệ thuật:

- Lối viết cảm xúc và lãng mạn của tác giả.

- Câu văn giản dị nhưng đầy ý nghĩa.

- Giọng văn ấm áp và trìu mến.

III. Phân tích chi tiết tác phẩm 'Câu chuyện về con đường'

• Hình ảnh các con đường:

Con đường là chứng nhân cho sự trưởng thành của bạn:

+ Con đường trước cửa nhà âm thầm chờ đợi những bước chân đầu tiên của bạn.

+ Con đường làng và các con đường lớn đều chờ đón bạn.

+ Giao lộ, các hành trình dài và các tuyến đường quốc tế đều chờ đợi bạn.

→ Con đường vừa là điểm khởi đầu, vừa là thước đo cho sự trưởng thành của bạn.

Con đường tri thức:

+ Mở ra nền văn minh nhân loại.

+ Con người sẽ tiếp tục khám phá các loại hình con đường như đường bộ, đường thủy, đường ngầm…

+ Con đường tri thức bắt đầu từ việc học tập của bạn.

Con đường tri kỉ:

+ Con đường cũng là biểu tượng của những người bạn thân thiết và những người thân khi bạn rời xa.

→ Bằng hình ảnh con đường, tác giả đã vẽ nên quá trình trưởng thành của một cô bé tuổi mới lớn. Con đường trở nên rộng lớn theo từng bước chân của em.

• Hình ảnh con đường đời:

- Con đường đời gắn bó chặt chẽ với số phận mỗi con người.

- Con đường này không thể hiện hữu trên giấy, không thể đo lường hay tạo dựng bằng vật liệu thông thường.

- Con đường đời được xây dựng từ trí tuệ và ý chí của mỗi người.

→ Những suy ngẫm về con đường đời thể hiện tính nhân văn sâu sắc.

* Câu chuyện về nhà văn Lỗ Tấn:

- Dẫn chứng thuyết phục.

→ Khuyến khích mọi người hãy dũng cảm tiến lên, tự tạo con đường cho bản thân và cho cả đất nước, thế hệ và nhân loại.