Top 6 bài soạn nổi bật về 'Tôi có một giấc mơ' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo)

Ý chính của văn bản Tôi có một giấc mơ: Bài viết nêu rõ tình trạng bất công mà người da đen đang phải đối mặt, và cuộc đấu tranh của họ để đòi quyền bình đẳng. Cuộc đấu tranh sẽ tiếp tục cho đến khi người da đen được công nhận quyền bình đẳng. Đó chính là ước mơ lớn lao của nhân loại: tất cả mọi người được đối xử công bằng.

Hướng dẫn đọc

Câu 1 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Mục đích của văn bản là gì? Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh được thể hiện ra sao?

Trả lời:

- Văn bản nhằm thể hiện ước mơ và đấu tranh của người da đen để đạt được quyền bình đẳng.

- Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh là: 'tất cả mọi người đều có quyền bình đẳng' như được nêu trong Tuyên ngôn Độc lập Mỹ, do đó người da đen cũng cần được đối xử công bằng như người da trắng.

Câu 2 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Xác định các luận điểm, lý lẽ, bằng chứng trong văn bản và vẽ sơ đồ mối quan hệ giữa các yếu tố này.

Trả lời:

Câu 3 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Có thể thay đổi thứ tự các luận điểm trong văn bản không? Nhận xét về cách sắp xếp các luận điểm trong văn bản.

Trả lời:

- Theo quan điểm của em, không thể thay đổi thứ tự các luận điểm trong văn bản.

- Các luận điểm được sắp xếp theo trình tự hợp lý của quá trình đấu tranh. Không thể đảo luận điểm ước mơ của người da đen lên trước luận điểm về sự bất công mà họ phải chịu, vì cần phải chỉ ra sự bất công trước khi nêu ước mơ.

Câu 4 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tìm hiểu về 'giấc mơ của nước Mỹ' và giải thích lý do tác giả chọn 'Tôi có một giấc mơ' làm chủ đề chính của văn bản.

Trả lời:

- 'Giấc mơ của nước Mỹ': Nước Mỹ luôn tạo cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người, không phân biệt xuất thân hay địa vị xã hội.

- Giải thích lý do: Tác giả chọn 'Tôi có một giấc mơ' làm chủ đề chính vì vào thời điểm văn bản được viết, người da đen chưa được hưởng bình đẳng, và tác giả mong muốn dựa vào giấc mơ của nước Mỹ để thực hiện ước mơ bình đẳng cho người da đen.

Câu 5 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Xác định và phân tích vai trò của một số yếu tố biểu cảm trong văn bản.

Trả lời:

- Yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản:

+ Câu văn và từ ngữ biểu cảm: Đừng bao giờ rơi vào tuyệt vọng; Không, không, chúng ta không hài lòng và sẽ không hài lòng… Tôi mơ rằng bốn đứa con nhỏ của tôi, một ngày nào đó, sẽ sống ở một đất nước không phán xét chúng bằng màu da mà bằng phẩm cách của chúng;

+ Hình ảnh biểu cảm: người da đen bị giam cầm trong xiềng xích… sống trong cảnh nghèo đói…

+ Biện pháp tu từ: so sánh (Văn kiện như ngọn đuốc… như ánh bình minh rực rỡ…) và ẩn dụ nhân hóa (thiêu đốt trong lò lửa bất công tàn bạo…)

Bài tập sáng tạo:  So sánh bối cảnh ra đời của các bản 'tuyên ngôn độc lập' trong văn học Việt Nam: Nam quốc sơn hà (tương truyền của Lý Thường Kiệt) và Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi).

Trả lời:

Nam quốc sơn hà (tương truyền của Lý Thường Kiệt)

Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi)

Điểm giống nhau

Ra đời để khẳng định chủ quyền, độc lập dân tộc và cảnh báo các thế lực xâm lược

Điểm khác nhau

Ra đời trong bối cảnh nhà Tống xâm lược. Bài thơ ra đời nhằm khích lệ tinh thần chống giặc của quân dân

Ra đời sau khi đánh bại quân Minh. Nguyễn Trãi soạn bài cáo để công bố chiến thắng của quân dân ta.

* Sau khi đọc:

Nội dung chính: Văn bản bắt đầu với mô tả những khó khăn mà người da đen ở Mỹ phải đối mặt, bao gồm sự phân biệt chủng tộc, sự kìm kẹp và cách ly. Tác giả nhấn mạnh sự cần thiết của cuộc đấu tranh cho quyền sống của người da đen và kết thúc bằng việc nêu lên ước mơ chung của họ khi sống tại Mỹ.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Văn bản nhằm mục đích gì? Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh là gì?

Trả lời:

- Văn bản được viết để khẳng định quyền bình đẳng của người da đen và kêu gọi cuộc đấu tranh để đạt được quyền này.

- Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh là “tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng', bao gồm cả người da đen.

Câu 2 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Xác định các luận điểm, lý lẽ, bằng chứng trong văn bản và vẽ sơ đồ mối liên hệ giữa các yếu tố đó.

Trả lời:

- Luận điểm 1: Cần phải lên tiếng về sự bất công mà người da đen phải chịu.

- Lý lẽ 1:

+ Một thế kỷ trước, Lincoln đã ký Tuyên ngôn Giải phóng nô lệ.

+ Nhưng sau một thế kỷ, người da đen vẫn chưa đạt được tự do thực sự.

- Bằng chứng 1: Người da đen vẫn bị giam cầm trong sự phân biệt và kỳ thị, phải sống trong cảnh nghèo đói và thiếu cơ hội.

- Luận điểm 2: Những người đấu tranh phải tránh những hành động sai lầm trong cuộc chiến giành quyền.

- Lý lẽ 2:

+ Không nên để cuộc đấu tranh biến thành bạo loạn.

+ Tinh thần chiến đấu không nên dẫn đến sự nghi ngờ đối với tất cả người da trắng.

- Bằng chứng 2: Nhiều người da trắng nhận thức rằng vận mệnh của họ gắn liền với người da đen và tự do của họ không thể tách rời.

- Luận điểm 3: Cuộc đấu tranh chỉ kết thúc khi người da đen được đối xử bình đẳng.

- Lý lẽ 3: Giấc mơ bắt nguồn từ niềm tin vào giấc mơ của nước Mỹ về cơ hội bình đẳng cho mọi người.

- Bằng chứng 3:

Không bao giờ hài lòng khi:

+ Người da đen vẫn là nạn nhân của bạo lực cảnh sát.

+ Sau những nỗ lực dài, họ vẫn không tìm được nơi nghỉ ngơi tại các cơ sở công cộng.

+ Con cái người da đen bị phân biệt đối xử tại các địa điểm công cộng.

+ Người da đen ở Mi-xi-xi-pi không có quyền bầu cử và ở Niu Oóc tin rằng bầu cử không có ý nghĩa gì.

Câu 3 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Có thể thay đổi thứ tự các luận điểm trong văn bản không? Nhận xét về cách sắp xếp các luận điểm.

Trả lời:

- Không thể thay đổi thứ tự các luận điểm trong văn bản.

- Các luận điểm được sắp xếp theo trình tự hợp lý của cuộc đấu tranh, thể hiện sự liên kết chặt chẽ.

Câu 4 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Tìm hiểu về 'giấc mơ của nước Mỹ' và giải thích lý do tác giả chọn 'Tôi có một giấc mơ' làm chủ đề chính của văn bản.

Trả lời:

- “Giấc mơ của nước Mỹ” là khát vọng về tự do, bình đẳng và sự công bằng cho tất cả công dân.

Câu 5 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Xác định và phân tích vai trò của các yếu tố biểu cảm trong văn bản.

Trả lời:

- Các yếu tố biểu cảm trong văn bản bao gồm hình ảnh và câu văn mạnh mẽ, góp phần thể hiện sâu sắc cảm xúc và hy vọng của tác giả về sự bình đẳng và hạnh phúc.

Bài tập sáng tạo

So sánh các bản 'tuyên ngôn độc lập' trong văn học Việt Nam: Nam quốc sơn hà (tương truyền của Lý Thường Kiệt) và Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi).

Trả lời:

Văn bản

Tiêu chí

Nam quốc sơn hà

Bình Ngô đại cáo

Điểm giống nhau

Đều được viết trong thời kỳ cần khẳng định chủ quyền và đối phó với các mối đe dọa xâm lược.

Điểm khác nhau

Hoàn cảnh ra đời

Ra đời khi nhà Tống xâm lược Đại Việt, bài thơ nhằm khuyến khích tinh thần quân dân.

Ra đời sau khi đánh bại quân Minh, bài cáo được viết để thông báo chiến thắng và khẳng định chủ quyền.

Nội dung bao quát

Tác phẩm Bình Ngô đại cáo mở rộng phạm vi khẳng định độc lập so với Nam quốc sơn hà.

Tóm tắt

Bài diễn thuyết này của Martin Luther King, đọc tại Đài tưởng niệm Lincoln vào ngày 28-08-1963, khẳng định quyền bình đẳng của người da đen và kêu gọi cuộc chiến đấu để đạt được quyền này. King nhấn mạnh rằng người da đen phải được đối xử bình đẳng như người da trắng, theo nguyên tắc trong Tuyên ngôn Độc lập Mỹ: 'Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng.' Đây là giấc mơ lớn mà ông muốn truyền đạt.

Bố cục

Văn bản được chia thành ba phần:

- Phần 1 (từ đầu…thảm trạng này): Miêu tả tình trạng hiện tại của người da đen.

- Phần 2 (ngọn lửa mùa hè … chính nghĩa): Trình bày cuộc đấu tranh của người da đen.

- Phần 3 (còn lại): Diễn tả giấc mơ của người da đen ở Mỹ.

Nội dung chính

Văn bản làm rõ tầm quan trọng của việc người da đen phải đứng lên đấu tranh cho quyền sống của mình, đồng thời trình bày ước mơ của King, cũng là ước mơ của người da đen tại Mỹ.

HƯỚNG DẪN ĐỌC

Câu 1. Văn bản có mục đích gì? Quan điểm của Martin Luther King là gì?

Trả lời:

- Mục đích của văn bản là khẳng định quyền bình đẳng của người da đen và kêu gọi sự đấu tranh để đạt được điều đó.

- Quan điểm của Martin Luther King là người da đen phải được đối xử bình đẳng với người da trắng, đúng như trong Tuyên ngôn Độc lập Mỹ: 'tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng.'

Câu 2. Xác định các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng tác giả nêu trong văn bản và vẽ sơ đồ chỉ ra mối liên hệ giữa các yếu tố ấy.

Trả lời:

Sơ đồ các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng:

Luận điểm - Lí lẽ - Bằng chứng

- Cần lên tiếng về sự bất công đối với người da đen.

• Trước đây, Lincoln đã kí Tuyên ngôn Giải phóng nô lệ.

• Nhưng sau một trăm năm, người da đen vẫn chưa được tự do.

• Người da đen vẫn bị giam cầm trong sự phân biệt chủng tộc và nghèo đói, sống như những kẻ lưu vong ngay trên quê hương của mình.

- Trong cuộc đấu tranh giành quyền bình đẳng, không được phạm sai lầm.

• Không để cuộc đấu tranh trở thành bạo loạn.

• Tinh thần đấu tranh không được biến thành sự nghi ngờ tất cả người da trắng.

• Nhiều người da trắng nhận thức được sự liên kết giữa vận mệnh của họ và của người da đen, rằng tự do của họ không thể tách rời khỏi tự do của người da đen.

- Cuộc đấu tranh chỉ kết thúc khi người da đen được đối xử bình đẳng.

• Giấc mơ của người da đen liên kết với giấc mơ Mỹ (niềm tin rằng Mỹ cung cấp cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người).

• Không bao giờ hài lòng khi:

• Người da đen vẫn là nạn nhân của bạo lực cảnh sát.

• Sau một hành trình dài, không tìm được nơi nghỉ chân.

• Con cái người da đen bị mất nhân phẩm vì biển 'Chỉ dành cho người da trắng'.

• Người da đen ở Mississippi không có quyền bầu cử, và ở New York, việc đi bầu không có ý nghĩa gì.

Câu 3. Có thể thay đổi trật tự các luận điểm trong văn bản không? Nhận xét về cách sắp xếp luận điểm.

Trả lời:

Không thể thay đổi trật tự các luận điểm vì chúng được sắp xếp theo một quá trình đấu tranh liên tục và logic.

Câu 4. Tìm hiểu thêm về 'giấc mơ của nước Mỹ' và lý do tác giả chọn 'Tôi có một giấc mơ' làm ý tưởng chủ đạo.

Trả lời:

'Giấc mơ Mỹ' là một phần của đặc tính quốc gia Hoa Kỳ, thể hiện lý tưởng về dân chủ, tự do, cơ hội và bình đẳng. Điều này chứng minh rằng người da đen cũng đáng được đối xử bình đẳng như người da trắng. Tuy nhiên, tại thời điểm bài diễn thuyết ra đời, thực tế vẫn chưa phản ánh điều đó. King chọn 'Tôi có một giấc mơ' để nhấn mạnh sự liên kết giữa ước mơ của ông và lý tưởng cơ bản của nước Mỹ.

Câu 5. Xác định và phân tích vai trò của một số yếu tố biểu cảm trong văn bản.

Trả lời:

Các yếu tố biểu cảm trong văn bản gồm các hình ảnh và câu văn đầy cảm xúc như:

• Cuộc đấu tranh cần dựa trên nhân phẩm và kỷ cương.

• Chúng ta sẽ không hài lòng khi không tìm được nơi nghỉ chân sau một chặng đường dài.

• Tôi mơ rằng bốn đứa con của tôi sẽ sống ở nơi mà chúng không bị đánh giá qua màu da, mà qua nhân cách của chúng.

* Bài tập sáng tạo: So sánh các bản 'tuyên ngôn độc lập' trong văn học Việt Nam: Nam quốc sơn hà (Lý Thường Kiệt) và Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi).

Trả lời:

Điểm giống nhau và khác nhau:

- Giống: Đều được viết trong bối cảnh cần khẳng định chủ quyền đất nước.

- Khác: Bối cảnh cụ thể.

• Nam quốc sơn hà: Ra đời khi quân Tống xâm lược Đại Việt, nhằm nâng cao tinh thần chiến đấu của quân Đại Việt và làm giảm khí thế của quân giặc.
• Bình Ngô đại cáo: Sau khi đánh bại giặc Minh, Lê Lợi yêu cầu Nguyễn Trãi viết để thông báo chiến thắng cho thiên hạ.

I. Giới thiệu tác giả của bài diễn thuyết 'Tôi có một giấc mơ'

- Tác giả: Martin Luther King (1929 – 1968)

- Quê quán: Mỹ

- Phong cách: sắc sảo, thuyết phục

- Các tác phẩm nổi bật: 'Tôi có một giấc mơ', 'Bức thư từ nhà tù Birmingham'

II. Phân tích tác phẩm 'Tôi có một giấc mơ'

• Thể loại: Nghị luận chính trị
• Hoàn cảnh sáng tác: Ngày 28 tháng 8 năm 1963, Martin Luther King tham gia cuộc tuần hành tại Washington D.C. nhằm thúc đẩy việc thông qua đạo luật dân quyền và bình đẳng cho người da đen. Tại sự kiện này, ông đã có bài phát biểu nổi tiếng.
• Phương thức biểu đạt: Nghị luận
• Bố cục:

- Phần 1 (từ đầu…thực trạng hiện tại): Mô tả tình trạng cuộc sống của người da đen

- Phần 2 (từ “ngọn lửa mùa hè” … “chính nghĩa”): Những nỗ lực và cuộc đấu tranh của người da đen

- Phần 3 (còn lại): Tầm nhìn và ước mơ của người da đen tại Mỹ

• Tóm tắt

Bài diễn thuyết bắt đầu bằng việc mô tả khó khăn và phân biệt đối xử mà người da đen phải chịu đựng tại Mỹ, từ kỳ thị cho đến sự phân biệt chủng tộc. Từ đó, tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc đấu tranh cho quyền bình đẳng. Cuối cùng, ông bày tỏ giấc mơ về một nước Mỹ nơi mọi người được đối xử bình đẳng.

• Giá trị nội dung:

- Khẳng định quyền bình đẳng cho người da đen

- Kêu gọi hành động đấu tranh vì bình đẳng

• Giá trị nghệ thuật:

- Sử dụng hình ảnh và ngôn từ có sức mạnh biểu cảm.

- Lập luận logic và thuyết phục

Tóm tắt

Đây là bài phát biểu của Martin Luther King tại Đài tưởng niệm Lincoln vào ngày 28 tháng 8 năm 1963, với mục đích khẳng định quyền bình đẳng của người da đen và kêu gọi đấu tranh cho quyền lợi của họ. Ông nhấn mạnh rằng người da đen nên được đối xử công bằng như người da trắng, theo Tuyên ngôn Độc lập Mỹ: 'Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng'. Đây là thông điệp chính mà ông muốn truyền tải.

Câu 1

Mục đích của văn bản là gì? Quan điểm của Martin Luther King ra sao?

Phương pháp giải:

      Đọc kỹ văn bản.

Lời giải chi tiết:

- Mục đích của văn bản là khẳng định quyền bình đẳng của người da đen và kêu gọi đấu tranh cho quyền lợi của họ.

- Quan điểm của Martin Luther King là người da đen phải được đối xử công bằng như người da trắng, theo nguyên tắc 'Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng' trong Tuyên ngôn Độc lập Mỹ.

Câu 2

Xác định các luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong văn bản và tạo sơ đồ thể hiện mối liên hệ giữa các yếu tố này.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ văn bản.

- Xác định luận điểm, lý lẽ và bằng chứng.

Lời giải chi tiết:

Câu 3

Có thể thay đổi thứ tự các luận điểm trong văn bản không? Nhận xét về cách sắp xếp luận điểm.

Phương pháp giải:

      Đọc kỹ văn bản.

Lời giải chi tiết:

      Không thể thay đổi thứ tự các luận điểm, vì chúng được sắp xếp theo một quy trình đấu tranh có liên kết chặt chẽ.

Câu 4

Tìm hiểu về 'giấc mơ Mỹ' và lý do tác giả chọn 'Tôi có một giấc mơ' làm chủ đề chính của văn bản.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ văn bản và tìm hiểu về 'giấc mơ Mỹ'.

Lời giải chi tiết:

      'Giấc mơ Mỹ' thể hiện lý tưởng về tự do, cơ hội và bình đẳng tại Hoa Kỳ. Điều này cho thấy người da đen cũng xứng đáng được hưởng sự bình đẳng như người da trắng. Tuy nhiên, vào thời điểm bài phát biểu được viết, người da đen chưa có được sự bình đẳng đó. Martin Luther King đã sử dụng giấc mơ này để làm tiêu đề cho bài phát biểu của mình.

Câu 5

Xác định và phân tích vai trò của một số yếu tố biểu cảm trong văn bản.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ văn bản và phân tích các yếu tố biểu cảm.

Lời giải chi tiết:

Một số yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản bao gồm hình ảnh và câu văn đầy cảm xúc, như:

- Cuộc đấu tranh của chúng ta cần phải dựa trên nền tảng của nhân phẩm và kỷ luật cao quý.

- Chúng ta không bao giờ hài lòng khi, sau một chặng đường dài, vẫn không thể tìm được nơi nghỉ ngơi xứng đáng.

=> Những yếu tố này giúp thể hiện sâu sắc tâm tư và kỳ vọng của tác giả về một 'giấc mơ' bình đẳng.

Bài tập sáng tạo

So sánh điểm giống và khác nhau về bối cảnh ra đời của các bản 'tuyên ngôn độc lập' trong văn học Việt Nam: Nam quốc sơn hà (Lý Thường Kiệt) và Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi).

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ các văn bản Nam quốc sơn hà và Bình Ngô đại cáo.

- So sánh điểm giống và khác nhau.

Lời giải chi tiết:

- Giống: Cả hai đều được viết trong bối cảnh cần khẳng định chủ quyền khi bị ngoại xâm.

- Khác: Bối cảnh cụ thể.

+ Nam quốc sơn hà: Ra đời khi quân Tống xâm lược Đại Việt, nhằm nâng cao tinh thần quân đội và làm giảm nhuệ khí kẻ thù.

+ Bình Ngô đại cáo: Sau khi chiến thắng quân Minh, Lê Lợi yêu cầu Nguyễn Trãi viết bài để công bố thắng lợi và độc lập của Đại Việt.

=> Bình Ngô đại cáo khẳng định chủ quyền ở nhiều lĩnh vực hơn so với Nam quốc sơn hà.

* Hướng dẫn đọc

Nội dung chính: Đây là tên gọi quen thuộc của bài phát biểu nổi tiếng nhất của Martin Luther King, Jr., khi ông dùng khả năng hùng biện của mình để nói về giấc mơ của ông cho tương lai nước Mỹ, nơi người da trắng và người da đen có thể sống hòa hợp với nhau như những con người bình đẳng.

Câu 1 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Bài viết có mục đích gì? Quan điểm của Martin Luther King là gì?

Trả lời:

- Bài viết nhằm khẳng định quyền bình đẳng của người da đen và kêu gọi cuộc đấu tranh giành quyền bình đẳng cho người da đen.

- Quan điểm của Martin Luther King là người da đen phải được đối xử bình đẳng như người da trắng, theo Tuyên ngôn Độc lập Mỹ: “tất cả mọi người đều sinh ra bình đẳng”.

Câu 2 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Xác định các luận điểm, lý lẽ, bằng chứng mà tác giả nêu trong văn bản và vẽ sơ đồ mối liên hệ giữa các yếu tố đó.

Trả lời:

Sơ đồ cần thể hiện các luận điểm, lý lẽ, bằng chứng trong văn bản như sau:

Luận điểm

Lý lẽ

Bằng chứng

Người da đen cần phải lên tiếng về sự bất công mà họ phải chịu đựng.

- Một trăm năm trước, Lincoln đã ký Tuyên ngôn Giải phóng nô lệ.

- Nhưng sau một thế kỷ, người da đen vẫn chưa được tự do.

Người da đen vẫn bị kìm kẹp bởi luật cách ly và sự phân biệt, sống trong cảnh nghèo đói giữa sự phồn thịnh vật chất, và cảm thấy mình là kẻ lưu vong ngay trên chính quê hương của mình.

Trong cuộc đấu tranh giành lại vị trí xứng đáng của mình, các nhà đấu tranh không được phép mắc sai lầm.

- Phản kháng không nên dẫn đến bạo loạn.

- Tinh thần chiến đấu cần duy trì sự tin tưởng vào người da trắng.

Có nhiều người da trắng nhận thức rằng số phận của họ liên kết chặt chẽ với số phận của người da đen, rằng tự do của họ không thể tách rời với tự do của người da đen.

Chỉ khi người da đen được đối xử bình đẳng thì cuộc đấu tranh mới kết thúc.

Giấc mơ của người da đen bắt nguồn từ giấc mơ của nước Mỹ (niềm tin rằng nước Mỹ tạo cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người, bất kể nguồn gốc và địa vị xã hội).

Không bao giờ hài lòng khi:

- Người da đen vẫn là nạn nhân của bạo lực từ cảnh sát.

- Sau một hành trình dài mệt mỏi, không thể tìm được nơi nghỉ chân trong khách sạn hay quán trọ.

- Con cái người da đen bị tước đoạt nhân phẩm bởi những biển hiệu “Chỉ dành cho người da trắng”.

- Người da đen ở Mississippi không có quyền bầu cử, người da đen ở New York cảm thấy bầu cử là vô nghĩa.

Câu 3 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Có thể thay đổi trật tự các luận điểm trong văn bản không? Nhận xét về cách sắp xếp luận điểm trong văn bản.

Trả lời:

Trật tự các luận điểm trong văn bản không thể thay đổi. Các luận điểm được sắp xếp theo một quá trình đấu tranh logic và liên kết chặt chẽ.

Câu 4 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Tìm hiểu thêm về “giấc mơ của nước Mỹ” và giải thích lý do tác giả chọn “Tôi có một giấc mơ” làm chủ đề chính trong văn bản.

Trả lời:

Giấc mơ Mỹ là biểu hiện của các lý tưởng dân chủ, tự do, cơ hội và bình đẳng. Điều này cho thấy người da đen cũng được hưởng bình đẳng như người da trắng. Tuy nhiên, vào thời điểm bài phát biểu “Tôi có một giấc mơ” ra đời, người da đen chưa có sự bình đẳng đó. Tác giả đã chọn giấc mơ Mỹ để làm chủ đề chính cho bài phát biểu của mình.

Câu 5 (trang 104 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Xác định và phân tích vai trò của một số yếu tố biểu cảm trong văn bản.

Trả lời:

Các yếu tố biểu cảm trong văn bản bao gồm: sử dụng hình ảnh và câu văn có sức truyền cảm. Ví dụ:

+ Cuộc đấu tranh của chúng ta phải dựa trên nền tảng nhân phẩm và kỷ cương cao quý.

+ Chúng ta không bao giờ hài lòng nếu sau hành trình dài mệt mỏi, không thể tìm được nơi nghỉ chân trong khách sạn hay quán trọ.

+ Tôi mơ rằng bốn đứa con nhỏ của tôi sẽ sống ở một nơi mà con người không bị đánh giá qua màu da, mà qua phẩm hạnh của họ.

I. Thông tin về tác giả của bài diễn văn 'Tôi có một giấc mơ'

- Mác-tin Lu-thơ Kinh (1483 – 1546)

- Quê quán: Đức

- Phong cách viết: Sắc sảo và chặt chẽ

- Tác phẩm nổi bật: Luận văn 95 điều, Tôi có một giấc mơ

II. Phân tích tác phẩm 'Tôi có một giấc mơ'

• Thể loại: Nghị luận
• Hoàn cảnh sáng tác: Vào ngày 28 – 8 – 1963, Mác-tin Lu-thơ Kinh đã tham gia vào cuộc tuần hành tại Washington. Mục đích của cuộc tuần hành là kêu gọi ủng hộ đạo luật dân quyền, bình đẳng cho người da đen. Tại sự kiện này, Mác-tin đã đọc bài diễn thuyết nổi tiếng này.
• Phương thức biểu đạt: Nghị luận
• Bố cục:

- Phần 1 (từ đầu đến thảm trạng này): Miêu tả tình trạng cuộc sống của người da đen

- Phần 2 (từ ngọn lửa mùa hè đến chính nghĩa): Cuộc đấu tranh của người da đen

- Phần 3 (còn lại): Giấc mơ của người da đen ở nước Mỹ

• Tóm tắt

Văn bản bắt đầu bằng việc mô tả cuộc sống đầy khó khăn của người da đen ở Mỹ với các vấn đề như phân biệt chủng tộc, áp bức và cách li. Từ đó, tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc người da đen phải đứng lên đấu tranh cho quyền sống của mình. Cuối cùng, tác giả chia sẻ giấc mơ của mình, cũng là ước mơ của cộng đồng người da đen khi sống tại Mỹ.

• Giá trị nội dung:

- Xác nhận quyền bình đẳng của người da đen

- Kêu gọi đấu tranh vì quyền bình đẳng của người da đen

• Giá trị nghệ thuật:

- Sử dụng hình ảnh và câu văn có sức truyền cảm

- Lập luận chặt chẽ và thuyết phục

III. Phân tích chi tiết tác phẩm 'Tôi có một giấc mơ'

• Thực trạng cuộc sống của người da đen

- Người da đen đã được hứa hẹn về tự do

+ Người Mỹ đã ký Tuyên ngôn Giải phóng nô lệ

+ Tuyên ngôn này là ngọn đuốc hy vọng cho người da đen vượt qua bất công

- Tuy nhiên, cuộc sống của người da đen vẫn đầy bất công

+ Bị kìm kẹp trong sự phân biệt chủng tộc và phân cách

=> Cần phải chấm dứt tình trạng này

• Cuộc đấu tranh của người da đen

- Ngọn lửa đấu tranh của người da đen không bao giờ tắt

- Những lưu ý trong cuộc đấu tranh

+ Không để cuộc phản kháng tràn đầy sáng tạo rơi vào bạo loạn

+ Tinh thần chiến đấu của cộng đồng người da đen không được dẫn đến sự nghi ngờ toàn bộ người da trắng

=> Cuộc đấu tranh vì tự do là quyền và nghĩa vụ của tất cả người da đen và mỗi người phải đứng lên để giành lại vị trí xứng đáng của mình, không được phép sai lầm

• Giấc mơ của người da đen ở Mỹ

- Giấc mơ bắt nguồn sâu từ giấc mơ của nước Mỹ

- Niềm tin rằng nước Mỹ luôn tạo cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người, bất kể nguồn gốc, hoàn cảnh hay địa vị xã hội

=> Chỉ khi người da đen được đối xử bình đẳng thì cuộc đấu tranh mới có thể kết thúc

Câu 1. Mục đích của văn bản là gì? Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh là gì?

- Mục đích của văn bản: Xác nhận quyền bình đẳng của người da đen; Kêu gọi đấu tranh vì quyền bình đẳng của người da đen.

- Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh: Người da đen cần được đối xử bình đẳng như người da trắng.

Câu 2. Xác định các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng trong văn bản và vẽ sơ đồ để chỉ ra mối liên hệ giữa các yếu tố đó.

Luận điểm

Lí lẽ

Bằng chứng

Người da đen bị đối xử bất công

- Một trăm năm trước, một nhân vật vĩ đại của Mỹ đã ký Tuyên ngôn Giải phóng nô lệ.

- Nhưng một trăm năm sau, người da đen vẫn chưa được tự do

Người da đen vẫn bị kìm kẹp trong sự phân biệt chủng tộc và phân cách, phải sống trong một vùng nghèo đói giữa sự thịnh vượng vật chất, và cảm thấy như người tị nạn ngay trên quê hương mình

Trong quá trình đấu tranh để khôi phục địa vị của mình, những người đấu tranh không được phép mắc sai lầm

- Không để cuộc phản kháng sáng tạo trở thành bạo loạn

- Tinh thần chiến đấu của cộng đồng người da đen không được dẫn đến sự nghi ngờ tất cả người da trắng

Có nhiều người da trắng nhận ra rằng vận mệnh của họ gắn liền với vận mệnh của người da đen, tự do của họ không thể tách rời khỏi tự do của người da đen

Chỉ khi người da đen được đối xử bình đẳng, cuộc đấu tranh mới kết thúc

Giấc mơ bắt nguồn từ giấc mơ của nước Mỹ

Không hài lòng khi:

- Người da đen vẫn là nạn nhân im lặng của bạo lực cảnh sát

- Sau hành trình dài, không thể tìm được nơi nghỉ ngơi trong các quán trọ ven đường hoặc khách sạn trong thành phố

- Con cái người da đen bị tước đoạt nhân phẩm và lòng tự trọng bởi các biển báo 'Chỉ dành cho người da trắng'

- Người da đen ở Mississippi không có quyền bầu cử, người da đen ở New York tin rằng bỏ phiếu cũng vô ích

Câu 3. Có thể thay đổi trật tự các luận điểm trong văn bản không? Hãy nhận xét về cách sắp xếp các luận điểm trong văn bản.

• Ý kiến: Không thể thay đổi.
• Các luận điểm cần được sắp xếp một cách rõ ràng và hợp lý.

Câu 4. Tìm hiểu thêm về “giấc mơ của nước Mỹ” và giải thích lý do tác giả chọn “Tôi có một giấc mơ” làm chủ đề chính trong văn bản.

“Giấc mơ của nước Mỹ”: Niềm tin rằng nước Mỹ luôn tạo cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người, bất kể xuất thân, hoàn cảnh, địa vị xã hội… Đây là niềm tin quan trọng, ảnh hưởng sâu rộng đến xã hội.

Câu 5. Xác định và phân tích vai trò của một số yếu tố biểu cảm trong văn bản.

- Xác định:

• Tôi cảm thấy hạnh phúc khi đứng bên các bạn hôm nay…
• Ngọn lửa mùa hè mang sự căm phẫn chính đáng của người da đen…
• Không, không, chúng ta không hài lòng…

- Các yếu tố biểu cảm giúp thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của tác giả về một giấc mơ.

* Bài tập sáng tạo: So sánh điểm tương đồng và khác biệt về bối cảnh ra đời của các bản “tuyên ngôn độc lập” trong văn học Việt Nam: Nam quốc sơn hà (tương truyền của Lý Thường Kiệt), Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi).