Top 6 bài soạn truyện Sọ Dừa (Ngữ văn 6) chất lượng

Bố cục

+ Đoạn 1 (Từ đầu ... đặt tên là Sọ Dừa): Câu chuyện về sự ra đời đặc biệt của Sọ Dừa.

+ Đoạn 2 (tiếp ... phòng khi cần đến): Sọ Dừa trở thành một chàng trai đẹp, cưới cô Út và trở thành trạng nguyên.

+ Đoạn 3 (còn lại): Những thử thách và sự đoàn tụ của nhân vật.

Giá trị nội dung

- Truyện kể về một nhân vật mang hình dạng kỳ lạ nhưng cuối cùng vượt qua mọi khó khăn, kết hôn với người đẹp và có cuộc sống hạnh phúc.

- Nâng cao giá trị của sự nhân ái và lòng cảm thông đối với những người gặp khó khăn trong cuộc sống.

Trả lời câu hỏi

Câu 1 (SGK Ngữ văn 6 tập 1 trang 54):

Sự ra đời của Sọ Dừa đặc biệt ở:

   + Quá trình mẹ Sọ Dừa mang thai kỳ lạ: uống nước trong chiếc sọ dừa và sinh ra.

   + Sinh ra với hình dạng lạ: không tay chân, giống quả dừa.

   + Biết nói, biết cười, và thường lăn lộn quanh.

- Dân gian thể hiện sự cảm thông với những người kém may mắn và khác biệt trong xã hội qua câu chuyện này.

Câu 2 (SGK Ngữ văn 6 tập 1 trang 54):

Những điểm nổi bật của Sọ Dừa: tài năng chăn bò, chơi sáo, tình yêu chân thành, và khả năng dự đoán tương lai...

Hình dáng bên ngoài của Sọ Dừa trái ngược hoàn toàn với phẩm chất bên trong của anh.

Câu 3 (SGK Ngữ văn 6 tập 1 trang 54):

Cô Út đồng ý lấy Sọ Dừa vì:

- Tính cách tốt đẹp và cách ứng xử của anh.

- Nhận ra phẩm chất tốt của Sọ Dừa bên trong.

- Yêu thương Sọ Dừa một cách chân thành.

=> Nhân vật cô Út: Hiền hòa, nết na, tốt bụng, yêu thương người khác, thông minh và nhanh nhẹn,...

Câu 4 (SGK Ngữ văn 6 tập 1 trang 54):

- Qua kết thúc câu chuyện, người lao động:

   + Mơ ước thành quả lao động.

   + Mơ ước sự thay đổi vận mệnh.

   + Mơ ước sự công bằng xã hội: người tốt nhận được hạnh phúc, kẻ xấu bị trừng phạt.

   + Mơ ước tình yêu thương đối với những người gặp khó khăn.

Câu 5 (SGK Ngữ văn 6 tập 1 trang 54):

Ý nghĩa của câu chuyện:

   - Tôn vinh phẩm chất tốt đẹp trong mỗi con người.

   - Đề cao lòng nhân ái và tình yêu thương, đặc biệt là đối với người gặp khó khăn.

   - Khẳng định niềm tin vào công bằng xã hội.

   - Niềm tin vào giá trị lao động và sự cố gắng cá nhân.

Luyện tập (SGK Ngữ văn 6 tập 1 trang 54)

Bài 1: (HS đọc thêm và tìm các truyện tương tự như Hoàng tử Ếch, Vua Ếch, Chàng kị sĩ Nhái…)

Bài 2: - HS kể diễn cảm truyện Sọ Dừa, chú ý đến giọng kể và thể hiện cảm xúc của nhân vật.

Tóm tắt

Video hướng dẫn giải

Ngày xưa, có một đôi vợ chồng già hiếm muộn, sống nhờ làm thuê cho nhà phú ông. Một ngày, bà vợ vào rừng hái củi, tình cờ uống nước từ một cái sọ dừa, và về nhà không lâu sau thì sinh ra một đứa bé lạ lùng, không tay không chân, hình dáng giống quả dừa. Thấy đứa trẻ biết nói, bà quyết định nuôi dưỡng và đặt tên cho cậu là Sọ Dừa.

Để đền đáp công lao của mẹ, Sọ Dừa giúp chăn đàn bò cho nhà phú ông. Cậu chăn bò rất khéo, đàn bò trở nên béo khỏe. Ba cô con gái của phú ông lần lượt mang cơm đến cho Sọ Dừa, trong đó chỉ có cô út đối xử tử tế với cậu, còn hai cô chị thì hắt hủi.

Cô út phát hiện sự đáng quý bên trong vẻ ngoài kỳ dị của Sọ Dừa và yêu thương cậu. Sọ Dừa nhờ mẹ đến nhà phú ông để hỏi vợ. Dù phú ông đưa ra nhiều yêu cầu khó khăn, nhưng khi Sọ Dừa đáp ứng đủ, ông đành phải gả cô út cho cậu. Vào ngày cưới, Sọ Dừa hiện nguyên hình là một chàng trai trẻ đẹp, khiến hai cô chị vô cùng ghen tị.

Nhờ chăm chỉ học hành, Sọ Dừa thi đỗ trạng nguyên và được cử đi sứ nước ngoài. Trước khi đi, cậu gửi cho vợ một hòn đá lửa, một con dao, và hai quả trứng gà để phòng khi gặp nguy hiểm.

Trong thời gian Sọ Dừa đi vắng, hai cô chị tìm cách hãm hại cô út bằng cách đẩy cô xuống biển để chiếm chồng. Nhờ có các vật phẩm chồng tặng, cô út thoát chết và được cứu sống khi Sọ Dừa trở về. Hai vợ chồng đoàn tụ và hai cô chị xấu hổ bỏ đi biệt tích.

Trả lời câu 1 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Sọ Dừa ra đời có gì khác thường? Kể về sự ra đời của của Sọ Dừa, nhân dân ta muốn gửi gắm sự quan tâm đến những số phận như thế nào trong xã hội xưa

Lời giải chi tiết:

-    Sọ Dừa ra đời một cách kỳ lạ khi mẹ cậu uống nước từ sọ dừa. Với hình dạng khác thường, dị dạng, cậu sống một cuộc đời không như bao đứa trẻ khác.

-    Sọ Dừa là biểu tượng của những số phận bất hạnh và chịu nhiều thiệt thòi trong xã hội xưa. Nhân dân thể hiện sự quan tâm và thương cảm đến những người kém may mắn, chịu nhiều đau khổ.

Trả lời câu 2 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Sự tài giỏi của Sọ Dừa được miêu tả qua những chi tiết nào? Nhận xét của em về sự đối lập giữa bề ngoài xấu xí với các phẩm chất cao quý bên trong của Sọ Dừa?

Lời giải chi tiết:

-    Sọ Dừa có nhiều tài năng: chăn bò giỏi, thổi sáo hay, tự tin vào khả năng của mình, lo liệu đủ sính lễ để cưới vợ, học hành chăm chỉ, đỗ trạng nguyên và dự đoán chính xác các tình huống. Những phẩm chất này phản ánh sự chăm chỉ, tình yêu thương mẹ, tự tin, sáng tạo, trí tuệ và lòng chung thủy.

-    Sự đối lập giữa vẻ ngoài kỳ dị và các phẩm chất cao quý của Sọ Dừa thể hiện ước mơ về sự công bằng và khẳng định giá trị chân chính của con người. Nhân dân muốn nhấn mạnh rằng giá trị thực sự của con người nằm ở phẩm chất bên trong, không phải ở vẻ bề ngoài.

Trả lời câu 3 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Tại sao cô út lại yêu và đồng ý lấy Sọ Dừa? Em có nhận xét gì về nhân vật cô út?

Lời giải chi tiết:

-   Cô út yêu Sọ Dừa không phải vì sự áp đặt của cha hay giá trị sính lễ, mà vì tình yêu chân thành và lòng thương người. Cô nhận ra Sọ Dừa không xấu như vẻ bề ngoài của cậu.

-   Cô út là người nhân hậu, thông minh, và đầy nghị lực. Cô thể hiện rằng khi có tình yêu thương và sự quan tâm, con người sẽ phát huy hết tiềm năng và được đền đáp xứng đáng.

Trả lời câu 4 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Em có nhận xét gì về kết thúc của truyện? Kết thúc đó thể hiện ước mơ nào của nhân dân?

Lời giải chi tiết:

-   Kết thúc của truyện là một cái kết có hậu, phản ánh ước mơ của nhân dân về việc đổi đời cho những người bất hạnh và mơ ước về sự công bằng trong xã hội. Người tài đức phải được hưởng hạnh phúc, còn những kẻ ác sẽ bị trừng trị.

Trả lời câu 5 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Nêu ý nghĩ chính của truyện Sọ Dừa?

Lời giải chi tiết:

-   Truyện đề cao giá trị thực sự của con người và lòng nhân ái đối với người bất hạnh. Nhấn mạnh rằng phẩm chất bên trong là giá trị quan trọng nhất của con người.

-   Sức mạnh của tinh thần lạc quan có thể vượt qua mọi khó khăn, và ước mơ về sự công bằng xã hội là chân chính.

LUYỆN TẬP

Các truyện gần giống truyện Sọ Dừa:

1. Lấy vợ Cóc

Ngày xưa, có hai vợ chồng nông dân hiếm muộn, cầu khấn mãi mới có thai, nhưng khi sinh ra lại là một con cóc. Mặc dù cóc biết nói, nhưng hình thù sần sùi khiến cha mẹ thất vọng. Cóc khuyên cha mẹ đừng lo lắng và bắt đầu giúp đỡ công việc nhà. Một hôm, cóc gặp các thư sinh đi qua ruộng và bảo họ tránh để không làm hại lúa. Một thư sinh cảm mến và muốn hỏi cóc làm vợ.

Cha mẹ thư sinh ban đầu không đồng ý, nhưng vì con trai nhất quyết, họ đành đồng ý. Ngày cưới, mọi người cười châm chọc khi thấy cô dâu là cóc. Nhưng cóc chăm sóc chồng và công việc nhà rất chu đáo. Thư sinh hi vọng cóc sẽ trở thành người đẹp, nhưng không thấy sự thay đổi nào. Cuối cùng, cóc hóa thành người xinh đẹp và sống hạnh phúc bên chồng sau khi chồng làm theo lời dặn của cóc.

2. Lấy chồng Dê

Ngày xưa, một cặp vợ chồng hiếm hoi cầu khấn mãi mới có một con, nhưng sinh ra lại là một con dê. Dê chăm sóc mẹ và làm việc nhà tốt. Khi dê yêu cầu mẹ dạm hỏi một cô gái cho mình, mẹ dê đã phải chấp nhận dù rất ngần ngại. Phú ông yêu cầu sính lễ rất cao, nhưng dê đã dùng phép thuật để đáp ứng yêu cầu đó. Ngày cưới, cô gái út phát hiện chồng mình là một chàng trai đẹp và sống hạnh phúc bên dê. Hai người chị của cô út không còn ghen tị và gặp kết cục xấu.

Trả lời câu 1 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Sọ Dừa có điểm gì đặc biệt trong sự ra đời của mình? Kể lại sự ra đời của Sọ Dừa cho thấy điều gì và thể hiện sự quan tâm của nhân dân đối với những số phận như thế nào trong xã hội xưa?

- Bà mẹ vào rừng hái củi, khát nước, đã uống hết nước mưa trong một cái sọ dừa và thụ thai, sau đó sinh ra Sọ Dừa.

- Sọ Dừa khác thường, không có tay chân, chỉ là một cái sọ dừa lăn lốc trong nhà và không thể làm việc gì.

- Nhân dân muốn thể hiện sự cảm thông và quan tâm đến những số phận thấp kém, đau khổ và bị thiệt thòi trong xã hội.

Trả lời câu 2 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Sự tài năng của Sọ Dừa được thể hiện qua những chi tiết nào? Em nhận xét gì về mối quan hệ giữa hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong của nhân vật?

* Các biểu hiện tài năng của Sọ Dừa:

-Chăn bò giỏi

- Thổi sáo rất hay

- Sắm đầy đủ sính lễ cưới vợ

- Thi đỗ trạng nguyên

- Có khả năng dự đoán.

* Sự tương phản giữa hình dạng bên ngoài dị dạng và phẩm chất bên trong đẹp đẽ thể hiện ước mơ của nhân dân về sự đổi đời và khẳng định giá trị thực sự của con người, đó là giá trị tinh thần bên trong.

Trả lời câu 3 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Tại sao cô út lại đồng ý kết hôn với Sọ Dừa? Em có nhận xét gì về nhân vật cô út?

- Cô út đồng ý lấy Sọ Dừa không phải vì ý muốn của cha hay nhường nhịn hai chị, mà bởi vì cô thật sự yêu Sọ Dừa. Đó là tình yêu và lòng nhân ái, giúp cô nhận ra Sọ Dừa không xấu xí như vẻ bề ngoài.

- Nhận xét về cô út: Cô út là người nhân hậu, yêu thương, thông minh, biết chia sẻ và rất kiên cường.

Trả lời câu 4 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Trong câu chuyện, dù Sọ Dừa có hình dạng xấu xí nhưng cuối cùng đã từ bỏ hình dạng đó và sống hạnh phúc cùng cô út, trong khi hai chị phải rời bỏ nhà cửa. Qua kết cục này, người lao động mong ước điều gì?

Kết cục của câu chuyện cho thấy người lao động mơ ước rằng những người chịu đựng đau khổ, thiệt thòi sẽ có cơ hội thay đổi số phận, ước mơ về sự công bằng xã hội. Những người sống hiền lành sẽ hạnh phúc và những kẻ tham lam, độc ác sẽ bị trừng phạt thích đáng.

Trả lời câu 5 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Những ý nghĩa chính của câu chuyện “Sọ Dừa” là gì?

- Câu chuyện nhấn mạnh giá trị thực sự, vẻ đẹp bên trong của con người.

- Đề cao lòng nhân ái với những người bất hạnh. Có lòng nhân ái sẽ dẫn đến cuộc sống hạnh phúc.

- Thể hiện ước mơ và niềm tin mạnh mẽ vào một cuộc sống công bằng và tốt đẹp.

Bố cục:

- Đoạn 1 (Từ đầu đến phần đặt tên là Sọ Dừa): Sự xuất hiện của Sọ Dừa.

- Đoạn 2 (tiếp theo đến phần phòng khi cần): Sọ Dừa cưới cô út, trở về hình dáng đẹp đẽ và thi đỗ trạng nguyên.

- Đoạn 3 (phần còn lại): Những biến cố và sự đoàn tụ vợ chồng.

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Sự ra đời của Sọ Dừa có điểm khác biệt ở:

- Sự mang thai kỳ lạ của mẹ: uống nước từ chiếc sọ dừa và sinh con

- Hình dạng khi sinh ra bất thường, dị dạng: không tay, không chân, tròn như quả dừa

- Hoạt động: biết nói, biết cười, suốt ngày chỉ lăn lông lốc, không làm gì được

⇒ Kể về sự ra đời của Sọ Dừa, dân gian thể hiện sự đồng cảm với những số phận thấp kém, xấu xí trong xã hội

Câu 2 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Những chi tiết chứng tỏ sự tài giỏi của Sọ Dừa:

     + Chăn bò rất giỏi

     + Thổi sáo rất hay

     + Yêu thương chân thành (thuyết phục mẹ hỏi cưới con gái phú ông)

     + Có khả năng dự đoán tương lai chính xác (dặn dò vợ trước khi thi)

- Hình dáng bên ngoài của Sọ Dừa xấu xí, đối lập với phẩm chất bên trong.

⇒ Sự đối lập này khẳng định giá trị thực sự của con người nằm ở nhân cách bên trong. Đó cũng là ước mơ về hạnh phúc, công bằng của người xưa.

Câu 3 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Cô út đồng ý lấy Sọ Dừa vì:

- Cô út là người duy nhất thấy được bản chất tốt đẹp của Sọ Dừa

- Cô út yêu Sọ Dừa chân thành: “mang của ngon vật lạ giấu đưa cho chàng”

Nhân vật:

- Hiền lành, yêu thương người, đối xử tử tế với Sọ Dừa

- Thông minh, xử lý tình huống kịp thời để thoát nạn (thoát chết khi bị cá nuốt)

- Người thành thật, nết na

⇒ Nhân vật cô út (con gái phú ông) là biểu tượng của tình yêu thương, thể hiện ước mơ về triết lý “ở hiền gặp lành”

Câu 4 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Những ước mơ của người lao động thể hiện qua truyện:

- Ước mơ về thành quả lao động: có lao động mới có hạnh phúc

- Mơ về sự đổi đời: Sọ Dừa từ nhân vật xấu xí, thấp kém trở thành người khôi ngô, tài giỏi và được hạnh phúc

- Ước mơ về sự công bằng trong xã hội:

     + Người thông minh, tài giỏi, chân thành được hưởng hạnh phúc

     + Kẻ ác độc, tham lam, dối trá sẽ bị trừng trị thích đáng.

Câu 5 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Ý nghĩa chính của truyện Sọ Dừa:

- Truyện nhấn mạnh giá trị thực sự, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người. Truyện dạy chúng ta khi đánh giá một người: cần xem xét toàn diện, không chỉ nhìn bề ngoài

- Truyện tôn vinh lòng nhân ái, sự yêu thương và hỗ trợ lẫn nhau.

- Truyện khẳng định niềm tin vào sự công bằng, giá trị của lao động và nỗ lực

Luyện tập

Bài 1 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Các câu chuyện khác cùng mô típ với truyện Sọ Dừa:

     + Chàng Chuối, Người lấy Cóc, Hoàng tử ếch, Nàng tiên khỉ, Chàng Rùa

Bài 2 (trang 54 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Kể truyện Sọ Dừa với cảm xúc:

- Giọng van xin của Sọ Dừa

- Giọng than thở của mẹ

- Giọng mỉa mai của phú ông

- Giọng đổ lỗi của phú ông

Khái quát chung

1. Khái niệm về Truyện cổ tích

- Là thể loại truyện dân gian, thường chứa đựng yếu tố kỳ ảo.

- Thể hiện những ước mơ và niềm tin của người dân về sự chiến thắng cái ác.

- Nhân vật trong truyện cổ tích thường là những người có hoàn cảnh khó khăn (mồ côi, lao động, xấu xí...) và các nhân vật dũng cảm, tài năng đặc biệt.

2. Phân loại truyện cổ tích

- Có ba loại chính:

     + Truyện cổ tích về động vật → nhân vật chính là các con vật.

     + Truyện cổ tích thần kỳ → chứa nhiều yếu tố tưởng tượng thần thoại.

     + Truyện cổ tích sinh hoạt.

Bố cục

- Phần 1: (Từ đầu đến phần đặt tên là Sọ Dừa): Sự xuất hiện của Sọ Dừa.

- Phần 2: (tiếp theo đến phần phòng khi cần): Sọ Dừa cưới cô út, trở về hình dạng đẹp đẽ và thi đỗ trạng nguyên.

- Phần 3: (phần còn lại): Những biến cố và sự đoàn tụ của hai vợ chồng.

Tóm tắt

     Có một cặp vợ chồng nghèo phải làm thuê cho nhà phú ông và gặp khó khăn trong việc có con cái. Một lần, bà vợ uống nước từ quả dừa, sau đó mang thai và sinh ra một đứa bé kỳ lạ, không tay chân, tròn như quả dừa. Dù định bỏ đi, nhưng vì sự cầu xin của đứa bé, bà vợ giữ lại và đặt tên là Sọ Dừa.

     Khi lớn lên, Sọ Dừa thay mẹ chăn bò. Các cô con gái của phú ông thay nhau mang cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị thì kiêu ngạo, chỉ có cô út là đối xử tử tế với Sọ Dừa.

     Một ngày, cô út nhận ra phẩm chất tốt đẹp của Sọ Dừa và yêu thương chàng. Sọ Dừa nhờ mẹ hỏi cưới. Dù phải chịu thách cưới lớn, Sọ Dừa vẫn hoàn thành và trở về với hình dạng một chàng trai đẹp để đón cô út, khiến hai cô chị ghen tỵ.

     Sọ Dừa thi đỗ trạng nguyên và được vua cử đi sứ. Trước khi đi, chàng tặng vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả trứng gà để phòng hiểm họa. Trong thời gian Sọ Dừa vắng mặt, hai người chị đã hãm hại cô út, đẩy cô xuống biển để chiếm chồng. Nhờ những vật phẩm chồng để lại, cô út sống sót và được cứu. Hai vợ chồng đoàn tụ, hai cô chị xấu hổ bỏ nhà đi biệt xứ.

Soạn bài

Câu 1 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

Sự xuất hiện kỳ lạ của Sọ Dừa.

- Bà mẹ uống nước từ Sọ Dừa rồi mang thai.

- Hình dạng: không tay chân, chỉ lăn lông lốc → hình dáng kỳ lạ.

- Kể về sự ra đời của Sọ Dừa nhằm thể hiện sự đồng cảm với những người kém may mắn, có hoàn cảnh thấp kém trong xã hội.

Câu 2 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Những biểu hiện tài năng của Sọ Dừa:

     + Chăn bò giỏi

     + Thổi sáo hay

     + Tự tin (thuyết phục mẹ hỏi cưới)

     + Đỗ trạng nguyên → thông minh.

     + Có khả năng dự đoán chính xác (tiên tri tương lai).

- Ngoại hình dị dạng đối lập với phẩm chất đẹp của Sọ Dừa ⇒ khẳng định giá trị bản chất chân chính và ước mơ về sự đổi đời của người xưa.

Câu 3 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

a.- Cô út đồng ý lấy Sọ Dừa vì nhận ra những phẩm chất tốt đẹp của Sọ Dừa (thổi sáo hay, thông minh, tài giỏi) và yêu thương chàng chân thành.

Nhân vật cô út:

     + Yêu thương người khác.

     + Thông minh (xử lý tình huống nhanh chóng khi gặp nguy hiểm).

⇒ Đây là con người của tình yêu thương, từ tình yêu đi đến hạnh phúc và đáng được hưởng hạnh phúc.

Câu 4 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

Qua câu chuyện, ta thấy ước mơ của người lao động:

     + Ước mơ về sự thay đổi vận mệnh: Từ thấp kém trở thành tài giỏi và được hưởng hạnh phúc.

     + Ước mơ về sự công bằng: Sự chiến thắng của cái thiện trước cái ác.

Câu 5 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Ý nghĩa của truyện Sọ Dừa:

     + Đề cao giá trị chân chính của con người.

     + Tôn vinh lòng nhân ái giữa con người với con người.

Luyện tập

Bài 1 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Một số truyện tương tự: Hoàng tử ếch, chàng kị sĩ Nhái, nàng công chúa Ếch...

Bài 2 (trang 54 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Kể truyện Sọ Dừa với cảm xúc:

     + Giọng van xin của Sọ Dừa khi trò chuyện với mẹ.

     + Giọng than vãn của mẹ.

     + Giọng thuyết phục của Sọ Dừa.

     + Giọng mỉa mai của phú ông.

Bố cục:

   - Đoạn 1 (Từ đầu ... đặt tên cho nó là Sọ Dừa): Sự ra đời kỳ lạ của Sọ Dừa.

   - Đoạn 2 (tiếp ... phòng khi dùng đến): Sọ Dừa cưới cô út, trở lại hình dạng đẹp trai và thi đỗ trạng nguyên.

   - Đoạn 3 (còn lại): Những biến cố bị hãm hại và sự đoàn tụ của vợ chồng.

Tóm tắt

Có một cặp vợ chồng nghèo phải làm công cho nhà phú ông và không có con cái. Một hôm, bà vợ uống nước từ cái vỏ dừa, về nhà mang thai và sinh ra một đứa bé kỳ lạ, không có chân tay, tròn như quả dừa. Khi định vứt đi thì đứa bé cầu xin, bà vợ không đành lòng nên giữ lại và đặt tên là Sọ Dừa.

Khi lớn lên, Sọ Dừa thay mẹ chăn bò. Ba cô con gái của nhà phú ông thay nhau mang cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị thì kiêu ngạo, chỉ có cô út đối xử tốt với Sọ Dừa.

Một ngày, cô út nhận ra vẻ đẹp thực sự của Sọ Dừa và đem lòng yêu thương. Sọ Dừa nhờ mẹ xin cưới cô út. Mặc dù bị đòi thách cưới rất cao, Sọ Dừa vẫn đáp ứng đủ. Sọ Dừa trở lại hình dạng một chàng trai đẹp trai để đón cô út về làm vợ, khiến hai cô chị ghen tị vô cùng.

Sọ Dừa thi đỗ Trạng nguyên và được vua cử đi sứ. Trước khi đi, chàng đưa cho vợ một hòn đá lửa, một con dao và hai quả trứng gà để phòng khi gặp nguy hiểm. Khi Sọ Dừa đi vắng, hai người chị hãm hại cô út, đẩy cô xuống biển để cướp chồng. Nhờ những vật dụng chồng tặng, cô út thoát chết và được chồng cứu khi đang trên đường đi sứ. Cuối cùng, hai vợ chồng đoàn tụ và hai cô chị xấu hổ bỏ đi biệt xứ.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

   Sự ra đời khác thường của Sọ Dừa:

   - Bà mẹ uống nước từ cái sọ dừa dẫn đến việc mang thai.

   - Đứa bé ra đời với hình dạng kỳ lạ và có khả năng nói chuyện.

   --> phản ánh số phận và địa vị thấp hèn trong xã hội xưa, đồng thời làm nổi bật sự nhận thức sâu sắc về số phận và vị trí xã hội của con người.

Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

   - Sự tài giỏi của Sọ Dừa: Khả năng chăn bò tốt, thổi sáo hay, thông minh và đỗ trạng nguyên, có khả năng dự đoán sự việc.

   - Vẻ ngoài xấu xí trái ngược với phẩm chất thông minh và tài giỏi của Sọ Dừa.

Câu 3 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

   - Cô út đồng ý lấy Sọ Dừa vì tính cách hiền lành, tử tế và không phân biệt qua vẻ bề ngoài; cô nhận thấy vẻ đẹp thật sự trong Sọ Dừa và yêu thương chân thành.

   - Nhân vật cô út: Hiền lành, tử tế, thông minh, xử lý tình huống kịp thời để thoát nạn, và đầy tình thương.

Câu 4 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1): Mơ ước của người lao động:

   - Mơ ước thay đổi số phận: Sọ Dừa từ một người xấu xí, thấp kém trở thành trạng nguyên thành đạt và hạnh phúc.

   - Mơ ước về sự công bằng: Những điều thiện sẽ chiến thắng điều ác.

Câu 5 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

   Ý nghĩa chính của truyện:

   - Tôn vinh giá trị bên trong của con người --> bài học khi đánh giá con người: tốt gỗ hơn tốt nước sơn.

   - Tôn vinh lòng nhân ái.

   - Khẳng định niềm tin vào chiến thắng của công bằng.

Luyện tập

Câu 1 (trang 54 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

   Một số truyện tương tự Sọ Dừa: Chàng Ếch, Chàng Rùa, Lấy chồng Dê, Nàng tiên khỉ, ...