Top 6 Bài Soạn Hay Về 'Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca' (Ngữ Văn 8 - SGK Chân Trời Sáng Tạo)

Câu 1. Em nhận thấy nhân vật Thánh Gióng trong truyền thuyết và Phù Đổng Thiên Vương trong văn bản có những điểm tương đồng và khác biệt gì?

Trả lời:

Thánh Gióng và Phù Đổng Thiên Vương có những nét tương đồng và khác biệt:

- Tương đồng: Cả hai khi sinh ra đều không biết nói, nhưng khi nghe vua tìm người đánh giặc, họ đều nói được và yêu cầu vua phong ngựa sắt để ra trận, sau khi chiến thắng thì bay về trời.

- Khác biệt: Thánh Gióng sau khi biết nói thì lớn nhanh như thổi và đi đánh giặc ngay lập tức.

Câu 2. Phân tích những chi tiết nổi bật trong phẩm chất anh hùng của Hai Bà Trưng qua đoạn diễn ca 'Hai Bà Trưng dựng nền độc lập'.

Trả lời:

Những chi tiết nổi bật thể hiện phẩm chất anh hùng của Hai Bà Trưng qua đoạn diễn ca như: Chị em nặng lời nguyền, phất cờ nương tử thay quyền tướng quân.

Câu 3. Từ các văn bản đã học, em có suy nghĩ gì về tầm quan trọng của việc hiểu biết lịch sử dân tộc?

Trả lời:

Chúng ta, với tư cách là công dân của một đất nước, cần hiểu biết về lịch sử dân tộc. Lịch sử giúp chúng ta trân trọng cuộc sống hiện tại, biết về những chiến tích vẻ vang và tự hào khi mang lịch sử ra thế giới. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa coi trọng lịch sử, gây tổn hại cho quốc gia. Vì thế, mỗi cá nhân cần hiểu, giữ gìn và phát huy truyền thống quý báu của dân tộc.

Câu 1. Theo em, Thánh Gióng trong truyền thuyết và Phù Đổng Thiên Vương trong văn bản có những nét tương đồng và khác biệt nào?

Tương đồng: cả hai đều sinh ra không biết nói, không biết cười, nhưng đều trở thành anh hùng đánh giặc cứu nước.

Câu 2. Phân tích những chi tiết nổi bật trong phẩm chất anh hùng của Hai Bà Trưng qua đoạn 'diễn ca' Hai Bà Trưng dựng nền độc lập.

Những chi tiết nổi bật như: căm thù giặc ngoại xâm, phất cờ khởi nghĩa tiêu diệt quân thù.

Câu 3. Từ những văn bản đã học, em nhận thấy việc hiểu biết về lịch sử dân tộc là vô cùng quan trọng. Nó nhắc nhở chúng ta nhớ về cội nguồn, trân trọng cuộc sống hiện tại và tích cực trong việc xây dựng, bảo vệ đất nước.

PHẦN THAM KHẢO MỞ RỘNG

Câu 1. Em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của bài 'Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca'.

Bài giải:

- Giá trị nội dung: 'Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca' là một tác phẩm sử ca tiêu biểu của lịch sử và văn học Việt Nam, được sáng tác và khắc in vào giữa thế kỷ XIX.

- Giá trị nghệ thuật: Sử dụng thể thơ lục bát truyền thống.

Câu 2. Nội dung chính của bài 'Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca' là gì?

Bài giải:

Tác phẩm ca ngợi tinh thần dân tộc, tôn vinh các anh hùng giữ nước, đồng thời lên án mạnh mẽ kẻ thù xâm lược và những kẻ bán nước. Những bi kịch lịch sử như Mỵ Châu – Trọng Thủy được phân tích rõ ràng, nêu lên bài học cảnh giác cho thế hệ sau.

I. Tác giả Đại Nam quốc sử diễn ca

- Tác giả ban đầu:

+ Lê Ngô Cát, quê ở Hà Nội, đậu cử nhân năm Mậu Thân 1848 và làm việc tại Quốc sử quán. Ông từng đảm nhiệm chức vụ án sát tỉnh Cao Bằng.

- Tác giả chỉnh sửa:

+ Phạm Đình Toái, quê quán Nghệ An, đậu cử nhân năm 1843, từng làm án sát tỉnh Bình Định, sau thăng đến chức Hồng lô Tự khanh, lo việc nghi lễ trong các khoa thi của triều Nguyễn.

II. Tìm hiểu tác phẩm Đại Nam quốc sử diễn ca

Thể loại: Thơ lục bát

Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

- Trích từ “Đại Nam quốc sử diễn ca”

- Tác phẩm được thực hiện theo lệnh của vua Tự Đức.

Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm.

Bố cục bài Đại Nam quốc sử diễn ca

2 phần:

- Phần 1 (18 câu đầu): Chuyện Phù Đổng Thiên Vương.

- Phần 2 (còn lại): Hai Bà Trưng dựng nền độc lập.

Giá trị nội dung:

- Đoạn trích tôn vinh tinh thần yêu nước và chí khí anh hùng của dân tộc qua hai sự kiện lịch sử nổi bật: Thánh Gióng đánh giặc Ân dưới thời Hùng Vương thứ sáu và Cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng chống lại quân Hán.

Giá trị nghệ thuật:

- Thể thơ lục bát giúp dễ đọc, dễ nhớ.

III. Phân tích chi tiết Đại Nam quốc sử diễn ca

Hình tượng Thánh Gióng

- Từ truyền thuyết đến đoạn diễn ca đều nhấn mạnh thời gian, địa điểm và công trạng của Thánh Gióng - người anh hùng đã đánh đuổi giặc Ân dưới thời Hùng Vương thứ sáu.

Nội dung

Truyền thuyết

Diễn ca

Thời gian và không gian

Thời vua Hùng thứ sáu.

Không gian: làng Gióng.

Thời gian: vua Hùng thứ sáu.

Không gian: làng Phù Đổng.

Thánh Gióng ra đời và trưởng thành

Chi tiết về việc mẹ Gióng mang thai và sinh con.

Gióng không nói, không cười.

Thánh Gióng ra trận và chiến thắng

Dân làng góp công nuôi Gióng trưởng thành.

Gióng nhổ tre đánh giặc...

Vũ khí: áo giáp, gậy sắt; chi tiết nhổ tre chưa được kể rõ.

Thánh Gióng về trời

Gióng để lại giáp sắt và về trời.

Gióng cởi áo nhung (giáp sắt) và bay về trời.

Dấu tích xưa

Tre đằng ngà, ao hồ làng Phù Đổng, vua phong Phù Đổng Thiên Vương, lập miếu thờ.

Ghi nhận miếu đình, cố viên.

Điểm tương đồng

Từ truyền thuyết đến diễn ca đều nhấn mạnh thời gian, địa điểm và công trạng của Thánh Gióng.

Điểm khác biệt

Thơ ca thường ngắn gọn, súc tích, nên có vài điểm khác biệt trong chi tiết.

Hình tượng Hai Bà Trưng

- Hai bà giữ vững lời thề, Trưng Trắc thay chồng cầm quân đánh đuổi giặc ngoại xâm. Dù là phụ nữ, hai bà đã lập nên chiến công oanh liệt, đánh tan quân Tô Định, mang lại sự yên bình cho đất nước.

Câu 1 (trang 86, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Em hãy nêu những điểm tương đồng và khác biệt giữa Thánh Gióng trong truyền thuyết và Phù Đổng Thiên Vương trong văn bản trên?

Phương pháp giải:

Vận dụng khả năng đọc hiểu

Lời giải chi tiết:

Theo em, Thánh Gióng và Phù Đổng Thiên Vương có những điểm giống và khác như sau:

- Giống nhau: Cả hai khi sinh ra đều không nói, không cười, nhưng khi nghe tin vua tìm người cứu nước thì lập tức cất tiếng, yêu cầu ngựa sắt để ra trận, sau khi chiến thắng thì bay về trời.

- Khác nhau: Thánh Gióng sau khi biết nói, nhờ dân làng nuôi dưỡng lớn nhanh như thổi rồi ra trận đánh giặc.

* Suy ngẫm và phản hồi

Nội dung chính:

'Đại Nam quốc sử diễn ca' là một tác phẩm văn chương, ghi lại lịch sử Việt Nam qua thể thơ lục bát, từ Kinh Dương Vương và họ Hồng Bàng cho đến hết thời nhà Lê.

Câu 1 (trang 86 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Điểm giống và khác giữa Thánh Gióng trong truyền thuyết và Phù Đổng Thiên Vương trong văn bản trên?

Trả lời:

Điểm giống: Cả hai nhân vật khi sinh ra đều không biết nói, nhưng khi nghe vua tìm tướng thì đột nhiên nói, yêu cầu ngựa sắt để đánh giặc, sau khi chiến thắng đều bay về trời.

Điểm khác:

Thánh Gióng khi biết nói thì yêu cầu ăn để lớn nhanh, còn Phù Đổng Thiên Vương yêu cầu thiên đình ban cho binh khí để ra trận.

Câu 2 (trang 87 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Phân tích những chi tiết thể hiện phẩm chất anh hùng của Hai Bà Trưng qua đoạn diễn ca 'Hai Bà Trưng dựng nền độc lập'.

Trả lời:

Một số chi tiết nổi bật của Hai Bà Trưng là:

- Chị em quyết tâm trả thù nhà,

- Giương cao cờ khởi nghĩa thay quyền tướng quân,

- Đánh đuổi Tô Định, bảo vệ biên cương.

=> Qua đó thể hiện lòng dũng cảm và căm thù giặc sâu sắc của Hai Bà Trưng.

Câu 3 (trang 87 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Em nghĩ gì về tầm quan trọng của việc hiểu biết lịch sử dân tộc?

Trả lời:

Việc hiểu biết lịch sử dân tộc giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về những cuộc đấu tranh giành độc lập, từ đó trân trọng và kế thừa truyền thống quý báu của dân tộc, bảo vệ và phát huy bản sắc trong thời đại hội nhập.

SUY NGẪM & PHẢN HỒI

Trả lời câu hỏi trang 86, 87 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo

Câu 1: Theo em, nhân vật Thánh Gióng trong truyền thuyết và Phù Đổng Thiên Vương trong văn bản có những điểm tương đồng và khác biệt gì?

Trả lời:

Giữa hai nhân vật này có những điểm tương đồng và khác biệt như sau:

- Tương đồng: Cả hai khi sinh ra đều không nói, không cười, nhưng khi nghe vua chiêu mộ người đánh giặc thì bỗng dưng biết nói và yêu cầu ngựa sắt để đi đánh giặc. Sau khi chiến thắng, họ đều bay về trời.

- Khác biệt: Thánh Gióng sau khi biết nói, được dân làng cho ăn thì lớn nhanh như thổi, rồi yêu cầu vua ban cho gươm sắt, ngựa sắt và áo giáp sắt để đi đánh giặc.

Câu 2: Phân tích các chi tiết làm nổi bật phẩm chất anh hùng của Hai Bà Trưng qua đoạn diễn ca dựng nền độc lập.

Trả lời:

Một số chi tiết nổi bật về phẩm chất anh hùng của Hai Bà Trưng:

- Căm phẫn trước kẻ thù tham bạo, quyết trả thù chồng

- Chị em cùng nặng lời thề nguyền

- Phất cờ khởi nghĩa, nắm quyền chỉ huy thay cho tướng quân

- Đuổi giặc Tô Định, phá tan thành biên

=> Thể hiện sức mạnh và lòng căm thù giặc sâu sắc của Hai Bà Trưng đối với quân xâm lược.

Câu 3: Từ những văn bản đã học, em có suy nghĩ gì về tầm quan trọng của việc hiểu biết lịch sử dân tộc?

Trả lời:

Suy nghĩ của em về tầm quan trọng của lịch sử dân tộc: Tri thức lịch sử là một phần quan trọng trong cuộc sống. Nó giúp ta hiểu biết về quá khứ của con người và xã hội, tạo ra ý thức dân tộc và gìn giữ bản sắc văn hóa riêng của cộng đồng...