Top 6 Bài soạn nổi bật về 'Cô bé bán diêm' (Ngữ văn 6 - SGK Chân trời sáng tạo)

A. Soạn bài Cô bé bán diêm tóm tắt:

Câu 1 (trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

Các yếu tố của truyện

Cô bé bán diêm

Đề tài

- Cuộc sống của những trẻ em bất hạnh.

Nhân vật

- Cô bé bán diêm và các nhân vật trong thế giới tưởng tượng của cô.

Sự việc

- Mẹ và bà đã mất, cô bé sống cùng bố trong một căn gác tồi tàn. - Cô bé bán diêm để sinh sống, ngay cả trong đêm giao thừa. - Sáng hôm sau, người ta phát hiện cô bé đã chết vì giá rét với đôi má hồng và nụ cười trên môi.

Chi tiết tiêu biểu

1. Lần quẹt diêm đầu tiên: cô mơ về một ngôi nhà ấm áp.
2. Lần quẹt diêm thứ hai: cô mơ thấy một bàn ăn đầy ắp món ngon.
3. Lần quẹt diêm thứ ba: cô mơ thấy cây thông Noel và những ngọn nến lung linh.
4. Lần quẹt diêm thứ tư: cô mơ thấy bà nội đang mỉm cười với mình.
5. Lần quẹt diêm thứ năm: cô quẹt hết số diêm còn lại để giữ bà ở lại, và hai bà cháu bay lên trời.

Tình cảm, cảm xúc của tác giả qua văn bản

- Thể hiện sự xót thương và đồng cảm với số phận của đứa trẻ nghèo và những ước mơ giản dị của em.

Chủ đề

- Tình yêu thương, sự đồng cảm với những số phận kém may mắn, khát vọng sống và ước mơ đẹp.

Câu 2 (trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

Khi đọc truyện ngắn, cần:

- Đọc kỹ và cẩn thận để nắm bắt nội dung chính của truyện.

- Xác định chủ đề và đề tài của câu chuyện.

- Hiểu ý nghĩa và thông điệp mà truyện truyền tải.

- Nhận diện các yếu tố nghệ thuật nổi bật trong truyện.

B. Tóm tắt nội dung chính khi soạn bài Cô bé bán diêm:

I. Tác giả

Tiểu sử

- An-đéc-xen (1805 – 1875) là nhà văn Đan Mạch.

- Ông mồ côi cha từ sớm và phải tự lập. Thời niên thiếu, ông làm nhiều nghề khác nhau trước khi trở thành nhà văn. Những trải nghiệm trong tuổi trẻ đã là nguồn cảm hứng cho các tác phẩm của ông.

- Đời sống tình cảm của ông gặp nhiều trắc trở và không được đáp lại. Nhiều người cho rằng ông là người đồng tính luyến ái.

Sự nghiệp văn học

- Ông là một trong những nhà văn vĩ đại của Đan Mạch thế kỉ XIX và được biết đến toàn cầu.

- Ông nổi tiếng với các truyện cổ tích cho trẻ em.

- Ông biên soạn lại nhiều truyện cổ tích và cũng sáng tạo ra nhiều tác phẩm mới.

Tác phẩm nổi bật: Cô bé bán diêm, Bầy chim thiên nga, Nàng tiên cá, Bộ quần áo mới của hoàng đế, Nàng công chúa và hạt đậu…

Phong cách sáng tác

- Các truyện của ông thường nhẹ nhàng, chứa đựng lòng yêu thương con người, đượm màu sắc hư ảo và thơ mộng, thể hiện niềm tin vào sự chiến thắng cuối cùng của cái tốt.

II. Tác phẩm

Xuất xứ

- Đoạn trích Cô bé bán diêm nằm trong tác phẩm cùng tên – một trong những truyện ngắn nổi tiếng, giàu giá trị nhân văn.

Bố cục: 3 phần

- Phần 1 (từ đầu… “cứng đờ ra”): Hoàn cảnh khốn khó của cô bé bán diêm.

- Phần 2 (tiếp… “chầu Thượng đế”): Những lần quẹt diêm và những giấc mơ giản dị của cô bé.

- Phần 3 (còn lại): Cái chết của cô bé và phản ứng của mọi người.

Tóm tắt

Truyện kể về một cô bé bán diêm trong đêm giao thừa. Cô sống trong cảnh nghèo khó với người bố tồi tệ và một căn gác xập xệ. Vào đêm giao thừa, cô đi bán diêm với quần áo rách rưới và bụng đói. Sợ bị đánh nếu trở về mà không bán được diêm, cô ngồi co ro giữa hai bức tường. Khi quẹt diêm, cô mơ về những cảnh vật ấm áp. Khi quẹt diêm thứ tư, bà nội hiện ra, và cô cầu xin được đi cùng bà. Cuối cùng, hai bà cháu cùng nhau bay lên thiên đường nơi mẹ đang đợi.

Giá trị nội dung

- Tình cảnh thương tâm của cô bé bán diêm, thể hiện lòng xót thương và đồng cảm với những số phận bất hạnh.

Giá trị nghệ thuật

- Trí tưởng tượng phong phú.

- Kết hợp giữa thực tại và mộng tưởng.

- Sự kết hợp của tự sự, miêu tả và biểu cảm.

I. Giới thiệu về tác giả Hans Christian Andersen

- Hans Christian Andersen (1805-1875) tên đầy đủ là Christian Andersen.

- Xuất xứ: Nhà văn nổi tiếng người Đan Mạch.

- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác:

   + Ông nổi tiếng với các câu chuyện dành cho trẻ em, nhiều tác phẩm của ông là phiên bản mới của truyện cổ tích, bên cạnh đó cũng có những câu chuyện hoàn toàn do ông sáng tác.

   + Năm 1835, ông bắt đầu viết truyện với tác phẩm đầu tay mang tên Chuyện kể cho trẻ em tại Ý.

   + Từ đó, ông tiếp tục cho ra đời nhiều tác phẩm nổi tiếng như Nàng tiên cá, Bộ quần áo mới của Hoàng đế, Chú vịt con xấu xí…

- Phong cách sáng tác:

   + Phong cách của ông là sự kết hợp giữa hiện thực và mộng tưởng, những câu chuyện của ông thường có tính giản dị và chủ yếu dành cho trẻ em.

II. Thông tin về tác phẩm Cô bé bán diêm

Hoàn cảnh sáng tác

- Tác phẩm được viết vào năm 1845, khi tên tuổi của tác giả đã được biết đến rộng rãi với hơn 20 năm cầm bút.

Bố cục

- Đoạn 1: (Từ đầu đến “bàn tay em đã cứng đờ ra”): Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa giá lạnh.

- Đoạn 2: (Tiếp đến “họ đã về chầu Thượng Đế”): Các lần quẹt diêm và những mộng tưởng so với hiện thực.

- Đoạn 3: Phần còn lại: Cái chết bi thương của cô bé bán diêm.

Giá trị nội dung

- Câu chuyện gửi gắm thông điệp sâu sắc về lòng thương cảm đối với số phận trẻ thơ bất hạnh và khuyến khích nỗ lực tạo ra một tương lai tươi sáng cho trẻ em.

Giá trị nghệ thuật

- Tác giả sử dụng cách kể chuyện chân thực và hấp dẫn, với diễn biến tâm lý nhân vật sâu sắc. Ông còn khéo léo sử dụng biện pháp tương phản để làm nổi bật sự bất hạnh của cô bé, đồng thời thể hiện khát vọng sống và ước mơ của em.

III. Dàn ý phân tích tác phẩm Cô bé bán diêm

I. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Hans Christian Andersen: Nhà văn nổi tiếng với các câu chuyện dành cho trẻ em, nhiều câu chuyện là phiên bản mới của truyện cổ tích, bên cạnh đó cũng có những tác phẩm hoàn toàn do ông sáng tác.

- Giới thiệu tác phẩm: Một trong những câu chuyện nổi tiếng của ông về đề tài thiếu nhi, được viết vào năm 1845 khi tác giả đã có tên tuổi lừng lẫy với hơn 20 năm viết lách.

II. Thân bài

• Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa giá lạnh

- Mẹ và bà đã qua đời, cô bé phải sống với bố trong điều kiện cực kỳ nghèo khó.

- Căn nhà của em rất tồi tàn, nằm chui rúc trong một góc tối trên gác mái.

- Bố em rất nghiêm khắc, em phải nghe những lời mắng chửi và đi bán diêm để kiếm sống.

⇒ Em sống trong hoàn cảnh đáng thương, nghèo khổ và đơn độc.

- Thời gian bán diêm: Đêm giao thừa lạnh lẽo.

- Không gian: Đường phố phủ đầy tuyết, lạnh giá.

   + Trời rét buốt, tuyết rơi dày, em chỉ mặc bộ đồ mỏng và đôi chân trần.

   + Những ngôi nhà xinh đẹp trên phố được trang trí bằng dây thường xuân, còn nhà em thì tối tăm và đơn sơ.

⇒ Sự tương phản giữa hoàn cảnh vật chất và tinh thần của em với những gì xung quanh làm nổi bật sự thiếu thốn và khổ cực của em, gây xúc động cho người đọc.

• Các lần quẹt diêm, mộng tưởng và thực tại

- Cô bé quẹt diêm năm lần, trong đó có bốn lần quẹt từng que và lần cuối cùng là quẹt hết số diêm còn lại.

- Thực tại của em là nỗi đau khổ, nhưng mộng tưởng thì rất tươi đẹp.

   + Lần 1 quẹt diêm: Em mơ thấy ngôi nhà có lò sưởi ⇒ thể hiện mong ước được ấm áp.

   + Lần 2 quẹt diêm: Em mơ thấy căn phòng có bàn ăn và ngỗng quay ⇒ mong ước được ăn ngon trong một gia đình đầy đủ.

   + Lần 3 quẹt diêm: Em mơ thấy cây thông Noel và nến sáng ⇒ mong ước được đón Giáng sinh trong không khí ấm cúng.

   + Lần 4 quẹt diêm: Em mơ thấy bà nội mỉm cười ⇒ mong được ở bên bà mãi mãi.

   + Lần 5: Em quẹt hết diêm còn lại để níu giữ bà, bà cầm tay em và hai bà cháu bay về chầu Thượng Đế.

⇒ Sự xen kẽ giữa thực tại và mộng tưởng thể hiện mong ước nhưng cũng là sự tuyệt vọng của cô bé, ngay cả cái chết cũng được miêu tả một cách huyền ảo và nhân văn.

• Cái chết bi thương của cô bé bán diêm

- Cô bé chết giữa đường phố mà không ai giúp đỡ.

⇒ Một xã hội lạnh lùng và thờ ơ trước nỗi đau của người nghèo.

⇒ Tác giả đã thể hiện niềm cảm thương sâu sắc, làm nổi bật tính nhân văn của tác phẩm.

III. Kết bài

- Tổng kết nội dung và nghệ thuật của tác phẩm: Tác giả đã sử dụng ngòi bút hiện thực và nhân văn để gây xúc động và cảm thông với số phận của cô bé bán diêm và sự thờ ơ của xã hội.

- Khuyến khích: Chúng ta nên sống rộng lượng, yêu thương và giúp đỡ nhau để xã hội trở nên tốt đẹp hơn.

Câu 1 (trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Phương pháp giải:

Kẻ bảng và điền các thông tin.

Lời giải chi tiết:

Các yếu tố của truyện

Cô bé bán diêm

Đề tài

Cuộc sống của những đứa trẻ bất hạnh.

Nhân vật

Cô bé bán diêm và các nhân vật trong mộng tưởng của cô.

Sự việc

- Mẹ và bà đã mất, cô bé sống với bố.

- Gia đình em nghèo, phải sống trong góc tối trên gác mái.

- Cô bé bán diêm để sống qua ngày ngay cả trong đêm giao thừa.

- Sáng hôm sau, người ta thấy em gái có đôi má hồng và đôi môi mỉm cười, chết vì giá rét trong đêm giao thừa.

Chi tiết tiêu biểu

- Lần quẹt diêm đầu tiên: Em mơ thấy ngôi nhà có lò sưởi.

- Lần quẹt diêm thứ hai: Em mơ thấy căn phòng với bàn ăn và ngỗng quay.

- Lần quẹt diêm thứ ba: Em mơ thấy cây thông Noel và nến sáng lung linh.

- Lần quẹt diêm thứ tư: Em mơ thấy bà nội mỉm cười với em.

- Lần quẹt diêm thứ năm: Em quẹt hết diêm vì muốn giữ bà lại, bà nắm tay em và hai bà cháu bay lên trời.

Cảm xúc của người viết

Thương xót và cảm thông với số phận của đứa trẻ nghèo và những ước mơ tươi sáng nhưng giản dị.

Chủ đề

Lòng yêu thương trước những số phận bất hạnh, khát vọng sống tốt đẹp và ước mơ tươi sáng.

Câu 2 (trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Phương pháp giải:

Rút ra bài học từ các văn bản.

Lời giải chi tiết:

Từ việc đọc các văn bản, em học được:

- Phải xác định đề tài và chủ đề của câu chuyện.

- Tóm tắt các sự việc và chi tiết tiêu biểu.

- Nắm bắt cách thể hiện cảm xúc của tác giả trong văn bản.

Kiến thức văn học: Về văn bản Cô bé bán diêm
- Xuất xứ: Tác phẩm Cô bé bán diêm trích từ một trong những truyện ngắn nổi tiếng, chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc.
- Thể loại: Truyện ngắn
- Phương thức biểu đạt chính: Tự sự
- Cốt truyện và các sự việc chính:
+ Trong đêm giao thừa, cô bé bán diêm chỉ có bộ quần áo rách rưới và cái bụng đói.
+ Hoàn cảnh của cô bé rất khổ sở và đáng thương, mẹ và bà đều đã mất, phải sống với người cha độc ác trong một căn nhà tồi tàn.
+ Cô bé không dám về nhà vì sợ bị đánh khi chưa bán được diêm.
+ Vì quá lạnh và đói, cô bé ngồi vào góc tường, quẹt diêm để sưởi ấm. Trong khi đói khát và cô đơn, cô bé mơ về lò sưởi, bàn ăn thịnh soạn, cây thông Noel, và người bà hiền hậu đưa cô bé về thiên đường.
+ Sáng mùng một đầu năm, mọi người ra khỏi nhà, dửng dưng khi thấy cô bé đã chết vì lạnh ở góc tường.

- Tóm tắt

Truyện kể về một cô bé bán diêm trong đêm giao thừa, sống trong hoàn cảnh khó khăn với người cha độc ác và trong sự nghèo khổ. Cô bé phải đi bán diêm trong cái lạnh và đói bụng, không dám về nhà vì sợ bị đánh. Khi ngồi trong góc tường, cô bé quẹt diêm để sưởi ấm và mơ mộng về những điều đẹp đẽ. Khi quẹt diêm thứ tư, bà nội hiện lên và đưa cô bé lên thiên đường. Sáng mùng một, mọi người vô cảm khi thấy thi thể cô bé. Truyện thể hiện sự cảm thông với những số phận bất hạnh và gửi gắm thông điệp về tình người và ước mơ tươi sáng.

- Bố cục: 3 phần
+ Phần 1 (từ đầu đến 'cứng đờ ra'): Hoàn cảnh đáng thương của cô bé bán diêm.
+ Phần 2 (tiếp đến 'chầu Thượng đế'): Những mơ ước giản dị qua các lần quẹt diêm.
+ Phần 3 (còn lại): Cái chết của cô bé và thái độ của mọi người.

- Giá trị nội dung: Truyện thể hiện sự xót thương và đồng cảm của tác giả với những số phận nghèo khổ, bất hạnh.

- Giá trị nghệ thuật: Tưởng tượng bay bổng, kết hợp yếu tố thực và mộng tưởng, tự sự, miêu tả, và biểu cảm.

- Ý nghĩa và thông điệp: Truyện phản ánh tấm lòng nhân đạo, tình yêu thương của Andersen với những người nghèo khổ, đặc biệt là trẻ em trong xã hội lúc bấy giờ.

Kiến thức thể loại văn học – Truyện ngắn
- Là thể loại tự sự, kể bằng văn xuôi, có xu hướng ngắn gọn, súc tích, có chuỗi sự việc mở đầu, diễn biến và kết thúc, qua đó thể hiện bài học và ý nghĩa.
- Đặc trưng của thể loại truyện ngắn:
+ Dung lượng ngắn
+ Cốt truyện cô đọng, hàm súc, thường gồm 5 sự việc chính: mở đầu, thắt nút, phát triển, đỉnh điểm, kết thúc.
+ Nhân vật: Có nhiều màu sắc và đặc sắc riêng, chia thành nhân vật chính và phụ.
+ Chi tiết nghệ thuật đặc sắc: So sánh, đối lập, điệp ngữ, ẩn dụ.
+ Tình huống truyện lôi cuốn và độc đáo.

* Đặc điểm của đề tài: Phạm vi hiện thực mà nhà văn lựa chọn và miêu tả.
* Đặc điểm của chủ đề: Vấn đề chính, trung tâm, và yếu tố quan trọng nhất của tác phẩm văn học, được xây dựng từ đề tài nhất định.
* Thông điệp, bài học: Mỗi truyện gửi gắm một thông điệp, ý nghĩa nhất định.

Hướng dẫn Soạn bài Đọc mở rộng theo thể loại: Cô bé bán diêm - Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
Câu 1 (trang 75)
Hãy chỉ ra các yếu tố của truyện được thể hiện trong văn bản Cô bé bán diêm
Trả lời
Các yếu tố của truyện:
- Đề tài: Cuộc sống của những đứa trẻ bất hạnh.
- Nhân vật:
+ Nhân vật chính: Cô bé bán diêm
+ Nhân vật phụ: Người bố, người qua đường, người sống ở góc phố, các nhân vật trong tưởng tượng của cô bé.
- Sự việc:
+ Mẹ và bà đã mất, cô bé sống với bố.
+ Gia sản tiêu tán, sống trong góc tối của gác mái nhà.
+ Bố nghiện rượu, bắt đi bán diêm để kiếm sống và đưa tiền mua rượu.
+ Không bán được diêm, cô bé không dám về nhà.
+ Cô bé quẹt diêm để sưởi ấm, mơ về những điều đẹp đẽ.
+ Sáng mùng một, mọi người vô cảm khi thấy thi thể cô bé.

- Chi tiết tiêu biểu:
+ Cô bé bán diêm trong đêm giao thừa, chân đất, bụng đói.
+ Không bán được diêm nên không dám về nhà.
+ Các lần quẹt diêm hiện lên những mộng tưởng khác nhau.
+ Quẹt diêm thứ tư, bà nội hiện lên và đưa cô bé lên thiên đường.

- Tình cảm, cảm xúc của người viết qua ngôn ngữ văn bản:
+ Tác giả cảm thông với số phận trẻ nghèo khổ.
+ Trân trọng ước mơ giản dị của trẻ em.
+ Mong xã hội chia sẻ và giúp đỡ trẻ em bất hạnh.
- Chủ đề: Tình yêu thương trước số phận bất hạnh, khát vọng sống và ước mơ tươi sáng.

Câu 2 (trang 75) Từ việc đọc các văn bản trên, em rút ra bài học kinh nghiệm gì khi đọc truyện ngắn?
Trả lời:
Từ việc đọc các văn bản trên, em rút ra 7 bài học khi đọc truyện ngắn:
- Hiểu khái niệm và đặc trưng của thể loại truyện ngắn
- Xác định đề tài của truyện
- Hiểu chủ đề của truyện
- Xác định các tuyến nhân vật
- Nhớ cốt truyện và chi tiết tiêu biểu để tóm tắt
- Nhận ra tình huống truyện và biện pháp tu từ độc đáo
- Hiểu tình cảm của người viết và thông điệp của câu chuyện.

** Viết đoạn văn ngắn (5 đến 7 câu) nêu cảm nghĩ của em về cô bé bán diêm trong tác phẩm
Truyện ngắn 'Cô bé bán diêm' của Andersen khắc họa hình ảnh cô bé bán diêm đầy tội nghiệp và đáng thương. Trong đêm giao thừa, khi mọi người sum vầy, cô bé phải bán diêm trong cái đói và lạnh giá. Dù vậy, cô không dám về nhà vì sợ bị đánh. Cảnh tượng cô bé quẹt diêm, mơ về những điều đẹp đẽ, cùng cái chết đau thương của cô thể hiện sự tàn nhẫn của xã hội và lòng nhân ái của tác giả. Kết thúc câu chuyện đầy buồn, nhưng tình yêu thương của tác giả qua việc miêu tả cô bé với đôi má hồng và nụ cười, cùng hình ảnh huy hoàng của hai bà cháu, đã gửi gắm thông điệp về lòng nhân ái và sự cảm thông với những số phận bất hạnh.

1. Tác giả và tác phẩm

Tác giả

- Hans Christian Andersen (1805 - 1875) là nhà văn nổi tiếng người Đan Mạch, nổi bật với những câu chuyện cổ tích dành cho trẻ em.

- Ông không chỉ dựa trên các truyện cổ tích truyền thống mà còn sáng tạo nhiều câu chuyện mới.

- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông bao gồm: Cô bé bán diêm, Bầy chim thiên nga, Nàng tiên cá, Bộ quần áo mới của hoàng đế, Nàng công chúa và hạt đậu,...

Tác phẩm

- Hoàn cảnh sáng tác: Truyện được công bố lần đầu vào năm 1848 trong tập truyện mới mang tên Nye Eventyr với nhan đề gốc là Den Lille Pige Med Svovlstikkerne (Cô bé nhỏ với những que diêm).

- Bố cục: Chia thành 3 phần:

• Phần 1: Từ đầu đến “Đôi bàn tay em đã cứng đờ”. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa.
• Phần 2: Từ tiếp theo đến “Họ đã về chầu Thượng đế”. Những lần quẹt diêm và mộng tưởng của cô bé.
• Phần 3: Phần còn lại. Cái chết đau thương của cô bé bán diêm.

- Tóm tắt: Trong đêm giao thừa giá lạnh, cô bé đầu trần, chân đất và đói khát vẫn phải bán diêm. Mẹ và bà nội cô đều đã qua đời. Cô không dám trở về nhà vì sợ bị đánh. Trong cơn đói rét, cô quẹt diêm để tìm chút ấm áp. Mỗi lần quẹt diêm, cô thấy những hình ảnh đẹp đẽ như lò sưởi, bàn ăn thịnh soạn, cây thông Noel và bà nội hiền từ. Cô cố gắng quẹt hết diêm để gặp bà lần cuối. Cuối cùng, cô bé đã chết rét trong đêm giao thừa.

2. Hướng dẫn đọc

Câu 1. Liệt kê các yếu tố trong truyện Cô bé bán diêm theo bảng dưới đây:

Các yếu tố của truyện

Cô bé bán diêm

Đề tài

Cuộc sống khổ cực của những đứa trẻ bất hạnh.

Nhân vật

Cô bé bán diêm, bà nội, người bố

Sự việc

Trong đêm giao thừa giá lạnh, cô bé đầu trần, chân đất, bụng đói đi bán diêm. Sợ bị đánh, cô không dám về nhà. Cuối cùng, cô bé chết rét trong đêm giao thừa lạnh giá.

Chi tiết tiêu biểu

Que diêm đầu tiên: Lò sưởi xuất hiện.

Que diêm thứ hai: Bàn ăn thịnh soạn với ngỗng quay.

Que diêm thứ ba: Cây thông Noel.

Que diêm thứ tư: Bà nội với nụ cười hiền từ.

Que diêm cuối cùng: Quẹt hết diêm để gặp bà và cùng bà lên thiên đường.

Tình cảm, cảm xúc của người viết

Thương xót, đồng cảm với số phận cô bé bán diêm.

Chủ đề

Tình yêu thương và lòng trắc ẩn dành cho những số phận bất hạnh, đặc biệt là trẻ em.

Câu 2. Những bài học nào em rút ra khi đọc truyện ngắn?

Khi đọc truyện ngắn, cần chú ý đến đề tài, chủ đề, chi tiết và sự kiện quan trọng. Sau khi đọc, người đọc nên rút ra ý nghĩa và bài học từ câu chuyện.

1. Tác giả và tác phẩm

• Tác giả

- Hans Christian Andersen (1805 - 1875) là nhà văn nổi tiếng người Đan Mạch, đặc biệt với những câu chuyện cổ tích dành cho trẻ em.

- Ông không chỉ tái hiện các truyện cổ tích truyền thống mà còn sáng tạo nhiều câu chuyện mới.

- Một số tác phẩm nổi bật của ông gồm: Cô bé bán diêm, Bầy chim thiên nga, Nàng tiên cá, Bộ quần áo mới của hoàng đế, Nàng công chúa và hạt đậu,...

• Tác phẩm

- Hoàn cảnh sáng tác: Truyện được phát hành lần đầu vào năm 1848 trong tập Nye Eventyr (Những truyện cổ tích mới) với tên gốc Den Lille Pige Med Svovlstikkerne (Cô bé nhỏ và những que diêm).

- Nội dung chính: Với kỹ thuật kể chuyện lôi cuốn, hòa quyện giữa thực tại và mộng mơ, tác phẩm “Cô bé bán diêm” của Andersen mang đến sự đồng cảm sâu sắc đối với số phận bất hạnh của một cô bé.

- Bố cục: Chia thành 3 phần:

   + Phần 1: Từ đầu đến “Lúc này đôi bàn tay em đã cứng đờ”. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa.

   + Phần 2: Từ phần tiếp theo đến “Họ đã về chầu Thượng đế”. Các lần quẹt diêm của cô bé và những mộng tưởng trở thành hiện thực.

   + Phần 3: Phần còn lại. Cái chết đau thương của cô bé bán diêm.

- Tóm tắt: Trong đêm giao thừa lạnh giá, một cô bé đầu trần, chân đất và đói khát phải đi bán diêm. Mẹ và bà nội cô đã qua đời, và cô sợ bị đánh nếu về nhà. Cô quẹt diêm để tìm chút ấm áp. Mỗi que diêm hiện lên những hình ảnh đẹp như lò sưởi, bàn ăn thịnh soạn, cây thông Noel và bà nội hiền từ. Cô cố quẹt hết diêm để gặp bà lần cuối. Cuối cùng, cô bé đã chết rét trong đêm giao thừa.

2. Hướng dẫn đọc

Câu 1(trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Hãy chỉ ra các yếu tố của truyện được thể hiện trong văn bản Cô bé bán diêm bằng cách hoàn thành bảng sau:

Trả lời:

Câu 2.(trang 75 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Từ việc đọc các văn bản trên, em rút ra bài học kinh nghiệm gì khi đọc truyện ngắn?

Trả lời:

Khi đọc truyện ngắn, cần:

- Xác định đề tài và chủ đề của câu chuyện

- Tóm tắt các sự việc và chi tiết quan trọng

- Hiểu được cảm xúc và cách thể hiện tình cảm của tác giả trong văn bản.

Tóm tắt

Câu chuyện kể về một cô bé mồ côi mẹ, sống với người bố tàn nhẫn và phải bán diêm để sống qua ngày. Vào đêm giao thừa, dù đã giữa đêm nhưng cô bé không bán được que diêm nào và sợ về nhà. Trong lúc lạnh lẽo, cô đốt từng que diêm để tìm chút ấm áp, mỗi que diêm cháy lên là một ước mơ của cô hiện ra. Khi que diêm cuối cùng tắt, cô bé đã qua đời. Sáng hôm sau, mọi người phát hiện cô đã chết với nụ cười trên môi.

Bố cục

Văn bản có thể chia thành 3 phần:

- Phần 1 (Từ đầu đến …những lời mắng nhiếc chửi rủa): Miêu tả hoàn cảnh của cô bé bán diêm.

- Phần 2 (Từ phần tiếp theo đến …Đã về chầu thượng đế): Các lần quẹt diêm và những hình ảnh mộng mơ.

- Phần 3 (Phần còn lại): Cái chết đau thương của cô bé.

Nội dung chính

Tác phẩm “Cô bé bán diêm” của Andersen sử dụng nghệ thuật kể chuyện đặc sắc, kết hợp hiện thực và mộng tưởng, để truyền tải nỗi thương cảm sâu sắc đối với số phận bất hạnh của cô bé.

Cô bé bán diêm

* Hướng dẫn đọc

• Hãy xác định các yếu tố chính của câu chuyện trong văn bản Cô bé bán diêm bằng cách hoàn thành bảng sau:

Trả lời:

Các yếu tố của truyện

Cô bé bán diêm

Đề tài

- Cuộc sống khổ cực của những đứa trẻ không may.

Nhân vật

- Cô bé bán diêm và các nhân vật trong các giấc mơ của cô.

Sự việc

- Cô bé sống với bố và không có mẹ, nhà rất nghèo và chỉ sống trong một góc tối tăm. Cô bán diêm để sống qua ngày ngay cả trong đêm giao thừa. Sáng hôm sau, người ta phát hiện cô chết với đôi má ửng hồng và nụ cười trên môi trong đêm lạnh.

Chi tiết tiêu biểu

1. Lần quẹt diêm đầu tiên: cô mơ thấy ngôi nhà có lò sưởi.
2. Lần quẹt diêm thứ hai: cô mơ thấy bàn ăn thịnh soạn với ngỗng quay.
3. Lần quẹt diêm thứ ba: cô mơ thấy cây thông Noel với những ngọn nến sáng rực.
4. Lần quẹt diêm thứ tư: cô mơ thấy bà nội mỉm cười với cô.
5. Lần quẹt diêm cuối cùng: cô đốt hết diêm để giữ bà lại, và hai bà cháu bay lên trời.

Tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản

- Tỏ ra thương xót, đồng cảm với số phận khốn cùng và những ước mơ giản dị của cô bé.

Chủ đề

- Tình yêu thương đối với những số phận bất hạnh và khát vọng sống tốt đẹp.

• Từ việc đọc các văn bản trên, em rút ra bài học kinh nghiệm gì khi đọc truyện ngắn?

Trả lời:

- Khi đọc truyện ngắn, cần:

- Xác định đề tài và chủ đề của câu chuyện.

- Tóm tắt các sự việc và chi tiết nổi bật.

- Hiểu cách tác giả thể hiện cảm xúc trong văn bản.