Top 6 Bài văn phân tích yếu tố kỳ ảo trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Ngữ văn 10) hay

“Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên” là một truyện đặc sắc thuộc “Truyền kì mạn lục” của Nguyễn Dữ. Không chỉ cốt truyện và nhân vật, mà những yếu tố hoang đường, kỳ ảo cũng làm nổi bật sức hút của tác phẩm.

Yếu tố hoang đường, kỳ ảo đặc sắc hiện hữu ở các khía cạnh như nhân vật và không gian nghệ thuật.

Về nhân vật, tác phẩm tạo dựng những hình tượng kỳ bí. Hồn ma tướng giặc họ Thôi, kết liễu tại đất Việt, trở thành yêu quái chiếm miếu Thổ công. Điều này tượng trưng cho tham nhũng và sự bất công, đánh đổi với cấp cao khiến cuộc sống khổ sở. Thậm chí Thượng Đế cũng bị lôi kéo vào thế giới bẩn thỉu này, che giấu điều ác. Ngô Tử Văn, đốt cháy đền, khiến hồn ma không còn chỗ trốn. Nhưng lại xuất hiện trong giấc mơ, đe dọa xây lại đền. Thậm chí đối diện với Diêm Vương, vẫn tìm cách vu oan. Thổ công, một quan lớn, khi chết vẫn giữ vị trí cao quý, giúp đỡ Ngô Tử Văn. Thổ công thể hiện triết lý 'Ở hiền gặp lành', tốt nhân có đền đáng đời. Đặc biệt, Diêm Vương, đầu cõi âm, làm nhiệm vụ phán xử. Sau lời giảo hoạt, trở nên công bằng khi nghe lời Tử Văn. Diêm Vương là biểu tượng cho công lý, sử dụng quyền lực để trừng phạt tội ác. Còn những nhân vật như quỷ sứ, Dạ Xoa, làm cho không khí thêm u tối, thể hiện uy nghiêm cõi âm. Giấc mơ của Ngô Tử Văn là huyền bí, từ cái chết đến sự sống lại khi đối mặt với Diêm Vương.

Về không gian, tác giả tạo ra cõi âm sống động. Mô tả động lòng, quyến rũ: 'Có một con sông rộng, cây cầu dài, sóng lạnh, gió thổi rét xương. Hai bên cầu, hàng ngàn quỷ Dạ Xoa, đầy ác ý...'

Điều này giúp tăng cường tính cách mạnh mẽ, bản lĩnh và quyết tâm của Ngô Tử Văn, qua đó truyền đạt thông điệp về tình yêu thương và công bằng trong xã hội.

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, một hiện thực đầy kỳ ảo, đưa người đọc vào một thế giới với những hồn ma, bóng quỷ và những sự kiện khó tin. Nguyễn Dữ đã tài tình kết hợp yếu tố ảo và thực, tạo nên một câu chuyện hấp dẫn và sâu sắc về lòng dũng cảm, chính nghĩa, và niềm tin vào công bằng.

Trong thế kỷ XV, Nguyễn Trãi nổi tiếng với văn hóa trung đại. Nhưng khi bước sang thế kỷ XVI, hai nhân vật nổi bật khác là Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Dữ xuất hiện. Nguyễn Dữ, người sống vào khoảng thế kỷ XVI, xuất thân từ một gia đình học thuật, trở thành học trò giỏi của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Tuy ngắn ngủi trong làm quan, nhưng tác phẩm duy nhất của ông, tập truyện Truyền kỳ mạn lục, được đánh giá là kiệt tác văn hóa. Trong đó, chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong những truyện nổi bật, thể hiện niềm tin vào chân lý và lòng dũng cảm của con người trước ác giả.

Tác phẩm mang đến không gian kỳ bí khi nhân vật chính, Ngô Tử Văn, có những gặp gỡ với cõi âm và đối mặt với Diêm Vương. Sự hòa quyện giữa yếu tố thực tế và huyền bí, giữa thế gian và âm ti, tạo nên một câu chuyện kịch tính, làm nổi bật những đường nét nhân văn và chính nghĩa.

Với tâm điểm là cuộc phiêu lưu của Ngô Tử Văn, tác phẩm thể hiện sự đoàn kết trong đối mặt với ác giả, thể hiện lòng dũng cảm và trí tuệ trước những khó khăn. Nhân vật Thổ công và Diêm Vương là những biểu tượng cho chính nghĩa và công bằng, giúp Ngô Tử Văn chiến thắng ác giả và khôi phục công bằng.

Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện giải trí với không gian kỳ ảo, mà còn là thông điệp về lòng can đảm, đoàn kết và niềm tin vào chân lý, mà nhân vật chính Ngô Tử Văn đã hiện thực hóa qua hành động và tinh thần kiên cường.

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên không chỉ là một tác phẩm giả tưởng mà còn là bức tranh về lòng nhân văn và chiến thắng của đấng sáng tạo trong cuộc sống.

Dân gian có câu 'Cây ngay không sợ chết đứng', thể hiện lòng chính trực sẽ gặt hái điều tốt đẹp. Nguyễn Dữ, với tài kể chuyện hấp dẫn, đã sáng tạo nên Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, tác phẩm ca ngợi tinh thần chính trực và sự gan dạ của Ngô Tử Văn.

Bài viết xen kẽ hiện thực và kì ảo, với ngôn ngữ phong phú, chân thật. Ngô Tử Văn, một nhân vật khảng khái, cương trực, dám đối mặt với thử thách đốt đền để trừ gian tà. Sự gặp gỡ giữa ngay thẳng và gian trá, qua cuộc chiến giữa Tử Văn và viên Bách hộ họ Thôi, làm nổi bật tư tưởng yêu nước sâu sắc và phê phán bản chất xấu xa của kẻ cướp nước.

Truyện kết hợp hài hòa yếu tố hiện thực và hư cấu, tạo nên một câu chuyện đầy cuốn hút. Nghệ thuật xây dựng cốt truyện, nhân vật, và ngôn ngữ đối thoại thể hiện trình độ kể chuyện hiện đại và khéo léo. Chủ đề chính trực và chiến thắng của lẽ phải được nhấn mạnh, làm tôn vinh những giá trị đạo đức truyền thống.

Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ, mặc dù viết vào thế kỉ XVI, vẫn thể hiện sự nhạy bén đối diện với hiện thực xã hội u ám. Tác phẩm ca ngợi lòng chính trực và làm bật sáng niềm tin vào lẽ phải, là sự thấu hiểu sâu sắc về tâm hồn nhân dân Việt Nam.

Giá trị của tác phẩm là ở sự hiện thực sắc bén và khơi gợi lòng yêu nước, làm cho những nhân vật như Vũ Thị Thiết và Ngô Tử Văn trở nên bất tử, để lại dấu ấn trong lòng đời người và trở thành tượng điêu khắc của lòng chính trực.

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên thu hút với nhiều yếu tố tưởng tượng, làm cho câu chuyện trở nên lôi cuốn và thú vị hơn. Khi quân Ngô xâm chiếm vào cuối thời nhà Hồ, tướng Bạch hộ họ Thôi hy sinh gần đền, tạo nên hồn ma quỷ quái trong tâm tưởng dân gian. Ngô Tử Văn, với lòng gan dạ và chí kháng cự, quyết định đốt đền trừ trừ gian tà, đồng thời phải đối mặt với những thách thức tâm linh.

Trong cơn sốt rét sau cuộc chiến, Tử Văn bắt gặp hồn ma tướng giặc đe dọa và bị đưa đến âm phủ. Tại đó, chàng dũng cảm vạch trần tội ác của kẻ hung thần, yêu cầu đối chất với lời khai của Thổ thần. Kết quả, tên tướng giặc bị trừng trị, công lí được phục hồi, và Tử Văn được tái sinh. Thổ thần đề cử chàng làm quan phán sự đền Tản Viên, nơi Tử Văn chăm sóc công lí trong việc xử án.

Những yếu tố tưởng tượng như hồn ma, thế giới tâm linh, và các vị thần như Diêm Vương, Thổ công được tác giả sử dụng để truyền đạt thông điệp về sự tham quan và cái ác có thể che giấu mọi nơi, kể cả ở cõi âm. Tác phẩm vô cùng hấp dẫn với sự kết hợp linh hoạt giữa thực tế và tưởng tượng.

Trong hành trình của chúng ta, văn học trở thành một loại nghệ thuật, một hình thái của ý thức xã hội, luôn luôn chuyển động và biến đổi. Sự phát triển của văn học như một hệ thống, với sự hình thành, tồn tại và biến đổi có mối liên kết chặt chẽ với thời kỳ lịch sử như hai mặt của một tờ giấy.

Trong quá trình tiến triển từ văn học dân gian sang văn học viết, người sau thừa kế giá trị từ người trước, tạo nên những giá trị mới. Văn học dân gian trở thành nguồn cảm hứng tươi mới, nuôi dưỡng cho văn học viết Việt Nam phồn thịnh hơn. Trong mối liên kết với văn học trung đại Việt Nam, văn học dân gian đóng vai trò như một nguồn mạch và là nền tảng. Kho truyện dân gian có vai trò quan trọng đối với sự hình thành và phát triển của thể loại văn học tự sự theo nhiều khía cạnh. Nói một cách đơn giản, kho truyện dân gian là nguồn động viên cho khu vườn tự sự Việt Nam, giữ cho nó mãi mãi xanh tươi. Trong quá trình nghiên cứu về tác động ngược lại của văn học trung đại đối với văn học dân gian, các nghiên cứu của Nguyễn Lộc, Đặng Thanh Lê, Phan Ngọc,... chỉ ra rằng văn học trung đại đã nâng cao mức độ biểu hiện của văn học dân gian, tạo ra những tác phẩm mới hấp dẫn hơn. Trong quá trình tìm hiểu về các thể loại tự sự dân gian như truyền thuyết, cổ tích và truyền kỳ trong văn học trung đại, chúng ta thấy sự hiện diện của các yếu tố kỳ ảo.

Trong các tác phẩm văn học, yếu tố kỳ ảo là chiếc cầu nối đưa chúng ta vào thế giới huyền bí, đầy ảo diệu và bí ẩn trong tưởng tượng, vào những giấc mơ không tưởng. Nó mang đến trải nghiệm mới lạ cho người đọc, mở ra một không gian mới trong sức tưởng tượng. Đồng thời, nó khiến con người không chỉ quay về đời sống thực tại mà còn sẵn sàng đối diện và nhận thức cuộc sống một cách sâu sắc hơn. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ tìm hiểu về vai trò của các yếu tố kỳ ảo trong văn học dân gian thông qua thể loại truyền kỳ (Chuyện chức phán sự đền Tản Viên - trích từ Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ).

Tác phẩm Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ được xem là tác phẩm mở đầu mẫu mực trong văn học trung đại Việt Nam - xứng đáng là “Thiên cổ kỳ bút”, “đỉnh cao văn học của thời kỳ”. Truyền kỳ mạn lục sử dụng yếu tố hoang đường, kỳ ảo và sử dụng truyện cổ để phản ánh thế giới xã hội hiện tại. Truyện kỳ ảo trung đại, mặc dù mang đậm bóng dáng của văn học dân gian, nhưng đây là những tác phẩm đặc sắc của tác giả, liên quan đến sự hiểu biết sâu sắc và ý thức về thực tại của con người. Nguyễn Dữ đã sáng tạo trong việc sử dụng yếu tố kỳ ảo như một phương tiện nghệ thuật, trong khi vẫn giữ nguyên bản chất thực tế. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên có vẻ như “thực và hư ảo” với cách tả người, cảnh và sự kiện cụ thể, xác định thời gian và địa điểm. Tuy nhiên, câu chuyện về Ngô Tử Văn vẫn chứa đựng tính chất kỳ bí, huyền bí bởi sự xuất hiện của thế giới Minh tí. Dưới ảnh hưởng của tư duy thần linh và siêu hình từ các tác phẩm dân gian, từ những câu chuyện kì bí phương Bắc, Nguyễn Dữ đã đưa vào những câu chuyện của mình nhiều yếu tố huyền bí, hoang đường. Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, đầu tiên, chúng ta có thể nhìn thấy sự xuất hiện của các yếu tố kỳ bí trong thế giới nhân vật như linh hồn tướng giặc phương Bắc, quỷ, quỷ Dạ Xoa, Thổ Công, Diêm Vương và các phán quan. Tất cả những nhân vật này thuộc cõi âm. Trong Truyền kỳ mạn lục, yếu tố kỳ ảo được Nguyễn Dữ sử dụng có ý thức như một công cụ nghệ thuật, trong khi hiện thực được hiểu là toàn bộ hiện thực đa dạng của cuộc sống đời thường với những trải nghiệm đau khổ đầy đủ. Hai yếu tố, hiện thực và kỳ ảo, có mối liên quan chặt chẽ. Trong hầu hết các câu chuyện trong Truyền kỳ mạn lục, hai yếu tố này xen kẽ nhau, tương tác để cùng thể hiện tư tưởng của tác giả và nội dung của tác phẩm. Yếu tố kỳ ảo được sử dụng như một phương tiện kể chuyện để làm cho câu chuyện thêm hấp dẫn, gia tăng tính lãng mạn và trữ tình.

Trong sự phát triển của yếu tố kỳ ảo trong văn học, chúng ta thấy rằng nó đã kế thừa từ cả hai thể loại văn học dân gian được nêu trên trong việc phản ánh quan niệm, ước mơ và tư duy sáng tạo. Ngoài ra, thể loại văn học này đã đưa ra góc nhìn mới về quan niệm của tầng lớp trí thức phong kiến, đặc biệt là mang đậm tinh thần dân tộc. Trong các câu chuyện truyền kỳ, dấu ấn cá nhân của tác giả và tầng lớp trí thức hiện lên rõ ràng.

Từ những cốt truyện dân gian, Nguyễn Dữ (thế kỉ XVI), Đoàn Thị Điểm (thế kỉ XVIII) khi viết những tác phẩm truyền kỳ đã sáng tạo nó thành những câu chuyện hoàn chỉnh, vừa chứa đựng tư tưởng nhân văn sâu sắc, vừa mang đến giá trị nghệ thuật cao. Kho truyện kể dân gian không chỉ đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển của các thể loại văn học tự sự văn vần trong thời kỳ trung đại.