Buzz
1. Bài soạn tham khảo số 4
Bố cục
- Phần 1: Mở đầu từ hoàn cảnh gia đình ông lão đang sống tại một túp lều nghèo và ông đang kéo sợi.
- Phần 2: Những yêu cầu của bà lão và sự đáp ứng của cá vàng, đồng thời thể hiện sự tham lam của bà lão.
- Phần 3: Sự trừng phạt của cá vàng đối với bà lão.
Giá trị nội dung
Truyện phản ánh lòng biết ơn đối với những người tốt bụng và dạy bài học về sự tham lam và bội bạc.
Trả lời câu hỏi
Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/96):
- Ông lão ra biển gọi cá năm lần trong câu chuyện.
- Việc lặp lại này có tác dụng:
+ Tăng cường sự kịch tính của câu chuyện
+ Làm nổi bật tính cách của các nhân vật.
Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/96):
- Cảnh biển trong từng lần ông lão gọi cá:
+ Lần 1: Biển lặng sóng
+ Lần 2: Biển xanh bắt đầu gợn sóng
+ Lần 3: Biển xanh nổi sóng dữ dội
+ Lần 4: Biển sóng dậy mù mịt
+ Lần 5: Bão tố, sóng biển cuồn cuộn
→ Cảnh biển ngày càng trở nên dữ dội hơn do yêu cầu và lòng tham của bà lão ngày càng quá đáng, khiến thiên nhiên nổi giận.
Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/96):
- Sự tham lam và bội bạc của bà lão tăng dần: từ đòi một máng lợn đến nhà, rồi lên chức nhất phẩm phu nhân, nữ hoàng, Long Vương; sự bội bạc thể hiện qua việc mắng mỏ, quát tháo, nổi cơn thịnh nộ, và đuổi ông lão.
- Khi bà lão đòi làm Long Vương và sai cá vàng làm theo mọi yêu cầu của mình, sự bội bạc đạt đến mức cao nhất.
Câu 4 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/96):
- Kết thúc của câu chuyện:
- Hai vợ chồng trở lại cuộc sống với túp lều cũ và cái máng lợn sứt mẻ.
- Ý nghĩa kết thúc: Đây là cái giá phải trả cho sự tham lam và bội bạc.
Câu 5 (SGK Ngữ văn 6 tập 1/96):
- Cá vàng trừng phạt bà lão vì sự tham lam và bội bạc của bà.
- Ý nghĩa của hình tượng cá vàng:
+ Tượng trưng cho lòng biết ơn, đại diện cho điều tốt đẹp và cái thiện.
+ Tượng trưng cho chân lý dân gian, trừng phạt cái ác.
Luyện tập (SGK Ngữ văn 6 tập 1/97)
Bài 1:
- Học sinh trình bày ý kiến cá nhân của mình.
- Có thể đặt tên như vậy vì cốt truyện xoay quanh bà lão, và ý nghĩa câu chuyện là phê phán lòng tham và sự bội bạc của bà.
Bài 2:
- Học sinh kể lại câu chuyện một cách diễn cảm, chú ý đến sự biểu cảm của các nhân vật.
2. Bài soạn tham khảo số 5
Trả lời câu 1 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Trong câu chuyện Ông lão đánh cá và con cá vàng, ông lão ra biển gọi cá vàng tổng cộng bao nhiêu lần? Tác dụng của việc lặp lại những lần ông lão ra biển gọi cá vàng là gì?
Lời giải chi tiết:
- Trong truyện, ông lão ra biển gọi cá vàng năm lần.
+ Lần 1: Ông lão ra biển lần đầu.
+ Lần 2: Ông lại tiếp tục ra biển.
+ Lần 3: Ông lão lóc cóc ra biển lần thứ ba.
+ Lần 4: Ông lão tiếp tục lủi thủi ra biển.
+ Lần 5: Ông lại một lần nữa đi ra biển.
- Việc lặp lại này là một biện pháp có chủ ý trong truyện cổ tích, nhằm:
+ Tạo ra tình huống căng thẳng, làm tăng sự hồi hộp cho người đọc.
+ Sự lặp lại không phải hoàn toàn giống nhau mà có sự thay đổi, tạo sự tiến triển (cảnh biển thay đổi, lòng tham của bà lão gia tăng). Mỗi lần lặp lại có thêm chi tiết mới, thể hiện sự lặp lại tiến triển.
+ Qua việc lặp lại, tính cách của các nhân vật (ông lão, bà lão, cá vàng) và chủ đề của câu chuyện được làm nổi bật hơn.
Trả lời câu 2 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Cảnh biển thay đổi như thế nào mỗi lần ông lão gọi cá vàng?
Lời giải chi tiết:
- Mỗi lần ông lão gọi cá vàng, cảnh biển thay đổi như sau:
- Lần 1: Biển gợn sóng nhẹ nhàng.
- Lần 2: Biển xanh bắt đầu gợn sóng.
- Lần 3: Sóng biển trở nên dữ dội.
- Lần 4: Biển nổi sóng mù mịt.
- Lần 5: Một cơn bão khủng khiếp ập đến, mặt biển cuồn cuộn sóng.
⟹ Sự thay đổi này cho thấy phản ứng của biển tương ứng với những đòi hỏi ngày càng vô lý và thái quá của bà lão.
Trả lời câu 3 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Nhận xét của bạn về lòng tham và sự bội bạc của bà lão như thế nào? Sự bội bạc của bà lão đối với chồng đã gia tăng ra sao? Khi nào sự bội bạc của bà đạt đến mức cao nhất?
Lời giải chi tiết:
Lòng tham và sự bội bạc của bà lão ngày càng trở nên nghiêm trọng:
- Lần 1: Yêu cầu máng lợn mới ⟹ Đòi hỏi vật chất.
- Lần 2: Yêu cầu một ngôi nhà rộng ⟹ Đòi hỏi vật chất gia tăng.
- Lần 3: Muốn trở thành nhất phẩm phu nhân ⟹ Đòi hỏi cả của cải và danh vọng.
- Lần 4: Muốn làm nữ hoàng ⟹ Đòi hỏi cả của cải, danh vọng và quyền lực.
- Lần 5: Muốn làm Long Vương, yêu cầu cá vàng phục vụ và làm theo mọi ý muốn ⟹ Đòi hỏi một địa vị quyền lực không có thực và quyền phép vô hạn.
Tham lam của bà lão không có điểm dừng; bà muốn có tất cả: của cải, danh vọng, quyền lực vô hạn.
Đối với chồng, thái độ bội bạc của bà lão cũng gia tăng:
- Mắng ông lão là đồ ngốc (yêu cầu máng lợn).
- Quát mắng nghiêm trọng hơn (yêu cầu nhà).
- Mắng chồng thậm tệ (yêu cầu trở thành nhất phẩm phu nhân).
- Nổi cơn thịnh nộ, tát ông lão (yêu cầu trở thành nữ hoàng).
- Đỉnh điểm là mệnh lệnh tội lỗi, sai người bắt ông lão (yêu cầu trở thành Long Vương).
Những chi tiết này chứng tỏ lòng tham không ngừng làm giảm đi tình nghĩa vợ chồng, và sự bội bạc của bà lão đã đạt đến mức cực điểm, không còn được tha thứ bởi cả người và trời.
Trả lời câu 4 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Câu chuyện kết thúc như thế nào? Ý nghĩa của kết thúc đó là gì?
Lời giải chi tiết:
- Kết thúc truyện, vợ chồng ông lão trở về cuộc sống trước đây.
- Ý nghĩa: Đối với ông lão, đây chỉ là một cơn ác mộng trôi qua mà không mất mát gì. Còn đối với bà lão, đây là một hình phạt xứng đáng. Câu chuyện nhấn mạnh đạo lý “ác giả ác báo” trong cuộc sống.
Trả lời câu 5 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Cá vàng trừng phạt bà lão vì sự tham lam hay bội bạc? Ý nghĩa của hình tượng cá vàng là gì?
Lời giải chi tiết:
Cá vàng trừng phạt bà lão vì cả hai tội tham lam và bội bạc, nhưng có lẽ tội bội bạc nặng hơn.
Ý nghĩa của hình tượng cá vàng:
- Cá vàng đại diện cho lòng biết ơn, sự chân thành của nhân dân đối với những người nhân hậu đã giúp đỡ khi khó khăn. Cá vàng là biểu tượng của lòng tốt và cái thiện.
- Cá vàng cũng tượng trưng cho chân lý của nhân dân: trừng trị đúng mực những kẻ tham lam và bội bạc.
Luyện tập
Có ý kiến cho rằng nên đặt tên câu chuyện là Mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng. Ý kiến của bạn về việc này thế nào?
Lời giải chi tiết:
Ý kiến đó không hợp lý vì:
- Về hình thức: Tên quá dài.
- Mụ vợ ông lão đánh cá là nhân vật chính, tuy nhiên cốt truyện lại chủ yếu xoay quanh mối quan hệ giữa ông lão và cá vàng.
- Câu chuyện chủ yếu ca ngợi lòng tốt và cái thiện của con người.
Tóm tắt
Câu chuyện kể về một ông lão đánh cá nghèo, ra biển kéo lưới. Lần đầu chỉ kéo được bùn, lần hai được cây rong, và lần ba bắt được cá vàng. Cá vàng hứa sẽ trả ơn nhưng ông lão đã thả cá.
Mụ vợ biết chuyện, nổi cơn thịnh nộ và năm lần bắt ông lão ra biển để yêu cầu cá vàng đáp ứng các yêu cầu của mình: Lần đầu, mụ đòi một máng lợn mới. Lần hai, mụ yêu cầu một ngôi nhà rộng. Lần ba, mụ muốn làm nhất phẩm phu nhân. Lần bốn, mụ đòi làm nữ hoàng. Lần năm, mụ muốn trở thành Long Vương và yêu cầu cá vàng phục vụ mình.
Cá vàng tức giận, lấy lại tất cả những gì đã ban cho và ông lão trở về sống trong túp lều cũ, còn mụ vợ thì ngồi trước cái máng lợn sứt mẻ.
3. Bài soạn mẫu số 6
Trả lời câu 1 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Trong truyện, ông lão gọi cá vàng tổng cộng 5 lần.
- Tác dụng của việc lặp lại này:
+ Tạo ra sự hồi hộp và bất ngờ cho người đọc.
+ Mỗi lần lặp lại mang một yếu tố mới, thể hiện sự phát triển của câu chuyện.
+ Giúp độc giả hiểu rõ hơn về tính cách nhân vật và chủ đề của truyện.
Trả lời câu 2 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Qua mỗi lần ông lão gọi cá vàng, cảnh biển có sự thay đổi:
- Lần 1: Biển lặng sóng.
- Lần 2: Biển xanh bắt đầu có sóng.
- Lần 3: Sóng biển trở nên dữ dội.
- Lần 4: Biển sóng mù mịt.
- Lần 5: Cơn bão lớn, biển nổi sóng ầm ầm.
Trả lời câu 3 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
* Tham lam và bội bạc của bà lão ngày càng nghiêm trọng:
- Lần 1: Đòi một cái máng lợn mới.
- Lần 2: Đòi một ngôi nhà rộng hơn.
- Lần 3: Muốn trở thành nhất phẩm phu nhân.
- Lần 4: Muốn làm nữ hoàng.
- Lần 5: Muốn trở thành Long Vương và sai cá vàng phục vụ mình.
⟹ Lòng tham của bà lão không có giới hạn.
* Bội bạc đối với chồng:
- Mắng chồng là đồ ngốc khi đòi máng lợn.
- Quát mắng khi đòi nhà.
- Mắng mỏ khi đòi làm nhất phẩm phu nhân.
- Nổi cơn thịnh nộ khi đòi làm nữ hoàng.
- Cuối cùng, đòi làm Long Vương.
⟹ Sự bội bạc của bà lão lên đến đỉnh điểm khi bà đòi cá vàng phục vụ trực tiếp mình.
Trả lời câu 4 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
Câu chuyện kết thúc như thế nào và ý nghĩa của kết thúc:
- Câu chuyện kết thúc khi ông lão và bà lão trở về cuộc sống nghèo khổ với cái máng lợn sứt mẻ.
- Ý nghĩa kết thúc:
+ Ông lão quay về cuộc sống cũ với sự trân trọng hơn, còn bà lão nhận ra rằng lòng tham và bội bạc sẽ dẫn đến hậu quả.
+ Hình ảnh trở về với cuộc sống nghèo khó cho thấy tất cả tham vọng của bà lão chỉ là giấc mơ. Những gì không do chính tay mình tạo ra sẽ không bền vững.
Trả lời câu 5 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):
* Cá vàng trừng trị bà lão vì cả sự tham lam và bội bạc, nhưng hình như cá vàng nhấn mạnh việc trừng phạt bà vì bội bạc với chồng.
* Ý nghĩa hình tượng cá vàng:
- Cá vàng biểu trưng cho sự biết ơn và tấm lòng nhân hậu của những người cứu giúp trong lúc khó khăn.
- Đại diện cho cái thiện và chân lý: những kẻ tham lam và bội bạc sẽ bị trừng phạt thích đáng.
LUYỆN TẬP:
Có người đề xuất đổi tên truyện thành “Mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng”. Ý kiến của em như thế nào?
Trả lời:
Em cho rằng tên này cũng hợp lý vì:
- Mụ vợ là nhân vật chính trong truyện.
- Truyện chủ yếu phê phán và rút ra bài học cho kẻ tham lam và bội bạc như mụ vợ.
Bố cục:
- Đoạn 1: Giới thiệu nhân vật và tình huống truyện.
- Đoạn 2: Sự đền ơn của cá và lòng tham của bà lão.
- Đoạn 3: Sự trừng phạt của cá vàng.
4. Bài soạn mẫu số 1
Bố cục:
- Đoạn 1 (Từ đầu ... kéo sợi): Giới thiệu nhân vật và tình huống câu chuyện.
- Đoạn 2 (tiếp ... ý muốn của mụ): Mô tả sự đền đáp của cá và lòng tham của bà lão.
- Đoạn 3 (còn lại): Phân tích sự trừng phạt của cá vàng.
Câu 1 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Trong truyện, ông lão gặp cá vàng 5 lần:
+ Lần 1: Ông lão ra biển.
+ Lần 2: Ông lại ra biển.
+ Lần 3: Ông lão tiếp tục đi ra biển.
+ Lần 4: Ông lão lại lẻ loi ra biển.
+ Lần 5: Ông lão tiếp tục ra biển.
- Việc lặp lại hành động này được sử dụng để:
+ Tạo ra sự cuốn hút và hồi hộp cho người đọc.
+ Mỗi lần xuất hiện có thêm chi tiết mới về lòng tham của bà lão, cảnh biển và tâm trạng của ông lão.
Câu 2 (Trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Thay đổi của cảnh biển mỗi khi ông lão cầu xin cá vàng:
+ Lần 1: Biển yên lặng.
+ Lần 2: Biển xanh có sóng.
+ Lần 3: Biển xanh sóng dâng cao.
+ Lần 4: Biển sóng cuộn mịt mù.
+ Lần 5: Cơn bão lớn, biển nổi sóng ầm ầm.
⇒ Việc thay đổi cảnh biển phản ánh sự gia tăng đòi hỏi không hợp lý của bà lão và thái độ của biển đối với lòng tham của con người.
Câu 3 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Câu chuyện thể hiện sự gia tăng lòng tham và sự bội bạc của bà lão:
+ Lần 1: Đòi máng lợn mới.
+ Lần 2: Đòi nhà rộng hơn.
+ Lần 3: Đòi làm nhất phẩm phu nhân.
+ Lần 4: Đòi làm nữ hoàng.
+ Lần 5: Đòi làm Long Vương.
- Cốt truyện phát triển dựa trên việc lòng tham ngày càng không có giới hạn. Mặc dù bà lão không có công lao gì với cá vàng, nhưng lại đưa ra những yêu cầu vô lý.
- Sự bội bạc đối với chồng:
+ Mắng chồng là “đồ ngốc”, “đồ ngu”, “ngốc sao ngốc thế”.
+ Đỉnh điểm khi mụ tát vào mặt ông lão và mắng: “Mày dám cãi một bà nhất phẩm phu nhân à?”
- Sự bội bạc lên đến đỉnh điểm khi bà lão xem ông lão là chướng ngại vật và muốn cá vàng phục vụ trực tiếp mình.
Câu 4 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
- Câu chuyện kết thúc khi ông lão trở lại cuộc sống cũ với cái túp lều và máng lợn sứt mẻ.
- Ý nghĩa kết thúc:
+ Đối với ông lão: Cuộc sống trở về giản dị nhưng bình yên.
+ Đối với bà lão: Hình phạt cho lòng tham và bội bạc khi phải trở về nghèo khổ.
Câu 5 (trang 96 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Cá vàng trừng trị bà lão vì cả tham lam và bội bạc:
+ Lòng tham của bà lão đã dẫn đến sự mù quáng và bội bạc làm trầm trọng thêm việc bị trừng phạt.
- Hình tượng cá vàng trong truyện thể hiện:
+ Sự biết ơn đối với những người nhân hậu.
+ Cái thiện và công lý: những kẻ bội bạc và tham lam sẽ bị trừng phạt.
Luyện tập
Bài 1 (trang 97 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1) Đề xuất tên truyện “Mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng” là không hợp lý vì:
- Về hình thức: Tên quá dài.
- Mụ vợ là nhân vật chính, nhưng câu chuyện tập trung vào sự tương tác giữa ông lão và cá vàng.
- Truyện chủ yếu nhấn mạnh lòng tốt và tính thiện của con người.
Bài 2 (Trang 97 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1) Kể truyện cổ tích diễn cảm
5. Bài soạn mẫu số 2
Bố cục
- Phần 1: Từ đầu đến đoạn ở nhà kéo sợi: Mô tả cuộc sống của hai vợ chồng ông lão.
- Phần 2: Từ đoạn tiếp theo đến khi mụ vợ yêu cầu cá vàng: Cá vàng ban ơn và sự tham lam của mụ vợ.
- Phần 3: Phần còn lại: Cá vàng trừng phạt mụ vợ.
Tóm tắt
Ngày xưa, có hai vợ chồng ông lão đánh cá sống trong một túp lều tranh. Hằng ngày, ông lão ra biển thả lưới, còn bà vợ ở nhà kéo sợi. Một ngày, ông lão bắt được một con cá vàng nhưng cá van xin được thả về biển. Khi về, ông lão kể cho vợ nghe và bị mắng. Bà vợ yêu cầu ông lão phải ra biển đòi cá vàng đền ơn. Lòng tham của bà ngày càng tăng, cuối cùng bà trở lại cuộc sống nghèo nàn như xưa.
Soạn bài
Câu 1 (trang 96 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Trong truyện, ông lão ra biển 5 lần để gọi cá vàng.
- Việc lặp lại hành động này có tác dụng:
+ Tạo sự hấp dẫn cho câu chuyện.
+ Nhấn mạnh tính cách nhân vật.
Câu 2 (trang 96 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Thay đổi của biển mỗi lần ông lão ra gọi cá vàng:
Lần 1: Biển lặng sóng.
Lần 2: Biển xanh nổi sóng.
Lần 3: Biển xanh dâng sóng dữ dội.
Lần 4: Biển sóng mịt mù.
Lần 5: Cơn bão lớn, biển nổi sóng ầm ầm.
=> Sự thay đổi này phản ánh sự gia tăng đòi hỏi vô lý của bà vợ, làm biển cả (tự nhiên) nổi giận.
Câu 3 (trang 96 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Lòng tham của bà vợ tăng dần và không có điểm dừng:
+ Từ máng lợn → Nhà rộng → Nhất phẩm phu nhân → Nữ hoàng → Long Vương.
- Sự bội bạc của bà đối với chồng cũng gia tăng:
+ Mắng chồng là “đồ ngốc” → Quát “đồ ngu” → Mắng như tát nước → Giận dữ và nổi trận lôi đình → Thái độ thù địch, đuổi chồng.
- Sự bội bạc đạt đỉnh điểm khi bà đòi quyền lực tối cao và coi chồng như vật cản.
Câu 4 (trang 96 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Kết thúc của câu chuyện:
- Cuộc sống của hai vợ chồng trở lại như xưa.
- Ý nghĩa của kết thúc: Đây là hình phạt xứng đáng cho lòng tham và sự bội bạc.
Câu 5 (trang 96 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Cá vàng trừng phạt bà vợ vì lòng tham và sự bội bạc.
- Ý nghĩa hình tượng cá vàng:
+ Tôn vinh lòng biết ơn với những người nhân hậu.
+ Đưa ra bài học cho những kẻ tham lam và bội bạc.
Luyện tập
Bài 1 (trang 97 Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Đặt tên truyện là: “Mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng” vì câu chuyện tập trung vào sự phát triển của lòng tham mụ vợ, đồng thời phê phán thái độ tham lam của bà.
Bài 2 (trang 97 Ngữ Văn 6 Tập 1):
Kể lại truyện cổ tích một cách diễn cảm.
6. Bài soạn mẫu số 3
Bố cục:
- Phần 1 (Từ đầu đến kéo sợi): Mở đầu với giới thiệu nhân vật và hoàn cảnh câu chuyện.
- Phần 2 (Từ ý muốn của mụ trở đi): Diễn biến sự đền ơn và tham vọng của bà vợ.
- Phần 3 (Phần còn lại): Kết cục và sự trừng phạt của cá vàng.
Tóm tắt
Ngày xưa, có một đôi vợ chồng ông lão đánh cá sống trong cảnh nghèo khó. Một ngày, ông lão ra biển và sau hai lần thất bại, ông bắt được một con cá vàng. Cá vàng van xin được thả và hứa sẽ đền ơn, nhưng ông không yêu cầu gì.
Về nhà, ông kể cho vợ nghe và bà vợ tham lam yêu cầu ông trở lại biển để đòi cá đền ơn. Lần đầu, bà đòi một cái máng lợn, lần thứ hai là một ngôi nhà lớn, lần ba là chức nhất phẩm phu nhân, lần bốn là nữ hoàng và lần cuối, bà đòi làm Long Vương để cá vàng phục vụ mình.
Tham vọng quá mức của bà vợ khiến cá vàng nổi giận và lấy lại tất cả. Ông lão và bà vợ trở về cuộc sống nghèo nàn như xưa, với túp lều cũ và cái máng lợn bị sứt mẻ.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 96 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Trong truyện, ông lão ra biển gọi cá vàng 5 lần. Sự lặp lại này tạo ra hiệu ứng tăng tiến, làm nổi bật sự thay đổi trong thái độ của cá vàng, phản ứng của biển cả và lòng tham của bà vợ, qua đó làm nổi bật tính cách của các nhân vật.
Câu 2 (trang 96 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Mỗi lần ông lão gọi cá vàng, cảnh biển thay đổi như sau:
- Lần 1: Biển yên tĩnh, gợn sóng nhẹ.
- Lần 2: Biển xanh bắt đầu nổi sóng.
- Lần 3: Biển xanh dâng sóng dữ dội.
- Lần 4: Biển sóng mù mịt, không thấy bờ.
- Lần 5: Cơn bão dữ dội, sóng biển ầm ầm.
Biển càng lúc càng dữ dội, phản ánh sự giận dữ của cá vàng và thiên nhiên trước lòng tham không đáy của bà vợ, đồng thời thể hiện sự bất bình của nhân dân.
Câu 3 (trang 96 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Lòng tham và sự bội bạc của bà vợ gia tăng theo từng yêu cầu. Sự bội bạc thể hiện rõ nét hơn với mỗi lần yêu cầu:
+ Lần 1: Mắng chồng là “đồ ngốc” → Lần 2: Quát “đồ ngu” → Lần 3: Mắng như tát nước vào mặt → Lần 4: Nổi cơn thịnh nộ, đánh chồng và đuổi ra ngoài sau khi làm nữ hoàng → Lần 5: Giận dữ, ra lệnh và coi chồng như cản trở, yêu cầu cá vàng phục vụ mình.
Sự bội bạc đạt đỉnh điểm khi bà vợ đòi quyền lực tối cao, xem chồng như vật cản để cá vàng trực tiếp phục vụ mình.
Câu 4 (trang 96 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Câu chuyện kết thúc với hình ảnh “túp lều cũ và bà vợ ngồi trước cái máng lợn bị sứt mẻ.”
Ý nghĩa: Đưa ra thông điệp về công lý và sự trừng phạt xứng đáng cho tham lam. Cuộc sống của ông lão trở lại bình yên, còn bà vợ chịu hình phạt thích đáng.
Câu 5 (trang 96 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Cá vàng trừng trị bà vợ vì tham lam và bội bạc. Cá vàng biểu thị lòng biết ơn đối với những người tốt bụng và là biểu tượng của công lý và hạnh phúc trong cuộc sống.
Luyện tập
Câu 1* (trang 97 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
- Nên đặt tên Mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng. Vì câu chuyện xoay quanh bà vợ và cá vàng, trong khi ông lão chỉ là nhân vật phụ. Mạch truyện tập trung vào mức độ tham lam của bà vợ.
- Nhan đề Ông lão đánh cá và con cá vàng nhấn mạnh tính thiện của con người, với hai nhân vật đại diện cho công lý và lòng tốt, đây là những yếu tố đặc trưng của truyện cổ tích.
