Top 7 Bài Luận Nghị Về Câu Nói 'Giáo Dục - Vũ Khí Mạnh Thay Đổi Thế Giới'

1. Bài Tham Khảo Số 1

The 1992 Constitution of Vietnam has stated: 'Education and training are top national policies,' affirming the importance of education to the country's development. President Ho Chi Minh emphasized the role of education in the Letter to Students on the first school opening day of the Democratic Republic of Vietnam, stating: 'Whether Vietnam becomes beautiful, whether the Vietnamese people step onto the stage of glory alongside the powers around the world, depends in large part on the students' study.' It can be said that education is born to change the destiny of individuals, change the destiny of the nation, and even the destiny of all humanity. This has similarities with the viewpoint of N. Mandela - the hero of the liberation of South Africa, who said: 'Education is the most powerful weapon that people can use to change the world.'

So what is education and why is it considered the most powerful weapon to change the world? Education is the most common form of human learning through which we acquire new knowledge from various fields, including theoretical knowledge, practical skills, experiences of those who came before, and formed habits. Education includes many stages, from children receiving education from parents, to students under the guidance of teachers, and when they grow up, they receive education from society. Education is not a coercive action; it has naturally occurred in human society. Society, education has taken place as a natural law. Education is present in every nation and even in the animal world, where mother birds teach their chicks to fly, lion mothers teach their cubs to hunt, etc. Education has created human ethics and intelligence, two essential conditions for a complete human entity.

Nowadays, who is influencing and changing the world? I am sure the answer is none other than human beings, so we can easily deduce that education is the weapon that people use to change the world. People cannot change the world with ignorance and immaturity; they need knowledge, using that knowledge as a tool to develop the world for the better. President Ho Chi Minh taught that 'A nation that is ignorant is a weak nation.' We cannot defeat the enemy and change the destiny of the nation if we are 'weak' in terms of knowledge. This forces us to seek education. Bác Ho Chi Minh himself sought revolutionary education to liberate the Vietnamese nation from the domination of colonialism and imperialism. This can be seen as a classic example of the saying 'Education is the most powerful weapon to change the world,' as Bác has changed the fate of a nation, making Vietnam what it is today.

On a broader scale globally, education is a useful tool in changing the face of society, changing the civilization of humanity. Without education, perhaps humans would only stop at the primitive stage, not in the era of Industry 4.0. Without education, science and technology would forever stop at the starting line. There would be no Thomas Edison inventing the light bulb, leading to the ubiquity of electric lights today; there would be no James Watt inventing the steam engine, the precursor to today's engines; there would be no A. Fleming inventing Penicillin, laying the groundwork for researching hundreds of important antibiotics in human healthcare; and finally, there would be no organization with genius minds creating the internet, computers, phones, and TVs, things that change the perception of humanity. Thus, education has indirectly changed the world by producing individuals with extraordinary minds and outstanding skills. Humans have used education as a magical tool to make great strides in human history, pulling us out of darkness, misery, disease, physical exhaustion in manual labor, and many other issues.

Moreover, education not only changes the world through technological advancements but also through changing human perception. A good education system will produce individuals with good personalities, valuable moral qualities, always oriented towards the community, the world, and having an objective view. They will be self-aware of self-improvement through self-education, becoming inspirational figures and sources of knowledge for future generations. They will have a beautiful soul towards goodness, overlooking petty matters, overcoming unnecessary grudges, and moving forward.

Conversely, people who do not receive education from family and society and do not make an effort to learn are likely to become individuals with terrible morality, harmful to the community, becoming a burden on society. I think anyone who rejects the goodness of education is shortsighted and a failure; they have lost when they entered the starting line. They have rejected the potential weapon that all of humanity is aiming for; perhaps they intend to go back to prehistoric times? Furthermore, there is a type of person who receives education reluctantly, with an oppositional and indifferent attitude; I consider that a waste and irresponsibility to oneself and society. Each of us is born with the duty to self-develop and perfect ourselves, to become a solid support for the family, contributing to building a civilized society. You should know that when you hold a weapon in your hand but do not know how to use it, it is worse than not having anything. Therefore, each of us needs to make an effort to absorb knowledge, actively seek useful sources of knowledge to keep up with the steps of human civilization because William Author Ward once said: 'All worthwhile people have some independence in their education.'

N. Mandela's statement, 'Education is the most powerful weapon that people can use to change the world,' has been clearly proven through the histories of nations and humanity. We have a life full of amenities today thanks to the development of education. Therefore, each of us must appreciate the education we are receiving while actively seeking more education in various fields to enhance our intrinsic knowledge. I don't need you to build the world today, but at least you should be an excellent piece among the 8 billion people.

Trải qua hàng nghìn năm, giáo dục đã là động lực mạnh mẽ đưa xã hội và tâm hồn con người vươn lên. Ngày nay, Nelson Mandela đã tận tâm miêu tả: 'Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà người ta có thể sử dụng để thay đổi cả thế giới'.

Điều này là chân lý không thể phủ nhận. Để thấu hiểu sâu hơn về sự chân lý này, chúng ta cần tìm hiểu giáo dục là gì và tại sao nó lại là vũ khí mạnh nhất có thể thay đổi thế giới?

Giáo dục không chỉ giáo dục về kiến thức mà còn làm nên nhân cách con người, giúp họ nhận biết đúng sai, thiện ác, chính tà, từ đó xây dựng cuộc sống ý nghĩa hơn, hòa mình với đạo lý và góp phần làm cho xã hội ngày càng hoàn thiện. Truyền thống yêu nước được kế thừa qua những câu chuyện như Thánh Gióng, Nam Quốc Sơn Hà, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo... tạo nên niềm tự hào về nguồn gốc cao quý. Các ca dao, tục ngữ còn giáo dục tinh thần đoàn kết, yêu thương nhau như 'Nhiễu điều phủ lấy giá gương', 'Người trong một nước phải thương nhau cùng', 'Bầu ơi thương lấy bí cùng', 'Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn'.

Bên cạnh đó, giáo dục còn mang lại tri thức đa dạng về nghệ thuật, khoa học. Nó tạo ra những phát minh vĩ đại như dòng điện, bóng đèn, máy vi tính... làm thay đổi cuộc sống, làm nhẹ nhàng công việc lao động. Phát triển y học giúp chúng ta vượt qua những bệnh nan y ngày xưa. Công nghệ sinh học cấy ghép, lai tạo giống, biến đổi gen mang lại nhiều lương thực hơn, giúp nông dân có cuộc sống phong phú hơn.

Chính nhờ giáo dục, chúng ta mới hiểu biết về văn hóa, nghệ thuật, lịch sử, địa lý của các quốc gia trên thế giới, học hỏi từ họ để xây dựng đất nước giàu đẹp hơn.

Điều này chứng minh câu nói của N.Mandela là đúng: 'Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà người ta có thể sử dụng để thay đổi cả thế giới'. Nếu không có giáo dục, thì xã hội chúng ta sẽ bị mù tăm, sống trong đau khổ, đói kém, lạc hậu.

Xã hội hiện đại không ngừng tiến bộ, phát triển về cả văn hóa và tâm hồn. Mọi quốc gia trên thế giới đều gặt hái thành tựu ấn tượng ở nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, trên tất cả, phát triển giáo dục quốc gia là quan trọng nhất. Đây chính là yếu tố quyết định sự hưng thịnh và bền vững của một đất nước, thúc đẩy xã hội tiến lên. Điều này được thể hiện rõ qua câu nói nổi tiếng của N. Mandela: 'Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà con người có thể sử dụng để thay đổi cả thế giới'.

Cuộc cách mạng chỉ thành công khi có nền giáo dục mạnh mẽ và ý thức dân tộc cao. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng nhấn mạnh rằng 'một dân tộc dốt là dân tộc yếu'. Giáo dục không chỉ là công cụ truyền đạt tri thức mà còn hình thành nhân cách, giúp chúng ta nhận biết đúng sai, thiện ác, sống có đạo đức, đóng góp cho xã hội.

Giáo dục là nền tảng hình thành con người, giúp họ hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh. Nó không chỉ tồn tại trong nhà trường mà còn trong xã hội, được xem như 'trường đời'. Mục đích quan trọng của giáo dục là hướng dẫn chúng ta trở thành con người có ích, biết cống hiến cho xã hội.

Giáo dục cũng cung cấp tri thức và sự hiểu biết, làm thay đổi xã hội. Nó tạo điều kiện cho sự phát triển của khoa học và nghệ thuật. Nếu không có giáo dục, làm sao có các nhà khoa học, giáo sư, kỹ sư để nghiên cứu và phát minh những công nghệ mới? Nếu không có tri thức, xã hội sẽ sống trong bóng tối, lạc hậu.

Nhìn vào Nhật Bản, một đất nước từng trải qua nhiều khó khăn. Tuy nhiên, với sự đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục, họ đã phục hồi nhanh chóng và trở thành cường quốc thứ hai về công nghiệp. Điều này chứng minh lại sức mạnh của giáo dục trong việc thay đổi cả một quốc gia. Câu nói của N. Mandela là đúng: 'Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà con người có thể sử dụng để thay đổi cả thế giới'.

Trong tầm nhìn vĩ đại giống như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Việt Nam đặt giáo dục lên hàng đầu trong sách quốc gia. Thực tế cuộc sống chỉ ra rằng không có ưu tiên nào quan trọng hơn ưu tiên cho giáo dục; mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ tác động đến thế hệ tiếp theo, thậm chí có thể hủy diệt cả nhân loại. Như Nelson Mandela, tổng thống đen đầu tiên của Nam Phi, từng khẳng định: 'Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà con người có thể sử dụng để thay đổi cả thế giới'. Câu nói này khiến chúng ta suy ngẫm về giáo dục - một loại vũ khí quý báu mà mỗi người chúng ta đang sở hữu.

Nói về giáo dục như một 'vũ khí' là khẳng định rằng việc dạy và học là công cụ, là nền tảng để xây dựng, phát triển, và thay đổi thế giới. Quan niệm về giáo dục không chỉ giới hạn trong thời gian ngồi trên ghế nhà trường hoặc trong những quá trình đào tạo chính quy, mà còn mở rộng đến tất cả các hoạt động tiếp thu tri thức, kỹ năng, và hoàn thiện nhân cách trong cuộc sống. Đây là hành trình rèn luyện đầy thách thức mà chúng ta phải vượt qua để thu hoạch những 'hoa quả ngọt ngào'.

Giáo dục không chỉ là quá trình truyền đạt và tiếp thu kiến thức. Nhờ giáo dục, con người hiểu thêm về thế giới xung quanh và có cơ hội hiểu sâu hơn về một lĩnh vực chuyên môn. Nếu không tìm hiểu và tiếp thu về các kiến thức khoa học từ những nhà khoa học tiên phong, chẳng hề có Isaac Newton với những khái niệm và phương pháp tính toán mới, giải thích được biết bao hiện tượng khoa học. Giáo dục giúp con người tự y thức về bản thân và hiểu về con người để có thể tự bảo vệ khỏi nguy hiểm và bất công, từ đó thay đổi cả thế giới. Một minh chứng điển hình là cuộc đời của Nelson Mandela, người đã đoạt giải Nobel Hòa bình năm 1993. Sinh ra trong một gia đình đông con, ông là người đầu tiên được học. Điều này giúp ông hiểu rõ về chủ nghĩa phân biệt chủng tộc Apartheid, nhìn thấy bất công mà người da đen ở Nam Phi phải đối mặt, và từ đó ông đứng lên chiến đấu vì công bằng, làm thay đổi không chỉ Nam Phi mà còn cả thế giới. Làm chiếc cầu nối truyền đạt tri thức, giáo dục giúp duy trì thành quả của thế hệ trước và phát triển ở thế hệ sau, thay đổi cuộc sống từng ngày.

Bill Gates, người sáng lập Microsoft, và Steve Jobs, cựu giám đốc điều hành của Apple, đều đã thay đổi cuộc sống của chúng ta với phần mềm và thiết bị điện tử xuất sắc, mở ra thời đại công nghệ thông tin phát triển. Mặc dù họ chưa hoàn thành chương trình đại học, nhưng nhiều người cho rằng giáo dục không phải là yếu tố duy nhất quyết định việc thay đổi thế giới. Điều này còn đòi hỏi sự kiên nhẫn, quyết tâm, và tài năng của mỗi người. Tuy nhiên, trên thế giới chỉ có một Bill Gates và một Steve Jobs. Chúng ta cần nhận thức rằng nền giáo dục là công cụ quan trọng để hoàn thiện bản thân và phát triển đất nước.

Không chỉ dừng lại ở đó, mỗi người trong chúng ta có trách nhiệm tuyên truyền và giáo dục mọi người xung quanh về mọi mặt, đặc biệt là về luật pháp, ý thức bảo vệ môi trường, và xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Như Arthur Ward nói: 'Mục đích lớn nhất của giáo dục không chỉ ở kiến thức mà còn ở hành động'. Vì vậy, ngày nay, vị thế của chúng ta không chỉ là người học, người thụ hưởng tri thức mà còn là người dạy, truyền đạt tri thức. Khi mọi người trong xã hội được trang bị đầy đủ kiến thức cơ bản, cuộc sống sẽ trở nên tốt đẹp hơn, tệ nạn xã hội giảm, và đất nước phát triển hơn. Nếu mọi người trên thế giới đều hiểu rõ tầm quan trọng của giáo dục và đầu tư hợp lý vào nó, thì thế giới này sẽ thay đổi, trở nên tươi đẹp hơn. Không phải vô tình mà Seneca khẳng định: 'Hãy ẩn náu trong học tập, bạn sẽ thoát khỏi mọi nhàm chán trong cuộc sống'. Học ở thời đại văn minh ngày nay có nghĩa lớn và được UNESCO xác định bốn mục tiêu cơ bản: Học để biết; Học để làm; Học để chung sống; Học để tồn tại với tư cách con người của thời đại ngày nay. Đây không chỉ là mục tiêu mà còn là nhu cầu thiết yếu của mỗi con người và cộng đồng xã hội. Những người tự hoàn thiện thông qua học tập và rèn luyện sẽ luôn tìm thấy ý nghĩa và niềm vui trong cuộc sống.

Socrates từng nói: 'Giáo dục là làm cho con người tìm thấy chính mình'. Vì vậy, chúng ta cần phải phấn đấu, rèn luyện để thế hệ trẻ Việt Nam xem câu nói này như một phương châm sống, đồng lòng xây dựng một xã hội phát triển hơn. Chúng ta cần học hỏi không ngừng để giúp ích cho bản thân, gia đình, và xã hội, luôn ý thức về sự hoàn thiện và phát huy kiến thức để sáng tạo mới, cả trong công việc và nghề nghiệp. Bên cạnh đó, mỗi người cần ước mơ để tạo động lực cho tương lai và nhớ rằng: 'Nếu bạn có thể tưởng tượng, bạn có thể đạt được nó. Nếu bạn có thể ước mơ, bạn có thể trở thành nó' (William Arthur Ward).

Mỗi sáng, khi dạo qua các công viên, chúng ta thường bắt gặp những người tập thể dục. Phần lớn là các cụ già vui vẻ, những quý bà quyết tâm giữ vóc dáng, hoặc các quý ông theo sự khuyến khích của bác sĩ để giảm béo. Nhưng hiếm khi thấy thanh niên, thiếu niên hay trẻ con xuất hiện trong cảnh đó!

Chúng ta đang tạo ra thế hệ trẻ như những con gà công nghiệp. Tại sao lại như vậy? Bởi vì sự quan tâm của chúng ta đang ở đâu khi cha mẹ đang rèn luyện sức khỏe? Đơn giản, chúng đang ngủ! Vì đã thức khuya để hoàn thành bài tập của thầy cô, thường không bao giờ là đủ vì họ có đến 12-14 môn học trong một tuần!

Chúng cần ngủ vì họ làm việc chăm chỉ hơn cả cha mẹ. Học 9 tiết tại trường xong, lại lao đầu đến trung tâm học thêm 4 tiết nữa! Về nhà, ăn vội, tắm vội, chúng lại bò ra bàn học để làm bài cho 9 tiết học của ngày mai!

Chúng ta đều biết điều này! Tuy cảm thấy tiếc nuối, nhưng chúng ta chỉ biết chấp nhận và đền đáp cho trẻ bằng ăn ngon và sự quan tâm, không để họ dính líu vào công việc nhà, chỉ tập trung vào việc học.

Một thế hệ gà công nghiệp không có đủ kỹ năng sống đang hình thành. Đó là hậu quả tất yếu của hệ thống giáo dục khép kín ở nhà trường và gia đình, chúng ta - những người làm cha làm mẹ - đang tiếp tay làm hỏng những kỹ năng mà trẻ cần để hòa nhập vào cuộc sống. Thật đau lòng! Càng đau lòng hơn khi trẻ đang bỏ lỡ thời gian cho những môn học mơ hồ và ít ứng dụng.

Một trong những môn đó là học nghề ở phổ thông...

Các nước giỏi về giáo dục dạy nghề như thế nào?...

Chúng ta hãy xem cách người Úc giảng dạy nghề.

Hầu hết học sinh Úc đều học nghề. Sau lớp 10, họ có lựa chọn:

Sau lớp 10, học nghề để đi làm ngay. Chương trình này có các trình độ từ Certificate I, II đến III. Nếu không muốn đi làm ngay, học sinh có thể tiếp tục lên lớp 11 và khi hết lớp 11, họ có thể:

- Học khóa Foundation 1 năm để dự bị đại học.

- Học khóa nghề ở bậc Certificate IV.

Nếu vẫn chưa muốn đi làm sau năm học 11, học sinh có thể học hết lớp 12. Sau đó, họ có nhiều lựa chọn hơn:

- Học khóa Foundation dự bị đại học 1 năm.

- Học khóa nghề Certificate IV như trên.

Các học sinh giỏi còn có thể vào đại học trực tiếp hoặc học khóa nghề trình độ Diploma. Học nghề ở các trường cao đẳng công lập và tư thục mang lại nhiều cơ hội, từ khóa tiếng Anh đến học nghề và đại học.

Sau khi hoàn thành khóa Diploma, sinh viên có thể chuyển tiếp vào năm thứ hai của một trường đại học có công nhận khóa học đó. Hoặc sau đại học, vẫn có các khóa nghề như Vocational Graduate Certificate và bằng Diploma nghề sau đại học Vocational Graduate Diploma.

Điều này giúp việc liên thông lên đại học trở nên dễ dàng từ các khóa nghề trình độ Diploma và Advanced Diploma, kèm theo các khóa tiếng Anh và dự bị đại học, tạo ra nhiều cơ hội cho học sinh. Hệ thống giáo dục Úc đặt sự chú trọng vào việc dạy nghề một cách chuyên sâu và bài bản. Kết quả là những người học nghề trở thành những chuyên gia lành nghề. Học nghề ở đây là để trở thành người thợ, kỹ sư có trình độ cao.

Còn ở Việt Nam thì sao?

Thực tế về việc dạy nghề ở phổ thông tại Việt Nam...

Một học sinh khi lên lớp 7 hoặc 8 được yêu cầu học nghề chỉ để được cộng điểm vào kỳ thi vào lớp 10. Cấp 3 thì học sinh lớp 11 để cộng điểm thi tốt nghiệp lớp 12. Không cần biết nghề, họ chỉ cần học những gì dễ kiếm điểm để được cộng vào kết quả thi. Bằng nghề chỉ để xét cộng điểm, hoàn toàn không đánh giá được năng lực của học sinh và không có giá trị trong việc liên thông lên cao.

Vậy là học nghề nhưng không phải để làm nghề!

Quan điểm của cha mẹ ở Việt Nam thường muốn con làm thầy, chứ không muốn con làm thợ. Họ không mong đợi con họ học nghề để sau này làm nghề. Do đó, nhiều học sinh sau khi học nghề, không sử dụng được kiến thức đã học. Họ chỉ học nghề để cộng điểm, không phải để thực sự áp dụng vào công việc. Vậy nên, học nghề ở Việt Nam không mang lại giá trị thực sự cho học sinh, chỉ là con đường cộng điểm và không tạo điều kiện cho việc học lên cao.

Chúng ta đang làm gì trong suốt những năm qua? Tất cả chúng ta đều biết, nhưng chúng ta vẫn tiếp tục với việc hình thức hóa học nghề, đánh mất thời gian và biến trẻ thành những con rối không mục đích. Một năm học nghề mang lại điều gì? Một nửa điểm, một điểm, liệu có đáng so với thời gian mất đi? Hãy để trẻ được trải nghiệm những hoạt động thú vị khác nhau, phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần.

Chúng ta đừng ép buộc trẻ sống theo những gì chúng ta muốn. Đừng đòi hỏi trẻ phải có những thứ mà chúng không thể đạt được. Hãy giúp trẻ khám phá đam mê và tài năng của mình, hướng dẫn họ tự xác định hướng đi trong nghề nghiệp, thay vì áp đặt ước mơ của chúng ta lên họ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tuyên bố rằng: 'Vì lợi ích mười năm trồng cây. Vì lợi ích trăm năm trồng người'. Giáo dục đóng vai trò then chốt trong xây dựng và phát triển xã hội. Cũng như Nelson Mandela đã nhấn mạnh: Giáo dục là vũ khí mạnh nhất để thay đổi thế giới. Giáo dục không chỉ là hình thức học tập phổ biến nhất mà còn là quá trình liên tục và kéo dài suốt đời. Nó mang lại kiến thức đa dạng và góp phần bồi đắp tính cách con người, khuyến khích tài năng và tinh thần sáng tạo. Kỷ cương và trật tự xã hội cũng được thiết lập nhờ giáo dục.

Chúng ta có thể học từ câu chuyện của Helen Keller và Mạnh Tử để thấy rõ tầm quan trọng của giáo dục. Helen Keller, mặc dù mù điếc từ nhỏ, nhờ phương pháp giáo dục đúng đắn đã trở thành người phụ nữ thông thạo văn chương. Mạnh Tử, nhờ sự giáo dục của mẹ, đã trở thành một bậc vĩ nhân. Hiện nay, vẫn còn nhiều người lười biếng và ỷ lại, nhưng giáo dục đang đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tính cách và con người chúng ta.

Mỗi người cần nhận thức về tầm quan trọng của giáo dục để có hướng đi đúng và góp phần vào sự phát triển của đất nước.