Buzz
1. Bài soạn 'Mon và Mên đang ở đâu' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 4
A. Nội dung chính của 'Mon và Mên đang ở đâu'
Bài viết mô tả một cuộc phỏng vấn hấp dẫn giữa một độc giả nhỏ tuổi và nhà văn Nguyễn Quang Thiều – tác giả của Bầy chim chìa vôi.
B. Bố cục của 'Mon và Mên đang ở đâu'
Văn bản có thể chia thành hai phần:
Phần một: Từ đầu đến “bầy chìa vôi non”: Câu chuyện về cuộc gặp gỡ giữa tác giả và Mon và Mên
Phần hai: Phần còn lại: Mong muốn tiếp tục câu chuyện của cậu bé.
C. Tóm tắt nội dung 'Mon và Mên đang ở đâu'
Tóm tắt (mẫu 1)
Nguyễn Quang Thiều, tác giả của Bầy chim chìa vôi, sau một cơn mưa tình cờ gặp một cậu bé trên triền đê sông Đáy. Cậu bé đặt những câu hỏi thú vị về tác phẩm cho tác giả. Cuộc phỏng vấn rất lôi cuốn, cậu bé thắc mắc về Mon và Mên trong mối liên hệ với tác giả. Hóa ra, Mon và Mên là những nhân vật trong tuổi thơ của tác giả. Tác giả khẳng định rằng “tất cả lũ trẻ trong làng đều thức để lắng nghe tiếng mưa và nghĩ về bãi sông cùng lo cho bầy chim chìa vôi non.” Cậu bé ngạc nhiên vì tác giả không cùng Mon và Mên đi cứu bầy chìa vôi, và mong muốn câu chuyện về Mon và Mên sẽ tiếp tục, và bầy chim chìa vôi đã bay đi đâu?
Tóm tắt (mẫu 2)
Bài viết thuật lại cuộc phỏng vấn thú vị giữa một độc giả nhỏ tuổi và nhà văn Nguyễn Quang Thiều – tác giả của Bầy chim chìa vôi. Qua cuộc gặp gỡ với cậu bé trên triền đê sông Đáy, tác giả nghe những câu hỏi của cậu bé về Mon và Mên, cũng như tiếng nói của chim chìa vôi. Thực chất, tác giả gặp Mon và Mên trong chính tuổi thơ của mình, và câu chuyện về Mon và Mên được nhắc đến khi lũ trẻ nói về bầy chim chìa vôi non. Cậu bé ngạc nhiên vì tác giả không cùng Mon và Mên đi cứu bầy chìa vôi và muốn tiếp tục câu chuyện về Mon và Mên, cùng sự trở lại của bầy chìa vôi với tác giả.
* Sau khi đọc
Nội dung chính: Câu chuyện giữa tác giả và cậu bé về hai nhân vật Mon và Mên.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 2 (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
- Mon và Mên vẫn hiện hữu trong kí ức của nhà văn và độc giả.
- Bầy chim chìa vôi đã bay đến nơi xa xôi, nơi thiên nhiên vẫn còn nguyên sơ, nơi chúng có thể sinh sống.
Câu 3 (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Khi đọc cuốn Dế Mèn phiêu lưu kí của nhà văn Tô Hoài, em sẽ hỏi nhà văn:
- Tại sao bác lại sáng tạo nhân vật Dế Mèn ban đầu có tính cách hung hăng, hống hách như vậy?
- Tại sao nhân vật Dế Choắt lại ốm yếu và yểu mệnh? Có điều gì đặc biệt mà bác muốn gửi gắm qua nhân vật này không?
2. Bài soạn 'Mon và Mên đang ở đâu' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 5
2. Trả lời các câu hỏi
Câu hỏi a: Mon và Mên là ai liên quan đến nhà văn – tác giả của truyện ngắn Bầy chim chìa vôi?
Hướng dẫn soạn Bài 10: Văn bản đọc Mon và Mên đang ở đâu? – Ngữ văn Lớp 7 tập 2 [Kết nối tri thức]
Mon và Mên là những bạn đồng trang lứa với nhà văn – tác giả của truyện ngắn Bầy chim chìa vôi.
Câu hỏi b: Theo ý kiến của em, tại sao nhà văn nói rằng “tất cả lũ trẻ làng chú đều thức để lắng nghe tiếng mưa, cùng nghĩ về bãi sông và lo cho bầy chim chìa vôi non”?
Hướng dẫn soạn Bài 10: Văn bản đọc Mon và Mên đang ở đâu? – Ngữ văn Lớp 7 tập 2 [Kết nối tri thức]
Nhà văn khẳng định như vậy vì bầy chim chìa vôi non là điều quan trọng nhất đối với bọn trẻ lúc đó. Chúng đã thảo luận về bầy chim trong một đêm mưa, vì thế, lũ trẻ sẽ lo lắng cho chúng.
Câu hỏi c: Cậu bé – người phỏng vấn tác giả – cảm thấy ngạc nhiên vì điều gì?
Hướng dẫn soạn Bài 10: Văn bản đọc Mon và Mên đang ở đâu? – Ngữ văn Lớp 7 tập 2 [Kết nối tri thức]
Cậu bé ngạc nhiên vì tác giả biết rõ về sự lo lắng của Mon và Mên cho bầy chim chìa vôi trong đêm mưa. Cậu bé thắc mắc tại sao tác giả không đi cùng Mon và Mên để bảo vệ họ, vì họ còn nhỏ và cần sự hỗ trợ của người lớn.
Câu hỏi d: Ngoài Mon và Mên, ai còn có những trải nghiệm sâu sắc về đêm mưa, bãi sông và bầy chim chìa vôi?
Hướng dẫn soạn Bài 10: Văn bản đọc Mon và Mên đang ở đâu? – Ngữ văn Lớp 7 tập 2 [Kết nối tri thức]
Cùng với Mon và Mên, lũ trẻ trong làng (bao gồm cả tác giả lúc đó) cũng có những kỉ niệm sâu sắc về đêm mưa, bãi sông và bầy chim chìa vôi.
Câu hỏi e: Mon và Mên hiện đang ở đâu? Bầy chim chìa vôi đã bay đi đâu?
Hướng dẫn soạn Bài 10: Văn bản đọc Mon và Mên đang ở đâu? – Ngữ văn Lớp 7 tập 2 [Kết nối tri thức]
– Mon và Mên vẫn tồn tại trong kí ức của nhà văn và độc giả.
– Bầy chim chìa vôi đã bay đến nơi xa xôi, nơi thiên nhiên còn hoang sơ, nơi chúng có thể sống yên bình.
3. Bài soạn 'Mon và Mên đang ở đâu' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 6
I. Giới thiệu tác giả văn bản 'Mon và Mên đang ở đâu'
- Nguyễn Quang Thiều sinh ngày 13 tháng 02 năm 1957 tại làng Chùa, xã Sơn Công, huyện Ứng Hoà, tỉnh Hà Tây, hiện thuộc Hà Nội.
- Ông là một nhà thơ nổi tiếng, đồng thời là một nhà văn đa tài với các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, bút ký và báo chí.
- Quê quán: Hà Nội.
- Là một cây bút đa năng và năng động, ông thường xuyên xuất hiện trên văn đàn và báo chí. Ông nhanh chóng trở thành một trong những nhà thơ trẻ cách tân hàng đầu, và cũng để lại dấu ấn quan trọng trong văn xuôi, tiểu luận và dịch thuật, góp phần quảng bá văn học Việt Nam ra thế giới.
- Một số tác phẩm nổi bật: Thơ tuyển cho thiếu nhi, Những người lính của làng, Người cha, truyện thiếu nhi, ...
II. Khám phá tác phẩm 'Mon và Mên đang ở đâu'
- Thể loại:
“Mon và Mên đang ở đâu” thuộc thể loại phỏng vấn.
- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Được đăng trên tạp chí Văn học và Tuổi trẻ số 9 (482+483)/2021
- Phương thức biểu đạt:
Văn bản sử dụng phương thức tự sự.
- Tóm tắt nội dung:
Vào một sáng hè sau mưa, tôi gặp một cậu bé trên triền đê sông Đáy. Cậu bé thắc mắc về việc tôi đã gặp Mon và Mên ở đâu và vì sao tôi nghe được tiếng chim chìa vôi. Tôi kể rằng tôi đã gặp Mon và Mên trong tuổi thơ của mình khi lũ trẻ bàn về bầy chim chìa vôi trong một chiều mưa lũ. Cậu bé bày tỏ mong muốn biết thêm về Mon và Mên và sự trở lại của bầy chim chìa vôi.
- Bố cục tác phẩm:
“Mon và Mên đang ở đâu” có 2 phần:
Phần 1: Từ đầu đến “bầy chìa vôi non”: Câu chuyện về cuộc gặp của tác giả với Mon và Mên.
Phần 2: Phần còn lại: Mong muốn của cậu bé về việc tiếp tục câu chuyện.
- Giá trị nội dung:
Tác phẩm “Bầy chim chìa vôi” kể về hai cậu bé Mon và Mên và hành động bảo vệ tổ chim chìa vôi trong đêm bão, nhằm giáo dục trẻ em về lòng nhân ái và sự bảo vệ thiên nhiên.
- Giá trị nghệ thuật:
Câu chuyện là một cuộc đối thoại ngắn giữa tác giả và cậu bé, nhưng thực chất là sự đối thoại với chính mình, giúp nối dài sức sống của tác phẩm “Bầy chim chìa vôi”.
III. Khám phá chi tiết tác phẩm 'Mon và Mên đang ở đâu'
- Cuộc gặp gỡ giữa tác giả và cậu bé
- Hoàn cảnh gặp gỡ: Sáng hè sau mưa, không khí trong lành gợi nhớ về quá khứ.
- Hoàn cảnh gặp Mon và Mên của tác giả:
+ Gặp trong tuổi thơ của tác giả, cùng lớn lên bên sông Đáy, tạo mối liên kết thân thiết.
+ Nghe lũ trẻ nói về bầy chim chìa vôi non và lo lắng cho chúng.
→ Câu chuyện “Bầy chim chìa vôi” phản ánh thế giới tuổi thơ của tác giả.
- Mong muốn của cậu bé về câu chuyện Mon và Mên
- Cậu bé băn khoăn về Mon và Mên: không biết hiện tại ở đâu và khi nào trở về.
- “Khi nào các cháu yêu thiên nhiên và bảo vệ nó, bầy chim chìa vôi sẽ trở về” - lời kêu gọi bảo vệ thiên nhiên với cả trái tim.
Sau khi đọc
Nội dung chính:
Bài viết thuật lại cuộc phỏng vấn thú vị giữa một độc giả nhỏ tuổi và nhà văn Nguyễn Quang Thiều, tác giả của Bầy chim chìa vôi.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 107 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Câu 2 (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
Câu 3 (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):
- Gợi ý: Học sinh có thể chọn cuốn sách “Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ” của Nguyễn Nhật Ánh
- Học sinh có thể đặt câu hỏi như: Nhân vật chính của tác phẩm là ai? Tác phẩm được kể theo ngôi thứ mấy? Nội dung chính của cuốn sách là gì? Những chi tiết nổi bật của cuốn sách? ….
4. Bài soạn 'Mon và Mên đang ở đâu' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 1
Giải đáp câu hỏi trang 109 SGK Văn 7 tập 2
Câu hỏi a: Mon và Mên có quan hệ gì với nhà văn - tác giả truyện ngắn Bầy chim chìa vôi?
Giải thích:
Mon và Mên là những người bạn cùng tuổi với nhà văn - tác giả của truyện ngắn Bầy chim chìa vôi.
Câu hỏi b: Vì sao nhà văn lại nói rằng 'tất cả lũ trẻ làng chú đều thức để lắng nghe tiếng mưa, cùng nghĩ về bãi sông và lo cho bầy chim chìa vôi non'?
Giải thích:
Theo quan điểm của em, nhà văn nhấn mạnh rằng 'tất cả lũ trẻ làng chú đều thức để lắng nghe tiếng mưa, cùng nghĩ về bãi sông và lo cho bầy chim chìa vôi non' vì bầy chim non là mối quan tâm hàng đầu của chúng. Lũ trẻ đã thảo luận về bầy chim ở bãi sông, do đó, trong đêm mưa, chúng không thể không lo lắng cho bầy chim.
Câu hỏi c: Cậu bé - người hỏi tác giả - bất ngờ vì điều gì?
Giải thích:
Cậu bé - người hỏi tác giả - ngạc nhiên vì tác giả biết rằng trong đêm mưa, Mon và Mên đã lo lắng cho bầy chim chìa vôi. Cậu bé tự hỏi tại sao tác giả không ở cùng Mon và Mên để ngăn cản họ vì họ còn quá nhỏ, cần có người lớn đi cùng.
Câu hỏi d: Ngoài Mon và Mên, ai còn có những trải nghiệm và kỉ niệm sâu sắc về đêm mưa, bãi sông và bầy chim chìa vôi?
Giải thích:
Ngoài Mon và Mên, lũ trẻ trong làng (bao gồm cả tác giả thời điểm đó) cũng có những trải nghiệm và kỉ niệm sâu sắc về đêm mưa, bãi sông và bầy chim chìa vôi.
Câu hỏi e: Mon và Mên hiện đang ở đâu? Bầy chim chìa vôi đã bay đi đâu?
Giải thích:
- Mon và Mên vẫn sống trong ký ức của nhà văn và độc giả.
- Bầy chim chìa vôi đã bay đến một nơi rất xa, nơi mà thiên nhiên vẫn còn nguyên vẹn và chúng có thể sinh sống.
5. Bài soạn 'Mon và Mên đang ở đâu' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 2
2. Giải đáp câu hỏi
Câu hỏi a: Mon và Mên có quan hệ gì với nhà văn - tác giả của truyện ngắn Bầy chim chìa vôi?
Trả lời:
Mon và Mên là bạn cùng lứa tuổi với nhà văn - tác giả của truyện ngắn Bầy chim chìa vôi.
Câu hỏi b: Tại sao nhà văn khẳng định rằng 'tất cả lũ trẻ làng chú đều thức để lắng nghe tiếng mưa, cùng nghĩ về bãi sông và lo cho bầy chim chìa vôi non'?
Trả lời:
Theo ý kiến của em, nhà văn khẳng định 'tất cả lũ trẻ làng chú đều thức để lắng nghe tiếng mưa, cùng nghĩ về bãi sông và lo cho bầy chim chìa vôi non' vì bầy chim non là mối bận tâm lớn nhất của chúng. Lũ trẻ đã bàn tán về bầy chim chìa vôi non ở bãi sông, do đó, vào đêm mưa, chúng sẽ lo lắng cho bầy chim.
Câu hỏi c: Cậu bé - người hỏi tác giả - bất ngờ vì điều gì?
Trả lời:
Cậu bé - người hỏi tác giả - cảm thấy bất ngờ vì tác giả biết rằng trong đêm mưa, Mon và Mên đã lo lắng cho bầy chim chìa vôi. Cậu bé nghi ngờ rằng tác giả đã ở cùng Mon và Mên trong đêm đó và tự hỏi tại sao tác giả không đi cùng họ để ngăn cản, vì họ còn quá trẻ và cần sự giám sát của người lớn.
Câu hỏi d: Ai ngoài Mon và Mên cũng có những trải nghiệm và kỉ niệm sâu sắc về đêm mưa, bãi sông và bầy chim chìa vôi?
Trả lời:
Ngoài Mon và Mên, lũ trẻ trong làng (bao gồm cả tác giả lúc đó) cũng có những trải nghiệm và kỉ niệm sâu sắc về đêm mưa, bãi sông và bầy chim chìa vôi.
Câu hỏi e: Mon và Mên hiện đang ở đâu? Bầy chim chìa vôi đã bay đi đâu?
Trả lời:
- Mon và Mên vẫn hiện diện trong ký ức của nhà văn và độc giả.
- Bầy chim chìa vôi đã bay đến một nơi xa xôi, nơi mà thiên nhiên chưa bị tàn phá, nơi chúng có thể sinh sống một cách bình yên.
6. Bài soạn 'Mon và Mên đang ở đâu' (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 3
I. Tác giả
- Nguyễn Quang Thiều, sinh năm 1957
- Quê quán: Hà Nội
- Phong cách nghệ thuật: Ông khai thác nhiều chủ đề và cách biểu đạt phong phú, vượt ra ngoài giới hạn của hiện thực và siêu thực. Ông không sao chép thực tế mà tạo ra những vần thơ đầy ẩn dụ.
- Tác phẩm tiêu biểu: Bí mật hồ cá thần (1998), Con quỷ gỗ (2000), Ngọn núi bà mù (2001)
II. Tác phẩm Mon và Mên đang ở đâu?
- Thể loại: Báo chí
- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
-Trích từ Nguyễn Quang Thiều, Mon và Mên đang ở đâu, tạp chí Văn học Tuổi trẻ, số 9(482+483)/2021
- Phương thức biểu đạt: Tự sự
- Tóm tắt:
Tác phẩm kể lại cuộc trò chuyện của tác giả với một cậu bé bên bờ sông Đáy về câu chuyện Bầy chim chìa vôi. Cậu bé hỏi về nguồn gốc của Mon và Mên và hiện tại họ đang ở đâu?
- Giá trị nội dung:
- Tập trung vào nhân vật Mon và Mên trong truyện ngắn Bầy chim chìa vôi
- Giá trị nghệ thuật:
- Người kể chuyện sử dụng ngôi thứ nhất
- Nội dung hấp dẫn
- Ngôn ngữ giản dị, gần gũi
III. Tìm hiểu chi tiết Mon và Mên đang ở đâu?
- Cuộc đối thoại giữa tác giả và cậu bé:
- Bối cảnh: bên sông Đáy
+ Tác giả và cậu bé thảo luận về truyện ngắn Bầy chim chìa vôi
+ Cậu bé hỏi về nhân vật Mon và Mên và hiện tại họ đang ở đâu
+ Họ đang sống trong ký ức tuổi thơ của tác giả, cùng lứa tuổi với ông
+ Tên nhân vật do tác giả đặt ra
- Cậu bé cũng có những người bạn tương tự
- Tác giả là nhân chứng và đã kể lại câu chuyện khi trở thành nhà văn
- Trước câu hỏi của cậu bé về Mon và Mên, tác giả cảm thấy bối rối và không có câu trả lời rõ ràng
- Ý nghĩa của tác phẩm:
- Cuộc phỏng vấn độc đáo của cậu bé với tác giả
- Là trải nghiệm thực tế của tác giả về tuổi thơ
- Bầy chim chìa vôi sẽ trở về nếu con người yêu thiên nhiên
- Tác phẩm thể hiện tình yêu thiên nhiên sâu sắc của tác giả
Đọc và trò chuyện cùng tác giả
(trang 109, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Trả lời câu hỏi:
Lời giải chi tiết:
Những cánh chim chìa vôi đã bay đến những miền đất hứa, nơi chúng có thể tự do và phát triển.
