1. Chùa Hiến
Theo dòng lịch sử, Chùa Hiến Hưng Yên khởi nguồn vào cuối thời Lý, đầu thời Trần, được trùng tu vào thời Nguyễn bởi Tô Hiến Thành - một quan đại thần nhà Lý. Kiến trúc của chùa theo phong cách 'nội công ngoại quốc', với tiền đường, thiên hương, thượng điện và ba bên là hành lang. Trong thượng điện, tượng Quan Âm Nam Hải ở thế ngồi, với tám đôi tay, bày tỏ sự quyền lực và trấn an. Phía trước là tượng tứ vị Bồ tát ngồi trên tòa sen, hình ảnh trang nghiêm và đầy đặn. Cả bố cục này thể hiện lòng sùng bái đối với các thần linh giúp đỡ chúng sinh. Điểm đặc biệt là 2 tấm bia đá quý, ghi chép về lịch sử của Phố Hiến xưa, làm nổi bật Chùa Hiến so với các ngôi chùa khác.
Chùa Hiến còn nổi tiếng với cây nhãn Tổ, hơn 300 năm tuổi. Đây là cây nhãn độc đáo với hình dáng đẹp, quả to, cùi dày, hương vị thơm ngon. Cây nhãn này từng được dùng để cúng phật, cúng thần và là món quà đặc biệt của địa phương. Thân cây đã già cỗi, nhưng vẫn tồn tại qua nhánh cây 'hậu duệ', trở thành biểu tượng của nhãn lồng Phố Hiến - Hưng Yên. Năm 1992, Chùa Hiến được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa quốc gia. Đến năm 2012, Chùa Hiến lập kỷ lục là ngôi chùa có cây nhãn tổ đầu tiên ở Việt Nam.
Địa chỉ: Phường Hồng Châu, thành phố Hưng Yên.


2. Chùa Chuông
Chùa Chuông (hay còn gọi là Kim Chung Tự) nằm tại thôn Nhân Dục, phường Hiến Nam, thành phố Hưng Yên. Ngôi chùa này thuộc quần thể di tích của Phố Hiến, từng được ví như “Phố Hiến đệ nhất danh lam”. Xây dựng vào thời kỳ Lê (thế kỷ XV) và được trùng tu đáng kể vào năm 1707, Chùa Chuông hiện nay vẫn giữ nguyên vẻ cổ kính với hoa văn và kiến trúc thời Hậu Lê rõ ràng trên cánh cổng và mái cổng Tam Quan.
Bước vào cổng Tam quan, bạn sẽ bắt gặp con đường lát đá xanh dẫn tới nhà Tiền đường, Thiên hương và Thượng điện. Dọc đường là bậc cầu thang dẫn tới cây cầu đá bắc qua ao “mắt rồng”, xây dựng từ năm 1702. Hai bên ao được trang trí với nhiều hoa súng. Phía trước chùa, con đường đá xanh hướng vào tiền đường, với cây cột nhang cổ giữa sân. Giữa sân là cây cột nhang cổ, phía trước là Thượng điện, hai bên là dãy hành lang với 18 bức tượng La Hán nổi bật.
Đặc sắc của Chùa Chuông là hệ thống pho tượng Phật được làm từ đất sét, với Bát bộ Kim Cương, 18 bức tượng La Hán và 4 bức tượng Bồ tát dọc theo hai dãy hành lang. Các tượng được chế tác tỉ mỉ, biểu cảm đa dạng. Chùa Chuông Hưng Yên vượt qua thời gian mà vẫn giữ được vẻ cổ kính, xứng đáng là “Phố Hiến đệ nhất danh lam”. Nếu bạn có dịp ghé thăm Hưng Yên, hãy không bỏ qua điểm đến này nhé.
Địa chỉ: Thôn Nhân Dục, phường Hiến Nam, thành phố Hưng Yên.


3. Văn miếu Xích Đằng
Nằm tại thôn Xích Đằng, phường Lam Sơn, thành phố Hưng Yên, Văn miếu Xích Đằng là một điểm quan trọng trong quần thể di tích Phố Hiến. Được xây dựng vào cuối thời kỳ Lê - khoảng năm 1701 và trải qua đợt trùng tu lớn vào năm 1839 (năm Minh Mạng thứ 20), Văn miếu Xích Đằng vẫn giữ nguyên vẻ kiến trúc cổ. Khuôn viên rộng lớn 6.000 m2, bao gồm nhiều công trình như tam quan, lầu chuông, lầu khánh, hai dải vũ, khu chính và khu tháp thờ. Tam quan Văn miếu được xây dựng theo kiến trúc 'chồng diêm hai tầng tám mái', đây là một trong những công trình kiến trúc độc đáo được coi là biểu tượng của tỉnh Hưng Yên.
Ở hai bên sân là lầu chuông và lầu khánh. Quả chuông bằng đồng đúc năm 1804 treo trên lầu chuông, còn lầu khánh mắc một chiếc khánh đá, được xây dựng năm 1803. Tiếp theo là hai dải vũ, xây theo kiến trúc 5 gian, ngày xưa là nơi các quan sửa soạn mũ áo trước khi tham gia lễ Khổng Tử. Ngày nay, nơi này trưng bày hình ảnh về giáo dục và du lịch của tỉnh.
Địa chỉ: Thôn Xích Đằng, phường Lam Sơn, thành phố Hưng Yên.


4. Đền Mây
Đền Mây nằm trong quần thể di tích Phố Hiến, được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt. Trước đây, đền Mây đặt gần bến đò Mây, bên bờ sông Hồng, hiện tại thuộc thôn Đằng Châu, phường Lam Sơn, thành phố Hưng Yên. Đền Mây thờ tướng quân Phạm Bạch Hổ thời 12 sứ quân (vua Mây). Nhiều ghi chú lưu lại rằng đền Mây được xây dựng từ thời nhà Đinh. Qua thời gian, nhiều lần đền Mây được trùng tu. Ngày nay, ngôi đền vẫn giữ nguyên kiến trúc thời Lê và thời Hậu Nguyễn.
Đền được xây dựng theo kiểu chữ Tam: Tiền tế, trung từ và hậu cung. Tiền tế gồm 3 gian, bên trong chứa nhiều bức đại tự chạm khảm... Trung từ có 5 gian là nơi thờ 4 vị quan văn võ của vua Mây Phạm Bạch Hổ. Hậu cung có 3 gian với kiến trúc đơn giản. Trong đền còn lưu giữ 27 pho tượng chủ yếu từ thời Lê. Hàng năm, lễ hội đền Mây được tổ chức vào hai thời điểm khác nhau. Từ ngày 8 - 16 tháng giêng là lễ hội kỉ niệm ngày sinh. Từ ngày 12 - 18 tháng 11 là lễ hội kỉ niệm ngày hóa của Phạm Bạch Hổ. Đây là dịp thu hút khách thập phương và nhân dân trong vùng.
Địa chỉ: Thôn Đằng Châu, phường Lam Sơn, thành phố Hưng Yên.


5. Đền Tôn Giáo
Đền Tôn Giáo đặt ngay trên đường Bãi Sậy, phường Quang Trung, Thành phố Hưng Yên. Đây là nơi thờ phụng vị anh hùng của dân tộc Việt Nam, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, với những chiến công vang dội, 3 lần đánh bại quân Nguyên - Mông xâm lược vào thế kỷ XIII, tên tuổi của ông vẫn còn sống mãi với lịch sử. Ngôi đền được xây dựng từ rất sớm, trên khu đất có tầm quan trọng về mặt quân sự, từng là địa điểm Hưng Đạo Vương chọn làm cơ sở quân đội trong thời kỳ chống lại quân Nguyên Mông thế kỷ XIII, vì nơi đây là sự giao hòa của ba dòng sông: Hồng, Châu Giang, Luộc.
Trần Hưng Đạo, sinh ngày 10/12/1228 trong một gia đình quý tộc thời Trần, đã lãnh đạo quân và nhân dân chống lại giặc Nguyên Mông xâm lược ba lần, góp phần lớn vào sự tổ chức lãnh đạo chiến tranh kháng chiến, khẳng định tầm quan trọng của quần chúng nhân dân, đưa nghệ thuật quân sự và khoa học Việt Nam lên một tầm cao mới. Trần Hưng Đạo là một anh hùng kiệt xuất, thiên tài quân sự, và danh nhân văn hóa lớn, công lao của ông đã ghi sâu vào lịch sử dân tộc.
Đền có kiến trúc theo phong cách chữ Tam bao gồm 3 khu vực: Tiền tế, Trung từ và Hậu cung. Ở phía ngoài là Nghi môn được xây dựng theo phong cách chồng diêm hai tầng tám mái, bao gồm 3 cửa vòm cuốn và mái lợp ngói giả ống. Phía trên cổng có đắp 4 chữ ” Kiếm Khí Đấu Quang” (Tinh thần yêu nước tỏa sáng), phía dưới là chữ “Trần Đại Vương Từ” (Đền Tôn Giáo Trần). Khu vực Tiền tế có 5 gian, cấu trúc gỗ theo phong cách 'chồng rường đấu sen”, với những chiếc cột và bàn thờ được chạm trổ đầu rồng cách điệu, đặt trên chân đá, tạo nên di tích vững chắc và trang trọng. Trong đó có sập thờ chân quỳ dạ cá, sơn son thếp vàng, với 4 mặt sập được chạm lưỡng long chầu hổ phù, giữa chạm long mã chầu nguyệt. Ở đây còn là nơi thờ cúng Yết Kiêu và Dã Tượng, hai vị 'trung quân ái quốc' thời Trần.
Địa chỉ: Đường Bãi Sậy, phường Quang Trung, thành phố Hưng Yên.


6. Hồ Ban Nguyệt
Nếu đã từng bước chân đến Hưng Yên, thì không thể không ghé thăm Hồ Ban Nguyệt. Đây luôn là điểm thu hút du khách bởi vẻ đẹp hữu tình và không gian thoải mái, cùng với những lễ hội hàng năm. Hồ Ban Nguyệt Hưng Yên mang đến ấn tượng sâu sắc về phong cảnh tươi đẹp, không khí trong lành, và là nơi của những sự kiện văn hóa hàng năm. Vẻ đẹp của hồ Ban Nguyệt thể hiện rõ qua từng câu văn và bức tranh nghệ thuật, để lại ấn tượng khó phai trong lòng mỗi du khách.
Trong khu đô thị sầm uất, Hồ Ban Nguyệt như một vầng trăng lấp lánh giữa lòng Phố Hiến, tạo nên khung cảnh đẹp như tranh. Hồ Ban Nguyệt, như là một khúc sông Hồng bình yên, hòa mình giữa thành phố nhộn nhịp. Dân gian thường ví von rằng hồ này là mảnh gương của Hằng Nga đánh rơi xuống trần gian. Dù không kết nối với dòng chảy nước nào khác, hồ luôn giữ vững lượng nước trong lành. Một bên là phố phường nhộn nhịp, mặt đường đông người qua lại. Một bên là con đê sông Hồng dẫn dắt đến bờ, với thảm cỏ xanh mướt. Mặt hồ phẳng lặng, mây lồng bóng nước, và hàng cây ven hồ phản chiếu dưới ánh nắng như một tấm gương lớn lung linh.
Địa chỉ: Phường Quang Trung, thành phố Hưng Yên.


7. Đền Mẫu
Nằm tại con đường Bãi Sậy, phường Quang Trung, thành phố Hưng Yên - Đền Mẫu (hay còn được biết đến với tên gọi Hoa Dương Linh Từ) là một điểm thờ cúng linh thiêng thu hút sự quan tâm của nhiều du khách. Đây không chỉ là một trong những ngôi đền độc đáo của tỉnh Hưng Yên, mà còn là một di tích lịch sử đẹp về mặt địa thế, kiến trúc, và cảnh quan. Đền Mẫu nằm trong quần thể di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến, đem đến cho du khách không chỉ trải nghiệm về lịch sử và văn hóa mà còn khám phá những giá trị vật thể và phi vật thể độc đáo của Phố Hiến xưa.
Đền Mẫu chiếm diện tích gần 3000m2, phía trước là hồ Bán Nguyệt, và xa xa là con đê sông Hồng. Nơi đây thờ bà Dương Quý Phi, người được triều đình Trung Hoa thờ cúng. Điều đặc biệt của đền là sự khác biệt hiếm thấy trong kiến trúc và lịch sử của người Việt. Theo 'Đại Nam nhất thống chí', Đền Mẫu được xây dựng từ thời Trần Nhân Tông, năm 1279. Mặc dù đã được tu sửa qua nhiều thời kỳ, nhưng vẻ cổ kính và lâu đời vẫn hiện hữu trong từng viên gạch, mái chùa, và những pho tượng.
Người dân tin rằng khi ghé thăm Đền Mẫu để cầu may mắn và hạnh phúc, lòng người phải trong sạch và tốt lành. Anh Dương Xuân Hưng, một du khách từ Hải Phòng, chia sẻ: 'Mỗi lần tôi đến đây để thắp hương và dâng lễ, tôi luôn cảm thấy tâm hồn mình nhẹ nhàng và thoải mái. Đền có kiến trúc đẹp, và toàn cảnh xung quanh càng tạo nên một bức tranh tuyệt vời'. Mỗi năm, lễ hội Đền Mẫu ở Hưng Yên diễn ra từ ngày 10 đến 15 tháng 3 âm lịch, thu hút đông đảo người dân và du khách về tham dự, thưởng ngoạn và cầu nguyện cho những điều tốt lành. Lễ hội có các sự kiện long trọng như rước kiệu và các trò chơi truyền thống như hát chầu văn...
Địa chỉ: Phường Quang Trung, thành phố Hưng Yên.

