Top 6 Bài văn Phân tích hành động cởi trói của Mị trong Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài) (Ngữ văn 12) hay

Văn học không chỉ là niềm vui trong những lúc thanh thản mà còn là “điểm tựa” cho con người mỗi khi yếu lòng. Văn chương mang lại cho chúng ta niềm tin vào cuộc sống và khả năng thay đổi bản thân. Những thay đổi lớn lao không đến từ phép màu mà từ sức mạnh nội tại của mỗi người. Tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài đã minh chứng điều đó. Con người có thể thoát khỏi khổ đau để tìm thấy niềm vui chỉ bằng một hành động nhỏ: hành động Mị cắt dây cởi trói cho A Phủ.

Sau Cách mạng, Tô Hoài được biết đến là một trong những tác giả tiên phong khai thác văn học về miền núi Tây Bắc, một vùng đất xa xôi và hoang vu. Tập “Truyện Tây Bắc” là thành quả từ chuyến đi thực tế của ông lên Tây Bắc vào năm 1952. Trong ba truyện ngắn được trao giải Nhất của Hội Văn Nghệ Việt Nam năm 1954 - 1955, “Vợ chồng A Phủ” để lại ấn tượng sâu đậm nhất. “Đất nước và người miền Tây đã để lại trong tôi nhiều kỷ niệm, tôi không thể nào quên…”, không chỉ là một sự nhắc nhớ về những người đã sống ở đó mà còn là sự tôn vinh cuộc sống chân thành của người H'mông.

Đọc “Vợ chồng A Phủ”, ta không thể quên gương mặt “buồn rười rượi” của Mị, phản ánh nỗi đau của một cuộc đời không hơn gì ngựa trâu. Gương mặt ấy không phải là gương mặt duy nhất của Mị. Mị đã lớn lên với nhiều ước mơ hạnh phúc nhưng bị các hủ tục phong kiến làm cho mất đi hi vọng, trở nên lầm lũi và vô cảm. Mị sẽ tiếp tục sống như thế nếu không có những đêm mùa xuân và đêm đông. Nhờ hơi men rượu và hơi ấm đêm xuân, Mị đã cảm nhận lại sự sống và khát vọng bên trong mình, từ đó mới có hành động quyết định vào đêm đông đó.

Khi chứng kiến A Phủ bị trói đứng, Mị ban đầu vẫn thản nhiên vì đã quen với sự áp bức, bóc lột. Tuy nhiên, khi nhìn thấy những giọt nước mắt lấp lánh của A Phủ, Mị đã nhớ lại nỗi đau của chính mình, từ đó cảm thông và căm giận những thế lực đã gây khổ cho Mị. Mị tưởng tượng mình sẽ thay thế A Phủ trong dây trói nhưng không sợ vì đó chỉ là tưởng tượng xa. Cuối cùng, Mị quyết định cởi trói cho A Phủ và thì thầm: “Đi ngay”. Câu nói ấy đánh dấu sự thay đổi lớn trong cuộc đời Mị, từ nô lệ thành tự do, từ bóng tối thành ánh sáng. Mị chạy theo A Phủ và nói: “A Phủ cho tôi đi”, thể hiện quyết định trốn khỏi cái chết và địa ngục. Hành động cắt dây cởi trói cho A Phủ không chỉ giúp A Phủ mà còn giải phóng Mị khỏi nỗi sợ và khổ đau, mở ra con đường sống mới. Sự giải phóng của Mị không chỉ là về mặt vật chất mà còn về tinh thần, là khát vọng sống mãnh liệt.

Đoạn văn ngắn chỉ với vài câu thoại và hành động nhưng dưới ngòi bút của Tô Hoài, không gian Tây Bắc đêm ấy hiện lên rõ nét. Nhân vật Mị được miêu tả từ sự thờ ơ đến rung động và hành động đầy logic. Tô Hoài đã thể hiện sâu sắc sức sống tiềm tàng của Mị, như ngọn lửa âm ỉ không dễ dập tắt. Điều này phản ánh niềm tin của Tô Hoài vào khả năng tự giải phóng của những người lao động vùng cao. Cách mạng không tạo ra sự thay đổi mà chính họ, với sức mạnh và nghị lực của mình, mới là người cứu rỗi chính mình, và cách mạng cùng Đảng chỉ mở đường cho họ tìm đến hạnh phúc. Ý nghĩa của câu chuyện không chỉ nằm ở việc cổ vũ mà còn ở việc khẳng định giá trị nhân bản và khả năng tự giải phóng của con người.

Như người ta đã nói, khi một tác phẩm kết thúc, sự sống của nó mới thực sự bắt đầu. Sự sống của Mị và “Vợ chồng A Phủ” vẫn còn đó, tiếp tục sống mãi và sẽ sống đến khi con người cần niềm tin, sức mạnh và điểm tựa để đứng dậy.

Miền Tây Bắc với vẻ đẹp hùng vĩ của núi rừng và con người chân chất, nồng hậu luôn để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng mỗi người. Dù không sinh ra ở Tây Bắc, nhưng những năm tháng sống và gắn bó với người dân nơi đây đã tạo nên một tình cảm sâu nặng trong lòng nhà văn Tô Hoài. Từ đó, ông viết nên truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ”, kể về cuộc đời của Mị, cô gái H'Mông xinh đẹp nhưng phải chịu đựng nhiều đau khổ. Điểm nhấn của tác phẩm chính là đêm đông khi Mị cởi trói cho A Phủ.

Mị, một cô gái vùng cao tài sắc, được nhiều chàng trai theo đuổi, nhưng vì món nợ gia đình mà phải gả cho A Sử, con trai của thống lí Pá Tra. Từ đó, cuộc đời Mị rẽ sang một hướng đau khổ, chịu đựng những ngày tháng cơ cực, nhục nhã. Ban đầu, Mị phản kháng, định tự tử nhưng sau đó, vì thương cha, Mị tiếp tục sống. Dần dần, Mị mất hết ý thức về cuộc sống, sống như đã chết, không còn cảm nhận gì về thế giới xung quanh.

Tuy nhiên, Tô Hoài đã tinh tế khắc họa sự hồi sinh của Mị trong đêm xuân với tiếng sáo gọi bạn tình, một âm thanh gợi dậy trong lòng Mị niềm khát khao tự do và sự sống. Nhưng A Sử đã tàn nhẫn dập tắt ngọn lửa ấy bằng cách trói Mị, không để lại chút hy vọng nào cho cô.

A Phủ, một chàng trai khỏe mạnh, bị bắt làm nô lệ vì tội đánh con quan. Khi lỡ làm mất con bò trong khi bẫy nhím, A Phủ bị trói đứng vào cột cho đến khi A Sử săn được hổ. Trong những đêm gió rét, Mị vẫn thản nhiên nhìn A Phủ bị trói mà không mảy may quan tâm, vì cô đã quá quen với sự bất công. Nhưng một đêm, khi thấy nước mắt của A Phủ lăn xuống, Mị nhớ lại nỗi đau của chính mình và cảm thấy thương cảm cho A Phủ, căm ghét sự tàn ác của thống lí.

Mị cảm thấy xót xa cho cả mình và A Phủ. Mặc dù cảm giác sợ hãi khi có thể bị trói thay, nhưng Mị không ngần ngại cắt dây cứu A Phủ. Hành động này xuất phát từ lòng yêu thương và sự đồng cảm với số phận của những người cùng cảnh ngộ. Sau đó, Mị và A Phủ trốn sang Phiềng Sa và trở thành vợ chồng. Hành động này không chỉ là kết quả tất yếu của sự áp bức mà còn thể hiện khát khao tự do cháy bỏng của người dân miền núi.

Thông qua nhân vật Mị, Tô Hoài đã chứng minh khả năng phân tích tâm lý nhân vật sâu sắc và thể hiện nỗi đau, sức sống tiềm tàng và tinh thần phản kháng mãnh liệt. Hành động giải cứu A Phủ đã khẳng định chân lý rằng với tình yêu thương và lòng dũng cảm, con người có thể thoát khỏi những nhà tù tăm tối của cường quyền và thần quyền.

Dubos từng phát biểu: “Văn học là tư tưởng tìm kiếm cái đẹp trong ánh sáng”, phải chăng nhà văn dành công sức thu thập những hạt bụi vàng để tìm ra vẻ đẹp mờ ảo trong cuộc sống? Nhà văn Tô Hoài cũng không ngoại lệ. Ông đã khám phá vẻ đẹp của con người lao động trong khổ đau và bóng tối. Tư tưởng này được thể hiện qua cảnh Mị giải thoát A Phủ trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”.

Văn học mang theo hơi thở của cuộc sống. Chính vì vậy, sau chuyến công tác của nhà văn Tô Hoài và đội quân giải phóng vùng Tây Bắc, tám tháng gắn bó với đồng bào đã tạo nguồn cảm hứng cho việc viết truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” trong tập “Truyện Tây Bắc” (1953). Qua tác phẩm, nhà văn đã khám phá vẻ đẹp tâm hồn người lao động và hiểu rõ nỗi đau của con người nơi đây trong thời kỳ cách mạng chưa về.

Trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài, A Phủ vì “mắc tội” đánh A Sử - con quan, kẻ lạm dụng phong tục, đã bị trói đứng ở cột nhà thống lý để chuộc tội. Khi mất con bò, A Phủ bị trói giữa cái lạnh thấu xương suốt nhiều ngày đêm. Trong khi đó, Mị “thản nhiên” dậy thổi lửa để xua tan màn đêm dài và buồn bã, không mảy may quan tâm đến A Phủ, vì cảnh hành hạ người đã trở thành điều thường ngày ở nhà thống lý. Trái tim Mị cũng trở nên chai sạn vì cuộc sống cơ cực, khổ cực của mình.

Nhưng cái chết tưởng chừng như nuốt chửng A Phủ lại làm sống dậy hy vọng của chàng mỗi khi thấy ánh lửa. Giọt nước mắt của A Phủ phản chiếu ánh lửa như một biểu tượng của khát vọng sống mãnh liệt. Dù không kháng cự, A Phủ vẫn thể hiện khát vọng sống dù bất lực.

Khoảnh khắc ngắn ngủi đó làm hồi sinh con người Mị. Cô nhớ lại bản thân mình cũng bị A Sử trói giống như vậy. Niềm thương thân dẫn đến sự thương người và căm ghét kẻ đã gieo khổ cho mình. Mị tưởng tượng mình sẽ bị trói thay cho A Phủ nếu bị phát hiện, nhưng không sợ hãi. Suy nghĩ đó dẫn đến hành động quyết đoán, Mị cầm dao nhỏ cắt dây mây giải cứu A Phủ. Sau khi giải thoát, A Phủ kiệt sức nhưng vẫn vươn lên để sống. Sự ham sống đã giúp chàng thoát khỏi số phận đau khổ.

Câu văn “Mị đứng lặng trong bóng tối” tạo nên một phân cách giữa hai trạng thái cuộc đời của Mị - giữa nô lệ và tự do, sống và chết, bóng tối và ánh sáng. Mị đứng lặng lo lắng trước sức mạnh của quyền lực, nhưng cuối cùng chọn con đường tự do. Hành động giải cứu A Phủ cũng là giải thoát cho chính mình. Điều này khẳng định khát vọng sống mạnh mẽ và hy vọng vào tương lai sáng lạn hơn.

Với nghệ thuật dựng cảnh độc đáo và ngôn ngữ sống động, nhà văn đã truyền tải thông điệp sâu sắc về sức sống tiềm tàng của con người lao động dù bị trói buộc. Cảnh Mị giải cứu A Phủ làm nổi bật niềm tin của nhà văn vào khả năng tự giải phóng và đổi đời, phản ánh chân lý sống cao đẹp và nhân bản của nhân loại, làm cho tên tuổi của nhà văn và tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” mãi vang vọng trong lòng độc giả.

Sự kiện Mị cởi trói cho A Phủ và tự giải thoát cho bản thân trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” là khoảnh khắc quan trọng, thể hiện rõ chủ đề và giá trị nhân đạo của tác phẩm. Với sự kiện này, nhà văn Tô Hoài đã thể hiện tài năng nổi bật trong việc xây dựng câu chuyện và khắc họa nhân vật.

Thời điểm Mị cởi trói phù hợp với mạch truyện, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng để sự kiện diễn ra một cách tự nhiên và hợp lý. Trước sự kiện này, Mị bị xem như đã mất hết ý thức sống, nhưng nhà văn đã tinh tế khơi dậy trong Mị sự khao khát sống và ý thức về cuộc đời từ đêm mùa xuân. Những tác động từ mùa xuân, tiếng sáo và men rượu đã làm sống lại những kỷ niệm và khát vọng tuổi trẻ trong Mị, dẫn đến việc chuẩn bị đi chơi. Dù bị trói đứng, Mị vẫn giữ được niềm khao khát sống. Sự kiện cởi trói diễn ra đúng đêm ấy, khi Mị cảm nhận được sự đau đớn của A Phủ, đã kích thích Mị phản kháng. Sự đồng cảm từ chính những trải nghiệm của mình dẫn đến hành động cởi trói cho A Phủ. Hành động này là sự bộc lộ mạnh mẽ của tinh thần phản kháng và khát vọng sống trong Mị.

Vì vậy, sự lựa chọn hành động cởi trói của Mị là hợp lý trong diễn biến của câu chuyện và tâm lý nhân vật, thể hiện rõ tư tưởng nhân đạo của tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”.

'Vợ chồng A Phủ' là một tác phẩm nổi bật của nhà văn Tô Hoài, phản ánh sinh động cuộc sống và văn hóa của người Tây Bắc. Với sự am hiểu sâu sắc về phong tục tập quán và nền văn hóa đa dạng, tác giả đã đưa người đọc vào một thế giới chân thực và đầy màu sắc. Từ vẻ đẹp thiên nhiên đến cuộc sống khổ cực dưới sự áp bức của quyền lực và thần quyền, tác phẩm nổi bật với khát vọng tự do và sức sống mãnh liệt của người lao động, được thể hiện qua nhân vật Mị và hành động cắt dây cởi trói cho A Phủ.

Tô Hoài đã khéo léo dẫn dắt người đọc đến số phận của một cô gái đẹp nhưng chịu số phận khổ cực, 'không bằng con trâu, con ngựa' trong gia đình thống lí Pá Tra. Mị từng là một thiếu nữ xinh đẹp, đầy sức sống, niềm khao khát của bao chàng trai. Tuy nhiên, cô đã trở thành nạn nhân của những hủ tục và sự bạo lực. Sau khi bị A Sử bắt và trói buộc, Mị chỉ còn là một công cụ lao động, sống mòn mỏi như cái bóng.

Trước đêm giải cứu A Phủ, sự sống trong Mị đã từng bừng dậy khi cô nghe thấy tiếng sáo gọi bạn tình. Mùa xuân và men rượu kích thích sự trở lại của khát vọng sống trong Mị, khiến cô cảm nhận được sự trẻ trung và mong muốn được đi chơi. Tuy nhiên, niềm khao khát này nhanh chóng bị dập tắt bởi A Sử.

Khi chứng kiến A Phủ bị trói, Mị ban đầu tỏ ra dửng dưng, nhưng khi nhìn thấy nước mắt của A Phủ, nội tâm của Mị bị khuấy động mạnh mẽ. Sự đồng cảm và tình yêu thương đã chiến thắng sự tê liệt cảm xúc của Mị, thúc đẩy cô cắt dây trói cho A Phủ. Sau hành động này, Mị đứng lặng trong bóng tối rồi chạy theo A Phủ, tự giải thoát khỏi sự áp bức và hủ tục. Hành động cắt dây trói cho A Phủ không chỉ thể hiện sự phản kháng mà còn là sự thức tỉnh sức sống mãnh liệt trong Mị. Hành động này là biểu hiện của khát vọng tự do trong tâm hồn cô, cho thấy tài năng miêu tả tâm lý nhân vật của Tô Hoài và giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm.

Như vậy, hành động cắt dây trói của Mị phản ánh sức sống mạnh mẽ và khát vọng tự do không thể bị kìm hãm, làm nổi bật giá trị nhân đạo của 'Vợ chồng A Phủ'.

Tô Hoài là một trong những cây bút tài năng nhất của văn học Việt Nam hiện đại với gần 200 tác phẩm đa dạng như truyện ngắn, tiểu thuyết, kí sự, tự truyện... Trong số đó, “Vợ chồng A Phủ” nổi bật như một truyện ngắn xuất sắc từ tập Truyện Tây Bắc. Tác phẩm này khắc họa chân thực cuộc sống khốn khổ của người dân miền núi dưới sự thống trị của bọn thực dân phong kiến, đồng thời thể hiện sâu sắc giá trị nhân đạo qua hành trình giải thoát cho hai nhân vật nô lệ, Mị và A Phủ. Cảnh Mị cởi trói cho A Phủ trong đêm mùa xuân đã tạo ấn tượng sâu đậm với độc giả.

Truyện “Vợ chồng A Phủ” xoay quanh cuộc đời của Mị và A Phủ – hai nhân vật trẻ trung, tài năng, yêu đời nhưng bị biến thành nô lệ, phải chịu đựng sự áp bức của bọn thực dân phong kiến, đặc biệt là gia đình thống lý Pá Tra. Mị trước đây là một cô gái xinh đẹp, tài năng với những ngày Tết đông đúc người theo đuổi, hiếu thảo và khéo tay. Trong khi đó, A Phủ, mặc dù mồ côi từ nhỏ và chịu nhiều mất mát, vẫn là một thanh niên khỏe mạnh, tài giỏi, nổi bật trong làng. Cả hai đều phải chịu đựng cuộc đời khổ cực dưới tay thống lý. Trong đêm mùa xuân, Mị hồi tưởng lại quá khứ tươi đẹp nhờ rượu và tiếng sáo, trong khi A Phủ bị trói đứng ngoài trời vì mất một con bò. Ban đầu, Mị không quan tâm, nhưng dần dần lòng thương người trong cô trỗi dậy, dẫn đến quyết định cắt dây cởi trói cho A Phủ.

Trước đêm cởi trói, Mị sống trong sự vô cảm. Tô Hoài mô tả Mị như một con vật, bị đày đọa cả thể xác lẫn tinh thần, mất đi cả niềm tin và sự sống. Mị cảm thấy mình như một con ngựa, không còn cảm xúc và không còn hi vọng. Đêm mùa xuân, khi bị trói đứng, Mị vẫn cảm nhận được âm hưởng từ quá khứ qua rượu và tiếng sáo, nhưng sự bạo tàn của A Sử đã làm mờ nhạt sức sống trong cô. Mị dần hồi tưởng về cái chết và cảm giác bất lực, nhưng vẫn không đủ mạnh mẽ để thay đổi hiện thực.

Khi nhìn thấy A Phủ bị trừng phạt tàn nhẫn, Mị không còn cảm thấy thương xót. Sự nhẫn tâm của Mị trở nên rõ ràng hơn khi cô không còn nước mắt để rơi cho đồng loại. Trong lúc cắt dây cởi trói, tâm trạng của Mị chuyển từ vô cảm sang đồng cảm. Mị nhận ra sự tội lỗi của kẻ thù và sự bất công của xã hội. Giọt nước mắt của A Phủ đánh thức lòng nhân đạo trong Mị, khiến cô quyết định giải thoát cho anh.

Sau khi cắt dây cởi trói cho A Phủ, Mị đứng trước sự lựa chọn sống còn. Cuộc sống và cái chết gần kề, Mị phải lựa chọn giữa việc thay thế A Phủ hoặc mạo hiểm để tìm tự do. Cuối cùng, sức sống trong Mị chiến thắng, và cô quyết định chạy theo A Phủ, bước ra khỏi cuộc sống áp bức. Tô Hoài đã thể hiện sự giải thoát và giá trị nhân đạo sâu sắc qua hành động của Mị, cho thấy một con đường hướng tới tự do và hạnh phúc.

Tóm lại, sự chuyển biến tâm trạng trong đêm cởi trói của Mị là một cuộc lội ngược dòng mạnh mẽ, phản ánh giá trị nhân đạo và khát vọng tự do của các nhân vật trong tác phẩm của Tô Hoài và các nhà văn sau cách mạng.