1. Bài soạn 'Chiếc lá cuối cùng' phiên bản số 4
I. Tổng quan
- Tác giả
O Hen-ri (1862 - 1910)
- Nhà văn người Mỹ, nổi tiếng với những truyện ngắn đặc sắc.
- Được biết đến với kết thúc bất ngờ, pha trộn giữa châm biếm mỉa mai và cảm xúc sâu sắc khi viết về những người lao động và những số phận nghèo khó.
- Tác phẩm
- Nguồn gốc: Trích từ phần cuối truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng.
- Phương thức biểu đạt chính: Tự sự.
- Tóm tắt:
+ Giôn-xi mắc bệnh sưng phổi, chìm trong tuyệt vọng và chán nản.
+ Cô tin rằng khi chiếc lá cuối cùng rụng, cô sẽ ra đi mãi mãi.
+ Xiu và cụ Bơ-mơn đều lo lắng cho tình trạng của cô.
+ Cụ Bơ-mơn đã vẽ chiếc lá cuối cùng giữa cơn mưa tuyết.
+ Giôn-xi hồi phục trong khi cụ Bơ-mơn qua đời vì bệnh sưng phổi.
- Cấu trúc: 3 phần.
+ Phần 1 (Từ đầu đến mái hiên thấp kiểu Hà Lan): Tâm trạng tuyệt vọng của Giôn-xi.
+ Phần 2 (Tiếp đến bồi dưỡng và chăm sóc, thế thôi): Sự hồi sinh của Giôn-xi.
+ Phần 3 (Còn lại): Sự hy sinh thầm lặng của cụ Bơ-mơn.
II. Phân tích văn bản
- Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi
a) Hoàn cảnh sống:
- Giôn-xi là một nữ họa sĩ nghèo sống trong khu ổ chuột với cô bạn cùng phòng Xiu.
- Bị sưng phổi nghiêm trọng.
- Không có tiền để chữa trị.
b) Diễn biến tâm trạng:
- Khi phát hiện bệnh:
+ Tuyệt vọng và chán nản.
+ Thờ ơ với sự quan tâm của người khác.
- Suy nghĩ: 'Khi chiếc lá cuối cùng rụng, tôi cũng sẽ ra đi.'.
- Khi thấy chiếc lá cuối cùng vẫn còn: Giôn-xi phục hồi sức khỏe và dần hồi phục.
→ Nghị lực và tình yêu cuộc sống giúp con người vượt qua bệnh tật và khó khăn.
- Giôn-xi hồi phục:
+ Nhờ sức mạnh kiên cường của chiếc lá cuối cùng. → Chiếc lá đã tiếp thêm sức mạnh cho Giôn-xi.
+ Nhờ tình yêu thương của Xiu.
+ Nhờ sự hy sinh của cụ Bơ-mơn.
→ Sự im lặng khi nghe tin về cái chết của cụ Bơ-mơn như một nốt lặng trong tâm hồn Giôn-xi.
- Tình yêu thương của Xiu
- Tấm lòng Xiu dành cho Giôn-xi:
+ Chăm sóc, động viên và quan tâm.
+ Lo lắng khi thấy lá thường xuân rụng dần.
+ Căng thẳng khi Giôn-xi yêu cầu kéo rèm lên.
+ Ngạc nhiên và vui mừng khi thấy chiếc lá vẫn còn.
- Xiu không biết việc cụ Bơ-mơn vẽ lá và cảm xúc lo lắng của cô cho đến khi biết sự thật. → Nếu Xiu biết trước, câu chuyện sẽ không tạo bất ngờ cho độc giả và không thể hiểu được tâm trạng của cô.
→ Xiu là người chị tận tụy, đầy tình yêu thương, và kính trọng cụ họa sĩ.
- Cụ Bơ-mơn và kiệt tác chiếc lá cuối cùng
a) Nhân vật cụ Bơ-mơn
- Hoàn cảnh sống:
+ Họa sĩ vô danh, ngoài 60 tuổi, kiếm sống bằng cách làm mẫu cho các họa sĩ trẻ.
+ Mơ ước cháy bỏng vẽ một kiệt tác chưa hoàn thành.
→ Già yếu, cô đơn, chưa đạt thành công trong nghệ thuật.
- Tình cảm và tấm lòng của cụ Bơ-mơn:
+ Khi thăm Giôn-xi: Lo lắng cho sức khỏe của cô.
+ Sau khi thăm: Vẽ chiếc lá trong cơn mưa tuyết, mong cứu sống cô.
→ Bị sưng phổi và qua đời sau 2 ngày. → Nghệ thuật tạo ra sự đảo ngược tình huống.
→ Tấm lòng hy sinh cao cả, quên mình vì người khác.
→ Tấm lòng nhân đạo mà O Hen-ri muốn thể hiện.
b) Kiệt tác chiếc lá cuối cùng
- Chiếc lá được vẽ y như thật.
- Chiếc lá vẽ bằng tình yêu thương và sự hy sinh cao cả.
- Chiếc lá được vẽ trong điều kiện khó khăn.
- Chiếc lá đã cứu sống Giôn-xi.
→ Quan điểm nghệ thuật:
+ Tác phẩm nghệ thuật: Nghệ thuật vì con người.
+ Nghệ sĩ chân chính: Luôn quan tâm đến tác phẩm vĩ đại và sự sống của con người.
III. Tổng kết
1. Nội dung
Các trang cuối của truyện Chiếc lá cuối cùng của O Hen-ri làm rung động lòng người với tình yêu thương cao cả giữa những số phận nghèo khổ.
2. Nghệ thuật
Truyện được xây dựng với nhiều tình tiết hấp dẫn, sắp xếp khéo léo và kết cấu đảo ngược tình huống.
IV. Hướng dẫn đọc
Dựa vào bảng dưới đây và mục Tri thức đọc hiểu, hoàn thiện các câu trong cột thứ nhất về các yếu tố của truyện và chỉ ra đặc điểm của chúng trong văn bản Chiếc lá cuối cùng ở cột thứ hai.
Các yếu tố của truyện Chiếc lá cuối cùng Đề tài là phương diện khách quan của nội dung câu chuyện. Đề tài xuyên suốt câu chuyện.
Đề tài của chiếc lá cuối cùng là tình bạn và tình yêu thương giữa con người.
Các chi tiết tiêu biểu có thể là lời nói, cử chỉ, hành động của nhân vật, làm rõ sự việc nổi bật.
Các chi tiết tiêu biểu trong truyện là Giôn-xi mắc viêm phổi phải nằm viện, cụ Bơ-mơn vẽ chiếc lá cuối cùng để thắp lên hi vọng cho Giôn-xi vào đêm chiếc lá cuối cùng rụng, cụ Bơ-mơn qua đời vì sưng phổi.
Ngoại hình và hành động gây ấn tượng của nhân vật là hình ảnh đặc biệt với hành động tạo cảm xúc và ấn tượng cho độc giả.
Ngoại hình và hành động của cụ Bơ-mơn gây ấn tượng với độc giả. Cụ gầy yếu, quần áo ướt sũng, đã trèo lên thang và dùng đèn bão để vẽ chiếc lá cuối cùng.
Ý nghĩa của các nhân vật rất quan trọng, tạo ra tình huống và chi tiết trong câu chuyện, quyết định diễn biến của câu chuyện.
Nhân vật chính trong truyện: Giôn-xi, Xiu và cụ Bơ-mơn. Giôn-xi vượt qua bệnh tật, còn cụ Bơ-mơn vì cứu Giôn-xi mà ra đi mãi mãi.
2. Soạn bài 'Chiếc lá cuối cùng' phiên bản 5
A. Soạn bài Chiếc lá cuối cùng tóm tắt:
Câu hỏi (trang 20 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trả lời:
Các yếu tố của truyện
Chiếc lá cuối cùng
- Đề tài là phương diện chủ yếu của nội dung truyện, xuyên suốt câu chuyện.
- Đề tài của câu chuyện là tình bạn và lòng yêu thương giữa con người.
- Các chi tiết tiêu biểu gồm lời nói, hành động của nhân vật, làm nổi bật sự việc chính.
- Các chi tiết tiêu biểu là Giôn-xi bị viêm phổi phải nằm viện, cụ Bơ-mơn vẽ chiếc lá cuối cùng để giữ hy vọng sống cho Giôn-xi trong đêm chiếc lá cuối cùng có thể rụng, và cụ Bơ-mơn qua đời vì bệnh.
- Ngoại hình, hành động ấn tượng của nhân vật là hình ảnh nhân vật đặc biệt tạo ấn tượng mạnh và gây nhớ mãi cho độc giả.
- Ngoại hình, hành động của cụ Bơ-mơn gây ấn tượng mạnh với người đọc với hình ảnh cụ gầy yếu, ướt sũng, bắc thang và dùng đèn bão để vẽ chiếc lá cuối cùng.
- Ý nghĩa của các nhân vật rất quan trọng trong câu chuyện, họ tạo ra các tình huống và chi tiết quyết định diễn biến của câu chuyện.
- Xiu muốn Giôn-xi lạc quan và quên đi bệnh tật.
- Giôn-xi tuyệt vọng nghĩ rằng khi chiếc lá cuối cùng rụng, cô sẽ qua đời.
- Cụ Bơ-mơn quyết định hy sinh bản thân để vẽ chiếc lá cuối cùng nhằm cứu Giôn-xi.
B. Tóm tắt nội dung chính khi soạn bài Chiếc lá cuối cùng:
I. Tác phẩm
- Tiểu sử
- O. Henry (1862-1910) sinh tại Greensboro, North Carolina, Mỹ.
- Ông là nhà văn nổi tiếng với truyện ngắn, tên ông được dùng để đặt giải thưởng truyện ngắn hay nhất hàng năm ở Mỹ.
- Ông là một trong tám danh nhân văn hóa được Hội đồng Hòa bình Thế giới vinh danh vào năm 1962 nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông.
- Thời trẻ, ông làm việc tại ngân hàng ở Texas, bị kết án tù vì liên quan đến vụ chuyển ngân bất hợp pháp. Trong thời gian ở tù, ông bắt đầu viết lách và nổi tiếng từ năm 1899. Năm 1902, ông chuyển đến New York và viết gần 300 truyện ngắn.
- Các nhân vật trong truyện của ông thường là những người có nghề nghiệp mà tác giả đã trải qua, như chủ cửa hàng, nhân viên bán hàng, ký giả, họa sĩ, bác sĩ, diễn viên sân khấu, thợ cắt tóc, cảnh sát, thanh tra, và cả những người vô gia cư và tội phạm.
- Sự nghiệp văn học
Tác phẩm chính
- Với cuộc đời phong phú, tác giả để lại gần 400 truyện ngắn và một số bài thơ.
- Các truyện ngắn nổi tiếng nhất của ông bao gồm “Chiếc lá cuối cùng”, “Món quà giáng sinh”, “Căn gác xép”, “Tên cảnh sát và gã lang thang” và nhiều truyện khác.
Phong cách nghệ thuật
- Tác phẩm của ông thường thể hiện tình cảm sâu sắc với những người nghèo khổ và bất hạnh. Truyện ngắn của ông nổi bật với sự cảm động và chất thơ, và nhiều truyện của ông được xem là mẫu mực cho các nhà văn trẻ trong nhiều thập niên.
II. Tác phẩm
- Xuất xứ
- Văn bản trích từ truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”, NXB Văn học, Hà Nội, 1983.
- Bố cục: 3 phần.
- Phần 1 (từ đầu … Hà Lan): Giôn-xi mắc bệnh và chờ chết trong tuyệt vọng.
- Phần 2 (tiếp theo … chăm sóc- thế thôi): Giôn-xi vượt qua bệnh tật.
- Phần 3 (còn lại): Sự thật về kiệt tác chiếc lá cuối cùng.
- Thể loại: truyện ngắn.
- Phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm.
- Tóm tắt:
Câu chuyện kể về ba họa sĩ nghèo Xiu, Giôn-xi và cụ Bơ-mơn. Giôn-xi mắc bệnh viêm phổi và phải chống chọi với căn bệnh này. Xiu và cụ Bơ-mơn liên tục chăm sóc, lo lắng cho cô. Giôn-xi nhìn ra cửa sổ thấy cây đang rụng lá và tin rằng khi chiếc lá cuối cùng rụng thì cô sẽ chết. Sau một đêm mưa tuyết, khi mở cửa ra, chiếc lá vẫn còn, nhưng cụ Bơ-mơn đã qua đời. Thực ra, cụ Bơ-mơn là người đã vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi, giúp cô giữ niềm tin và hy vọng vào cuộc sống.
- Giá trị nội dung
Truyện ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ và tôn vinh sức mạnh của nghệ thuật chân chính trong việc mang lại niềm vui và hạnh phúc.
- Giá trị nghệ thuật
- Cốt truyện được xây dựng tinh tế, tình tiết được sắp xếp khéo léo và hấp dẫn.
- Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần tạo hứng thú cho người đọc.
3. Soạn bài 'Chiếc lá cuối cùng' phiên bản 6
I. Về tác giả
- Ô Hen-ri, tên thật là William Sydney Porter, sinh năm 1862 và qua đời năm 1910.
- Ông là nhà văn người Mỹ nổi tiếng với nhiều tác phẩm nổi bật.
- Cuộc đời và sự nghiệp:
+ Ông sinh ra trong một gia đình có cha là thầy thuốc và mẹ qua đời khi ông mới ba tuổi.
+ Bỏ học năm 15 tuổi do hoàn cảnh khó khăn, ông làm nhiều nghề khác nhau như nhân viên, kế toán, thủ quỹ ngân hàng.
+ Bắt đầu sự nghiệp văn chương muộn, ông nổi tiếng với các truyện ngắn sâu lắng.
+ Một số tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm: Căn gác xép, Tên cảnh sát và gã lang thang, Quà tặng của các đạo sĩ.
- Phong cách sáng tác:
+ Tác phẩm của ông thường nhẹ nhàng nhưng đầy tính nhân đạo.
- Các tác phẩm chính: Căn phòng đầy đủ tiện nghi (The furnished room) (1904), Một cuộc đổi đời (A retrieved reformation) (1903), Hoàng tử xứ Chaparrall (A chaparral prince) (1903)
II. Tổng quan về tác phẩm
- Thể loại: Truyện ngắn
- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Trích từ phần cuối của truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng.
- Phương thức biểu đạt: Tự sự
- Người kể chuyện: Ngôi thứ ba
- Tóm tắt:
Câu chuyện xoay quanh hai nữ họa sĩ trẻ Xiu và Giôn-xi, sống trong một khu nhà trọ cùng cụ Bơ-men, một họa sĩ già mơ ước vẽ được kiệt tác. Khi Giôn-xi mắc bệnh viêm phổi và rơi vào tuyệt vọng, cô quyết định rằng sự sống của mình phụ thuộc vào việc chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân còn bám trên tường. Sau cơn bão dữ dội, chiếc lá vẫn còn đó, giúp Giôn-xi lấy lại tinh thần và hồi phục. Xiu sau đó tiết lộ rằng chiếc lá là tác phẩm cuối cùng của cụ Bơ-men, người đã qua đời vì bệnh viêm phổi chỉ sau một đêm làm việc để tạo ra kiệt tác cứu Giôn-xi.
- Bố cục:
Đoạn 1: (từ đầu đến “mái hiên thấp kiểu Hà Lan”): Tâm trạng tuyệt vọng của Xiu
Đoạn 2: (tiếp đến “bồi dưỡng và chăm nom”): Sự hồi phục của Giôn-xi
Đoạn 3: Còn lại: Sự hy sinh cao cả của cụ Bơ-men để cứu Giôn-xi
- Giá trị nội dung:
Truyện thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc về tình bạn và tình yêu thương. Thông điệp của câu chuyện là khuyến khích duy trì niềm tin, yêu thương và phục vụ nghệ thuật vì con người.
- Giá trị nghệ thuật:
Truyện có nhiều tình huống hấp dẫn với cách sắp xếp chặt chẽ và các tình huống đảo ngược tạo sự hứng thú cho độc giả.
III. Phân tích chi tiết về các nhân vật
Giôn-xi
- Giôn-xi là họa sĩ nghèo bị viêm phổi.
- Khi bệnh, cô rơi vào tuyệt vọng:
+ Mở to mắt và thì thào ra lệnh, thể hiện sự yếu đuối, kiệt sức.
+ Tin rằng khi chiếc lá cuối cùng rụng, cô sẽ chết, thể hiện tinh thần suy sụp và tuyệt vọng.
- Thái độ khi thấy chiếc lá không rụng:
+ Cảm thấy hổ thẹn với chính mình.
+ Muốn ăn uống, nhìn gương, vẽ lại, cho thấy sự thay đổi tâm trạng, yêu đời.
- Chiếc lá dai dẳng chính là nguồn động lực hồi sinh của Giôn-xi, nhấn mạnh niềm tin và nghị lực là yếu tố quan trọng để vượt qua bệnh tật.
Xiu
- Xiu là cô gái nhân hậu, đầy tình cảm, chăm sóc Giôn-xi như người thân:
+ Lo lắng và động viên Giôn-xi khi cô bệnh, thể hiện sự chân thành.
+ Khi chỉ còn một chiếc lá, Xiu làm theo yêu cầu của Giôn-xi một cách chán nản.
- Xiu kể về cái chết của cụ Bơ-men với sự cảm động và biết ơn, thể hiện sự kính trọng và thương nhớ.
Cụ Bơ-men
- Là họa sĩ già nghèo, chưa đạt được thành công trong nghệ thuật, mơ ước tạo ra kiệt tác.
- Quan tâm và yêu quý các họa sĩ trẻ.
- Có đức hi sinh thầm lặng, vì người khác mà quên mình.
- Tạo ra kiệt tác chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi: Vẽ chiếc lá trong đêm bão để mang niềm tin và nghị lực sống cho Giôn-xi.
⇒ Chiếc lá cuối cùng là biểu hiện của nghệ thuật chân chính, vì con người và hướng đến con người.
Hoàn thiện các yếu tố của truyện:
- Các yếu tố của truyện:
- Đề tài, chi tiết tiêu biểu, ngoại hình và hành động của nhân vật, ý nghĩa của các nhân vật trong câu chuyện.
- Chiếc lá cuối cùng:
- Đề tài về tình bạn và tình yêu thương, chi tiết về bệnh tật và hành động của cụ Bơ-men, ngoại hình gây ấn tượng của cụ Bơ-men, và ý nghĩa của các nhân vật trong câu chuyện.
4. Phân tích 'Chiếc lá cuối cùng' số 1
Tóm tắt
Giôn-xi, Xiu và Bơ-men là những họa sĩ nghèo sống tại một khu phố cũ kỹ gần công viên Oa-sinh-tơn. Giôn-xi đang bị bệnh nặng và chờ đợi chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân bên cửa sổ rụng để rồi cô sẽ ra đi. Thế nhưng, sau một đêm mưa gió dữ dội, chiếc lá cuối cùng vẫn còn lại, giúp Giôn-xi từ bỏ ý định buông xuôi. Xiu sau đó tiết lộ rằng chiếc lá là tác phẩm của họa sĩ già Bơ-men, người đã vẽ nó trong đêm bão để cứu Giôn-xi, trong khi chính ông đã qua đời vì bệnh viêm phổi.
Bố cục
Văn bản có thể chia thành 3 phần:
- Phần 1 (Từ đầu đến ...kiểu Hà Lan): Giôn-xi chờ đợi cái chết.
- Phần 2 (Tiếp theo đến ...vịnh Na-plơ): Giôn-xi vượt qua cái chết.
- Phần 3 (Còn lại): Bí mật về chiếc lá cuối cùng.
Nội dung chính
Tác phẩm ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ. Từ đó, ta nhận ra rằng nghệ thuật chân chính là nghệ thuật của tình yêu, vì sự sống của con người.
* Hướng dẫn đọc:
Dựa vào bảng dưới đây và mục Tri thức đọc hiểu, hãy hoàn thiện các câu trong cột thứ nhất về các yếu tố của truyện và chỉ ra đặc điểm ấy trong văn bản Chiếc lá cuối cùng ở cột thứ hai.
Trả lời:
Các yếu tố của truyện
Chiếc lá cuối cùng
- Đề tài là yếu tố khách quan của nội dung truyện, xuyên suốt câu chuyện.
- Đề tài của Chiếc lá cuối cùng là tình bạn và tình yêu thương giữa con người.
- Các chi tiết tiêu biểu có thể là lời nói, cử chỉ, hành động... của nhân vật, làm rõ các sự việc nổi bật.
- Các chi tiết tiêu biểu trong truyện bao gồm Giôn-xi bị viêm phổi nằm viện, cụ Bơ-men vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi vào đêm mà chiếc lá cuối cùng rụng, và cụ Bơ-men qua đời vì bệnh viêm phổi.
- Ngoại hình và hành động gây ấn tượng của nhân vật tạo cảm giác thú vị và nhớ mãi với độc giả.
- Ngoại hình và hành động của cụ Bơ-men gây ấn tượng, với hình ảnh cụ gầy ốm, trang phục ướt sũng, đã dùng đèn bão và thang để vẽ chiếc lá cuối cùng.
- Ý nghĩ của các nhân vật quan trọng, tạo ra các tình huống và quyết định diễn biến câu chuyện.
- Xiu mong muốn Giôn-xi lạc quan và không nghĩ đến cái chết.
- Giôn-xi tuyệt vọng, tin rằng khi chiếc lá cuối cùng rụng, cô sẽ chết.
- Cụ Bơ-men hi sinh bản thân để vẽ chiếc lá cuối cùng, cứu Giôn-xi.
5. Phân tích 'Chiếc lá cuối cùng' số 2
1. Tác giả và tác phẩm
- Tác giả
- O. Hen-ri (1862 - 1910) là nhà văn người Mỹ nổi tiếng với các truyện ngắn.
- Những tác phẩm của ông để lại ấn tượng sâu sắc như: Căn gác xép, Tên cảnh sát và gã lang thang, Quà tặng của các đạo sĩ…
- Các truyện của O. Hen-ri thường nhẹ nhàng nhưng mang thông điệp cao cả về tình yêu thương con người, đặc biệt là những người nghèo khổ.
- Tác phẩm
- Hoàn cảnh sáng tác: Truyện lần đầu xuất hiện vào năm 1907 trong tập truyện The Trimmed Lamp and Other Stories.
- Tóm tắt: Xiu và Giôn-xi là hai nữ họa sĩ trẻ sống trong cùng một khu trọ, cùng với cụ Bơ-men, một họa sĩ già. Mùa đông năm đó, Giôn-xi mắc bệnh sưng phổi nặng và cảm thấy tuyệt vọng. Cô tin rằng khi chiếc lá cuối cùng trên cây thường xuân rụng, cô sẽ chết. Cụ Bơ-men, biết được ý nghĩ của Giôn-xi, đã âm thầm vẽ chiếc lá trong đêm bão để giúp Giôn-xi có hy vọng sống. Sau đêm đó, cụ Bơ-men qua đời, và Xiu thông báo cho Giôn-xi về cái chết của cụ và bí mật của chiếc lá cuối cùng.
2. Đọc hiểu
Nhân vật Giôn-xi
- Giôn-xi và Xiu, hai họa sĩ nghèo, còn trẻ, sống trong một căn hộ gần công viên Oa-sinh-tơn.
- Giôn-xi mắc bệnh sưng phổi khiến cô rơi vào tuyệt vọng.
- Cô thường ngồi trên giường, đếm từng chiếc lá còn lại trên cây thường xuân và tin rằng khi chiếc lá cuối cùng rụng, cô sẽ chết.
=> Điều này thể hiện sự suy sụp tinh thần trước bệnh tật và chờ đợi cái chết.
- Khi thấy chiếc lá vẫn còn sau đêm mưa bão:
- Cô cảm thấy hối hận.
- Ăn uống trở lại và muốn xem Xiu nấu ăn.
- Hy vọng được vẽ vịnh Na-plơ.
=> Chiếc lá giúp Giôn-xi phục hồi tinh thần và hy vọng vào cuộc sống.
Nhân vật Xiu
- Một họa sĩ sống cùng Giôn-xi.
- Chăm sóc và khuyên bảo bạn khi bị bệnh.
- Lo lắng khi chiếc lá cuối cùng rụng có thể dẫn đến cái chết của Giôn-xi.
- Tiết lộ bí mật về chiếc lá cuối cùng và cái chết của cụ Bơ-men.
=> Xiu là người nhân hậu, hy sinh vì bạn và kính trọng cụ Bơ-men.
Nhân vật cụ Bơ-men
- Một họa sĩ nghèo, ước mơ sáng tác kiệt tác suốt bốn mươi năm nhưng chưa thực hiện được. Kiếm sống bằng việc làm mẫu cho các họa sĩ.
- Yêu quý Giôn-xi và Xiu như người thân.
- Khi biết Giôn-xi tuyệt vọng, cụ đã vẽ chiếc lá thường xuân trong đêm bão để tiếp thêm sức mạnh cho cô.
- Cụ Bơ-men qua đời vì bệnh sưng phổi nhưng để lại một kiệt tác.
=> Cụ là người đầy hy sinh và khao khát sáng tạo nghệ thuật chân chính.
3. Hướng dẫn đọc
Các yếu tố của truyện
Chiếc lá cuối cùng
Đề tài
Tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ.
Các chi tiết tiêu biểu
Giôn-xi mắc bệnh sưng phổi nặng.
Giôn-xi tin rằng khi chiếc lá thường xuân rụng, cô sẽ chết.
Cụ Bơ-men vẽ chiếc lá thường xuân trong đêm bão, giúp Giôn-xi có hy vọng.
Xiu thông báo về cái chết của cụ Bơ-men và bí mật của chiếc lá.
Ngoại hình, hành động của nhân vật Giôn-xi
- Nhìn chằm chằm vào chiếc màn xanh đã kéo xuống.
- Nói với Xiu rằng chiếc lá cuối cùng vẫn còn.
- Ngày hôm sau, Giôn-xi bắt đầu ăn uống trở lại và chiến thắng bệnh tật.
Ý nghĩ của nhân vật Giôn-xi
Luôn nghĩ rằng cái chết sẽ đến khi chiếc lá cuối cùng rụng xuống.
6. Phân tích 'Chiếc lá cuối cùng' số 3
I. Giới thiệu về tác phẩm 'Chiếc lá cuối cùng'
- Hoàn cảnh sáng tác
Truyện lần đầu được xuất bản vào năm 1907, nằm trong tập truyện The Trimmed Lamp and Other Stories.
- Bố cục
Chia thành 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “ Và khi màn đêm buông xuống, gió bắc dữ dội hòa với mưa nặng hạt quất vào cửa sổ, rơi từ mái hiên thấp kiểu Hà Lan ”. Giôn-xi nhận ra bệnh tình và chờ đợi cái chết đến.
- Phần 2: Từ đoạn tiếp theo đến “ Bây giờ chỉ cần được chăm sóc tận tình, vậy là đủ ”. Giôn-xi vượt qua được bệnh tật.
- Phần 3: Phần còn lại. Bí mật ẩn giấu sau chiếc lá cuối cùng.
- Tóm tắt
Xiu và Giôn-xi, hai nữ họa sĩ trẻ sống trong cùng một khu trọ, cùng với cụ Bơ-men, một họa sĩ già. Vào mùa đông năm đó, Giôn-xi bị bệnh sưng phổi nặng, khiến cô tuyệt vọng. Cô tin rằng khi chiếc lá cuối cùng trên cây thường xuân trước cửa rụng, cô sẽ chết. Cụ Bơ-men, biết được tâm trạng của Giôn-xi, đã âm thầm vẽ chiếc lá trong đêm mưa bão để cứu Giôn-xi. Chiếc lá giúp Giôn-xi lấy lại nghị lực sống, nhưng cụ Bơ-men qua đời sau đó. Xiu đến bên Giôn-xi, thông báo về cái chết của cụ và bí mật của chiếc lá cuối cùng.
- Nội dung
Chiếc lá cuối cùng phản ánh tình yêu thương sâu sắc giữa những người nghèo khổ.
- Nghệ thuật
Hấp dẫn qua tình tiết, kết cấu bất ngờ…
II. Hướng dẫn đọc
Câu hỏi (trang 20 SGK Ngữ văn 6 tập 2): Dựa vào bảng dưới đây và mục Tri thức đọc hiểu, hoàn thiện các câu trong cột thứ nhất về các yếu tố của truyện và chỉ ra đặc điểm trong văn bản Chiếc lá cuối cùng ở cột thứ hai.
Lời giải chi tiết
Các yếu tố của truyện
Chiếc lá cuối cùng
Đề tài là yếu tố khách quan của nội dung câu chuyện. Đề tài là điểm nhấn xuyên suốt truyện.
Đề tài của Chiếc lá cuối cùng là tình bạn và tình yêu thương giữa con người với con người.
Các chi tiết tiêu biểu là những lời nói, hành động, cử chỉ của nhân vật làm rõ sự việc nổi bật.
Các chi tiết tiêu biểu trong truyện gồm Giôn-xi bị bệnh sưng phổi phải nằm viện, cụ Bơ-men vẽ chiếc lá cuối cùng để tiếp thêm hy vọng cho Giôn-xi trong đêm chiếc lá cuối cùng rụng, và cụ Bơ-men qua đời vì bệnh sưng phổi.
Ngoại hình, hành động của nhân vật gây ấn tượng với các hành động nổi bật, tạo cảm giác đặc biệt cho người đọc.
Ngoại hình, hành động của Giôn-xi: yếu ớt, hành động tàn nhẫn khi muốn kéo màn lên để nhìn thấy chiếc lá rụng và chấp nhận cái chết.
Ý nghĩ của nhân vật là những suy nghĩ sâu sắc, nội tâm của nhân vật.
Ý nghĩ của Giôn-xi là cô đã đầu hàng số phận và chấp nhận cái chết do bệnh tật của mình.