1. Bài soạn "Trưởng giả học làm sang" (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 4
Câu 1. Những chi tiết nào mô tả trang phục của ông Giuốc-đanh trong đoạn trích?
- Khi các thợ may mặc bộ lễ phục cho ông, ông vui vẻ đi lại, khoe khoang bộ đồ mới, chân bước theo điệu nhạc như trong một trò hề.
- Ông Giuốc-đanh, người vốn keo kiệt, bị những lời nịnh nọt của thợ may làm cho tiền rơi vào tay họ. Họ gọi ông bằng những danh xưng như “ông lớn”, “cụ lớn”, “đức ông”.
⇒ Nhân vật Giuốc-đanh vì sự ngốc nghếch, thiếu hiểu biết và mê muội dễ dàng bị lợi dụng chỉ vì sự ham muốn làm quý tộc của mình.
Câu 2. Hành động cười của nhân vật Ni-côn trong lớp II, Hồi thứ ba tiết lộ điều gì về bộ trang phục của ông Giuốc-đanh? Nếu em là Ni-côn, em có thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh đáng cười không? Vì sao?
Hành động cười của Ni-côn cho thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh rất lố bịch, vì ông bị tên phó may lừa trắng trợn. Điều đáng cười là hoa cài trên trang phục bị may ngược. Chỉ với vài câu nịnh nọt, tên phó may không phải sửa chữa mà vẫn được lòng ông Giuốc-đanh. Ông Giuốc-đanh, dù tức giận, lại hài lòng khi nghe rằng đó là cách mà quý tộc thường mặc. Điều này khiến ông trở thành trò cười.
Câu 3. Ông Giuốc-đanh đặt làm trang phục với mong muốn gì? Chỉ ra đặc điểm nổi bật của nhân vật và giải thích tại sao ông dễ bị lừa và trở thành trò cười.
Ông Giuốc-đanh muốn bộ trang phục của mình giống như quý tộc thực thụ. Ông là người thích ăn diện nhưng thiếu hiểu biết về thời trang. Khi trang phục bị làm lỗi, ông giận nhưng nhanh chóng nguôi khi tên phó may nói đó là cách quý tộc mặc. Ông dễ bị lừa vì sự ngu dốt và thói nịnh nọt, khiến ông trở thành trò cười cho người hầu. Ông vui vẻ thưởng tiền cho họ dù biết mình bị nịnh hót.
Câu 4. Lời thoại trong các lớp kịch có điểm gì đáng chú ý?
Lời thoại trong các lớp kịch thể hiện rõ tính cách nhân vật Giuốc-đanh với sự ngớ ngẩn và kệch cỡm, kết hợp với ngôn từ trào phúng và nghệ thuật tăng cấp. Nhân vật Giuốc-đanh hiện lên như một con rối trong mắt mọi người.
Câu 5. Chỉ ra những nét tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật liên quan đến việc mặc trang phục.
Những nét tương phản giữa ông Giuốc-đanh và các nhân vật là sự khác biệt rõ rệt giữa nội dung và hình thức, giữa vẻ bề ngoài và nội tâm. Sự ngu ngốc và kệch cỡm của ông Giuốc-đanh đối lập với sự khôn lỏi và tham lam của thợ may. Tiếng cười trào phúng xuất phát từ chi tiết như hoa cài may ngược và sự nịnh nọt của người hầu để bòn rút tiền từ ông. Mô-li-ê sử dụng nghệ thuật châm biếm để phản ánh xã hội và phê phán sự lừa lọc và tham lam.
Câu 6. Nêu một số thủ pháp trào phúng trong đoạn trích.
- Hoa trên bộ lễ phục may ngược nhưng ông Giuốc-đanh vẫn khen đẹp vì tên phó may nói đó là cách quý tộc mặc.
- Hình ảnh ông Giuốc-đanh là điển hình của thói học đòi kệch cỡm, ngu dốt, và sự nịnh nọt.
- Bộ mặt lố lăng và xảo trá của những thợ may qua việc nịnh hót và lừa gạt ông Giuốc-đanh để lấy tiền.
Câu 7. Giả sử em đóng vai ông Giuốc-đanh, em sẽ chọn trang phục, thể hiện dáng vẻ, điệu bộ như thế nào?
Nếu đóng vai ông Giuốc-đanh, em sẽ chọn trang phục nhã nhặn, phù hợp với hoàn cảnh và lối sống của nhân vật. Em sẽ thuê thầy dạy lễ nghi và kiến thức để cải thiện bản thân một cách nghiêm túc. Em sẽ tiếp thu học hỏi bằng thái độ cầu tiến và nghiêm túc. Như vậy, em sẽ thu hút những người tài và nâng cao giá trị của bản thân, trở thành người tài năng như quý tộc. Em cũng sẽ chỉ trích những tên thợ may khôn lỏi và nịnh hót để bảo vệ mình khỏi sự lừa gạt.
Câu 8. Theo em, hiện nay còn có những người như ông Giuốc-đanh không?
Xã hội hiện nay có nhiều người tiến bộ và học hỏi, nhưng vẫn tồn tại những người kém hiểu biết, lệch lạc. Họ có tiền nhưng học hỏi một cách hời hợt và chỉ thích nịnh nọt. Nếu không tự kiểm điểm và sửa đổi, họ sẽ mãi mãi chỉ là “ếch ngồi đáy giếng”.
Câu 9. Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về chi tiết phó may may áo ngược hoa trong đoạn trích.
Chi tiết phó may may áo ngược hoa cho thấy ông Giuốc-đanh là người ngu dốt và kệch cỡm, điển hình của thói học đòi làm sang. Khi phó may mang bộ lễ phục đến, ông phát hiện hoa bị may ngược nhưng vẫn hài lòng khi được nghe rằng đó là cách quý tộc mặc. Điều này cho thấy sự ngớ ngẩn và thói học đòi của ông. Mô-li-ê đã thành công khi tạo ra nhân vật hài kịch này, cho thấy sự mâu thuẫn giữa sự ngu dốt và sự sang trọng học đòi, tạo nên tiếng cười và phản ánh hiện thực xã hội.
2. Soạn bài 'Trưởng giả học làm sang' (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu số 5
I. Tác giả văn bản Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (trích Trưởng giả học làm sang)
- Mô-li-e (1622 - 1673) tên khai sinh là Jean-Baptiste Poquelin
- Quê quán: Nhà soạn kịch nổi tiếng người Pháp
- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác:
+ Ông được biết đến với vai trò là nhà thơ, nhà viết kịch, người sáng tạo ra thể loại kịch cổ điển và ông là một bậc thầy của kịch nghệ châu Âu
+ Năm 1655, ông viết vở kịch thơ đầu tiên là “Gàn dở”
+ Đến năm 1672 - 1673 ông viết vở kịch cuối cùng là “Bệnh giả tưởng”
- Phương thức biểu đạt
- Tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (trích Trưởng giả học làm sang) sử dụng phương thức biểu đạt: Tự sự.
- Thể loại
- Tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (trích Trưởng giả học làm sang) thuộc thể loại: Kịch
- Giá trị nội dung tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (trích Trưởng giả học làm sang)
Văn bản khắc họa tính cách lố lăng của một tên trưởng giả đã dốt nát còn đòi học làm sang, tạo nên tiếng cười cho đọc giả.
- Giá trị nghệ thuật tác phẩm Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (trích Trưởng giả học làm sang)
Sử dụng lời thoại sinh động, chân thực và phù hợp, nghệ thuật tăng cấp khiến cho lớp kịch càng ngày càng hấp dẫn, tính cách nhân vật được khắc họa thành công, rõ nét.
Tóm tắt Trưởng giả học làm sang - Mẫu số 1
Vở kịch “Trưởng giả học làm sang” kể về lão Guốc-đanh cậy gia đình có cửa hiệu buôn bán lớn nên lão ấp ủ khao khát muốn trở thành quý tộc. Để cho giống quý tộc, lão thuê hai tên người hầu nhưng không biết sai bảo chúng chuyện gì, lão mời cả thầy dạy nhạc, thầy dạy múa. Thậm chí lão còn mặc bộ áo dài khi nghe nhạc để trông giống dáng nhà quý phái. Tuần nào lão cũng tổ chức một buổi hòa nhạc vì lão nghe được rằng các nhà quý tộc đều làm như vậy. Guốc-đanh còn bảo thầy dạy nhạc dạy cách chào bà hầu tước Đôrimen, lão còn năn nỉ thầy dạy cho hắn viết được bứ thư gửi cho bà quý tộc. Bi hài hơn rằng lão tức giận vì bác phó may may hoa ngược cho bộ lễ phục nhưng khi nghe bác ta nói rằng quý tộc đều mặc như vậy thì Guốc-đanh lại tỏ vẻ hài lòng. Guốc-đanh được đà nịnh hót của đám thợ lại càng sĩ diện hão, bà Guốc-đanh hết lòng ngăn cản trước những trò hề của chồng nhưng đều vô ích. Để rồi lão phải trả giá khi bị tên quý tộc “bợm già” lợi dụng, hắn cướp công của Guốc-đanh, mưu mô quỷ quyệt khiến nữ hầu tước Đôrimen tưởng rằng chính hắn đã tiếp đãi bà chứ không phải Guốc-đanh. Lão còn không cho con gái của mình lấy Cleong vì chàng không phải quý tộc. Thế nhưng khi dính bẫy của Cleong và tên đày tớ, lão đồng ý cho con gái Luyxin cưới chàng Cleong – giả danh hoàng tử Thổ Nhĩ Kỳ. Vở kịch trên là một trong những vở kịch xuất sắc đạt thành công vang dội của Molie. Với ngòi bút tài ba, lợi dùng tiếng cười làm vũ khí sắc bén phê phán thói học đòi, sĩ dởm, kệch cỡm của những tên người giàu kém hiểu biết, đầy tham vọng hão huyền, ảo tưởng đến mù quáng. Từ đó, ông đề cao giá trị của bản thân, gửi gắm niềm tin về những thế hệ trẻ giàu tri thức và lòng nhân ái qua nhân vật Luyxin và Cleong.
Tóm tắt Trưởng giả học làm sang - Mẫu số 2
“Trưởng giả học làm sang” là vở kịch hài phê phán thói học đòi kệch cỡm của ông Guốc-đanh ngờ nghệch, cậy bố mẹ kinh doanh buôn bá nên giàu có mà ông mong muốn mình trở thành quý tộc. Ông mời thầy về dạy cho mình tất cả những lĩnh vực từ học tiếng La-tinh cho đến nhà chính trị, vật lí, thậm chí còn cả thầy dạy chính tả để ông có thể viết thư cho bà quý tộc. Không những thế, ông còn muốn có những bộ lễ phục đẹp nhất triều đình. Khi bác phó may mang bộ lễ phụ đến cho Guốc-đanh ông bực tức quát vì bác đã may hoa ngược cho ông. Nhưng khi nghe bác nói rằng người quý tộc họ đều mặc như vậy thì ông lại tỏ ra vẻ hài lòng. Ta có thể thấy được sự ngốc nghếch được thể hiện trong từng câu nói của ông. Biết được tính ông thích khen nịnh, bác phó may và thợ phụ lại càng vào hùa tâng bốc ông lên chín tầng mây, họ gọi ông là ông lớn, cụ lớn để moi tiền, ấy thế mà ông lại càng tự đắc mà vui sướng, đường đường là một người rất chặt tiền nong vậy mà tiền trong túi ông cứ thế bay dần vào tay đám thợ.
Chính cái tính sĩ diện hão, mu muội đó đã đẩy ông vào trò lừa gạt bịp bợm của tên quý tộc “bợm già”, hắn mượn công sức tiền bạc của ông để lấy danh uy với bà quý tộc nữ. Ông Guốc-đanh còn có một cô con gái tên là Luyxin. Cô đem lòng yêu anh chàng Cleong nhưng bị ông từ chối vì anh ta không phải quý tộc. Thế nhưng ông lại bị mắc bẫy do tên người hầu của Cleong bày ra, Cleong giả làm hoàng tử Thổ Nhĩ Kỳ đến hỏi cưới cô con gái xinh đẹp của ông. Ông không nhận ra mà chỉ quan tâm cái danh hiệu dởm mà gả con gái cho chàng.
Trưởng giả học làm sang
(trích, Mô-li-e)
* Nội dung chính: Văn bản là một trong những vở kịch nổi tiếng của nước Mỹ. Vở kịch do Mô-li-e xây dựng thành công phản ánh sinh động và chân thực bức tranh xã hội Pháp thế kỷ XVII và tiếng cười đầy châm biếm với những tên trọc phú đua đòi trở thành quý tộc và những gã quý tộc tham lam, xảo trá.
I. Trước khi đọc.
Câu hỏi. Hãy chia sẻ những cảm nhận của em về một diễn viên hài hoặc bộ phim, tiểu phẩm, chương trình hài mà em yêu thích.
Trả lời:
– Vai diễn Bắc Đẩu trong chương trình “Táo quân”.
+ Chú không cao lắm, có vóc dáng cân đối, nước da ngăm và gương mặt góc cạnh. Chú là người mộc mạc, giản dị, trên sân khấu chú là người nhiệt tình và chuyên nghiệp còn bên ngoài chú giản dị, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp chú ở những địa điểm bình dân. Em mong rằng chú luôn mạnh khỏe để tiếp tục cống hiến cho nghệ thuật nước nhà.
II. Đọc văn bản.
- Theo dõi: Cách trình bày văn bản kịch bản (chỉ dẫn, lời thoại)
Trả lời:
– Chỉ dẫn: nêu rõ các hồi chương cụ thể.
– Văn bản trình bày dưới dạng lời thoại.
- Theo dõi: Chi tiết thợ may may ngược áo hoa.
Trả lời:
– Phó may: Những người quý phái đều mặc áo ngược hoa.
→ Ông Giuốc-đanh là người thích ăn diện, muốn làm sang để tỏ vẻ người quý phái nhưng mê muội, ngu dốt, quê kệch, học đòi làm sang.
- Tưởng tượng: Cảnh ông Giuốc-đanh mặc áo.
Trả lời:
– Cảnh ông Giuốc-đanh mặc lễ phục: Ông Giuốc- đanh, thợ phụ, bốn tên thợ phụ giúp ông Giuốc đanh mặc lễ phục.
- Theo dõi: Các cách gọi của thợ bạn dành cho ông Giuốc-đanh.
– Cách gọi: ông lớn, cụ lớn, đức ông.
→ Ông Giuốc-đanh: ngu dốt, hám danh, quê kệch, cả tin một cách mù quáng. Bị mọi người lợi dụng mà không biết. Còn tay thợ phụ thì ranh mãnh, khéo nịnh hót để moi tiền.
- Suy luận: Tại sao lời thoại của nhân vật Ni-côn chủ yếu là tiếng cười?
– Lời thoại của Ni-côn chủ yếu là tiếng cười bởi vì: Lão Giuốc-đanh trọc phú dốt nát chỉ vì thói học đòi làm sang mà bị bác phó may và chú thợ phụ lợi dụng để kiếm chác. Lão đã khiến Ni- côn bật cười khi thấy lão tin rằng phải mặc áo ngược hoa thì mới là quý phái và cứ moi mãi tiền ra thưởng cho tay thợ phụ để mua lấy mấy cái tên gọi hão huyền.
- Theo dõi: Lời đề nghị của Ni-côn.
– Lời đề nghị của Ni-côn: Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
II. Sau khi đọc.
Câu 1. Trang phục của ông Giuốc-đanh được diễn tả ở những chi tiết nào trong đoạn trích?
Trả lời:
Những chi tiết miêu tả trang phục của ông Giuốc-đanh:
– Đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được.
– Áo bị may ngược hoa.
– Đây là bộ lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác.
– Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ.
Câu 2. Ở Lớp II, Hồi thứ ba, hành động cười của nhân vật Ni-côn cho biết điều gì về bộ trang phục của ông Giuốc-đanh? Nếu em là nhân vật Ni-côn, em có thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh là đáng cười không? Vì sao?
Trả lời:
– Hành động cười của nhân vật Ni-côn cho thấy trang phục của ông Giuốc- đanh rất lố lăng, bị thợ may lừa bịt một cách trắng trợn như vậy.
– Nếu là nhân vật Ni-côn, em cũng thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh rất đáng cười, vì ông Giuôc-đanh ngu dốt chẳng biết gì, tưởng rằng phải mặc áo hoa ngược mới là sang trọng.
Câu 3. Ông Giuốc-đanh đặt làm trang phục với mong muốn gì? Hãy chỉ ra nét tính cách nổi bật ở nhân vật và giải thích vì sao ông dễ dàng bị những người như thợ may lừa mị, lợi dụng và trở thành đáng cười trong mắt người hầu.
Trả lời:
– Ông Giuốc – đanh đặt làm trang phục với mong muốn trở thành quý tộc, được bước chân vào giới thượng lưu.
– Nét tính cách của Giuốc-đanh: ngu dốt, ưa xu nịnh, học đòi làm sang.
– Ông dễ dàng bị những người như thợ may lừa mị, lợi dụng và trở thành đáng cười trong mắt người hầu vì Giuôc-đanh ngu dốt chẳng biết gì, chỉ vì thói học đòi làm sang mà bác phó may và tay thợ phụ lợi dụng để kiếm chác. Người ta cười khi thấy ông ngớ ngẩn tưởng rằng phải mặc áo hoa ngược mới là sang trọng. Người ta cười khi thấy ông cứ moi mãi tiền ra để mua lấy mấy cái danh hão.
Câu 4. Lời thoại trong các lớp kịch có gì đáng chú ý?
Trả lời:
– Trong lớp kịch này, Mô-li-e sử dụng hai kiểu ngôn ngữ là ngôn ngữ trực tiếp của nhân vật và ngôn ngữ kể chuyện của tác giả.
– Ngôn ngữ trực tiếp có khi là lời đối thoại giữa các nhân vật với nhau. Cũng có khỉ là lời độc thoại như đoạn Giuốc-đanh tự nói với mình. Đoạn kể về cảnh bác phó may và bọn thợ phụ mặc lễ phục cho Giuốc-đanh là ngôn ngữ kể chuyện. Trong kịch nói thì đối thoại là ngôn ngữ chính, qua đó làm nổi bật tính cách nhân vật.
Câu 5. Xoay quanh sự việc mặc trang phục của ông Giuốc-đanh, em hãy chỉ ra những nét tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật.
Trả lời:
– Những nét tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật: Chú thợ phụ quả là có cái mũi rất tinh, đánh hơi được miếng mồi béo bở: kẻ thích nịnh có cả một túi tiền to. Túi tiền ấy kích thích chú nghĩ ra cách khéo léo moi tiền của Giuốc-đanh. Chú tinh khôn leo thang từng nấc một, biết kiềm chế để cho kẻ hám danh kia có thời gian tận hưởng sung sướng, vì cứ sướng là lão lại thưởng tiền. Giuốc-đanh không tiếc tiền vì đang khao khát danh vọng và dù có biết tỏng sự tôn vinh ấy là giả tạo đi chăng nữa thì lão vẫn cứ thích mê. Danh vọng ảo nhưng tiền bỏ ra mua lại là tiền thật. Chú thợ phụ chỉ cần tiền nên chẳng tội gì mà ngưng nịnh hót.
Câu 6. Nêu một vài thủ pháp trào phúng trong đoạn trích.
Trả lời:
– Một vài thủ pháp trào phúng trong đoạn trích: tạo tình huống kịch, dùng điệu bộ gây cười…
Câu 7. Giả sử em được đóng vai ông Giuốc-đanh để diễn đoạn trích này, em sẽ chọn trang phục, thể hiện dáng vẻ, điệu bộ của nhân vật như thế nào?
Trả lời:
– Trang phục: Chọn những trang phục nhã nhặn, phù hợp với hoàn cảnh, lối sống của mình.
– Dáng vẻ điệu bộ: Thuê thầy dạy mình lễ nghi, kiến thức. Răn đe, chỉnh đốn những tên phó may, thợ phụ nhốn nháo, khôn lỏi, chỉ biết nịnh hót, tranh thủ bòn rút tiền của chủ nhân.
Câu 8. Theo em, trong cuộc sống hiện nay còn có những người như ông Giuốc-đanh không? Cho ví dụ.
Trả lời:
– Trong cuộc sống hiện nay còn có rất nhiều người như ông Giuốc-đanh. Đó là những người ưa nịnh, ngu dốt, không biết nhìn nhận lại bản thân…
III. Viết kết nối với đọc.
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về chi tiết phó may may áo ngược hoa trong đoạn trích.
Đoạn văn tham khảo:
Chi tiết phó máy may áo ngược hoa trong đoạn trích trên là đoạn có kịch tính cao. Điều đáng buồn cười thứ nhất là lễ phục của Giuốc-đanh được may bằng thứ vải chỉ để dùng may váy áo cho phụ nữ hoặc trẻ con. Điều đáng buồn cười thứ hai là vải hoa thì đương nhiên phải may bông hoa hướng lên trên, nhưng bác phó chẳng biết là do vụng hay do cố tình biến Giuốc-đanh thành trò cười cho thiên hạ nên đã may hoa chúc xuống phía dưới. Giuốc-đanh phát hiện ra điều đó nhưng chỉ cần bác phó may bịa ra chuyện những người quý phải đều mặc như thế này cả là lão chấp nhận ngay. Sau đó, Giuốc-đanh tiếp tục phát hiện ra bác phó may ăn bớt vải của mình khi may bộ lễ phục trước nên lấy lại thế chủ động và trách bác ta. Bác phó may chống đỡ khéo léo: Chẳng là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã gạn lại một áo để mặc và gỡ thế bí bằng cách hỏi Giuốc-đanh có muốn mặc thử bộ lễ phục mới không. Bác phó may tinh quái láu lỉnh đã đánh trúng tâm lí Giuốc-đanh đang nôn nóng muốn thành “quý tộc” để phớt lờ chuyện ăn bớt vải của mình.
3. Bài phân tích 'Trưởng giả học làm sang' (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 6
Đề cương phân tích 'Trưởng giả học làm sang'
a, Mở đầu
Giới thiệu về tác giả và tác phẩm
b, Nội dung chính
Phân tích các yếu tố bi hài, kỳ quặc của nhân vật trong vở kịch qua hai phần:
- Phần 1: Guốc-đanh và bác phó máy
- Phần 2: Guốc-đanh và nhóm thợ phụ
c, Kết luận
- Đánh giá giá trị nội dung và nghệ thuật của vở kịch.
- Cảm nhận cá nhân về bức tranh xã hội Pháp với những con người ngốc nghếch, kỳ cục và tham lam.
Phân tích 'Trưởng giả học làm sang'
'Trưởng giả học làm sang' là một vở kịch nổi tiếng của Mỹ. Vở kịch do Mô-li-e viết thành công, phản ánh rõ nét bức tranh xã hội Pháp thế kỷ XVII và mang đến tiếng cười châm biếm với những tên trọc phú đua đòi làm quý tộc và những quý tộc tham lam, xảo trá.
Vở kịch xoay quanh nhân vật Guốc-đanh với hai phần, phần một là Guốc-đanh và bác phó máy, phần hai là Guốc-đanh và nhóm thợ phụ. Guốc-đanh là một tư sản đang học đòi, bày đặt mọi thứ kỳ cục với mong muốn trở thành quý tộc. Ông không chỉ sắm sửa quần áo giống quý tộc mà còn mời thầy dạy múa, thanh nhạc và học kiếm thuật. Ông tổ chức cả buổi hòa nhạc sang trọng và yêu cầu bác phó may thiết kế những bộ lễ phục lộng lẫy. Khi bác phó may mang đến bộ lễ phục ngược, Guốc-đanh tức giận nhưng khi nghe bác phó nịnh hót rằng quý tộc mặc như vậy, ông lại tỏ vẻ hài lòng. Mô-li-e đã khắc họa rõ sự đối lập giữa khát khao trở thành quý tộc với trí óc hợm hĩnh của Guốc-đanh. Sự khôn lỏi của bác phó may càng làm nổi bật bản chất giả dối, đua đòi của ông.
Vở kịch bắt đầu với sự tức tối của Guốc-đanh khi bác phó may cho ông đôi tất quá chật. Nhưng bác phó nhanh nhảu đáp rằng: “Rồi nó sẽ dãn ra và vừa hơn thôi”, lý do này khiến Guốc-đanh hài lòng. Khi Guốc-đanh phàn nàn về đôi giày không vừa, bác phó lại khen bộ lễ phục mình may là đẹp nhất và thách thức các thợ may khác. Lời nịnh nọt của bác phó khiến Guốc-đanh vui mừng, ông coi đó là bộ lễ phục “đẹp nhất triều đình”.
Điểm nhấn hài hước nhất là cuộc tranh luận giữa Guốc-đanh và bác phó may về hoa văn. Khi thấy hoa may ngược, Guốc-đanh hỏi: “Tại sao hoa lại ngược như vậy?”. Bác phó trả lời rằng quý tộc đều mặc như vậy. Guốc-đanh, bị thuyết phục, phải công nhận bộ quần áo là “may tốt”. Đặc biệt khi bác phó đe dọa sẽ sửa lại hoa theo ý ông, Guốc-đanh vội từ chối vì muốn ăn mặc giống quý tộc. Ông tỏ ra hài lòng dù bị bác phó lừa và bị ăn bớt vải.
Trong phần hai của vở kịch, yếu tố bi hài càng rõ nét. Bác phó may gọi Guốc-đanh là “ông lớn” và Guốc-đanh rất thích thú, coi bộ lễ phục quyết định thân phận của mình. Bác phó tiếp tục nịnh hót “Bẩm cụ lớn!” và Guốc-đanh vui vẻ phân phát tiền cho thợ. Mặc dù biết rằng các thợ đang lợi dụng, Guốc-đanh vẫn vui vẻ và ảo tưởng mình đã trở thành quý tộc thật sự. Sự mỉa mai của vở kịch càng trở nên sâu sắc.
Hai phần của vở kịch mặc dù ngắn gọn nhưng đã chứng minh tài năng của Mô-li-e. Ông đã vẽ nên hình ảnh những người đáng bị chỉ trích trong xã hội và dùng tiếng cười như công cụ để chỉ trích sự lố bịch của kẻ trưởng giả và lối sống giả dối của tầng lớp quý tộc Pháp. Từ đó, ông bày tỏ hy vọng thế hệ sau sẽ sống trí thức, hiểu biết và nhân ái.
4. Bài phân tích 'Trưởng giả học làm sang' (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 1
* Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 101 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Hãy chia sẻ những cảm nhận của em về một diễn viên hài hoặc bộ phim, tiểu phẩm, chương trình hài mà em yêu thích.
Trả lời:
- Vai diễn Bắc Đẩu trong chương trình “Táo quân”.
+ Chú không cao lắm, có vóc dáng cân đối, nước da ngăm và gương mặt góc cạnh. Chú là người mộc mạc, giản dị, trên sân khấu chú là người nhiệt tình và chuyên nghiệp còn bên ngoài chú giản dị, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp chú ở những địa điểm bình dân. Em mong rằng chú luôn mạnh khỏe để tiếp tục cống hiến cho nghệ thuật nước nhà.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong văn bản
- Theo dõi: Cách trình bày văn bản kịch bản (chỉ dẫn, lời thoại)
- Chỉ dẫn: nêu rõ các hồi chương cụ thể.
- Văn bản trình bày dưới dạng lời thoại.
- Theo dõi: Chi tiết thợ may may ngược áo hoa
Phó may: Những người quý phái đều mặc áo ngược hoa.
=> Ông Giuốc-đanh là người thích ăn diện, muốn làm sang để tỏ vẻ người quý phái nhưng mê muội, ngu dốt, quê kệch, học đòi làm sang.
- Tưởng tượng: Cảnh ông Giuốc-đanh mặc áo
- Cảnh ông Giuốc-đanh mặc lễ phục: Ông Giuốc- đanh, thợ phụ, bốn tên thợ phụ giúp ông Giuốc đanh mặc lễ phục.
- Theo dõi: Các cách gọi của thợ bạn dành cho ông Giuốc-đanh.
- Cách gọi: ông lớn, cụ lớn, đức ông.
=> Ông Giuốc-đanh: ngu dốt, hám danh, quê kệch, cả tin một cách mù quáng. Bị mọi người lợi dụng mà không biết. Còn tay thợ phụ thì ranh mãnh, khéo nịnh hót để moi tiền.
- Suy luận: Tại sao lời thoại của nhân vật Ni-côn chủ yếu là tiếng cười?
Lời thoại của Ni-côn chủ yếu là tiếng cười bởi vì: Lão Giuốc-đanh trọc phú dốt nát chỉ vì thói học đòi làm sang mà bị bác phó may và chú thợ phụ lợi dụng để kiếm chác. Lão đã khiến Ni- côn bật cười khi thấy lão tin rằng phải mặc áo ngược hoa thì mới là quý phái và cứ moi mãi tiền ra thưởng cho tay thợ phụ để mua lấy mấy cái tên gọi hão huyền.
- Theo dõi: Lời đề nghị của Ni-côn.
Lời đề nghị của Ni-côn: Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
* Sau khi đọc
Nội dung chính: Văn bản là một trong những vở kịch nổi tiếng của nước Mỹ. Vở kịch do Mô-li-e xây dựng thành công phản ánh sinh động và chân thực bức tranh xã hội Pháp thế kỷ XVII và tiếng cười đầy châm biếm với những tên trọc phú đua đòi trở thành quý tộc và những gã quý tộc tham lam, xảo trá.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc
Câu 1 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Trang phục của ông Giuốc-đanh được diễn tả ở những chi tiết nào trong đoạn trích?
Trả lời:
Những chi tiết miêu tả trang phục của ông Giuốc-đanh:
- Đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được.
- Áo bị may ngược hoa.
- Đây là bộ lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kì công tuyệt tác.
- Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ.
Câu 2 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Ở Lớp II, Hồi thứ ba, hành động cười của nhân vật Ni-côn cho biết điều gì về bộ trang phục của ông Giuốc-đanh? Nếu em là nhân vật Ni-côn, em có thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh là đáng cười không? Vì sao?
Trả lời:
- Hành động cười của nhân vật Ni-côn cho thấy trang phục của ông Giuốc- đanh rất lố lăng, bị thợ may lừa bịt một cách trắng trợn như vậy.
- Nếu là nhân vật Ni-côn, em cũng thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh rất đáng cười, vì ông Giuôc-đanh ngu dốt chẳng biết gì, tưởng rằng phải mặc áo hoa ngược mới là sang trọng.
Câu 3 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Ông Giuốc-đanh đặt làm trang phục với mong muốn gì? Hãy chỉ ra nét tính cách nổi bật ở nhân vật và giải thích vì sao ông dễ dàng bị những người như thợ may lừa mị, lợi dụng và trở thành đáng cười trong mắt người hầu.
Trả lời:
- Ông Giuốc - đanh đặt làm trang phục với mong muốn trở thành quý tộc, được bước chân vào giới thượng lưu.
- Nét tính cách của Giuốc-đanh: ngu dốt, ưa xu nịnh, học đòi làm sang.
- Ông dễ dàng bị những người như thợ may lừa mị, lợi dụng và trở thành đáng cười trong mắt người hầu vì Giuôc-đanh ngu dốt chẳng biết gì, chỉ vì thói học đòi làm sang mà bác phó may và tay thợ phụ lợi dụng để kiếm chác. Người ta cười khi thấy ông ngớ ngẩn tưởng rằng phải mặc áo hoa ngược mới là sang trọng. Người ta cười khi thấy ông cứ moi mãi tiền ra để mua lấy mấy cái danh hão.
Câu 4 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Lời thoại trong các lớp kịch có gì đáng chú ý?
Trả lời:
- Trong lớp kịch này, Mô-li-e sử dụng hai kiểu ngôn ngữ là ngôn ngữ trực tiếp của nhân vật và ngôn ngữ kể chuyện của tác giả.
- Ngôn ngữ trực tiếp có khi là lời đối thoại giữa các nhân vật với nhau. Cũng có khỉ là lời độc thoại như đoạn Giuốc-đanh tự nói với mình. Đoạn kể về cảnh bác phó may và bọn thợ phụ mặc lễ phục cho Giuốc-đanh là ngôn ngữ kể chuyện. Trong kịch nói thì đối thoại là ngôn ngữ chính, qua đó làm nổi bật tính cách nhân vật.
Câu 5 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Xoay quanh sự việc mặc trang phục của ông Giuốc-đanh, em hãy chỉ ra những nét tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật.
Trả lời:
- Những nét tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật: Chú thợ phụ quả là có cái mũi rất tinh, đánh hơi được miếng mồi béo bở: kẻ thích nịnh có cả một túi tiền to. Túi tiền ấy kích thích chú nghĩ ra cách khéo léo moi tiền của Giuốc-đanh. Chú tinh khôn leo thang từng nấc một, biết kiềm chế để cho kẻ hám danh kia có thời gian tận hưởng sung sướng, vì cứ sướng là lão lại thưởng tiền. Giuốc-đanh không tiếc tiền vì đang khao khát danh vọng và dù có biết tỏng sự tôn vinh ấy là giả tạo đi chăng nữa thì lão vẫn cứ thích mê. Danh vọng ảo nhưng tiền bỏ ra mua lại là tiền thật. Chú thợ phụ chỉ cần tiền nên chẳng tội gì mà ngưng nịnh hót.
Câu 6 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Nêu một vài thủ pháp trào phúng trong đoạn trích.
Trả lời:
Một vài thủ pháp trào phúng trong đoạn trích: tạo tình huống kịch, dùng điệu bộ gây cười…
Câu 7 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Giả sử em được đóng vai ông Giuốc-đanh để diễn đoạn trích này, em sẽ chọn trang phục, thể hiện dáng vẻ, điệu bộ của nhân vật như thế nào?
Trả lời:
- Trang phục: Chọn những trang phục nhã nhặn, phù hợp với hoàn cảnh, lối sống của mình.
- Dáng vẻ điệu bộ: Thuê thầy dạy mình lễ nghi, kiến thức. Răn đe, chỉnh đốn những tên phó may, thợ phụ nhốn nháo, khôn lỏi, chỉ biết nịnh hót, tranh thủ bòn rút tiền của chủ nhân.
Câu 8 (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Theo em, trong cuộc sống hiện nay còn có những người như ông Giuốc-đanh không? Cho ví dụ.
Trả lời:
Trong cuộc sống hiện nay còn có rất nhiều người như ông Giuốc-đanh. Đó là những người ưa nịnh, ngu dốt, không biết nhìn nhận lại bản thân…
* Viết kết nối với đọc
Bài tập (trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về chi tiết phó may may áo ngược hoa trong đoạn trích.
Đoạn văn tham khảo
Chi tiết phó máy may áo ngược hoa trong đoạn trích trên là đoạn có kịch tính cao. Điều đáng buồn cười thứ nhất là lễ phục của Giuốc-đanh được may bằng thứ vải chỉ để dùng may váy áo cho phụ nữ hoặc trẻ con. Điều đáng buồn cười thứ hai là vải hoa thì đương nhiên phải may bông hoa hướng lên trên, nhưng bác phó chẳng biết là do vụng hay do cố tình biến Giuốc-đanh thành trò cười cho thiên hạ nên đã may hoa chúc xuống phía dưới. Giuốc-đanh phát hiện ra điều đó nhưng chỉ cần bác phó may bịa ra chuyện những người quý phải đều mặc như thế này cả là lão chấp nhận ngay. Sau đó, Giuốc-đanh tiếp tục phát hiện ra bác phó may ăn bớt vải của mình khi may bộ lễ phục trước nên lấy lại thế chủ động và trách bác ta. Bác phó may chống đỡ khéo léo: Chẳng là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã gạn lại một áo để mặc và gỡ thế bí bằng cách hỏi Giuốc-đanh có muốn mặc thử bộ lễ phục mới không. Bác phó may tinh quái láu lỉnh đã đánh trúng tâm lí Giuốc-đanh đang nôn nóng muốn thành “quý tộc” để phớt lờ chuyện ăn bớt vải của mình.
5. Bài soạn 'Trưởng giả học làm sang' (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu số 2
Trước khi đọc
(trang 101, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Hãy chia sẻ những cảm nhận của em về một diễn viên hài hoặc bộ phim, tiểu phẩm, chương trình mà em yêu thích.
Phương pháp giải:
Chia sẻ những cảm nhận của em về một diễn viên hài hoặc bộ phi, tiểu phẩm, chương trình mà em yêu thích.
Lời giải chi tiết:
Em được biết đến bác Công Lý qua vai diễn Bắc Đẩu trong chương trình Gặp nhau cuối năm của VTV. Ngay từ lần đầu tiên, em đã hết sức ấn tượng với nét diễn tự nhiên và duyên dáng của bác.
Bác Công Lý không cao lắm, có vóc dáng cân đối, khỏe mạnh. Với nước da ngăm và khuôn mặt góc cạnh, trông bác ấy rất nam tính. Con người của bác rất mộc mạc và giản dị. Ở bên ngoài sân khấu, thật dễ dàng gặp bác ăn và đi chơi ở những địa điểm bình dân. Tuy rất nổi tiếng, nhưng bác Lý rất thân thiện với mọi người.
Suốt bao năm làm nghề, ngoài phim hài, nghệ sĩ Công Lý cũng tham gia đóng nhiều bộ phim chính kịch hay và nổi tiếng. Lúc nào bác cũng tận tâm với nghề, nói không với các scandal. Chính vì vậy, em luôn yêu quý và ngưỡng mộ bác.
Em mong rằng, bác Công Lý sẽ tiếp tục cống hiến cho nghệ thuật nước ta. Em sẽ mãi là fan hâm mộ trung thành của bác ấy.
Đọc văn bản
(trang 104, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tại sao lời thoại của nhân vật Ni-côn chủ yếu là tiếng cười?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Lý do lời thoại của nhân vật Ni-côn chủ yếu là tiếng cười: Lão Giuốc-đanh trọc phú dốt nát chỉ vì thói học đòi làm sang mà bị bác phó may và chú thợ phụ lợi dụng để kiếm chác. Lão đã khiến Ni- côn bật cười khi thấy lão tin rằng phải mặc áo ngược hoa thì mới là quý phái và cứ moi mãi tiền ra thưởng cho tay thợ phụ để mua lấy mấy cái tên gọi hão huyền.
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Trang phục của ông Giuốc-đanh được diễn tả ở những chi tiết nào trong đoạn trích?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Trang phục của ông Giuốc-đanh được diễn tả ở những chi tiết:
- Đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được.
- Áo bị may ngược hoa.
- Đây là bộ lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kỳ công tuyệt tác.
- Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ở Lớp II, Hồi thứ ba, hành động cười của nhân vật Ni-côn cho biết điều gì về bộ trang phục của ông Giuốc-đanh? Nếu em là nhân vật Ni-côn, em có thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh là đáng cười không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Hành động cười của nhân vật Ni-côn cho thấy trang phục của ông Giuốc- đanh rất lố lăng, bị thợ may lừa bịt một cách trắng trợn như vậy. Nếu em là nhân vật Ni-côn, em có thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh là đáng cười. Lý do:
Giuốc-đanh bực mình lắm nhưng khi nghe bác phó may nói quý tộc thường mặc thế thì ông lại thôi, vì cốt sao ông mặc cho giống một quý tộc là được. Chỉ cần có thế bác phó may không cần may lại mà lại còn được khen là may được đấy. Tất cả mọi thứ được qua loa khi bộ áo khen là giống quý tộc kể cả chuyện ăn bớt vải cũng không đáng quan tâm nữa.Điều đáng buồn cười thứ hai là vải hoa thì đương nhiên phải may bông hoa hướng lên trên, nhưng bác phó chẳng biết là do vụng hay do cố tình biến Giuốc-đanh thành trò cười cho thiên hạ nên đã may hoa chúc xuống phía dưới.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ông Giuốc-đanh đặt làm trang phục với mong muốn gì? Hãy chỉ ra nét tính cách nổi bật ở nhân vật và giải thích vì sao ông dễ dàng bị những người thợ may lừa mị, lợi dụng và trở thành đáng cười trong mắt người hầu.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Ông Giuốc - đanh đặt làm trang phục với mong muốn trở thành quý tộc, được bước chân vào giới thượng lưu.
- Ở cảnh đầu của lớp kịch, tính cách ngu dốt, ngu muội của Giuốc-đanh thể hiện trong cuộc đối thoại với bác phó may.
- Tính cách trưởng giả học đòi làm sang của ông Giuốc-đanh tiếp tục được bộc lộ. Lần này đến lượt tay thợ phụ lợi dụng ông ta.
- Ông dễ dàng bị thợ may lừa mị, lợi dụng và trở thành đáng cười trong mắt người hầu bởi ông hám danh đến mức lóa mắt, mù quáng, mê muội, không nhận ra được thật giả, thích những lời tâng bốc, tự huyễn hoặc về mình
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Lời thoại trong các lớp kịch có gì đáng chú ý?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Điều đáng chú ý của lời thoại trong các lớp kịch: sự đối nghịch, biểu hiện ở sự không tương xứng giữa tên gọi và thực chất sự việc (bít tất chật, giày chật, áo hoa ngược >< thợ tài nhất thiên hạ; áo hoa >< bộ lễ phục đẹp nhất triều đình; cởi tuột quần cộc, lột áo ngắn, mặc theo nhịp nhạc >< cách thức mặc của những nhà quý phái); sự tranh luận của ông Giuốc-đanh với phó may (ông Giuốc-đanh phát hiện lỗi của trang phục >< phó may biện hộ => ông Giuốc-đanh thỏa hiệp); ngữ điệu và lời lẽ của ông chủ với đầy tớ (quát mắng >< cười vào mặt chủ). Bên cạnh đó, lời thoại hướng đến tính khẩu ngữ, ngôn ngữ thông dụng, bình dân thể hiện ở những từ cảm thán, từ tượng thanh, hô ngữ, câu hỏi, câu trả lời, thoại bỏ lửng…
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xoay quanh sự việc ông Giuốc-đanh mặc trang phục, em hãy chỉ ra những nét tương phản trong hành động của nhân vật này và các nhân vật khác.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để trả lời
Lời giải chi tiết:
Những nét tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật khác xoay quanh sự việc ông Giuốc-đanh mặc trang phục:
- Ông Giuốc-đanh với phó may: chỉ ra những bất cập của trang phục, thỏa hiệp với thợ may >< phản đối, biện hộ, ve vuốt, lúc tiến lúc lùi
- Ông Giuốc-đanh với thợ bạn: gọi ông Giuốc-đanh bằng các danh xưng quý tộc (lừa mị bằng danh ảo) >< đắc ý, cho tiền (mất tiền thật)
- Ông Giuốc-đanh với Ni-côn: sai bảo, quát mắng, dọa đánh >< cười, xin được cười
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nêu một vài thủ pháp trào phúng trong đoạn trích.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Một số thủ pháp trào phúng được sử dụng trong đoạn trích: đối nghịch, phóng đại, tăng tiến, nghi lễ kì cục, thoại bỏ lửng.
- Thủ pháp đối nghịch: biểu hiện ở sự không tương xứng giữa tên gọi và thực chất sự việc
- Thủ pháp tăng tiến: nhóm thợ bạn sử dụng các danh xưng tăng dần cấp độ quý phái, theo đó, ông Giuốc-đanh ban tiền không tiếc tay, nhấn mạnh sự mỉa mai đối với kẻ trưởng giả tưởng rằng danh xưng và trang phục đã là đủ để mình thành quý tộc
- Sử dụng nghi lễ kì cục: nghi lễ mặc lễ phục cho ông Giuốc-đanh không theo quy tắc và chuẩn mực nào
- Thoại bỏ lửng: loài thoại của ông Giuốc-đanh bị bỏ dở do Ni-côn ngắt lời ông chủ bằng tiếng cười hoặc lời xin được cười
Sau khi đọc 7
Câu 7 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Giả sử em được đóng vai ông Giuốc-đanh để diễn đoạn trích này, em sẽ chọn trang phục, thể hiện dáng vẻ, điệu bộ của nhân vật như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và đặt mình vào vị trí nhân vật để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Giả sử em được đóng vai ông Giuốc-đanh để diễn đoạn trích này, em sẽ chọn trang phục mặc áo khoác, áo gi-lê, quần ống túm. Áo gi-lê được trang trí nhiều nhất với họa tiết thêu và hoa văn trên vải. Loại ren đăng-ten jabot vẫn tiếp tục được sử dụng để viền cổ áo. Quần ống túm (breeches) thường dừng lại ở đầu gối, với tất trắng đi bên dưới và gót giày bản vuông lớn. Áo khoác được mặc ôm hơn và không phồng ra như váy ở thời kỳ baroque. Mũ tricorne trở nên phổ biến trong thời gian này, thường viền với bím tóc và trang trí bằng lông đà điểu. Tóc giả cũng được sử dụng và thường là màu trắng. Kiểu tóc cadogan của nam giới phát triển và trở nên phổ biến trong giai đoạn này với tóc được cuộn ngang trên tai. Tầng lớp quý tộc Pháp mặc quần áo đặc biệt xa hoa và thường được gọi là “Macaroni”.
Sau khi đọc 8
Câu 8 (trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, trong cuộc sống hiện nay còn có những người như ông Giuốc-đanh không? Cho ví dụ.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và dựa vào hiểu biết thực tế để trả lời
Lời giải chi tiết:
Trong cuộc sống hiện nay còn có rất nhiều người như ông Giuốc- đanh bởi thói học đòi làm sang, bên ngoài diêm dúa nhưng bên trong rỗng không ít hiểu biết.
Sau khi đọc Viết
(trang 106, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về chi tiết phó may may áo ngược hoa trong đoạn trích trên.
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung văn bản đã được học để viết đoạn văn trình bày suy nghĩ của em.
Lời giải chi tiết:
Chi tiết phó may may áo ngược hoa trong đoạn trích trên là đoạn có kịch tính cao. Bác phó may đang ở thế bị động (bị Giuốc- đanh phát hiện là may ngược hoa), đột ngột chuyển sang thế chủ động, tấn công đối phương bằng hai đề nghị liên tiếp: Nếu ngài muốn thì tôi sẽ xin may hoa xuôi lại thôi mà và Xin ngài cứ việc bảo. Thế là Giuốc-đanh sợ, cứ lùi mãi. Lão ta sợ là phải vì nếu bác phó nổi cơn tự ái may hoa lại cho đúng hướng thì còn gì là quý tộc nữa? Cho nên lão vội hỏi bác phó may rằng liệu bộ lễ phục lão mặc có vừa vặn không. Điều đáng buồn cười thứ nhất là lễ phục của giai cấp quý tộc châu Âu trước kia thường được may bằng loại vải tốt, đắt tiền, màu đen. Còn bác phó lại may lễ phục cho Giuốc-đanh bằng vải hoa, thứ vải chỉ để dùng may váy áo cho phụ nữ hoặc trẻ con. Điều đáng buồn cười thứ hai là vải hoa thì đương nhiên phải may bông hoa hướng lên trên, nhưng bác phó chẳng biết là do vụng hay do cố tình biến Giuốc-đanh thành trò cười cho thiên hạ nên đã may hoa chúc xuống phía dưới. Giuốc-đanh phát hiện ra điều đó nhưng chỉ cần bác phó may bịa ra chuyện những người quý phải đều mặc như thế này cả là lão chấp nhận ngay. Sau đó, Giuốc-đanh tiếp tục phát hiện ra bác phó may ăn bớt vải của mình khi may bộ lễ phục trước nên lấy lại thế chủ động và trách bác ta. Bác phó may chống đỡ khéo léo: Chẳng là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã gạn lại một áo để mặc và gỡ thế bí bằng cách hỏi Giuốc-đanh có muốn mặc thử bộ lễ phục mới không. Bác phó may tinh quái láu lỉnh đã đánh trúng tâm lí Giuốc-đanh đang nôn nóng muốn thành “quý tộc”để phớt lờ chuyện ăn bớt vải của mình.
6. Soạn bài 'Trưởng giả học làm sang' (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức) - phiên bản 3
TRƯỚC KHI ĐỌC
Câu hỏi trang 101 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Hãy chia sẻ những cảm nhận của em về một diễn viên hài hoặc bộ phim, tiểu phẩm, chương trình hài mà em yêu thích.
Trả lời
Chương trình “Táo quân”
Táo Quân tập trung vào phản ánh, thảo luận, đả kích những vấn đề nóng bỏng, nổi cộm diễn ra thuộc các lĩnh vực đời sống xã hội một cách hài hước, được thể hiện trong buổi chầu cuối năm, khi các Táo sẽ báo cáo với Ngọc Hoàng về những việc đã làm suốt một năm qua. Táo Quân cũng là sự kết hợp của nhiều loại hình nghệ thuật như tấu nói, hài kịch, dân ca cải lương, chèo, ca trù và nhạc chế.
ĐỌC VĂN BẢN
Gợi ý trả lời câu hỏi trong quá trình đọc văn bản để soạn bài Trưởng giả học làm sang lớp 8 KNTT đầy đủ nhất.
Theo dõi: Cách trình bày văn bản kịch bản (chỉ dẫn, lời thoại)
Trả lời
Văn bản trình bày dưới dạng lời thoại.
Theo dõi: Chi tiết thợ may may áo ngược hoa
Trả lời
Phó may: Những người quý phái đều mặc áo ngược hoa.
=> Ông Giuốc-đanh là người thích ăn diện, muốn làm sang để tỏ vẻ người quý phái nhưng mê muội, ngu dốt, quê kệch, học đòi làm sang.
Tưởng tượng: Cảnh ông Giuốc-đanh mặc áo
Trả lời
Cảnh ông Giuốc-đanh mặc lễ phục:
Ông Giuốc- đanh, thợ phụ, bốn tên thợ phụ giúp ông Giuốc đanh mặc lễ phục.
Theo dõi: Các cách gọi của thợ bạn dành cho ông Giuốc-đanh.
- Cách gọi: ông lớn, cụ lớn, đức ông.
=> Ông Giuốc-Đanh Ông Giuốc-đanh: ngu dốt, hám danh, quê kệch, cả tin một cách mù quáng. Bị mọi người lợi dụng mà không biết. Còn tay thợ phụ thì ranh mãnh, khéo nịnh hót để moi tiền.
Suy luận: Tại sao lời thoại của nhân vật Ni-côn chủ yếu là tiếng cười?
Trả lời
Lời thoại của Ni-côn chủ yếu là tiếng cười bởi vì: Lão Giuốc-đanh trọc phú dốt nát chỉ vì thói học đòi làm sang mà bị bác phó may và chú thợ phụ lợi dụng để kiếm chác. Lão đã khiến Ni- côn bật cười khi thấy lão tin rằng phải mặc áo ngược hoa thì mới là quý phái và cứ moi mãi tiền ra thưởng cho tay thợ phụ để mua lấy mấy cái tên gọi hão huyền.
Theo dõi: Lời đề nghị của Ni-côn.
Trả lời
Lời đề nghị của Ni-côn: Thôi, thưa ông, thà là ông cứ đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hơn. Hí, hí, hí, hí, hí!
SAU KHI ĐỌC
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc trang 106 SGK Ngữ văn 8 tập 1 KNTT để giúp các em soạn bài Trưởng giả học làm sang lớp 8 chi tiết.
Câu 1 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Trang phục của ông Giuốc-đanh được diễn tả ở những chi tiết nào trong đoạn trích?
Trả lời
Những chi tiết miêu tả trang phục của ông Giuốc-đanh:
- Đôi tất lụa chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được.
- Áo bị may ngược hoa.
- Đây là bộ lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen, thật là một kỳ công tuyệt tác.
- Tôi có đem người đến để mặc áo cho ngài theo nhịp điệu, vì những loại áo này phải mặc có nghi lễ.
Câu 2 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Ở Lớp II, Hồi thứ ba, hành động cười của nhân vật Ni-côn cho biết điều gì về bộ trang phục của ông Giuốc-đanh? Nếu em là nhân vật Ni-côn, em có thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh là đáng cười không? Vì sao?
Trả lời
- Phản ứng của Ni-côn cho thấy trang phục của ông Giuốc-đanh rất tức cười. Đến một người hầu như Ni-côn còn nhận ra sự lố lăng của nó mà ông Giuốc-đanh lại không hề tự biết được. Điều này cho thấy sự thấp kém vẽ thẩm mĩ cũng như sự thiếu hiểu biết của nhân vật. Cái hài thường hướng đến những hiện tượng lệch chuẩn. Những tác phẩm hài bao giờ cũng để cho người đọc nhận thấy sự lệch chuẩn đó qua tương quan giữa nhân vật chính với những nhân vật khác. Ở đây, nhân vật Ni-côn đại diện cho thị hiếu có tính chuẩn mực thông thường thời đó để cười nhạo những cái không phù hợp.
Nếu đặt trang phục của ông Giuốc-đanh vào bối cảnh hiện nay, chiếc áo khoác may hoa ngược, đôi bít tất chật,... chưa hẳn đã là đáng cười do thị hiếu thẩm mĩ ngày nay đã thay đổi. Song, đặt vào bối cảnh thời đó, khi đã có những quy chuẩn về lễ phục, thì việc vi phạm nó sẽ bị coi là lố lăng.
- Em thấy rằng bộ trang phục đáng cười do kệch cỡm. Nhưng cũng có thể có HS căn cứ vào thị hiếu thẩm mĩ có tính tự do trong bối cảnh đương đại, trả lời rằng không thấy trang phục đó đáng cười.
Câu 3 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Ông Giuốc-đanh đặt làm trang phục với mong muốn gì? Hãy chỉ ra nét tính cách nổi bật ở nhân vật và giải thích vì sao ông dễ dàng bị những người như thợ may lừa mị, lợi dụng và trở thành đáng cười trong mắt người hầu.
Trả lời
Ông Giuốc-đanh may trang phục theo lỗi quý tộc là có mục đích rõ ràng, đó là ông đang muốn trở thành một quý ông.
Bối cảnh xã hội Pháp thế kỉ XVII, thời điểm đó trang phục phản chiếu địa vị xã hội (có những quy định về trang phục cho giới quý tộc), ông Giuốc-đanh muốn dựa vào trang phục – cái bề ngoài – để được coi là quý tộc cho dù ông thuộc đẳng cấp thấp trong xã hội thời bấy giờ. Ông muốn trưng diện để đi ra phố, khoe với thiên hạ vẽ điều đó. Hành động này thể hiện sự háo danh, sự học đòi ở nhân vật.
Nhân vật kịch thường có tính loại hình, được tô đậm một vài nét tính cách (nhân vật tự sự đầy đặn hơn, tính cách có thể đa dạng hơn và có sự vận động, phát triển). Nhân vật trong hài kịch Mô-li-e thường biểu lộ một thói xấu của con người (nhân vật được nhấn mạnh ở thói xấu đó, song cũng có khi được pha trộn thêm các nét tính cách khác). Ông Giuốc-đanh dễ dàng bị những người thợ may láu cá lừa mị, lợi dụng và trở thành trò cười với người hầu là do ông hám danh đến mức loá mắt, mù quáng, mê muội, không nhận ra được thật giả, thích những lời tâng bốc, tự huyễn hoặc về mình.
Câu 4 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Lời thoại trong các lớp kịch có gì đáng chú ý?
Trả lời
Đặc trưng của lời thoại trong hài kịch nói chung, đó là sự đối nghịch. Ở đoạn trích này, đối nghịch trong thoại biểu hiện ở sự không tương xứng giữa tên gọi và thực chất sự việc (bít tất chật, giày chật, áo hoa ngược >< thợ tài nhất thiên hạ; áo hoa >< bộ lễ phục đẹp nhất triều đình; cởi tuột quần cộc, lột áo ngắn, mặc theo nhịp nhạc >< cách thức mặc của những nhà quý phái); sự tranh luận của ông Giuốc- đanh với phó may (ông Giuốc-đanh phát hiện lỗi của trang phục >< phổ may biện hộ => ông Giuốc-đanh thoả hiệp); ngũ điệu và lời lẽ của ông chủ với đầy tớ (quát mắng >< cười vào mặt chủ).
Lời thoại trong kịch thường đi liền cử chỉ (kịch bản viết để diễn).
“Phó may: Ngài có muốn mặc thử áo không?
Ông Giuốc-đanh: Có, đưa tôi”.
Ngoài ra, lời thoại trong hài kịch thời cổ điển đã hướng đến tinh chất khẩu ngữ, ngôn ngữ thông dụng, bình dân (điều này có lẽ là lí do để giải thích vì sao trong buổi đấu du nhập văn chương kịch nghệ phương Tây vào Việt Nam, hài kịch luôn được dịch và đón nhận trước). Tính chất khẩu ngữ biểu hiện ở những từ ngữ cảm thán, từ tượng thanh, hổ ngữ, câu hỏi, câu trả lời, thoại bỏ lửng...
Câu 5 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Xoay quanh sự việc mặc trang phục của ông Giuốc-đanh, em hãy chỉ ra những nét tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật.
Trả lời
Vấn đề cốt lõi của thể loại kịch, đó là hành động kịch và liền với đó là xung đột kịch. Hành động của nhân vật kịch bao giờ cũng được thúc đẩy bởi ý chí (động cơ). Ông Giuốc-đanh xuất phát từ mục đích muốn được trở thành quý tộc (động cơ) mà có chuỗi hành động như mời thầy dạy múa, nhạc, triết; may và mặc trang phục quý tộc; kết thân với quý tộc; phản đối con gái lấy người không thuộc hàng quý tộc, chấp nhận việc kết hồn của con gái vì tưởng người cầu hôn là hoàng tử;... Ở đoạn trích này, hành động chính là mặc trang phục. Từ hành động chính (xuyên suốt), xuất hiện hàng loạt hành động nhỏ. Các hành động nhỏ phản ánh quan hệ của nhân vật chính với các nhân vật khác:
- Ông Giuốc-đanh với phó may: chỉ ra những bất cập của trang phục, thoả hiệp với thợ may >< phản đối, biện hộ, ve vuốt, lúc tiến lúc lùi.
– Thợ bạn với ông Giuốc-đanh: gọi ông Giuốc-đanh bằng các danh xưng quý tộc (lừa mị bằng danh ảo) >< đắc ý, cho tiền (mất tiền thật).
- Ông Giuốc-đanh với Ni-côn: sai bảo, quát mắng, dọa đánh >< cười, xin được cười.
Từ việc phân tích hành động của các nhân vật đến việc nhận thức xung đột kịch. Xung đột kịch hiện lên ở động cơ mong muốn trở thành quý tộc (háo danh) và sự thiếu hiểu biết, mê muội của ông Giuốc-đanh. Hình thức xung đột ở đây là xung đột giữa khả năng và ý đồ.
Câu 6 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Nêu một vài thủ pháp trào phúng trong đoạn trích.
Trả lời
Một số thủ pháp trào phúng trong đoạn trích: đối nghịch, phóng đại, tăng tiến, nghi lễ kì cục, thoại bỏ lửng, cụ thể:
- Thủ pháp đối nghịch trong cảnh mặc lễ phục của ông Giuốc-đanh.(xem lại phần trả lời câu 5)
- Thủ pháp phóng đại (cường điệu): thực tế ai cũng nhận ra bộ trang phục khôi hài, nhưng tác giả cứ để cho nhân vật Giuốc-đanh chấp nhận để cường điệu độ ngây ngô của nhân vật.
- Thủ pháp tăng tiến: nhóm thợ bạn sử dụng các danh xưng tăng dẫn cấp độ quý phái, theo đó, ông Giuốc-đanh ban tiền không tiếc tay, nhấn mạnh sự mỉa mai đối với kẻ trưởng giả tưởng rằng danh xưng và trang phục đã là đủ để mình thành quý tộc.
- Sử dụng nghi lễ kì cục: nghi lễ mặc lễ phục cho ông Giuốc-đanh không theo quy tắc và chuẩn mực nào.
- Thoại bỏ lửng (đã được nhắc đến ở câu 4, ở cầu này đi vào cụ thể hơn): Lời thoại của ông Giuốc-đanh bị bỏ dở do Ni-côn ngắt lời ông chủ bằng tiếng cười hoặc lời xin được cười (người hầu gái không để ý đến lời sai bảo, chỉ chú ý đến bộ lễ phục của ông Giuốc-đanh).
Câu 7 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Giả sử em được đóng vai ông Giuốc-đanh để diễn đoạn trích này, em sẽ chọn trang phục, thể hiện dáng vẻ, điệu bộ của nhân vật như thế nào?
Trả lời
- Trang phục: Chọn những trang phục nhã nhặn, phù hợp với hoàn cảnh, lối sống của mình.
- Dáng vẻ điệu bộ: Thuê thầy dạy mình lễ nghi, kiến thức. Răn đe, chỉnh đốn những tên phó may, thợ phụ nhốn nháo, khôn lỏi, chỉ biết nịnh hót, tranh thủ bòn rút tiền của chủ nhân.
Chi tiết hơn
Giả sử em được đóng vai ông Giuốc-đanh để diễn đoạn trích này, em sẽ chọn trang phục mặc áo khoác, áo gi-lê, quần ống túm. Áo gi-lê được trang trí nhiều nhất với họa tiết thêu và hoa văn trên vải. Loại ren đăng-ten jabot vẫn tiếp tục được sử dụng để viền cổ áo. Quần ống túm (breeches) thường dừng lại ở đầu gối, với tất trắng đi bên dưới và gót giày bản vuông lớn. Áo khoác được mặc ôm hơn và không phồng ra như váy ở thời kỳ baroque. Mũ tricorne trở nên phổ biến trong thời gian này, thường viền với bím tóc và trang trí bằng lông đà điểu. Tóc giả cũng được sử dụng và thường là màu trắng. Kiểu tóc cadogan của nam giới phát triển và trở nên phổ biến trong giai đoạn này với tóc được cuộn ngang trên tai. Tầng lớp quý tộc Pháp mặc quần áo đặc biệt xa hoa và thường được gọi là “Macaroni”.
Câu 8 trang 106 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Theo em, trong cuộc sống hiện nay còn có những người như ông Giuốc-đanh không? Cho ví dụ.
Trả lời
Trong cuộc sống hiện nay còn có rất nhiều người như ông Giuốc-đanh. Đó là những thích vẻ bề ngoài, ưa xu nịnh, thiếu hiểu biết mà vẫn cố tỏ vẻ trịch thượng.
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về chi tiết phó may may áo ngược hoa trong đoạn trích.
Đoạn văn tham khảo
Trong vở hài kịch Trưởng giả học làm sang chi tiết phó may may áo ngược hoa đã cho thấy ông Giuốc-đanh là một kẻ ngu dốt, ưa nịnh, học đòi làm sang còn tên phó may thì ranh mãnh dùng mánh khóe nịnh hót để moi tiền, điểm huyệt đúng thói học đòi làm sang của ông Giuốc-đanh. Ông Giuốc-đanh trách thì bác phó may lại kêu ông có dặn may xuôi đâu. Giuốc-đanh bực mình lắm nhưng khi nghe bác phó may nói quý tộc thường mặc thế thì ông lại thôi, vì cốt sao ông mặc cho giống một quý tộc là được. Chỉ cần có thế bác phó may không cần may lại mà lại còn được khen là may được đấy. Tất cả mọi thứ được qua loa khi bộ áo khen là giống quý tộc kể cả chuyện ăn bớt vải cũng không đáng quan tâm nữa. Điều đáng buồn cười thứ hai là vải hoa thì đương nhiên phải may bông hoa hướng lên trên, nhưng bác phó chẳng biết là do vụng hay do cố tình biến Giuốc-đanh thành trò cười cho thiên hạ nên đã may hoa chúc xuống phía dưới. Qua đây có thể thấy được nhà viết kịch Mô-li-e thật sự thành công khi xây dựng nhân vật Giuốc-đanh này đồng thời qua đây tác giả phê phán những người ham danh hão, muốn học người ta làm quý tộc trong khi bản thân không biết gì, để cho những nhân vật kia lừa gạt một cách trắng trợn.Vở hài kịch Trưởng giả học làm sang là lời cảnh báo cho những kẻ bị tha hóa về nhân cách, hoang tưởng về mình, ham thích những thứ mình không thể có và không nên có.
KIẾN THỨC VĂN BẢN
TÁC GIẢ
Mô-li-e (1622 – 1673) là một trong những nhà viết hài kịch lớn nhất nước Pháp và thế giới.
Hài kịch Mô-li-e là tiếng cười khoẻ khoắn, yêu đời, vui nhộn mà sâu sắc, thâm trầm. Mỗi nhân vật chính trong hài kịch Mô-li-e là hiện thân của một tính cách nhất định: đạo đức giả, hà tiện, thông thái rởm, học đòi, ảo tưởng...
Những vở hài kịch tiêu biểu của Mô-li-e: Tác-tuýp (1664), Lão hà tiện (1668), Trưởng giả học làm sang (1670), Người bệnh tưởng (1673)...
Tác phẩm
Nội dung chính: Văn bản khắc họa tính cách lố lăng của một tên trưởng giả đã dốt nát còn đòi học làm sang, tạo nên tiếng cười cho đọc giả.
Giá trị nội dung
Trưởng giả học làm sang phê phán thói học đòi, rởm đời, lố bịch của những người giàu có nhưng ít hiểu biết, ham danh vọng hão huyền đến mức loá mắt, không nhận ra được thật hay giả, tốt hay xấu, trở thành kẻ lố bịch và ngu ngốc đến mức bị lợi dụng, cợt nhạo mà vẫn không hết ảo tưởng, mù quáng.
Giá trị nghệ thuật
- Khắc họa tài tình tính cách lố lắng của nhân vật thông qua lời nói, hành động
- Dựng lên lớp hài kịch ngắn, với những mâu thuẫn kịch được thể hiện sinh động, hấp dẫn, gây cười