Top 6 Bài soạn 'Đập đá ở Côn Lôn' của Phan Châu Trinh (lớp 8) ấn tượng

Trả lời câu 1 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Em tưởng tượng công việc đập đá của người tù ở Côn Đảo như một khám phá đầy khó khăn.

Lời giải chi tiết:

- Bối cảnh: Côn Đảo, nơi đau khổ, ngục tù trần gian.

- Điều kiện làm việc: Người tù bị bóc lột, chịu đựng sự đàn áp.

- Tính chất công việc: Đập đá là thách thức to lớn về thể chất và tinh thần.

- Tư thế của người tù: Đứng giữa đất Côn Lôn, tỏ ra kiêu hãnh và mạnh mẽ như anh hùng.

Trả lời câu 2 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Bốn câu thơ đầu có hai lớp nghĩa. Hai lớp nghĩa đó là gì? Phân tích giá trị nghệ thuật của những câu thơ đó. Nhận xét khẩu khí của tác giả.

Lời giải chi tiết:

- Bốn câu thơ đầu chứa hai lớp nghĩa: nghĩa thực và nghĩa tượng trưng.

+ Nghĩa thực: Việc đập đá đầy khó khăn, là cách thực dân Pháp đày ải, hành hạ những người yêu nước.

+ Nghĩa tượng trưng: Đậm chất anh hùng, thể hiện tinh thần kiên trung trước gian khó.

- Giá trị nghệ thuật của hình ảnh mang hai lớp nghĩa:

+ Sử dụng động từ và tính từ mạnh mẽ, nhấn mạnh lòng tự hào của người có ý chí lớn, sẵn lòng đối mặt với khó khăn.

+ Giọng thơ mạnh mẽ, hùng dũng thể hiện tư chất kiên cường và không chịu khuất phục.

- Khẩu khí của tác giả: Hiên ngang và mạnh mẽ.

Trả lời câu 3 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Bốn câu thơ cuối thể hiện trực tiếp cảm xúc, suy nghĩ của tác giả. Hãy tìm hiểu ý nghĩa những câu thơ này và cách thức biểu hiện cảm xúc của tác giả.

Lời giải chi tiết:

- Tác giả thể hiện ý chí và vẻ đẹp tinh thần của người chiến sĩ: Khẩu khí hiên ngang, tinh thần sắt đá không khuất phục.

- Tạo ra sự đối lập - cách tác giả thể hiện cảm xúc:

+ Đối lập giữa gian khó và lòng bền chí, tinh thần kiên trung, sẵn sàng đối mặt với mọi thử thách (tháng ngày, mưa nắng >< thân sành sỏi, dạ sắt son).

+ Đối lập giữa ý chí lớn và khả năng mất mát (mưa nắng >< bền dạ sắt son).

- Bốn câu thơ cuối thể hiện tính cách hiên ngang, kiên trung không bị rung động trước số phận của đất nước, dân tộc.

Luyện tập

Trả lời câu 2 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Qua hai bài thơ Vào nhà ngục ở Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn, hãy chia sẻ những cảm nhận của bạn về vẻ đẹp hảo hùng, lãng mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỷ XX.

- Hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỷ XX trong hai bài thơ:

+ Mang đặc điểm anh hùng, tinh thần kiên trung của bậc chí sĩ trong những thời điểm khó khăn.

+ Hào hùng, kiên trung, coi thường nguy hiểm của những người mang chí hướng lớn và sứ mệnh vẻ vang.

Bố cục

Bố cục: 4 phần

- Hai câu Đề: Tư thế ngạo nghễ của người tù khi ở Côn Lôn.

- Hai câu Thực: Sức mạnh phi thường của người chí sĩ yêu nước.

- Hai câu Luận: Chí khí vững bền qua gian khó.

- Hai câu Kết: Tinh thần lạc quan, dũng khí hiên ngang sắt đá.

Nội dung chính

Đập đá ở Côn Lôn của Phan Châu Trinh kể về công việc đập đá - làm nổi bật tinh thần quật cường, kiên trung của những chí sĩ trong giai đoạn khó khăn. Đây là nơi mà thực dân Pháp sử dụng để trừng phạt, giam giữ những nhà yêu nước của chúng ta.

5. Bài thơ 'Khát vọng đỉnh cao' của Phan Châu Trinh

II/Phân tích sâu rộng:
1- Sự nghiệp tại đỉnh cao:
– Mô tả hình ảnh tươi sáng và quyết liệt, chống lại mọi khó khăn giữa không gian cao nguyên Việt Nam.
– Ý chí và lòng kiên trì được thể hiện qua bước đi đầy nỗ lực và hy sinh.
– Hình ảnh đẹp về những nỗ lực vươn lên, nâng cao bản thân và đất nước.

2- Khát vọng vươn tới đỉnh cao:

– Tư duy chiến lược và sự kiên nhẫn đối mặt với thách thức, tạo nên tầm nhìn cao cả.
– Hình ảnh tình yêu thương non sông, làm đẹp cho quê hương, là động lực mạnh mẽ cho cuộc hành trình vươn lên.

Cặp câu 7-8 đề cập đến cuộc đấu tranh giữa lòng nhiệt huyết của những người có mục tiêu lớn với thách thức mà họ phải vượt qua, một cuộc chiến tranh nội tâm nhưng đầy tình yêu thương và lòng hy sinh.

III/ Tổng kết vị thế:
– Bài thơ là bức tranh hoàn hảo về sự đoàn kết, kiên nhẫn và lòng yêu nước. Mỗi bước đi của con người đều là nhịp nhàng trong bản hòa nhạc tình yêu và hy sinh.

4. Bài viết 'Bứt đá ở Côn Lôn' của Phan Châu Trinh số 5

III/ Đánh giá cuối cùng:
- Bài thơ là hình ảnh tuyệt vời của lòng yêu nước trong cuộc khó khăn vẫn giữ vững tinh thần tự tin, lạc quan.

- Nhân cách vững vàng của nhà yêu nước Phan Châu Trinh.
- Giọng điệu trang nghiêm của thể thơ thơ TNBC trong lối thơ thể hiện chất tự tin của các nhà thơ yêu nước Việt Nam.

6. Bài viết 'Khiến đá rung chuyển' của Phan Châu Trinh số 6

I. Tìm hiểu về nhà văn Phan Châu Trinh

- Phan Châu Trinh (1872-1926)- Tự Tử Cán, hiệu Tây Hồ, biệt hiệu Hi Mã- Quê: phủ Tam Kì (nay là huyện Phú Ninh) - Quảng Nam- Thời đại: Đất nước đang trải qua nhiều biến động mạnh mẽ, phong trào Cần Vương thất bại , và khủng hoảng về đường lối- Cuộc đời: + 1901: đỗ Phó bảng, làm quan trong thời gian ngắn rồi rời quan trường để tham gia cách mạng với chủ trương bất bạo động + 1908, bị bắt tù đày ở Côn Đảo 3 năm + 1911, tiếp tục sang Pháp thực hiện chủ trương nhưng không thành + 1925, trở về Sài Gòn. + 24/3/1926, qua đời vì ốm nặng (ông mất khi con đường giải phóng dân tộc mà ông theo đuổi vẫn chưa hoàn thành)⇒ PCT là nhà yêu nước và cách mạng lớn của Việt Nam đầu thế kỉ XX- Sự nghiệp sáng tác: + Thể loại: sáng tác cả văn xuôi chính luận và thơ trữ tình yêu nước bằng chữ Nôm, chữ Hán và chữ Quốc ngữ ⇒ đa dạng + Tác phẩm tiêu biểu: Đầu Pháp chính phủ thư (1906); Thất điều trần (1922); Đạo đức và luân lí Đông Tây (1925)…- Phong cách sáng tác: + Nổi tiếng với áng văn chính luận đầy tính hùng biện, có lập luận đanh thép, sáng tác cả thơ…tất cả đều thấm nhuần tư tưởng yêu nước

II. Tìm hiểu về bài thơ Đập đá ở Côn Lôn
1. Hoàn cảnh sáng tác- Bài thơ được sáng tác trong những ngày Phan Châu Trinh bị giam giữ tại nhà tù ở Côn Đảo
2. Bố cục- Phần 1: (4 câu thơ đầu): Tượng trưng cho sức mạnh và kiên trì của người anh hùng dù ở trong tình cảnh khó khăn- Phần 2: (4 câu thơ sau): Thể hiện ý chí sắt thép và tinh thần kiên cường của người anh hùng trong môi trường khắc nghiệt
3. Giá trị nội dung- Bài thơ mang lại hình ảnh đẹp và mạnh mẽ, tôn vinh ý chí và lòng kiên trì của người anh hùng giữa những khó khăn nặng nề
4. Giá trị nghệ thuật- Sử dụng ngôn từ lãng mạn, hình ảnh phong phú và mạch lạc. Giọng thơ hùng biện và giàu cảm xúc.

Câu 1 (trang 150 sgk Văn 8 Tập 1): Em tưởng tượng công việc đập đá của người tù ở Côn Đảo là:

- Không gian: Đập đá không chỉ là công việc nặng nhọc mà còn là sự đối đầu với thiên nhiên khắc nghiệt. Ở Côn Đảo, nơi đóng vai trò nhà tù và thiên nhiên đều gian trá, người tù đứng giữa đó đòi hỏi sự kiên trì và gan dạ đặc biệt.

- Điều kiện làm việc: Đứng giữa đất Côn Lôn không chỉ là việc đối mặt với cảnh đẹp tự nhiên hùng vĩ mà còn là thể hiện tư thế kiên trung và hiên ngang giữa gian khổ.

- Tính chất công việc: Việc đập đá không chỉ là khổ sai về thể xác mà còn là sự bóc lột tinh thần, là cuộc chiến tranh không truce giữa kẻ tù và kẻ thù.

Câu 2 (trang 150 sgk Văn 8 Tập 1)

- Bốn câu thơ đầu có 2 lớp nghĩa: nghĩa thực tế và nghĩa tượng trưng.

+ Câu thơ 'Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn' không chỉ là mô tả về hình ảnh người anh hùng đứng giữa đất trời Côn Đảo mà còn là biểu tượng cho lòng dũng cảm nam tính: gánh vác trách nhiệm lớn, đầu cao, chân chắc, hiên ngang, đó là hình ảnh của người đàn ông kiên cường.

+ Hình ảnh 'làm cho lở núi non; xách búa, đánh tan, năm bảy đống; ra tay, đập bể, mấy trăm hòn' không chỉ miêu tả công việc đập đá mà còn thể hiện sức mạnh phi thường của người anh hùng.

- Giá trị nghệ thuật của hai câu thơ đó:

+ Tác giả sử dụng bút pháp lãng mạn và giọng điệu tự hào, tạo nên hình ảnh anh hùng vĩ đại vượt lên trên những khó khăn.

+ Nhịp thơ mạnh mẽ, gấp gáp tạo ra không khí hùng tráng và quyết liệt, phản ánh sự gian khổ và khó khăn trong công việc đập đá.

- Khẩu khí của tác giả: Đây là khẩu khí của người không sợ khó khăn, luôn đối mặt với những thử thách đầy gian nan, nói về một công việc hùng biện và kiên trung của người anh hùng đối mặt với thiên nhiên khắc nghiệt.

Câu 3 (trang 150 sgk Văn 8 Tập 1): Bốn câu thơ cuối thể hiện trực tiếp tâm trạng và tư tưởng của tác giả.

- Nếu bốn câu thơ đầu mô tả kết hợp với biểu cảm, thì bốn câu thơ cuối tác giả trực tiếp thể hiện tâm trạng và suy nghĩ. Đây là khẩu khí mạnh mẽ của người anh hùng không chấp nhận khuất phục trước khó khăn, luôn giữ vững niềm tin và ý chí chiến đấu sắt son.

- Vẻ đẹp tinh thần này kết hợp với hình ảnh oai phong và kiên trung đã tạo nên một hình tượng phong cách sử thi và tạo nên ấn tượng sâu sắc.

- Các thủ thuật biểu hiện tâm trạng được sử dụng để làm nổi bật chí lớn và lòng gan dạ kiên cường của người anh hùng, tạo nên một hình ảnh rực rỡ và oai vệ.

Luyện tập

Câu 1 (trang 150 sgk Văn 8 Tập 1): Diễn cảm khi đọc bài thơ

Câu 2 (trang 150 sgk Văn 8 Tập 1): So sánh giữa hai bài thơ Đập đá ở Côn Lôn và Vào nhà ngục Quảng Đông làm thấy:

- Cả hai bài thơ đều là biểu tượng của sức mạnh và lòng kiên trì của những anh hùng trong những tình huống khó khăn, khi đối mặt với nguy cơ rơi vào vòng xoáy tù đày.

- Vẻ đẹp hùng biện lãng mạn của họ được thể hiện thông qua tư duy, lòng kiên trì, và lòng tin không ngừng vào sứ mệnh cứu nước của mình.