1. Bài tham khảo số 1
Việt Nam có những bức tượng độc đáo và kì vĩ trên khắp thế giới. Trong số đó, tượng đài Mẹ Việt Nam Anh hùng nằm ở Thành phố Tam Kì, Quảng Nam, là một biểu tượng nhân văn đặc biệt.
Mẹ Việt Nam Anh hùng, hay còn gọi là Nguyễn Thị Thứ, là một người mẹ có 12 người con, trong đó có 9 người con trai hy sinh trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Không chỉ là người mẹ hy sinh con cái, mẹ Thứ còn là người giữ vững địa bàn xóm làng, che chở cán bộ và sản xuất trong thời kỳ chiến tranh. Nhà mẹ có 5 căn hầm bí mật giúp bảo vệ hàng trăm chiến sĩ. Vì những đóng góp xuất sắc, mẹ Thứ được tặng danh hiệu 'Mẹ Việt Nam Anh hùng'.
Sau khi mẹ Thứ qua đời năm 2010, Nhà nước quyết định xây dựng quần thể tượng đài Mẹ Việt Nam Anh hùng trên diện tích 15ha để tưởng nhớ công lao của bà cũng như những người mẹ khác. Bức tượng chính cao 18,5m, được làm bằng đá sa thạch, với hai bên là những tượng đá khác tượng trưng cho những người mẹ khác. Tổng chiều dài của tượng đài là 120m, tạo nên một kiệt tác nghệ thuật lớn, tượng trưng cho tình yêu thương và lòng hiếu kính đối với những người mẹ Việt Nam Anh hùng.
Chân dung mẹ Thứ được tạc rất tỉ mỉ, với đôi mắt hiền từ, đôi môi móm mém của tuổi già, và những nếp nhăn trên trán, khuôn miệng. Hình ảnh này không chỉ thể hiện sự hiền dịu mà còn toát lên sức mạnh kiên cường. Xung quanh mẹ là những khuôn mặt không rõ danh tính, có thể là đại diện cho những người con hay những người mẹ khác của Việt Nam.
Tượng đài Mẹ Việt Nam Anh hùng không chỉ là địa điểm du lịch nổi tiếng mà còn là biểu tượng tri ân và nhớ đến công lao to lớn của những người mẹ anh hùng Việt Nam.

2. Tác phẩm 'Truyện Kiều' và vẻ đẹp tâm hồn Thúy Kiều
Trong dòng chảy văn học trung đại, mỗi nhà văn, nhà thơ góp phần làm nên diện mạo nền văn hóa Việt Nam qua nhiều tác phẩm xuất sắc. Khi nhắc đến Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du và tác phẩm “Truyện Kiều”, người đọc không thể không cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật chính - Thúy Kiều. Đoạn trích từ câu “Khi tỉnh rượu lúc tàn canh” đến “Ai tri âm đó mặn mà với ai?” là minh chứng cho điều đó.
Trong cảnh lầu xanh, Thúy Kiều bày tỏ nỗi đau đớn và xót thương cho cuộc sống, thân phận của mình.
Khi tỉnh rượu lúc tàn canh,
Giật mình mình lại thương mình xót xa.
Câu thơ mở ra thời gian ban đêm, thời điểm Kiều được sống là chính mình, đối diện với nỗi niềm và suy tư. Trong khoảnh khắc ấy, Kiều giật mình trước thực tại cuộc sống và thể hiện sự tự ý thức về nhân cách của mình.
Khi sao phong gấm rủ là,
Giờ sao tan tác như hoa giữa đường.
Nghệ thuật đối lập giữa quá khứ êm đềm và hiện tại phũ phàng là điểm đặc biệt của tác giả. Các hình ảnh đối lập như “phong gấm rủ là” và “tan tác như hoa giữa đường” thể hiện cuộc sống chua chát của Thúy Kiều. Những hình ảnh này tạo nên bức tranh đầy bi kịch và lòng trắc ẩn.
Mặc người mưa Sở mây TầnNhững mình nào biết có xuân là gì.
Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ?
Đòi phen gió tựa hoa kề
Nửa rèm tuyết ngậm bốn bề trăng thâu.
Cảnh vật bên ngoài lầu xanh đẹp nhưng giả tạo, làm thấu hiểu tâm trạng gượng gạo và tự thương của Thúy Kiều. Bức tranh của tác giả đầy sắc màu, từ niềm vui đến nỗi buồn, từ hạnh phúc đến tủi nhục.
Đoạn trích giới thiệu tác phẩm “Truyện Kiều” và làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của Thúy Kiều trong hoàn cảnh khó khăn và phức tạp.

3. Tìm hiểu về sự đối lập trong tác phẩm 'Truyện Kiều'
So sánh về tuổi đời, điện ảnh là một lĩnh vực nghệ thuật non trẻ tại Việt Nam, nhưng điều này không làm giảm đi sức hấp dẫn của điện ảnh. Bộ phim “Mùi cỏ cháy” là một minh chứng cho chất lượng của điện ảnh tại Việt Nam.
“Mùi cỏ cháy” ra mắt khán giả vào năm 2012, nổi bật với nhiều khía cạnh, đặc biệt là đề tài. Mặc dù chiến tranh không phải là đề tài mới, nhưng bộ phim này đã khai thác đề tài kinh điển bằng cách mới, thu hút sự chú ý và tạo nên sự trân trọng từ khán giả. Cả tên tuổi của biên kịch Hoàng Nhuận Cầm, nguyên tác từ nhật kí “Mãi mãi tuổi hai mươi” của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc, và đơn vị sản xuất Hãng phim truyện Việt Nam, đều làm nổi bật tác phẩm này. Chỉ với những yếu tố đó, “Mùi cỏ cháy” đã trở thành một tác phẩm đáng chú ý, làm nức lòng khán giả khi tái hiện những năm kháng chiến hào hùng của Việt Nam giữa lửa đạn chiến tranh.
Nếu những điểm trên đưa khán giả đến phòng vé, thì nội dung hấp dẫn, chân thực và cảm động của “Mùi cỏ cháy” đã làm cho tác phẩm này sống mãi trong lòng người xem. Từ Hà Nội cổ kính đến Quảng Trị máu lửa, tất cả được tái hiện sống động. Những chàng trai Hoàng, Thành, Thăng, Long mang trong mình bầu nhiệt huyết, tâm hồn ngây thơ, tinh nghịch lạc quan, khát khao hạnh phúc và tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm, quyết tâm xả thân vì độc lập tự do. Cảnh chiến trận, những địa danh như Thành cổ, sông Thạch Hãn, những đợt ném bom của Mỹ,... đều là sự thật. “Mùi cỏ cháy” không chỉ tái hiện lịch sử mà còn làm rõ những mất mát, đau thương của con người. Sự buồn khi rời xa gia đình, đau xót khi chứng kiến đồng đội hy sinh, tất cả được tận dụng để làm cho tác phẩm thêm phần gần gũi với người xem. Đạo diễn Hữu Mười nhận xét: “Vinh danh Mùi cỏ cháy, là vinh danh quá khứ (…) Chúng ta không bao giờ được phép quên quá khứ, nếu quên quá khứ sẽ không có tương lai'.

4. Tìm hiểu về sự thành công của 'Mùi cỏ cháy'
Trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du, tác giả đã phản ánh một góc hiện thực xã hội phong kiến đầy phức tạp, đặc biệt là sự tàn nhẫn của giai cấp thống trị. Đồng tiền và danh lợi biến những người phụ nữ vốn đã khổ cực thành món hàng, bị buôn bán như hàng hóa trong xã hội. Gia đình nhà Vương, một gia đình hạnh phúc, bị gặp rủi ro khi một âm mưu vu oan đẩy họ vào khủng hoảng. Quan chức thối nát, tham nhũng đã lợi dụng tình huống này để lấy của gia đình Thúy Kiều, thể hiện sự tàn bạo và vô đạo đức.
Đồng tiền mang sức mạnh nặng nề và nó nằm trong tay của những kẻ tàn bạo, biến đồng tiền thành một thế lực mạnh mẽ có thể thống trị mọi giá trị đạo đức, làm mất đi phẩm chất nhân sinh. Những người mang trách nhiệm giúp đỡ người dân khôi phục công lý lại bị cuốn vào vòng xoáy của tiền bạc, làm cho công lý bị bóp méo. Thúy Kiều, một cô gái tài sắc, dùng sức mạnh và quyền lực để kiếm những đồng tiền bẩn thỉu. Giá trị nhân đạo của Truyện Kiều được thể hiện qua việc tác giả cao quý con người từ phẩm chất, tài năng, ngoại hình cho đến những ước mơ chân thành.
Thúy Vân, với vẻ đẹp thuần khiết, hiền lành, thể hiện một cuộc sống bình yên hạnh phúc. Thúy Kiều, với vẻ đẹp tinh tế, là một người tài năng xuất chúng, không chỉ đẹp mà còn thông minh. Nguyễn Du đã tạo nên một nhân vật phụ nữ độc đáo, nổi bật giữa xã hội phong kiến. Truyện Kiều là bức tranh tố cáo sự tàn bạo của giai cấp thống trị, là lời kêu gọi tự do và công bằng. Cuộc sống của Thúy Kiều, đầy bi kịch, là biểu tượng cho số phận của những người phụ nữ trong xã hội xưa.
Tác phẩm không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật xuất sắc với bút pháp tài tình của Nguyễn Du mà còn là một tuyên ngôn chất chứa những giá trị nhân đạo sâu sắc. Qua Truyện Kiều, tác giả đã tố cáo sự tàn bạo của chế độ xã hội phong kiến, đồng thời thể hiện sự đồng cảm và thương cảm trước những đau khổ của con người. Tác phẩm đồng thời lưu giữ giá trị nghệ thuật và nhân đạo, làm độc đáo bằng cách miêu tả sâu sắc tâm hồn nhân vật.
Truyện Kiều của Nguyễn Du không chỉ là một kiệt tác văn học, mà còn là tác phẩm ghi chép về những bất công xã hội và làm tôn vinh giá trị nhân đạo. Nguyễn Du đã sử dụng ngôn ngữ tinh tế và miêu tả sâu sắc để thể hiện nội tâm của nhân vật. Tác phẩm là lời kêu gọi tự do, công bằng và là biểu tượng của sự kiên cường và đẹp đẽ trong đau khổ. Cuộc đời Thúy Kiều là một bản tình ca bi kịch, tố cáo những điều bất công và làm đẹp lên giá trị nhân đạo.
Nguyễn Du đã thể hiện sự tài hoa của mình thông qua Truyện Kiều, là một tác phẩm vĩ đại không chỉ về nghệ thuật mà còn về giá trị nhân đạo. Tác giả đã kết hợp tinh tế giữa văn học và tâm huyết nhân đạo, làm cho tác phẩm trở thành một kiệt tác có sức ảnh hưởng sâu sắc trong văn hóa Việt Nam.

5. Tài liệu tham khảo số 4
Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, bên cạnh những tác phẩm thơ văn nổi tiếng của cụ Nguyễn Đình Chiểu như: Ngư tiều y thuật vấn đáp, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Văn tế nghĩa sĩ trận vong Lục tỉnh… thì truyện thơ Lục Vân Tiên là một tác phẩm quan trọng của văn học Việt Nam, đã tạo ra ảnh hưởng sâu sắc trong văn hóa dân gian ở miền Nam.
Tác phẩm này được cụ Đồ Chiểu sáng tác trước thời kỳ Pháp xâm lược Việt Nam. Có tổng cộng 2.075 câu thơ với hình thức truyện thơ văn vần, còn được biết đến với nhiều tượng trưng nghệ thuật đẹp trong văn chương. Người đọc đánh giá cao nhân vật chính, Lục Vân Tiên, với tư cách hiếu thảo và tinh thần cao cả, đấu tranh giành lại công bằng, cứu dân, chống giặc. Nhân vật nữ chính, Kiều Nguyệt Nga, là biểu tượng của sự trung hiếu và chữ nghĩa. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh, tác phẩm đánh dấu ấn rất sâu sắc trong tâm hồn của người Việt Nam, đặc biệt là ở miền Nam.
Lục Vân Tiên không chỉ là tác phẩm phản ánh tư tưởng của cụ Nguyễn Đình Chiểu mà còn là nơi các nhân vật là bức tranh sống dong dài của cụ. Tác phẩm không chỉ là nơi chứa đựng niềm khát vọng, lý tưởng sống, ý chí sống lớn lao của cụ, mà còn là bức tranh đen trắng về cuộc sống của ông. Tác phẩm cũng là nơi ông mạnh mẽ chỉ trích những điều tiêu cực trong xã hội.
Những câu thơ nổi tiếng trong Lục Vân Tiên đã trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống của nhiều người, như: “Trước đèn xem chuyện Tây Minh/ Gẫm cười hai chữ “nhơn tình” éo le/ Hỡi ai, lẳng lặng mà nghe/ Giữ răn việc trước, lành dè thân sau/ Trai thì trung hiếu làm đầu/ Gái thì tiết hạnh làm câu trau mình…”.
Lục Vân Tiên không chỉ xuất bản nhiều giai đoạn, mà còn được biểu diễn dưới dạng đờn ca tài tử, với hình thức “ca ra bộ” đầu tiên của đờn ca tài tử, là bước đệm quan trọng cho sự phát triển của nghệ thuật sân khấu cải lương. Đặc biệt, từ tác phẩm này đã xuất hiện loại hình diễn xướng Nói thơ Vân Tiên.
Hình thức Nói thơ Vân Tiên trên đất Bến Tre đã lan rộng và chiếm một không gian quan trọng trong đời sống cộng đồng. “Nói thơ Vân Tiên” vẫn được giữ gìn trong ký ức của nhiều người và được truyền đạt cho thế hệ sau.
Thế hệ trẻ sẽ tiếp tục giữ gìn và phát triển những giá trị văn hóa truyền thống của Bến Tre, trong đó, việc phát huy hình thức Nói thơ Vân Tiên là cần thiết trong bối cảnh hiện nay, chẳng hạn như trong các hoạt động đoàn thể, giao lưu, cuộc thi nghệ thuật…
Để quảng bá về tác phẩm thơ văn của cụ Đồ Chiểu, đặc biệt là Lục Vân Tiên, các Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh ở nhiều tỉnh thành đã tổ chức nhiều năm Liên hoan Đờn ca tài tử và Hội thi hóa trang Lục Vân Tiên - Kiều Nguyệt Nga. Trong đó, diễn lại truyện thơ Lục Vân Tiên của cụ Đồ Chiểu. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã đề ra những hướng dẫn về nội dung này. Ngoài ra, dự kiến có lớp tập huấn cho đối tượng đa dạng như: học sinh, sinh viên, công nhân, viên chức, người lao động, hướng dẫn viên và những người hoạt động trong lĩnh vực du lịch…
Truyện thơ Lục Vân Tiên đã trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống của nhiều tầng lớp dân cả xưa và nay. Có thể không phải ai cũng nhớ hết nội dung truyện thơ, nhưng những nhân vật như Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga… vẫn gắn bó với tâm hồn của nhiều người, và một số người vẫn giữ mãi một số đoạn thơ như: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi/ Làm người thế ấy cũng phi anh hùng...”.

6. Tài liệu tham khảo số 7
Trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du, hiện thực xã hội phong kiến được phản ánh qua cái nhìn sâu sắc về sự tàn bạo của giai cấp thống trị. Sức mạnh của tiền bạc và danh lợi biến những người phụ nữ bất hạnh thành món hàng trao đổi trong xã hội.
Gia đình nhà Vương đang hạnh phúc bình yên, nhưng một âm mưu vu oan đưa họ vào vòng xoáy tai ương. Bị quan chức tham ô, họ trở nên vô lý, chẳng còn công bằng. Quyền lực và tiền bạc làm mất đi giá trị đạo đức, làm biến đổi lương tâm con người. Những người đứng đầu cần lấy lại đạo lý lại chính là những kẻ bóc lột dân.
Đồng tiền có sức mạnh tàn bạo, làm mất đi nhân phẩm con người. Những người có trách nhiệm phục hồi công lý lại vì tiền mà bẻ cong lòng trung hiếu. Truyện Kiều không chỉ là câu chuyện đau lòng về cuộc sống khốn khổ của phụ nữ mà còn là lời lên án sâu sắc về sự vô nhân đạo của xã hội phong kiến.
Thúy Vân và Thúy Kiều là những hình tượng phụ nữ đẹp và tài năng. Thúy Vân hiền lành, đoan trang, trong khi Thúy Kiều sắc sảo và xuất chúng. Tác giả không chỉ đề cao vẻ đẹp bề ngoài mà còn tôn vinh tài năng, phẩm chất và ước mơ chân thành của con người.
Giá trị nghệ thuật và nhân đạo trong Truyện Kiều được thể hiện qua sự tài hoa của Nguyễn Du trong việc miêu tả tâm lý nhân vật. Cuộc sống của Thúy Kiều là bi kịch của một phụ nữ bị đẩy vào hoàn cảnh khó khăn, mất hạnh phúc vì sự vô nhân đạo của xã hội.
Tác phẩm lên án tội ác của chế độ phong kiến, đồng thời thể hiện niềm thương cảm của tác giả trước đau khổ của con người, đặc biệt là phụ nữ. Truyện Kiều không chỉ là một kiệt tác văn học về mặt nghệ thuật mà còn là bản cáo trạng đanh thép về tội ác của xã hội phong kiến.
Nguyễn Du đã sử dụng ngôn ngữ tinh tế để phản ánh hiện thực và nhấn mạnh giá trị nhân đạo trong một xã hội đầy bất công. Tác phẩm là một lời kêu gọi chấm dứt sự tàn bạo, phục hồi công lý và tự do cho con người.

7. Tài liệu tham khảo số 6
Nguyễn Đình Chiểu, một tâm hồn đầy nghị lực, dù mù nhưng trở thành thầy thuốc và nhà thơ nổi tiếng. Lục Vân Tiên, một tác phẩm xuất sắc của ông, kể về những giá trị tốt đẹp như tinh thần chiến đấu, trượng nghĩa và lòng nhân ái.
Lục Vân Tiên, sáng tác trong thời kỳ loạn lạc, thể hiện lòng kiên trung và sự đẹp đẽ của hai nhân vật chính là Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga.
Trong đoạn trích, Lục Vân Tiên, mặc dù chỉ có một cây gậy, nhưng can đảm đối mặt với băng cướp, thể hiện tính anh hùng và lòng trượng nghĩa. Không chỉ có vẻ ngoại hình anh tuấn, Lục Vân Tiên còn là người lịch sự và khuôn phép trong giao tiếp, nhưng không kém phần mạnh mẽ khi bảo vệ người yếu đuối.
Kiều Nguyệt Nga, một người con gái hiền lành và biết ơn, đã tự nguyện gắn bó với Lục Vân Tiên, thể hiện lòng biết ơn và lòng hiếu thảo. Sự kết hợp giữa anh hùng và phụ nữ hiền lành tạo nên một câu chuyện lôi cuốn và đầy ý nghĩa.
