1. Tài liệu tham khảo số 1
Mùa xuân là mùa của khởi đầu, thường gợi lên trong mỗi chúng ta niềm khát khao và hi vọng. Phải chăng vì thế mà Thanh Hải lựa chọn mùa xuân để khởi nguồn cảm hứng. Niềm khát khao cháy bỏng trong tâm hồn nhà thơ Thanh Hải, được gửi gắm qua bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" (11/1980). Bài thơ như những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu ngân nga cất lên từ đáy lòng của một con người tha thiết được góp phần nhỏ bé vào cuộc đời chung rộng lớn. “Mùa xuân nho nhỏ” của nhà thơ Thanh Hải thể hiện những rung động sâu xa trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước, trước những hi sinh và cố gắng say sưa trong sự nghiệp bảo vệ, xây dựng Tổ quốc của toàn dân tộc. Đó là “là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời”.
Mở đầu bài thơ như tiếng hát reo vui đón chào một mùa xuân đẹp đã về.
"Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ôi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng"
Ở khổ thơ thứ nhất, nhà thơ vẽ ra trước mắt người đọc một bức tranh thiên nhiên về mùa xuân quê hương đất nước rộn rã âm thanh, nên thơ, rực rỡ sắc màu với những đường nét hài hòa, tràn đầy sức sống. Thanh Hải đã vẽ nên một bức tranh xuân tươi đẹp, đầy sức sống và quyến rũ lạ thường. Từ mùa xuân của thiên nhiên đất trời, đến khổ thơ thứ hai và ba, Thanh Hải dẫn người đọc đắm chìm vào khung cảnh mùa xuân của cuộc sống, của nhân dân và đất nước rộn ràng trong trẻo cùng những hình ảnh đậm chất sử thi. Hai khổ thơ đồng thời cũng là minh chứng cho tài năng nghệ thuật độc đáo cũng như tình yêu, niềm tự hào sâu sắc mà Thanh Hải dành cho đất nước.
Khi xưa, trong đêm đen của kiếp sống nô lệ, nhà thơ Tố Hữu – một người con xứ Huế đã từng viết:
Tôi nện gót trên đường phố Huế
Dửng dưng không một cảm tình chi
Không gian sặc sụa mùi ô uế
Như nước dòng Hương mãi cuốn đi.
Đó là Huế trong quá khứ nô lệ đen tối, lầm than. Thời nay, trong hiện tại, Huế đã đổi khác, đang hối hả nhịp chiến đấu, xây dựng cùng đất nước:
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng.
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ.
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…
Thanh Hải đã vẽ lên một bức tranh mùa xuân đất nước tuyệt đẹp với sức xuân phơi phới, từ đó làm nổi bật lên sức sống mãnh liệt của đất nước. Nhà thơ Thanh Hải đã cảm nhận và tái hiện khung cảnh mùa xuân của đất nước qua hai hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng là "người cầm súng" và "người ra đồng". Sức xuân nảy nở nơi những con người chiến đấu và lao động – hai mẫu người gắn liền với chiều dài lịch sử phát triển của đất nước. Họ là những con người cụ thể, những con người làm nên lịch sử với hai nhiệm vụ cơ bản của đất nước ta trong suốt quá trình phát triển lâu dài: chiến đấu và sản xuất, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Điệp ngữ “mùa xuân” không chỉ gợi tả khung cảnh thiên nhiên đất trời lúc vào xuân mà còn thể hiện được sức sống, sức trẻ tràn đầy của đất nước sau chiến tranh. Mùa xuân đến mang đến tiếng gọi của những cố gắng mới và hi vọng mới, mang đến tiếng gọi của đất nước, của quê hương đang trên đà đổi thay, phát triển. Những tiếng gọi lặng lẽ tới từ mùa xuân làm thức dậy con người, làm trái tim con người như bừng lên rạng rỡ trong không khí sôi nổi của đất nước, của muôn cây cỏ đã đi theo người lính vào chiến trường, sát kề vai, đã cùng người lao động hăng say ngoài đồng ruộng. Mùa xuân không những chắp thêm đôi cánh sức mạnh cho con người mà còn chuẩn bị cho con người những “lộc” non tươi mới, căng tràn nhựa sống. “Lộc” là nhành non chồi biếc của cỏ cây trong mùa xuân. “Lộc” không chỉ là hình ảnh tả thực mà con mang ý nghĩa ẩn dụ, tượng trưng. Đối với người chiến sĩ, “lộc” là cành lá ngụy trang che mắt quân thù trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc đầy cam go và ác liệt. Đối với người nông dân “một nắng hai sương”, “lộc” là những mầm xuân tươi non trải dài trên ruộng đồng bát ngát, báo hiệu một mùa bội thu. Nhưng đặc biệt hơn cả, “lộc” là sức sống, là tuổi trẻ, sức thanh xuân tươi mới đầy mơ ước, lí tưởng, đầy những hoài bão và khát vọng cống hiến của tuổi trẻ, sôi nổi trong mỗi tâm hồn con người – tâm hồn của người lính dũng cảm, kiên cường nơi lửa đạn bom rơi – tâm hồn của người nông dân cần cù, hăng say tăng gia sản xuất. “Lộc” chính là thành quả hôm nay và niềm tin, hi vọng ngày mai.
Phải chăng mùa xuân của đất trời đọng lại trong lộc non đã theo người cầm súng và người ra đồng, hay chính họ đã đem mùa xuân đến cho mọi miền của Tổ quốc thân yêu? Từ những suy nghĩ rất thực về đất nước, nhà thơ khái quát:
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…
Lối điệp cấu trúc song hành với các điệp ngữ “Tất cả”, “như” kết hợp với từ láy tượng hình “hối hả”, “xôn xao” nhấn mạnh khí thế tưng bừng của đất nước vào xuân thể hiện không khí khẩn trương, niềm vui náo nức bâng khuâng của tâm hồn con người trước mùa xuân lớn lao của dân tộc. Nhà thơ đã khái quát được cả một thời đại của dân tộc. Nhịp điệu khẩn trương, tất bật của những con người Việt Nam trong giai đoạn mới, thời đại mới, trong công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa như tụ trong từ “hối hả”. Còn “xôn xao” lại bộc lộ tâm trạng náo nức rộn ràng. Ý thơ khẳng định một điều: không chỉ cá nhân nào vội vã mà cả đất nước đang hối hả, khẩn trương sản xuất và chiến đấu. Tất cả đều náo nức, rộn ràng trong mùa xuân tươi đẹp của thiên nhiên, của đất nước. Nhịp thơ sôi nổi như nhịp hành khúc cho thấy niềm tin tươi sáng, cái nhìn lạc quan của Thanh Hải về tiền đồ của dân tộc cho dù trong hoàn cảnh khó khăn lúc đương thời.
Những dòng thơ của Thanh Hải thổi vào lòng người một ngọn lửa sống nhắc nhở, thôi thúc con người nhìn đời lạc quan hơn, sống có trách nhiệm, gắn bó với quê hương, đất nước. Khổ thơ đã để lại một cảm nhận về sức sống mãnh liệt của mùa xuân và đất nước, đồng thời diễn tả sự sinh sôi phát triển và sự trỗi dậy bất tận đang bừng lên khắp nơi ở cả thiên nhiên, đất trời và con người khi xuân về.
Xúc cảm trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước khi bước vào mùa xuân, nhà thơ Thanh Hải đã có cái nhìn sâu sắc và tự hào về lịch sử hơn bốn nghìn năm dân tộc:
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao.
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Giọng thơ có sự thay đổi từ sôi nổi, hào hùng, mạnh mẽ sang trầm lắng, tha thiết. Thông qua hệ thống các tính từ "vất vả", "gian lao", nhà thơ suy ngẫm về truyền thống hơn 4000 năm dựng nước và giữ nước của cha ông ta. Đó là một truyền thống hào hùng đầy vinh quang nhưng cũng không ít gian nan, vất vả. Với nghệ thuật nhân hóa, Tổ quốc như một người mẹ tần tảo,vất vả và gian lao, đã làm nổi bật sự trường tồn của đất nước. Để có được sự trường tồn ấy, giang sơn gấm vóc này đã thấm bao máu, mồ hôi và cả nước mắt của các thế hệ, của những tháng năm đằng đẵng lúc hưng thịnh, lúc thăng trầm. Nhưng dù trở lực có mạnh đến đâu cũng không khuất phục được dân tộc Việt Nam:
Sống vững chãi bốn ngàn năm sừng sững
Lưng đeo gươm tay mềm mại bút hoa. (Huy Cận)
Chính những năm tháng khó khăn ấy, dân tộc mình đã khẳng được ý chí, sức mạnh và bản lĩnh. Đặc biệt, phép tu từ so sánh được nhà thơ sử dụng vô cùng đặc sắc, làm ý thơ hàm súc:
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Sao là nguồn sáng bất diệt của thiên hà, là vẻ đẹp lung linh của bầu trời đêm, là hiện thân của sự vĩnh hằng trong vũ trụ. So sánh như thế, là tác giả khẳng định chiều dài lịch sử của dân tộc và đất nước trong quá khứ và hiện tại luôn có những biến cố thăng trầm nhưng chúng ta vẫn luôn cố gắng nỗ lực vươn lên. Từ đây, nhà thơ có những suy tư chiêm nghiệm về lịch sử dân tộc: Sức xuân của ngày hôm nay là sự kết tụ và phát huy sức xuân của dân tộc, dẫu phải trải qua muôn vàn khó khăn đất nước và con người Việt Nam vẫn tỏa sáng bất diệt. Điệp ngữ “đất nước” được nhắc lại hai lần thể hiện sâu sắc ý thơ: trải qua những gian truân, vất vả, đất nước vẫn toả sáng đi lên không gì có thể ngăn cản được. Qua đó, nhà thơ bộc lộ niềm tự hào sâu sắc, mãnh liệt về lịch sử hơn 4000 năm cũng như tiền đồ của dân tộc. Câu thơ năm chữ “Cứ đi lên phía trước” sử dụng nhiều thanh trắc tạo nên một âm hưởng khỏe khoắn gân guốc chắc nịch phù hợp với hình ảnh thơ đậm chất anh hùng. Âm thanh mùa xuân đất nước vang lên từ chính cuộc sống vất vả, gian lao mà tươi thắm đến vô ngần. Câu thơ như một lời khẳng định, một sự thể hiện ý chí và lòng quyết tâm và niềm tin sắt đá của nhà thơ và của cả dân tộc về tương lai tươi sáng, tốt đẹp của quê hương, đất nước.
Bài thơ được sáng tác trong lúc đất nước đang gặp muôn vàn gian lao thử thách nhưng giọng thơ vẫn vút cao chan chứa niềm tự hào, tin yêu vào sức sống, sức trỗi dậy của đất nước. Phải là một con người yêu quê hương đất nước tha thiết và giàu lòng lạc quan yêu đời thì Thanh Hải mới sáng tạo nên những dòng thơ sâu sắc như vậy. Điều này thật đáng quý vì nó gieo vào lòng người đọc lời nhắc nhở không bao giờ được chùn bước mà hãy cứ vươn lên.
Với việc sử dụng thể thơ năm chữ giàu nhạc điệu, bút pháp lãng mạn giàu sức gợi đậm chất sử thi và kết hợp khéo léo nhiều biện pháp tu từ và từ láy tượng hình, nhà thơ đã gợi tả hình ảnh đất nước vào xuân tràn đầy sức sống, qua đó thể hiện cái tôi Thanh Hải, niềm tin, niềm tự hào tha thiết về sức sống của dân tộc. Liên hệ với hoàn cảnh sáng tác, người đọc càng yêu hơn, quý hơn những tâm sự của nhà thơ Thanh Hải, một người nghệ sĩ tài ba, một người chiến sĩ, một công dân với tâm nguyện đẹp đẽ luôn sống thủy chung, gắn bó với đất nước.
Đoạn thơ không chỉ lay động trái tim độc giả bởi chất họa gợi cảm, bởi chất nhạc xao xuyến mà còn bởi niềm tin, niềm tự hào mãnh liệt vào sức sống của đất nước, khơi dậy trong ta ý chí quyết tâm không bao giờ chùn bước trước khó khăn thử thách trong cuộc sống.
Với “Mùa xuân nho nhỏ”, Thanh Hải đã góp vào nền thơ hiện đại Việt Nam một bài thơ xuân đẹp. Bài thơ cho thấy một hồn thơ trong trẻo, điệu thơ ngân vang, xúc động. Tình yêu mùa xuân gắn liền với tình yêu quê hương, đất nước được Thanh Hải diễn tả sâu sắc và cảm động. Thi phẩm lay động trái tim độc giả bởi chất họa gợi cảm, bởi chất nhạc xao xuyến và đã làm sáng lên trong ta niềm tin, niềm tự hào mãnh liệt vào sức sống của đất nước, khơi dậy trong ta ý chí quyết tâm không bao giờ chùn bước trước khó khăn thử thách trong cuộc sống.

3. Tài liệu tham khảo
Thanh Hải là nhà thơ tiêu biểu của nền thơ ca Việt Nam. Trong số những tác phẩm mà ông để lại cho bạn đọc thì nổi bật nhất có lẽ là "Mùa xuân nho nhỏ". Thi phẩm đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên đẹp tuyệt vời của xứ Huế mộng mơ qua đó làm nổi bật nên hình ảnh của mùa xuân đất nước. Điều này được thể hiện rõ nét qua ba khổ thơ đầu "Mọc giữa.... phía trước".
Bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" được ra đời trong hoàn cảnh rất đặc biệt trước khi nhà thơ sắp vĩnh biệt cuộc đời. Vậy mà bài thơ vẫn rất trẻ trung và đầy khát vọng cống hiến. Bài thơ được cấu tạo theo mạch cảm xúc dạt dào của tác giả. Bằng sự quan sát tinh tế các giác quan nhạy cảm nhưng hơn thế là cả một tấm lòng yêu quê hương Thanh Hải đã vẽ bức tranh xuân thật nhẹ nhàng đằm thắm giản dị nhưng hết sức thơ mộng:
"Mọc giữa dòng sông xanh
....... ……
Hót chi mà vang trời"
Khung cảnh mùa xuân dần dần được hiện ra với một vẻ đẹp thật bình dị, đơn sơ nhưng cũng không kém phần nên thơ và sâu sắc. Ở đây, mùa xuân của Thanh Hải đến với ta không rực rỡ kiêu sa với cành đào Hà Nội, với những nụ mai vàng đang phô trương sắc thắm, mà chỉ đơn giản là một bông hoa tím đang mọc lên giữa dòng sông nước xanh như lọc. Cành hoa nghiêng mình xuống mặt nước tựa như gương ấy để nổi bật lên trên một khung trời được in bóng dưới lòng sông, với màu sắc thật nhẹ, thật hài hòa mà cũng rất dễ thương, Thanh Hải đã tạo nên cho bức tranh mùa xuân của mình một nét gì đó vô cùng độc đáo. Và bức tranh ấy lại càng được đẹp hơn, có "hồn" khi cái màu tím kia được nhà thơ tô đậm lên thành "tím biếc". Gam màu ấy đã được tô vẽ vào bức tranh thật khéo léo, tài tình, làm cho người đọc chúng ta có thể hình dung ra ngay trước mắt cả một bông hoa tím biếc, thật nhỏ, thật xinh, nhưng dường như cũng có đủ khả năng để nhuộm tím cả bầu trời, cả không gian mùa xuân đang căng tràn sức sống. Cái màu tím ấy lan ra, chơi vơi, và khẽ lay động theo những ngọn gió xuân đang thổi lên từ lòng sông xanh mát rượi. Cảnh vật mùa xuân trong bài thơ có lẽ cũng bình dị, giản đơn, và thâm trầm, tĩnh lặng như vùng đất miền Trung quê hương tác giả. Xứ Huế vốn nổi tiếng mộng mơ với núi Ngự sông Hương, với những điệu hò mái nhì mái đẩy, giờ lại càng thêm xinh đẹp dưới ngòi bút tô vẽ của nhà thơ...
Bức tranh thiên nhiên kia nãy giờ đang tĩnh lặng như chất chứa suy tư, chợt sinh động và "sống" hẳn lên vì một nét đâm ngang của cánh chim chiền chiện:
Ơi! Con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng!
Bức tranh ấy giờ đây chợt đẹp hẳn lên và cũng độc đáo hơn vì có sự pha trộn giữa hai sắc màu: hài hoa (xanh, tím) và lung linh rực rỡ (long lanh). Câu thơ giờ cũng mang một nét gì đó lạ lùng chừng như là vô lí; con chim chiền chiện mà lại hót đến vang cả trời! Thực ra, khoảng trời ấy chính là khoảng không gian của riêng tác giả, trong tim tác giả, vì vậy mà chỉ có một mình tác giả mới cảm nhận được và nghe thấy được mà thôi. Tâm hồn nhà thơ nhỏ bé trước đất trời, chính vì vậy mà tất cả mọi cảnh của tâm hồn ấy cũng trở nên nhỏ xinh và dễ thương đến lạ: con chim nhỏ của mùa xuân nhỏ trong một khoảng không gian nhỏ. Nhưng chính cái "nhỏ" ấy đã phần nào tạo nên được nét độc đáo riêng trong thế đối lập của câu thơ. Tâm hồn ấy, trái tim ấy tuy nhỏ nhưng chỉ chính nó mới cảm nhận được hết mùa xuân của đất trời và vũ trụ thiên nhiên... Và giờ đây tiếng chim lại vang lên, tiếng chim quen thuộc của đồng quê dân dã:
Ồ! tiếng hát vui say
Con chim chiền chiện
Trên đồng lúa chiêm
Xuân chao mình bay liệng...
(Tố Hữu)
Say mê với tiếng chim, trước mắt nhà thơ dường như xuất hiện những giọt long lanh đang nhẹ nhàng rơi xuống: "Từng giọt long lanh rơi/ Tôi đưa tay tôi hứng!".
"Từng giọt long lanh"... giọt gì? Giọt nắng, giọt sương, giọt hạnh phúc, hay là giọt xuân đang êm đềm rơi xuống từ cánh chim chiền chiện nhỏ đang tung mình bay lượn để ban phát mùa xuân đến cho mọi người? Nhưng chính xác hơn nhất có lẽ là giọt tiếng chim, giọt tiếng chim mà chỉ có một mình tác giả cảm nhận được, và "trông thấy" được! Nhìn được những vật mà mắt thường không thấy có lẽ do Thanh Hải đang nhìn bằng con mắt của một nhà thơ. Tiếng chim thì nghe, nhưng ở đây tác giả lại nhìn. Hiện tượng chuyển đổi cảm giác này lẽ ra chỉ có được ở những người say. Câu thơ đang vô lí giờ lại bỗng nhiên hợp lí. Quả thật Thanh Hải đang say, ông say trước khung cảnh thiên nhiên vào mùa xuân thật xinh tươi, đẹp đẽ, say vì nàng chúa xuân quá diễm lệ, yêu kiều. Và từ đó trân trọng, thật nhẹ nhàng, tác giả đã đưa tay ra hứng để đón lấy những điều may mắn, cái tốt đẹp và cái "lộc" của mùa xuân đã ban tặng cho tâm hồn của mỗi con người, và đặc biệt là cho tác giả.
Nếu khổ thơ thứ nhất của bài thơ đã mở ra khung cảnh mùa xuân của thiên nhiên thì khổ thơ thứ hai đã mở ra khung cảnh mùa xuân của đất nước.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao..
Có thể thấy, nhà thơ Thanh Hải đã cảm nhận và tái hiện khung cảnh mùa xuân của đất nước qua hai hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng là "người cầm súng" và "người ra đồng". Người đọc dễ dàng nhận thấy, "người cầm súng" và "người ra đồng" là hai hình ảnh biểu tượng cho hai nhiệm vụ chiến lược quan trọng nhất của đất nước ta ở thời điểm bài thơ ra đời đó chính là cùng lúc vừa chiến đấu ở tiền tuyến vừa lao động, sản xuất để xây dựng hậu phương vững chắc. Đặc biệt, hình ảnh "người cầm súng" lại đi liền với hình ảnh "lộc giắt đầy quanh lưng" đã gợi cho người đọc liên tưởng đến những vòng lá ngụy trang của người chiến sĩ trên đường hành quân ra trận như đang nảy lên những chồi non xanh mơn mởn cùng các anh ra trận, mùa xuân như đang về trên khắp mọi nơi, mọi nẻo đường. Còn hình ảnh "người ra đồng" được sử dụng kết hợp với hình ảnh "lộc trải dài nương mạ" gợi liên tưởng đến những cánh đồng tươi tốt, xanh thẳm, màu mỡ được những bàn tay khéo léo, chăm chỉ, cần mẫn của những người lao động chăm bón và tạo nên. Tất cả những hình ảnh và sự kết hợp độc đáo ấy đã gợi lên một bức tranh mùa xuân tràn đầy sắc xanh, tươi mới và tuyệt diệu. Thêm vào đó, khổ thơ còn sử dụng điệp từ "mùa xuân" và điệp từ "lộc" đã gợi lên quang cảnh mùa xuân tươi đẹp đang vươn ra những chồi lộc non và đồng thời cũng gợi lên thành quả của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Khổ thơ khép lại với những dòng thơ sử dụng điệp từ "tất cả" đi liền với những từ láy "hối hả", "xôn xao" làm cho nhịp thơ trở nên gấp gáp, gợi một nhịp sống sôi động, hối hả, khẩn trương trong nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.
Và để rồi, trước khung cảnh tươi đẹp và tràn đầy sức sống ấy của mùa xuân đất nước tác giả đã bày tỏ niềm tự hào, niềm tin của mình vào một tương lai ngày mai tươi sáng, tốt đẹp.
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước
Nhà thơ Thanh Hải đã nhắc lại chặng đường bốn nghìn năm của đất nước thông qua hệ thống các tính từ "vất vả", "gian lao" từ đó có thể cho thấy chặng đường dựng nước và giữ nước của dân tộc ta là một chặng đường đầy những gian nan, khó khăn và thử thách, mất mát. Và cũng trong chính những năm tháng khó khăn ấy, dân tộc mình đã khẳng được ý chí, sức mạnh và bản lĩnh. Đặc biệt hình ảnh so sánh "đất nước như vì sao" đã mở ra nhiều liên tưởng độc đáo và giàu ý nghĩa. Hình ảnh so sánh ấy vừa gợi đến nguồn sáng trường tồn mãi với không gian, thời gian, vừa gợi lên niềm tin của tác giả về một tương lai tươi sáng, rộng mở của đất nước với khí thế mạnh mẽ không gì cản nổi. Cùng với đó, cấu trúc song hành "đất nước bốn ngàn năm", "đất nước như vì sao" đã diễn tả sự vận động đi lên của lịch sử và là lời khẳng định về sự trường tồn vĩnh cửu của đất nước. Cụm từ "cứ đi lên phía trước" khép lại khổ thơ như một lời khẳng định, một sự thể hiện ý chí và lòng quyết tâm và niềm tin sắt đá của nhà thơ và của cả dân tộc về tương lai tươi sáng, tốt đẹp của quê hương, đất nước.
Càng đọc thơ Thanh Hải, ta càng thêm cảm thấy thú vị và say sưa. Nhất là sau khi đọc "Mùa xuân nho nhỏ", ta như thấy được cả men rượu của mùa xuân đang lan tỏa vào đất trời, hòa vào trong lòng mùa xuân và trong lòng người đọc. Đây quả thật đúng là mùa một "mùa xuân nho nhỏ" mà Thanh Hải đã dâng tặng cho đời. Nếu chúng ta biết rằng Thanh Hải viết bài thơ này khi ông đang nằm trên giường bệnh, ông viết không phải vào dịp xuân... và chỉ ít tháng thôi ông đã ra đi mãi mãi... dù sao, bông hoa tím biếc chung với đời, dòng sông xanh biếc của hi vọng, của niềm tin với đời vẫn là hình ảnh nhỏ nhẹ nói với ta bao điều...

3. Tham khảo số 2
Trải qua bao mùa xuân, làn điệu của thi ca vẫn hòa mình vào hương vị của mùa xuân, là nguồn cảm hứng dồi dào cho nghệ sĩ sáng tạo. Thanh Hải, tìm kiếm nguồn cảm hứng từ mùa xuân, sáng tác bài thơ 'Mùa xuân nho nhỏ'. Bài thơ không chỉ thể hiện cảm xúc của tác giả trước vẻ đẹp xuân của tự nhiên và mong ước tạo nên một “mùa xuân nho nhỏ” đẹp tặng đời. Ba khổ thơ đầu tiên của bài thơ chắt lọc cảm nhận về mùa xuân thiên nhiên và mùa xuân của quê hương, con người.
Khám phá bức tranh đầu tiên, mùa xuân của thiên nhiên mở ra với hình ảnh 'dòng sông xanh', 'bông hoa tím biếc'. Những hình ảnh này là biểu tượng của mùa xuân tươi mới, tràn đầy sức sống. Tiếng hót của chim chiền chiện vang vọng là âm thanh tràn ngập niềm vui, là dấu hiệu của sự trở lại của mùa xuân. Trước vẻ đẹp tự nhiên, tác giả trân trọng và nâng niu. Ngón tay nhà thơ 'đưa tay hứng', ghi lại, nâng niu mọi vẻ đẹp của cuộc sống. Ôm trọn mùa xuân thiên nhiên và quê hương, tác giả đắm chìm trong sự sống, trân trọng từng khoảnh khắc.
Từ mùa xuân của thiên nhiên, tâm hồn của nhà thơ chuyển hướng đến mùa xuân của đất nước. Mùa xuân của quê hương trở nên rực rỡ hơn với sự hiện diện của những người lao động. Bằng cảm xúc tràn ngập, nhà thơ liên tưởng đến những chiến sĩ trên chiến trường mang theo cành lá nguỵ trang. Chiếc lá đó mang theo màu biếc của lộc, những chồi non, là biểu tượng của mùa xuân thiên nhiên và cây cỏ. Những người lính không chỉ đem theo vũ khí, trang bị mà còn góp phần mang đến sức sống của dân tộc, mùa xuân của thiên nhiên và đất trời. Mùa xuân trong thơ Thanh Hải không chỉ là những chiến sĩ, mà còn là những người nông dân trên những cánh đồng ruộng. Họ là những người ươm mầm sự sống, làm nảy mầm những hạt mầm non trên đất quê hương. Tâm hồn tinh tế, nhà thơ nhận ra sự 'hối hả', sôi động của những người cầm súng, ra đồng. Tất cả đều 'hối hả' và 'xôn xao'. Sức sống của đất nước và dân tộc được tạo nên từ sự hối hả, náo nức của người chiến sĩ và những người ra đồng. Như vậy, nhà thơ mở rộng cái nhìn lịch sử để nghĩ đến một đất nước bền vững, như một vì sao sáng rực, bay cao trên bầu trời rộng lớn. Tất cả những điều đó tạo nên cảm xúc lạc quan, tin tưởng, sự khen ngợi sức sống của quê hương, dân tộc khi mùa xuân đến.
Với ba khổ thơ, nhà thơ đã mô phỏng trước mắt độc giả mùa xuân của thiên nhiên, đất nước tươi đẹp, rộn ràng. 'Mùa xuân nho nhỏ' là giọng lòng chân thành yêu quý và gắn bó với đất nước, cuộc sống, thể hiện ước mơ chân thành của nhà thơ muốn đóng góp một phần nhỏ của mình vào sự rạng ngời của mùa xuân tự nhiên và của đất nước.
Có thể nói, ba khổ thơ đầu tiên của 'Mùa xuân nho nhỏ' là ba khổ thơ sáng tạo mang nhiều giá trị. Với ba khổ thơ này, nhà thơ đã mang đến cho người đọc trải nghiệm cảm xúc tinh tế về mùa xuân của thiên nhiên, đất trời. Qua đó, thức tỉnh tình yêu với tự nhiên và ý thức trách nhiệm, mong muốn đóng góp một phần công sức nhỏ bé để làm sáng rạng mùa xuân của thiên nhiên, đất nước.

4. Tham khảo số 5
'Mùa xuân nho nhỏ' ra đời vào tháng 11 năm 1980, lúc tác giả Thanh Hải đang chiến đấu với căn bệnh hiểm nghèo và đối mặt với bóng tối của cái chết. Mặc dù vậy, qua con mắt nhạy bén của một người yêu thiên nhiên, cảnh vật trở nên sâu sắc, đẹp đẽ dưới bàn tay tưởng tượng của nhà thơ. Ngay từ khổ thơ đầu tiên, tình yêu của ông dành cho thiên nhiên và đất trời tỏa sáng:
'Nở giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót lên trời'
Khúc thơ như một bức tranh tươi sáng của thiên nhiên, đắm chìm trong không khí xuân. Nó là một bức tranh với những nét chấm điểm tinh tế, mô phỏng vô cùng tỉ mỉ. Từ từ khóa 'Nở' xuất hiện ngay từ đầu câu thơ tạo ra ấn tượng mạnh mẽ. Một động từ mạnh mẽ như một biểu tượng cho sự hồi sinh, sức sống, và sự bí ẩn bên trong đều nảy sinh. Người đọc sẽ tự đặt câu hỏi 'Điều gì đang Nở giữa dòng sông xanh?' Câu trả lời được tiết lộ ngay ở câu thơ thứ hai: 'Một bông hoa tím biếc'. Hai dòng thơ này sử dụng kỹ thuật đảo ngữ, tạo ra sự độc đáo và ấn tượng. Thực ra, nó có thể được hiểu như sau:
'Một bông hoa tím biếc
Nở giữa dòng sông xanh'
Sự đảo ngữ mang lại một cái nhìn đặc biệt, ấn tượng hơn cho câu thơ. Hai dòng thơ đưa người đọc đến với không gian rộng lớn của trời nước, giữa dòng sông với mảng nước trong xanh, bất ngờ xuất hiện một bông hoa. Bông hoa ấy có màu tím biếc. Màu tím mang đến sự thơ mộng, nhẹ nhàng, và tinh khôi. Đó là vẻ đẹp tinh tế, sáng tạo của mùa xuân. Màu tím của hoa, của thiên nhiên có thể là biểu tượng cho xứ Huế thơ mộng. Trước bối cảnh xanh của dòng sông, màu hoa tím biếc tạo ra một bức tranh tĩnh lặng. Nhưng bức tranh không ngừng bước sang giai đoạn tiếp theo với âm thanh:
'Ơi con chim chiền chiện
Hót lên trời'
Trong bức tranh, tiếng chim hót vang lên. Thành ngữ 'Ơi' mang lại sự thân thiện, gần gũi, với ngôn ngữ Huế đậm chất. Tiếng chim hót làm cho bức tranh chuyển từ tĩnh lặng sang sôi động. Mùa xuân trong thơ Thanh Hải là sự hòa mình trong vẻ đẹp và năng lượng của thiên nhiên, đất trời. Nhà thơ bộc lộ cảm xúc trước vẻ đẹp này:
'Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay mình hứng'
'Giọt long lanh' ở đây có nhiều ý nghĩa. Nó có thể là giọt sương buổi sớm, giọt mưa còn dính trên mái hiên sau mỗi cơn mưa đêm, hoặc có thể là biểu tượng cho hạnh phúc và sự sống. Sự thay đổi cảm giác trong câu thơ tạo ra sự thú vị cho đoạn thơ. Câu thơ cuối cùng của đoạn mở đầu bài thơ thể hiện rõ hơn cảm giác này: 'Tôi đưa tay mình hứng'. Động từ 'hứng' thể hiện sự trân trọng. Tác giả trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên, của đất trời.
Bài thơ tiếp tục với những cảm xúc trực tiếp, hồn nhiên, và trong trẻo trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân. Từ vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, đất trời, nhà thơ nghĩ về mùa xuân của đất nước:
'Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao”.
Mùa xuân của đất nước được biểu hiện qua hai hình ảnh rõ nét: “người cầm súng” và “người ra đồng”. Hai hình ảnh này biểu trưng cho nhiệm vụ chiến đấu và lao động xây dựng đất nước. Một mặt, thơ thể hiện tinh thần yêu nước; mặt khác, nó mô tả hình ảnh chiến sĩ và nông dân làm việc chăm chỉ, chỉ mong đất nước yên bình và gia đình hạnh phúc. Bức tranh với từ ngữ “lộc” của mùa xuân là sự chăm chỉ của chiến sĩ và nông dân, mang đến hình ảnh mới lạ, tinh tế và tài năng.
Có thể nói rằng, hình ảnh “lộc” là sức sống, tuổi trẻ, sức sống tươi mới đầy mơ ước, lý tưởng, và những hoài bão và khát vọng cống hiến. Nó thể hiện niềm vui của con người trong mùa xuân tràn đầy niềm vui và sức sống, là niềm hạnh phúc lớn lao, là khát vọng cống hiến, hy sinh để giữ vững mùa xuân của dân tộc.
Sau nhiều năm lao động và chiến đấu, ngày nay, dân tộc ta chào đón mùa xuân với trái tim yêu nước nồng thắm. Mỗi người dân yêu nước một cách sâu sắc, xem đất nước như một thứ thiêng liêng:
“Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Đi lên phía trước”.
“Bốn nghìn năm” vững vàng, đất nước như những vì sao ngời sáng, tỏa sáng, khiến ta tự hào. Một quãng đường vất vả và gian khổ để duy trì sự tồn tại lâu dài như vậy. Tác giả mong muốn đất nước sẽ có một tương lai lạc quan và tươi sáng. Câu thơ “Đi lên phía trước” là một lời khuyên cho chúng ta hãy tiến lên. Chỉ một câu nói đã đủ làm cho tinh thần của những chiến sĩ ngoài chiến trường trở nên mạnh mẽ. Điều này cũng thể hiện lòng yêu nước sâu sắc và sự quan tâm lẫn nhau. Thơ khẳng định một điều: không chỉ cá nhân nào vội vã, mà cả đất nước đang hối hả, khẩn trương sản xuất và chiến đấu. Tất cả đều sôi động, náo nhiệt trong mùa xuân tươi đẹp của thiên nhiên và đất nước. Thông qua nghệ thuật của mình, Thanh Hải đã kể lên sự sống động, bền bỉ và tự hào của dân tộc, của đất nước. Để duy trì sự sống động ấy, giang sơn Việt Nam đã trải qua bao nhiêu gian nan, thăng trầm trong thời gian dài.
Qua những từ ngôn giản dị nhưng đậm chất tình yêu thương, niềm tin, ta cảm nhận được tấm lòng gắn bó của tác giả với tương lai rạng ngời của dân tộc Việt Nam. Âm thanh của mùa xuân đất nước phát ra từ cuộc sống khó khăn nhưng tràn ngập niềm vui không ngừng. Hai khổ thơ đã làm nổi bật một khung cảnh mùa xuân tươi đẹp trong thời kỳ chiến đấu đầy khó khăn. Bất kể thời gian trôi qua nhưng lòng người vẫn mãi lưu luyến mùa xuân. Mùa xuân hạnh phúc cuốn trôi mọi nỗi buồn của con người. Đó là khúc ca đầy niềm tin vào nhân dân và tương lai rạng ngời của nhà thơ trong những ngày cuối cùng của cuộc sống.

5. Tài liệu tham khảo số 4
Mùa xuân là kho tàng vô tận của thơ ca, mỗi nhà thơ lại có cách nhìn nhận khác nhau về vẻ đẹp của mùa xuân. Mãn Giác Thiền sư, một cao tăng lừng danh thời Lý, thấy mùa xuân như một triết lý sâu sắc:
“Đừng nghĩ xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một nhành mai”
Nhưng đối với những nhà thơ trước cách mạng, mùa xuân lại là nguồn cảm hứng của nỗi buồn:
“Tôi có chờ đâu, có đợi đâu,
Mang chi xuân đến gợi thêm sầu.” (Chế Lan Viên)
Trái ngược với họ, Thanh Hải thấy mùa xuân là hình ảnh đẹp đáng yêu, tươi mới, là biểu tượng của sức sống mạnh mẽ của quê hương, dân tộc. Mùa xuân của Thanh Hải không chỉ là sự rực rỡ mà còn là nét đẹp bình dị, tươi trẻ của xứ Huế. Điều này được thể hiện rõ trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”, một tác phẩm đặc sắc của nhà thơ viết trước khi ông qua đời.
Thơ ca như một bức tranh tuyệt vời về cuộc sống, và Thanh Hải đã mô tả một bức tranh đơn giản và tươi đẹp về mùa xuân:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời”
“Dòng sông xanh” là hình ảnh của những con sông uốn lượn ở miền Trung, có thể là dòng sông Hương thơ mộng. “Một bông hoa tím biếc” tượng trưng cho vẻ đẹp bình dị với màu tím biếc của bông hoa lục bình. Màu tím biếc này là đặc trưng của con người và đất trời xứ Huế. Thanh Hải đã sử dụng ngôn ngữ hình tượng để làm nổi bật vẻ đẹp tươi trẻ và sức sống của mùa xuân.
Thơ ca của Thanh Hải không chỉ là hình ảnh mà còn là âm thanh, tiếng chim chiền chiện ngân nga, làm xao lạc cả đất trời và cảm xúc của nhà thơ. Câu thơ “ơi, hót chi” thể hiện cảm xúc của ông đối với vẻ đẹp của mùa xuân. Mùa xuân làm cho nhà thơ ngây ngất và trải nghiệm sự đẹp của cuộc sống:
“Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng'
“Giọt long lanh” có thể là giọt mưa xuân, giọt nắng vàng hoặc giọt sương sớm. Thanh Hải đã sáng tạo hình ảnh của tiếng chim thành một sự vật, một ý tưởng mới chỉ có thể có được từ tâm hồn nhạy cảm của một thi sĩ. Ba hình ảnh chính: dòng sông xanh, bông hoa tím và tiếng chim chiền chiện đã tạo nên một bức tranh mùa xuân tuyệt vời trên vùng đất Huế thanh bình.
Thơ của Thanh Hải không chỉ là vẻ đẹp tự nhiên mà còn là tình yêu quê hương, sự xúc động trước vẻ đẹp của mùa xuân và mùa xuân cách mạng, cũng như khát vọng cống hiến cho sự phồn thịnh của đất nước:
“Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ”
Bốn câu thơ song hành thể hiện hai trách nhiệm quan trọng của nhân dân: bảo vệ Tổ quốc và làm giàu đất nước. “Lộc” là hình ảnh của chồi non, cành biếc, và đồng thời là biểu tượng của sự may mắn và an lành. Đối với người chiến sĩ, “lộc” là mảng lá ngụy trang, che phủ mắt quân thù. Đối với người nông dân, “lộc” là những mầm mạ non trải dài trên đồng ruộng, báo hiệu một mùa bội thu. Cả dân tộc vui mừng bước vào mùa xuân với sự hối hả, náo nhiệt:
“Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…”
Từ những âm thanh hối hả và xôn xao, nhà thơ suy ngẫm về sự phát triển của đất nước qua bốn ngàn năm lịch sử:
“Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước”
Đất nước đã trải qua nhiều gian nan, nhưng vẫn “cứ đi lên phía trước” để cùng các cường quốc trên thế giới. Đoạn thơ thể hiện lòng tự hào và ý chí vươn lên không ngừng của con người và dân tộc Việt Nam.
Bài thơ là một tấm gương cho thế hệ trẻ, gửi gắm tình yêu thiên nhiên, cảm xúc trước vẻ đẹp của mùa xuân và lòng cống hiến cho sự nghiệp xây dựng đất nước. Dù nhà thơ đã qua đời, bài thơ vẫn sống mãi với thế hệ sau, là nguồn động viên, khích lệ họ góp phần làm cho mùa xuân của đất nước thêm phần tươi đẹp và tràn đầy niềm hạnh phúc.

6. Tài liệu tham khảo số 7
Giống như mùa thu, mùa xuân là nguồn cảm hứng bất tận cho những tâm hồn nghệ sĩ xưa và nay, tạo nên những bài thơ tuyệt vời với muôn vàn vần thơ kỳ diệu.
Mùa xuân trong thơ của Thanh Hải không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là tâm hồn tươi mới của tác giả.
Trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”, Thanh Hải đã tạo ra một bức tranh sống động về vẻ đẹp của mùa xuân, từ cảnh thiên nhiên đến đất nước, con người, và lòng hồn khao khát đóng góp. Bức tranh này thể hiện sự lạc quan, vui mừng trước vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời trong mùa xuân, nhưng đồng thời cũng chứa đựng những trăn trở và suy ngẫm.
Mùa xuân được mở đầu bằng hình ảnh tươi sáng của Huế:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc.
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời,
Từng giọt long lanh rơi,
Tôi đưa tay tôi hứng”.
Đây là một bức tranh mùa xuân được vẽ bằng trái tim nghệ sĩ, với những nét chấm phá đáng yêu, đặc trưng của Huế. Màu “tím biếc” của “một bông hoa” hòa quyện với màu “xanh” của “dòng sông”. Màu tím nhẹ nhàng như màu hoa sim nở giữa dòng sông xanh biếc, như những chiếc áo dài tím nhẹ của các cô gái Huế. Cả hai màu sắc hòa quyện như một lời mời mùa xuân. Động từ “Mọc” xuất hiện đột ngột như là một dấu hiệu của sức sống mạnh mẽ của bông hoa giữa dòng sông bát ngát.
Hình ảnh của Huế trong mùa xuân trở nên sinh động hơn với tiếng hót líu lo của chim chiền chiện:
“Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời,
Từng giọt long lanh rơi,
Tôi đưa tay tôi hứng”.
Âm thanh của chim chiền chiện như mở rộng không gian, tạo nên không khí trầm lắng, dễ thương và đáng yêu.
Từ cảm thán “Ơi” ở đầu câu, từ “chi” sau động từ “hót” đã làm cho cách diễn đạt trở nên ngọt ngào, thân thiết, làm cho hình ảnh Huế cổ kính hiện lên trong âm nhạc của thơ, mang lại cảm giác bình yên và sự dịu dàng của xứ Huế.
Sự chuyển đổi cảm giác từ thị giác sang thính giác và sau cùng là xúc giác, khi “tôi đưa tay tôi hứng”, thể hiện sự mê đắm, ngây ngất và sẵn sàng đón nhận vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời vào mùa xuân.
Niềm vui và hạnh phúc này hoàn toàn khác biệt so với tâm trạng buồn bã trước mùa xuân của đất nước bị bao phủ bởi bóng tối nô lệ:
Tôi có chờ đâu, có đợi đâu,
Đem chi xuân đến gợi thêm sầu?
Với tôi, tất cả như vô nghĩa,
Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau!
Melody đơn giản nhưng Thanh Hải vẫn biểu hiện được mùa xuân cách mạng của quê hương:
“Mùa xuân người cầm súng,
Lộc giắt đầy trên lưng.
Mùa xuân người ra đồng,
Lộc trải dài nương mạ.
Tất cả như hối hả,
Tất cả như xôn xao…”
Hai dòng thơ đầu tiên nhấn mạnh mùa xuân của những người mang súng và của những người đi làm nông. Chúng biểu thị hai nhiệm vụ chính là bảo vệ và xây dựng đất nước.
“Lộc” là biểu tượng của sự ấm no, “trúng mùa” của công việc sản xuất. Những người lao động muốn đóng góp hết mình vào công việc xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh, vì vậy mọi người đều tự nguyện:
“Tất cả như hối hả,
Tất cả như xôn xao…”
“Tất cả” lặp đi lặp lại để nhấn mạnh đây là nhiệm vụ chung của tất cả mọi người. Từ ngữ “hối hả”, “xôn xao” mô tả nhịp độ hối hả, vui vẻ,
Sức sống của “mùa xuân đất nước” thể hiện qua nhịp điệu hối hả, âm thanh xôn xao của đất nước lịch sử bền bỉ. Trải qua những khó khăn và gian lao, đất nước đã nâng lên, vươn lên và tiếp tục hành trình phấn đấu, được so sánh qua hình ảnh đẹp:
“Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước”
Không có gì đáng tự hào bằng việc đất nước vượt qua những khó khăn, gian truân. Từ ngôn ngữ giản dị, bài thơ tái hiện chặng đường lịch sử của dân tộc khi chúng ta chống lại chiến tranh, đối mặt với thiên tai, luôn chiến đấu vì tự do và sự phồn thịnh.
Từ cảm xúc của thiên nhiên, đất nước, bức tranh thơ chuyển sang suy ngẫm và triết lý của nhà thơ về mùa xuân của quê hương.
Bài thơ mang lại ý nghĩa cao cả khi Thanh Hải nói về “mùa xuân nho nhỏ” nhưng lại thể hiện tình cảm lớn lao, những xúc động của chính tác giả và của chúng ta.

7. Tài liệu tham khảo số 6
Thanh Hải là bút danh của nhà thơ Phạm Bá Ngoãn, quê ở Phong Điền – Thừa Thiên Huế. Là người nghệ sĩ tài hoa, ông góp phần lớn trong việc thắp sáng ngọn lửa thi ca thời kì kháng chiến chống Mỹ. Thơ của ông đặc sắc với âm điệu, ngôn ngữ sáng tạo và lời thơ chân thành. Một trong những tác phẩm nổi bật là bài Mùa Xuân Nho Nhỏ, tận dụng giọng thơ nhẹ nhàng, tinh tế, diễn đạt nội tâm sâu sắc và đầy ý nghĩa. Nhất là ba khổ đầu nói về mùa xuân, con người và đất nước rực rỡ.
Khổ đầu tiên, thanh hải tả về mùa xuân Huế, mùa xuân đầu tiên của đất nước, hiện lên với khung cảnh thơ mộng:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Chúng ta cảm nhận màu sắc trong thơ thanh hải, là màu xanh của dòng sông và màu tím biếc của bông hoa. Bức tranh trong xanh với dòng sông và bông hoa tím biếc tạo nên hình ảnh tuyệt vời. Đó có thể là hoa súng hay hoa lục bình, nhưng hình ảnh của một cô gái mặc áo dài Huế màu tím càng làm bức tranh trở nên đẹp huyền bí. Hòa quyện giữa con người và thiên nhiên, màu sắc tinh tế, hài hòa.
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Cảm nhận âm thanh chuyển thành cảm nhận hình khối, giọt long lanh là màu sắc huyền ảo. Sự chuyển đổi cảm giác tinh tế, chỉ có Thanh Hải mới nghĩ ra được. Kết cấu thơ chặt chẽ, liền mạch, ánh sáng, màu sắc, âm thanh và hình khối đều hiện hữu. Con người sử dụng thị giác, thính giác và xúc giác để cảm nhận vẻ đẹp của mùa xuân.
Khổ thơ thứ hai thể hiện mùa xuân đã về, ngập tràn trên nẻo đường, con người:
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao
Tri ân lính và lao động, họ là hai lực lượng lớn đóng góp nhiều nhất cho cuộc kháng chiến. Bức tranh sinh động với hình ảnh lính, người lao động và cảm xúc hối hả, xôn xao, hướng về mùa xuân lịch sử.
Ðất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Ðất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Chuyển từ con người sang mùa xuân của đất nước. Đất nước mạnh mẽ, vượt qua nghìn năm gian khổ, vẫn tiến về phía trước với niềm tin mãnh liệt. Một quá khứ đau buồn, nhưng giờ đây, đất nước đã giải phóng, dân tộc đứng dậy. Mùa xuân là niềm hạnh phúc của sự tự do, là bản hòa ca của lòng dũng cảm và tình yêu quê hương.
Ba khổ đầu vẽ nên bức tranh mùa xuân tuyệt vời, kết nối con người và thiên nhiên, tri ân lính và lao động, và niềm tin vào tương lai thịnh vượng của đất nước.
