1. Bài soạn mẫu 4 cho tác phẩm 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều)
Phân tích bài Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
1. Chuẩn bị
- Tác giả Mô-li-e (1622 - 1673)
- Nhà soạn kịch nổi danh của Pháp.
- Các tác phẩm nổi bật như: Lão hà tiện, Trưởng giả học làm sang, Người bệnh tưởng…
- Cũng là một diễn viên chính trong các vở kịch của chính mình.
2. Đọc hiểu
Câu 1. Ông Giuốc-đanh cảm thấy khó chịu vì lý do gì?
Ông Giuốc-đanh cảm thấy khó chịu vì đôi bít tất lụa quá chật, đôi giày mới làm khiến chân ông đau nhức.
Câu 2. Phó may đã lừa dối ông Giuốc-đanh như thế nào?
Các quý ông đều mặc áo hoa lộn ngược.
Câu 3. Ông Giuốc-đanh phát hiện điều gì?
Áo của phó may là hàng mà ông đã đưa để may bộ lễ phục trước đó.
Câu 4. Vai trò của các chỉ dẫn (in nghiêng) trong văn bản là gì?
Chúng hướng dẫn hành động của nhân vật trên sân khấu.
Câu 5. Chi tiết nào cho thấy ông Giuốc-đanh thích được nịnh nọt?
Ông thích được gọi là “ông lớn”, “cụ lớn”.
Câu 6. Các thợ phụ đã gọi ông Giuốc-đanh bằng những từ nào?
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục mô tả điều gì? Các chỉ dẫn sân khấu trong văn bản có tác dụng gì?
- Đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục kể về ông Giuốc-đanh, một trưởng giả dốt nát, muốn giả làm quý tộc chỉ qua vẻ bề ngoài. Ông than phiền về bít tất, tóc giả, lông mũ và bộ lễ phục với hoa lộn ngược. Phó may đã lợi dụng sự ham muốn làm sang của ông để bào chữa cho việc may bộ lễ phục chật chội, hoa ngược, và bít tất, giày không vừa, đồng thời bớt vải của mình.
- Các chỉ dẫn sân khấu in nghiêng, trong ngoặc đơn, hướng dẫn các diễn viên thực hiện động tác, giúp người đọc hiểu rõ bối cảnh và nội dung hơn.
Câu 2. Một số chi tiết gây cười trong văn bản là gì? Biện pháp phóng đại thể hiện rõ nhất ở chi tiết nào?
- Một số chi tiết gây cười:
Quý ông mặc áo hoa lộn ngược.
Đôi bít tất, giày chật nhưng phó may giải thích chúng sẽ giãn ra.
Ông Giuốc-đanh vui vẻ khi được gọi là “cụ lớn”, “ngài lớn”, “đức ông”.
- Biện pháp phóng đại thể hiện rõ nhất qua việc ông Giuốc-đanh ba lần được gọi là 'ông lớn', 'cụ lớn', 'đức ông' và tương ứng với ba lần thưởng tiền cho thợ phụ, lần sau chắc chắn nhiều hơn lần trước.
Câu 3. Qua đoạn trích, ông Giuốc-đanh có đặc điểm gì? Phân tích tính cách của nhân vật này.
- Ông Giuốc-đanh là người dốt nát, thiếu hiểu biết nhưng lại muốn giả làm quý tộc, dễ bị nịnh nọt.
- Phân tích: ông muốn may bộ trang phục quý tộc, khi hoa bị may ngược, phó may đã giải thích các quý ông đều mặc như vậy khiến ông không nghi ngờ và hài lòng; thợ phụ nịnh nọt gọi ông là “cụ lớn”, “ngài lớn”, “đức ông” khiến ông vui mừng và thưởng tiền cho họ.
Câu 4. Đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục muốn phê phán điều gì?
Đoạn trích phê phán những người thiếu hiểu biết, nhưng lại tự mãn, thích nịnh nọt và khoe khoang.
Câu 5. Nếu bạn hay người thân có tính cách giống ông Giuốc-đanh, bạn sẽ khuyên họ như thế nào?
Lời khuyên: cần thận trọng với những lời nịnh nọt, đánh giá lại bản thân và sống thật với chính mình,...
Câu 6. Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nhận xét về nhân vật phó may và các thợ phụ trong văn bản.
Gợi ý:
Trong đoạn trích “Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục”, nhân vật phó may và các thợ phụ để lại ấn tượng sâu sắc. Khi ông Giuốc-đanh phàn nàn về bít tất, tóc giả, lông mũ và bộ lễ phục với hoa lộn ngược, phó may đã lợi dụng sự ham muốn làm sang của ông để biện minh cho các sai sót của mình. Các thợ phụ nịnh nọt gọi ông là “ông lớn”, “cụ lớn”, “đức ông” để lấy lòng và xin tiền uống rượu. Các nhân vật này đều hiện lên với vẻ giả dối và ranh mãnh.
Bài giảng 'Ông Giuốc-đanh trong trang phục lễ' (Ngữ văn lớp 8 - Sách giáo khoa Cánh diều) - mẫu số 5
Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 96, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đọc trước tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục và tìm hiểu thêm về nhà văn Mô-li-e.
Hướng dẫn trả lời
Jean-Baptiste Poquelin (phiên âm: Giăng Báp-ti-xtơ Pô-cơ-lanh), nổi tiếng với tên gọi Molière (15 tháng 1 năm 1622 – 17 tháng 2 năm 1673), là một nhà viết kịch, diễn viên và nhà thơ người Pháp, được xem là một trong những vĩ nhân của văn học Pháp và thế giới. Ông đã viết nhiều thể loại như hài kịch, bi kịch và ba lê hài hước... Các tác phẩm của ông được dịch ra nhiều ngôn ngữ và được diễn tại Comédie-Française thường xuyên hơn bất kỳ tác giả nào khác. Tầm ảnh hưởng của ông lớn đến nỗi ngôn ngữ Pháp thường được gọi là 'ngôn ngữ của Molière'.
Đọc hiểu
Trả lời câu hỏi giữa bài
Câu 1 (trang 97, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tại sao ông Giuốc-đanh lại cảm thấy bực bội?
Hướng dẫn trả lời
Ông Giuốc-đanh cảm thấy bực bội vì bộ lễ phục khiến ông không thoải mái: đôi tất thì bị chật, đôi giày làm chân ông đau nhức.
Câu 2 (trang 98, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Phó may đã lừa ông Giuốc-đanh như thế nào?
Hướng dẫn trả lời
Phó may lừa ông Giuốc-đanh bằng cách bảo ông rằng cảm giác khó chịu là do ông tự tưởng tượng. Phó may còn khẳng định đây là bộ lễ phục đẹp nhất của triều đình, vừa mắt nhất, không thợ may nào khác có thể làm ra. Sự lộn ngược hoa văn là do ông Giuốc-đanh không thông báo, và người quý phái đều mặc vậy.
Câu 3 (trang 99, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ông Giuốc-đanh nhận ra điều gì?
Hướng dẫn trả lời
Ông Giuốc-đanh phát hiện rằng vải may bộ lễ phục là loại vải mà ông đã đưa cho phó may.
Câu 4 (trang 99, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Các chỉ dẫn (in nghiêng) có vai trò gì?
Hướng dẫn trả lời
Các chỉ dẫn (in nghiêng) có tác dụng hướng dẫn người đọc về các hành động của diễn viên và giúp làm rõ bối cảnh, không gian của vở kịch.
Câu 5 (trang 99, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Chi tiết nào chứng tỏ ông Giuốc-đanh thích được nịnh nọt?
Hướng dẫn trả lời
Chi tiết cho thấy ông Giuốc-đanh thích được nịnh nọt là khi ông được gọi bằng các danh xưng như 'ông lớn', 'cụ lớn', 'đức ông' và ông đều thưởng tiền cho những người gọi mình như vậy.
Câu 6 (trang 100, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Những thợ phụ đã tôn xưng ông Giuốc-đanh bằng những từ nào?
Hướng dẫn trả lời
Những thợ phụ đã tôn xưng ông Giuốc-đanh bằng các từ: ông lớn, cụ lớn, đức ông.
Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1 (trang 100, SGK Ngữ văn 8, tập 1):
Đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục kể về điều gì? Nêu tác dụng của các chỉ dẫn sân khấu trong văn bản này.
Hướng dẫn trả lời
- Đoạn trích kể về việc ông Giuốc-đanh mặc thử bộ lễ phục do phó may làm, nhưng vì hoa văn bị lộn ngược nên ông rất tức giận. Tuy nhiên, sau khi nghe phó may nói các quý tộc đều mặc như vậy, ông vui vẻ chấp nhận. Thêm vào đó, ông được bốn thợ phụ tôn xưng với những danh xưng như ông lớn, cụ lớn, đức ông, khiến ông hài lòng và thưởng tiền cho họ.
- Các chỉ dẫn sân khấu, được in nghiêng và đặt trong dấu ngoặc đơn, giúp người đọc hiểu được các hành động của diễn viên và làm rõ bối cảnh, không gian của vở kịch.
Câu 2 (trang 100, SGK Ngữ văn 8, tập 1):
Nêu một số chi tiết gây cười trong văn bản và biện pháp phóng đại rõ nhất là gì?
Hướng dẫn trả lời
- Chi tiết gây cười trong văn bản:
+ Hoa văn may ngược mà phó may bảo là kiểu của quý tộc.
+ Thợ may kém nhất lại dám thách thợ may giỏi nhất.
+ Bộ lễ phục kém chất lượng lại được ca ngợi là đẹp và quý phái.
+ Thợ phụ gọi ông Giuốc-đanh với những danh xưng tôn sùng và ông đều thưởng tiền cho họ.
- Biện pháp phóng đại thể hiện rõ nhất là khi bốn thợ phụ nịnh bợ ông Giuốc-đanh bằng những danh xưng lố bịch, khiến ông vui vẻ và thưởng tiền cho mỗi lần được gọi như vậy.
Câu 3 (trang 100, SGK Ngữ văn 8, tập 1):
Qua đoạn trích, ông Giuốc-đanh hiện lên như thế nào? Phân tích đặc điểm tính cách của nhân vật.
Hướng dẫn trả lời
- Qua đoạn trích, ông Giuốc-đanh hiện lên là người thiếu hiểu biết, háo danh và rất lố bịch, điển hình cho những kẻ trưởng giả học làm sang. Tính cách của ông được thể hiện rõ trong cuộc đối thoại với phó may về bộ lễ phục. Khi được các thợ phụ gọi bằng các danh xưng tôn trọng, ông cảm thấy hài lòng, vui vẻ và đã thưởng tiền cho họ vì được nịnh nọt.
Câu 4 (trang 100, SGK Ngữ văn 8, tập 1):
Theo em, đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục nhằm phê phán điều gì?
Hướng dẫn trả lời
- Đoạn trích phê phán thói háo danh, sĩ diện và thích nịnh bợ của một số người trong xã hội.
Câu 5 (trang 100, SGK Ngữ văn 8, tập 1):
Nếu người thân hoặc bạn của em có tính cách như ông Giuốc-đanh, em sẽ khuyên họ thế nào?
Hướng dẫn trả lời
- Nếu người thân hoặc bạn của em có tính cách như ông Giuốc-đanh, em sẽ khuyên họ tự xem xét lại bản thân và loại bỏ ngay tính cách đó, vì nó có thể ảnh hưởng xấu đến mọi người xung quanh.
Câu 6 (trang 100, SGK Ngữ văn 8, tập 1):
Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nhận xét về nhân vật phó may và các thợ phụ trong văn bản.
Hướng dẫn trả lời
(1) Nhân vật phó may và các thợ phụ trong văn bản Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục được khắc họa với tính cách tham lam và dối trá. (2) Điều này rõ nét khi họ may y phục cho ông Giuốc-đanh. (3) Họ lợi dụng sự thiếu hiểu biết và sự ham hư vinh của ông để cắt xén nguyên liệu khiến giày của ông bị chật. (4) Bộ áo quần bị may ngược hoa văn, nhưng họ lại lừa ông Giuốc-đanh rằng đó là kiểu mà các quý tộc thường mặc. (5) Trước những hành động lố bịch của ông Giuốc-đanh, họ vẫn thản nhiên nịnh nọt và tâng bốc ông để trục lợi. (6) Những chi tiết này chân thực và sống động phản ánh sự tham lam và dối trá của các nhân vật này.
3. Bài viết 'Ông Giuốc-đanh trong trang phục lễ hội' (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) - mẫu 6
CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu 1: Ông Giuốc-đanh tức giận vì lý do gì?
Trả lời:
Ông Giuốc-đanh cảm thấy bực bội vì bộ lễ phục mà Phó may thiết kế cho ông gặp phải nhiều vấn đề như áo chật, giày làm đau chân, và kiểu áo không phù hợp với sở thích của ông.
Câu 2: Phó may đã lừa dối ông Giuốc-đanh như thế nào?
Trả lời:
Phó may lừa ông Giuốc-đanh bằng cách khẳng định rằng bộ lễ phục là đẹp nhất triều đình và không cần may hoa xuôi. Tuy nhiên, ông Giuốc-đanh đã nhận ra rằng áo không được làm theo mong muốn và sở thích của ông.
Câu 3: Ông Giuốc-đanh phát hiện ra điều gì?
Trả lời:
Ông Giuốc-đanh nhận thấy bộ lễ phục do Phó may làm cho ông gặp phải các vấn đề như áo chật, giày đau chân và áo không phù hợp với sở thích của ông.
Câu 4: Các chỉ dẫn (in nghiêng) có vai trò gì?
Trả lời:
Các chỉ dẫn (in nghiêng) giúp chú thích hành động của nhân vật trong vở kịch.
Câu 5: Chi tiết nào cho thấy ông Giuốc-đanh thích được nịnh nọt?
Trả lời:
Chi tiết chứng tỏ ông Giuốc-đanh thích được nịnh nọt là khi ông cảm thấy hài lòng khi được gọi là 'đức ông' và thưởng tiền cho các thợ phụ khi họ gọi ông bằng các danh xưng như 'đức ông.'
Câu 6: Các thợ phụ đã tôn xưng ông Giuốc-đanh bằng những từ nào?
Trả lời:
Các thợ phụ đã tôn xưng ông Giuốc-đanh bằng các từ như 'ông lớn' và 'đức ông.'
CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1: Đoạn trích 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' kể về nội dung gì? Xác định và nêu vai trò của các chỉ dẫn sân khấu trong văn bản này.
Trả lời:
- Đoạn trích 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' mô tả việc ông Giuốc-đanh mặc bộ lễ phục mới mà Phó may đã làm cho ông.
- Các chỉ dẫn sân khấu in nghiêng và trong ngoặc đơn có vai trò chỉ dẫn động tác của diễn viên, giúp người đọc hiểu rõ bối cảnh và nội dung. Ví dụ:
- 'Phó may, thợ phụ mang bộ lễ phục của ông Giuốc-Đanh': Chỉ dẫn này giới thiệu các nhân vật và địa điểm sự kiện, cho thấy Phó may và thợ phụ đang làm việc với bộ lễ phục của ông Giuốc-Đanh.
- 'Ông Giuốc-Đanh – A! Bác đã tới đấy à? Tối sắp phát khùng lên vì bác đây.': Chỉ dẫn này tạo tình huống trò chuyện giữa ông Giuốc-Đanh và Phó may, thể hiện tâm trạng của ông Giuốc-Đanh và tạo không khí hài hước.
- 'Bốn chú thợ phụ ra, hai chú cởi tuột quần cộc của ông Giuốc-Đanh mặc lúc tập kiếm vừa rồi, hai chú thì lột áo ngắn rồi họ mặc bộ lễ phục mới vào cho ông.': Chỉ dẫn này mô tả hành động của các thợ phụ khi giúp ông Giuốc-Đanh mặc bộ lễ phục mới, tạo hình ảnh vui nhộn và chuẩn bị cho sự kiện tiếp theo.
Câu 2: Nêu một số chi tiết gây cười trong văn bản. Biện pháp phóng đại thể hiện rõ nhất ở chi tiết nào?
Trả lời:
- Một số chi tiết gây cười trong văn bản là:
- Khi ông Giuốc-Đanh cho rằng đôi bít tất lụa chật khiến ông nói, 'tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được và đã đứt mất hai mắt rồi.' Đây là phóng đại sự khó chịu thành một vấn đề nghiêm trọng và hài hước.
- Khi ông Giuốc-Đanh nói, 'Lại đôi giày bác bảo đóng cho tôi làm tôi đau chân ghê gớm.' Dù Phó may phản bác, ông Giuốc-Đanh vẫn tưởng tượng ra tình huống đau đớn, tạo ra sự hài hước.
- Khi ông Giuốc-Đanh và Phó may tranh cãi về việc có nên may hoa áo xuôi hay không, ông Giuốc-Đanh nói, 'Nếu ngài muốn thì tôi sẽ xin may hoa xuôi lại thôi mà.' Điều này cho thấy sự bướng bỉnh của ông Giuốc-Đanh khi không chấp nhận ý kiến của Phó may.
- Biện pháp phóng đại rõ nhất là khi ông Giuốc-Đanh tưởng rằng đôi bít tất lụa chật có thể làm mất mắt, đây là tình huống không thực tế và phóng đại để tạo ra sự hài hước.
Câu 3: Qua đoạn trích, em thấy ông Giuốc-đanh là người như thế nào? Phân tích đặc điểm tính cách của nhân vật này.
Trả lời:
- Qua đoạn trích, ông Giuốc-Đanh có các đặc điểm tính cách sau:
- Tự phụ: Ông Giuốc-Đanh có tính tự phụ và bướng bỉnh, thường phóng đại các vấn đề nhỏ thành lớn như việc đôi bít tất lụa chật có thể làm mất mắt và đòi hỏi may lại bộ lễ phục theo ý mình.
- Khó tính: Ông Giuốc-Đanh dễ làm phiền người khác với yêu cầu không thực tế và không chấp nhận ý kiến của Phó may, cứng đầu với việc thay đổi áo theo ý mình.
- Thích được nịnh nọt: Ông Giuốc-Đanh thích được tôn vinh và nịnh nọt, như việc ông hài lòng khi được gọi là 'ông lớn' và 'đức ông' và thưởng tiền cho các thợ phụ.
- Không thực tế: Ông Giuốc-Đanh có xu hướng không thực tế và không lắng nghe ý kiến của người khác, như việc tưởng tượng đôi bít tất lụa chật có thể làm mất mắt và không chấp nhận ý kiến của Phó may.
- Tóm lại, ông Giuốc-Đanh là người khó tính, phóng đại, thích được tôn vinh, và không thực tế.
Câu 4: Theo em, đoạn trích Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục muốn phê phán điều gì?
Trả lời:
Đoạn trích 'Ông Giuốc-Đanh mặc lễ phục' phê phán sự lòe loẹt và thiếu thực tế của những người cố tình tạo dựng hình ảnh và vị thế xã hội không phù hợp với thực tế. Ông Giuốc-Đanh đóng vai người quý phái nhưng có những yêu cầu và mong đợi không hợp lý với người may áo và thợ phụ, cho thấy sự kiêu ngạo và yêu thích nổi bật không xem xét thực tế.
- Đoạn trích muốn phê phán tình trạng khi một số người dấn thân vào việc tạo dựng hình ảnh và vị thế xã hội mà họ không thực sự phù hợp hoặc không có năng lực thực sự.
Câu 5: Nếu người thân hoặc bạn của em có tính cách như ông Giuốc-đanh, em sẽ khuyên họ như thế nào?
Trả lời:
Nếu người thân hoặc bạn của em có tính cách giống ông Giuốc-Đanh, em sẽ khuyên họ như sau:
- Khuyên họ tự tin vào bản thân: Thay vì cố gắng thể hiện bản thân quá mức qua hành động không cần thiết, họ nên tự tin vào phẩm chất và khả năng thực sự của mình.
- Thực tế và trung thực: Giúp họ hiểu rằng sự trung thực và thực tế trong ứng xử và xây dựng danh tiếng sẽ mang lại lòng tôn trọng và uy tín hơn là việc tạo dựng hình ảnh giả tạo.
- Tôn trọng công sức của người khác: Nhắc nhở họ về việc tôn trọng công sức và nỗ lực của người khác sẽ giúp xây dựng mối quan hệ xã hội tích cực hơn.
- Thực tế và tận tâm: Khuyên họ đặt ra các mục tiêu thực tế và làm việc tận tâm để đạt được chúng, thay vì chỉ quan tâm đến việc thể hiện bản thân.
- Lắng nghe ý kiến của người khác: Khuyến khích họ lắng nghe và suy nghĩ về ý kiến và góp ý của người khác thay vì chỉ tự quyết định mọi việc dựa trên cảm tính.
Tóm lại, khuyên người thân hoặc bạn có tính cách như ông Giuốc-Đanh nên phát triển tính thực tế, trung thực và tôn trọng người khác để xây dựng mối quan hệ xã hội tích cực và bền vững.
Câu 6: Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nhận xét về nhân vật Phó may và các thợ phụ trong văn bản.
Gợi ý:
- Nhận xét về sự đóng góp của Phó May và các thợ phụ trong việc tạo ra sự hài hước và phê phán trong câu chuyện.
- Phó May được mô tả là người thông minh, tháo vát và có khả năng thuyết phục khi lừa ông Giuốc-Đanh.
- Cách Phó May đối đáp với ông Giuốc-Đanh và lý luận của mình làm cho câu chuyện trở nên hài hước.
- Các thợ phụ được miêu tả là những nhân vật vui vẻ, hợp tác và sẵn sàng làm việc để thỏa mãn yêu cầu của ông Giuốc-Đanh, tạo nên tình huống hài hước trong câu chuyện.
4. Bài soạn 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) - mẫu 1
Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 91 SGK Ngữ văn 8 Tập 1):
- Đọc trước văn bản 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' và tìm hiểu thêm về tác giả Mô-li-e.
- Đọc phần giới thiệu về vở kịch 'Trưởng giả học làm sang' dưới đây để nắm bối cảnh đoạn trích:
Ông Giuốc-đanh, nhờ gia đình có cửa hàng buôn bán mà trở nên giàu có, khao khát trở thành quý tộc và thuê hai gia nhân nhưng không biết chỉ dẫn chúng thế nào. Ông mời thầy dạy nhạc và múa để học những phép tắc quý tộc, và thường xuyên tổ chức hòa nhạc tại nhà để tạo vẻ quý phái. Ông còn mong mỏi được học chính tả để viết thư cho một quý bà. Mơ ước trở thành quý tộc đã khiến Giuốc-đanh trở nên mê muội, dù bà Giuốc-đanh đã tìm mọi cách can ngăn nhưng đều vô ích.
Đoạn trích 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' kể về việc bác phó may mang bộ lễ phục hoa ngược đến cho Giuốc-đanh khiến ông tức giận. Tuy nhiên, khi bác phó may nói rằng đó là kiểu áo của quý tộc, ông liền vui vẻ chấp nhận.
'Trưởng giả học làm sang' là một trong những vở hài kịch thành công nhất của Mô-li-e, tác giả đã khắc họa xã hội Pháp thế kỉ XVII với những gã trọc phú ngu dốt và kệch cỡm học đòi làm sang một cách hài hước.
Trả lời:
- Mô-li-e (1622 - 1673) tên thật là Jean-Baptiste Poquelin.
- Mô-li-e sinh ra ở Paris, trong gia đình làm thợ của triều đình từ lâu. Ông mồ côi mẹ từ năm 10 tuổi.
- Ông là một người đa tài, vừa viết kịch, văn, thơ, vừa là diễn viên. Mô-li-e được coi là một trong những nhà văn vĩ đại nhất của văn học Pháp và thế giới.
- Với sự bảo trợ của các quý tộc như Philippe I, Công tước xứ Orleans, Mô-li-e đã biểu diễn một màn trình diễn ấn tượng tại Louvre trước mặt nhà vua. Ông được cấp quyền sử dụng salle du Petit-Bourbon gần Louvre để tổ chức các buổi biểu diễn sân khấu. Tiếp đó, ông được cấp thêm quyền sử dụng nhà hát và nhận được danh hiệu “Đoàn kịch của nhà vua” cùng khoản trợ cấp từ hoàng gia.
- Năm 1658, ông thành lập đoàn kịch riêng tên là Troupe de Monsieur, bắt đầu viết và sản xuất các vở kịch của mình.
- Năm 1673, khi đang diễn vai một người bệnh, ông bị ho và xuất huyết, mặc dù vẫn hoàn thành màn trình diễn, ông qua đời vài giờ sau. Mặc dù theo luật, một diễn viên như Mô-li-e không được chôn cất theo nghi lễ nhà thờ, nhưng nhờ sự can thiệp của nhà vua, ông đã được an táng.
- Ông có nhiều vở kịch nổi tiếng như: 'Ác-tuýp' (1664), 'Đông Gioăng' (1665), 'Lão hà tiện' (1668), 'Trưởng giả học làm sang' (1670),...
Đọc hiểu
*Nội dung chính: Đoạn trích châm biếm, chỉ trích thói giả dối và ham hư danh của bọn trưởng giả lỗi thời, vừa dốt nát lại thích học đòi.
*Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 97 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Chú ý cách nói phóng đại của phó may.
Trả lời:
- Phó may đã phóng đại việc phải dùng đến hai chục thợ phụ để may bộ lễ phục.
Câu 2 (trang 97 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Ông Giuốc-đanh bực bội vì điều gì?
Trả lời:
- Ông Giuốc-đanh bực bội vì đôi bít tất lụa bị chật, khó đeo và bị đứt mất hai mắt; phó may làm đôi giày khiến ông bị đau chân.
Câu 3 (trang 98 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Phó may đã lừa ông Giuốc-đanh ra sao?
Trả lời:
- Phó may nói rằng áo hoa ngược là kiểu của quý tộc.
Câu 4 (trang 99 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Ông Giuốc-đanh phát hiện ra điều gì?
Trả lời:
- Ông Giuốc-đanh phát hiện ra rằng phó may đang mặc áo từ vải mà ông đã đưa để may bộ lễ phục.
Câu 5 (trang 99 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Các chỉ dẫn (in nghiêng) có tác dụng gì?
Trả lời:
- Các chỉ dẫn giúp người đọc hiểu hành động của các nhân vật và bối cảnh, không gian của vở kịch.
Câu 6 (trang 99 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Chi tiết nào chứng tỏ ông Giuốc-đanh thích nịnh nọt?
Trả lời:
- Ông Giuốc-đanh thích được gọi bằng các danh xưng như ông lớn, cụ lớn.
Câu 7 (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Đám thợ phụ đã tôn xưng ông Giuốc-đanh bằng những từ nào?
Trả lời:
- Đám thợ phụ đã gọi ông Giuốc-đanh là ông lớn, cụ lớn, đức ông.
*Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Đoạn trích 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' kể về chuyện gì? Nhận biết và nêu tác dụng của các chỉ dẫn sân khấu ở văn bản này.
Trả lời:
- Đoạn trích kể về việc ông Giuốc-đanh thử bộ lễ phục bị may hoa ngược, ban đầu ông tức giận nhưng khi biết đó là kiểu của quý tộc thì vui vẻ chấp nhận. Ông cũng được bốn thợ phụ tôn xưng và thưởng tiền. Các chỉ dẫn sân khấu giúp người đọc theo dõi hành động của diễn viên và hiểu bối cảnh vở kịch.
Câu 2 (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Nêu một số chi tiết gây cười trong văn bản. Biện pháp phóng đại thể hiện rõ nhất ở chi tiết nào?
Trả lời:
- Chi tiết gây cười: áo may ngược, thợ may xấu lại thách thợ may giỏi, bộ lễ phục lố bịch được khen quý phái, thợ phụ gọi ông Giuốc-đanh bằng các danh xưng và ông thưởng tiền. Biện pháp phóng đại rõ nhất là khi bốn thợ phụ gọi ông Giuốc-đanh bằng các danh xưng và ông vui vẻ thưởng tiền cho họ.
Câu 3 (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Qua đoạn trích, em thấy ông Giuốc-đanh là người thế nào? Phân tích đặc điểm tính cách của nhân vật này.
Trả lời:
- Ông Giuốc-đanh là người ngu dốt, háo danh và lố bịch, điển hình cho bọn trưởng giả học làm sang. Tính cách của ông thể hiện qua việc ông chấp nhận bộ lễ phục hoa ngược chỉ vì bác phó may nói đó là kiểu của quý tộc và vui vẻ thưởng tiền cho bốn thợ phụ nịnh bợ mình.
Câu 4 (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Theo em, đoạn trích 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' muốn phê phán điều gì?
Trả lời:
- Đoạn trích phê phán thói háo danh, sĩ diện và nịnh bợ của những người trưởng giả lỗi thời.
Câu 5 (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Nếu người thân hoặc bạn của em có tính cách như ông Giuốc-đanh, em sẽ khuyên họ như thế nào?
Trả lời:
- Em sẽ khuyên họ tự nhìn nhận lại bản thân và loại bỏ tính cách đó, vì nó có thể ảnh hưởng xấu đến mọi người xung quanh.
Câu 6 (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1): Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nhận xét về nhân vật phó may và các thợ phụ trong văn bản.
Trả lời:
Nhân vật phó may và các thợ phụ trong văn bản 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' được miêu tả là những kẻ tham lam và dối trá. Họ lợi dụng sự thiếu hiểu biết của Giuốc-đanh để lừa gạt, may áo quần không đúng chất lượng và đẩy giá lên cao. Dù biết rõ sự lố bịch của bộ lễ phục và hành động của Giuốc-đanh, họ vẫn nịnh nọt và tôn xưng ông ta để kiếm lợi. Những hành động này đã vẽ nên bức tranh chân thực và hài hước về sự dối trá và tham lam của họ.
5. Bài soạn 'Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục' (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) - Phiên bản 2
I. Tác giả của văn bản Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
- Mô-li-e (1622 - 1673), tên thật là Jean-Baptiste Poquelin
- Quê quán: Nhà soạn kịch nổi tiếng người Pháp
- Cuộc đời và sự nghiệp:
+ Được biết đến như một nhà thơ, nhà viết kịch và người sáng tạo ra thể loại kịch cổ điển, Mô-li-e là một bậc thầy của kịch nghệ châu Âu.
+ Năm 1655, ông sáng tác vở kịch thơ đầu tiên mang tên “Gàn dở”.
+ Vào năm 1672 - 1673, ông viết vở kịch cuối cùng có tên “Bệnh giả tưởng”.
II. Phân tích tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
Thể loại: Hài kịch
Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục là trích đoạn từ vở kịch năm hồi Trưởng giả học làm sang và thuộc hồi II của vở kịch.
Phương thức biểu đạt:
Văn bản Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục sử dụng phương thức tự sự.
Bố cục của bài Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
Gồm 2 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến các nhà quý phái: Cuộc đối thoại giữa ông Giuốc-đanh và bác phó may trước khi mặc lễ phục.
- Phần 2: Phần còn lại: Cuộc đối thoại giữa ông Giuốc-đanh và các tay thợ phụ sau khi mặc lễ phục.
Tóm tắt nội dung Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
- Nhân vật chính của hài kịch là ông Giuốc-đanh, ngoài bốn mươi tuổi, con một nhà buôn giàu có nhưng kém cỏi và quê mùa. Ông muốn tạo vẻ sang trọng bằng cách may bộ quần áo quý phái. Tuy nhiên, do thiếu hiểu biết, ông bị lừa dối: bộ lễ phục bị may sai, vải bị ăn bớt. Sau đó, ông Giuốc-đanh được bốn thợ phụ giúp thử đồ và nịnh nọt với nhiều kiểu xưng hô “ông lớn”, “cụ lớn”, “đức ông”… và ông thưởng cho họ số tiền lớn.
Giá trị nội dung:
- Văn bản phản ánh tính cách lố lăng của một kẻ trưởng giả dốt nát nhưng lại muốn học làm sang, tạo tiếng cười cho người đọc.
Giá trị nghệ thuật:
- Sử dụng lời thoại sinh động, chân thực, nghệ thuật tăng cấp làm cho vở kịch hấp dẫn hơn, và khắc họa tính cách nhân vật một cách rõ nét và thành công.
III. Phân tích chi tiết tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
Ông Giuốc-đanh trước khi mặc lễ phục
- Thái độ: Gần như nổi cơn thịnh nộ vì:
+ Bộ lễ phục giao muộn, không đúng màu đen, lại bị may hoa ngược.
+ Đôi bít tất: quá chật đến mức đứt hai mắt.
+ Đôi giày: cũng chật, làm chân đau đớn.
- Sau đó: Bác phó may “xoa dịu” nên ông dễ dàng chấp nhận.
→ Ông Giuốc-đanh thích ăn diện, muốn có vẻ ngoài sang trọng nhưng lại không hiểu biết gì về thời trang.
Ông Giuốc-đanh sau khi mặc lễ phục
- Các thợ phụ gọi ông Giuốc-đanh với các danh xưng: ông lớn → cụ lớn → đức ông để moi tiền.
- Ông Giuốc-đanh: Yêu cầu nhắc lại, vui vẻ, cười lớn, liên tục thưởng tiền.
→ Kẻ háo danh, thích nịnh bợ
⇒ Thể hiện sự lố lăng, quê mùa và ngu dốt – là trò cười cho mọi người.
⇒ Tác giả chỉ trích những người dốt nát mà vẫn muốn học làm sang.