Top 8 Bài Văn Thuyết Minh Về Cây Nhãn Lồng Hưng Yên (Lớp 9) Đặc Sắc

Việt Nam nổi tiếng với nhiều loại cây ăn quả, mỗi loại đều có hương vị và đặc điểm riêng. Vào mùa hè, thưởng thức chùm nhãn ngọt mát là một trải nghiệm tuyệt vời.

Về nguồn gốc của cây nhãn, có nhiều ý kiến khác nhau. Một số người cho rằng cây nhãn có nguồn gốc từ Quảng Đông và Quảng Tây (Trung Quốc), trong khi một số người tin rằng nó bắt nguồn từ Ấn Độ và sau đó được trồng ở Malaysia và Trung Quốc. Có ý kiến cho rằng Kalimantan (Indonesia) cũng là nơi khởi nguồn của cây nhãn.

Nhãn là cây nhiệt đới và á nhiệt đới, có thể trồng từ đường xích đạo đến vĩ tuyến 28-36, nhưng chỉ một số nước như Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam, Myanmar, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ, Mỹ có thể trồng với diện tích lớn và có giá trị kinh tế. Cây có khả năng thích ứng rộng, có thể trồng trên nhiều loại đất từ vùng nước ngọt đến vùng nhiễm mặn. Cây cao từ 5 - 9 m, thân cây có vỏ màu nâu xám và nhiều cành vươn ra như những cánh tay hướng lên trời. Lá cây xanh quanh năm, là kép hình lông chim với 5 đến 9 lá chét dài 7–20 cm và rộng 2,5–5 cm.

Cây thường ra hoa màu vàng nhạt vào các tháng 2, 3, 4, hoa mọc thành chùm ở đầu cành hoặc kẽ lá. Quả nhãn tròn, vỏ màu vàng xám, lớp ngoài nhẵn. Hạt nhãn màu đen, cùi màu trắng, có thể khô hoặc dẻo, thường được dùng trong Đông y để chữa các chứng bệnh như hay quên, suy nhược, hay lo âu, mất ngủ. Một câu đố dân gian nổi tiếng liên quan đến quả nhãn là:

“Da cóc mà bọc bột lọc
Bột lọc mà bọc hòn than –Là gì?”

Mùa thu hoạch nhãn thường vào tháng 7-8. Cây nhãn có khả năng chịu rét tốt hơn so với các cây cùng họ như vải, và không kén đất nhiều. Rễ nhãn phát triển sâu và rộng, ở đất đỏ tơi xốp có thể sâu tới 4-5m, trong khi ở đất nông thì rễ phát triển nông hơn. Rễ nhãn thường phát triển rộng hơn tán lá nhiều lần, ở đất xốp, phần lớn rễ tập trung ở độ sâu 10 - 100 cm, nhiều nhất ở độ sâu 50 cm. Ở đất tốt, rễ phân nhánh nhiều và ít tình trạng rễ đuôi chuột, rễ nhãn có nấm cộng sinh giống như rễ vải. Quá trình ra hoa của nhãn gồm các thời kỳ: xuất hiện mầm hoa, xuất hiện hoa, nở hoa và thụ phấn, tàn hoa và đậu quả.

Nhãn có nhiều loại, mỗi loại có sự khác biệt ở quả và cùi, hoặc qua hương vị. “Nhãn lồng Hưng Yên” nổi tiếng với quả to, dày, màu vàng sậm, cùi dày, mọng nước và hạt nhỏ, có giá trị kinh tế cao. “Nhãn xuồng cơm vàng” ở Vũng Tàu có cùi dày, màu vàng trong, vị ngọt và giòn. “Nhãn tiêu da bò” hay “nhãn quế” ở Huế có quả nhỏ, vỏ mỏng, màu nâu sáng và rộ vàng.

Nhãn là loại quả quen thuộc và có giá trị kinh tế cao tại Việt Nam.

“Da cóc mà bọc bột lọc
Bột lọc mà bọc hòn than”

Đó là loại quả gì? Có lẽ chúng ta đã từng chơi trò đố vui với bạn bè trong những ngày thơ ấu. Câu đố này miêu tả một loại quả đặc trưng của vùng quê Việt Nam, đặc biệt là Hưng Yên – quả nhãn. Trong tiếng Hán Việt, nhãn được gọi là 'long nhãn' hay 'mắt rồng' vì hạt của nó có màu đen bóng. Cây nhãn là loại cây nhiệt đới lâu năm thuộc họ Bồ hòn, có nguồn gốc từ miền nam Trung Quốc. Mặc dù có nhiều loại nhãn, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là nhãn lồng Hưng Yên.

Cây nhãn có chiều cao từ 5–10 m, với thân gỗ và vỏ màu nâu xám xù xì. Cây có nhiều cành và lá xanh tươi quanh năm. Lá nhãn hình lông chim, mọc so le, gồm 5 đến 9 lá trên mỗi cành nhỏ, dài khoảng 3 – 4 cm và rộng 1,5 – 2,5 cm. Nhãn ra hoa vào mùa xuân, khoảng các tháng 2, 3, 4 với hoa màu vàng nhạt mọc thành chùm. Đến tháng 7, tháng 8, quả mới bắt đầu chín. Quả nhãn tròn, vỏ ngoài màu vàng xám và gần như nhẵn. Vào mùa thu hoạch, bạn có thể dễ dàng thấy những chùm nhãn bóng mịn nặng trĩu trên cây. Quả nhãn khi chưa chín có màu xanh nhỏ xíu, nhưng khi chín sẽ phồng lên, căng mọng với hương thơm nhẹ nhàng. Nhãn lồng Hưng Yên nổi bật với quả to, tròn, da trơn bóng và màu vàng nâu, bên trong là lớp cùi dày màu trắng ngà.

Quả nhãn có vị ngọt thơm, dai, với vị ngọt lan tỏa nhẹ nhàng trong miệng. Cùi nhãn ngọt bao bọc hạt màu đen bóng, kích thước tùy cây. Hương vị của quả rất tuyệt vời. Nhà bác học Lê Quý Đôn từng ca ngợi rằng 'mỗi lần bỏ vào miệng thì tận trong răng lưỡi, đã nảy ra vị thơm tựa như nước thánh trời cho'. Nhãn không chỉ được yêu thích vào mùa hè mà còn được quốc tế ưa chuộng, góp phần đưa tên tuổi Việt Nam ra thế giới, như Nhật Bản, Mỹ và Hàn Quốc. Nhãn có thể được ăn tươi, làm chè long nhãn, hoặc sấy khô để bảo quản. Cùi nhãn khô màu nâu hoặc nâu đen thường dùng làm thực phẩm và là vị thuốc trong Đông y. Hạt nhãn cũng được sử dụng để chữa các bệnh về da và gội đầu.

Vì giá trị thiết thực của quả nhãn, việc chăm sóc và bảo quản rất quan trọng. Khi quả còn trên cây, để bảo vệ khỏi sâu bệnh, chim và mưa gió, người trồng thường buộc chùm nhãn lại và che chắn bằng lá. Sau khi hái, nhãn có thể để được vài ngày nhưng sẽ nhanh chóng bị thối, héo nếu để lâu. Để bảo quản lâu hơn, nên cho vào tủ lạnh hoặc sấy khô. Mặc dù nhãn rất ngon, nhưng ăn quá nhiều có thể gây nóng và say. Cần cân nhắc để thưởng thức nhãn vừa đủ để bảo vệ sức khỏe.

Mỗi quả nhãn nhỏ bé lại chứa đựng hương vị mùa hè tươi mát. Vị ngọt thanh của nhãn đã làm say lòng bao người. Mùa hè không thể thiếu những chùm nhãn căng mọng, không chỉ là món quà dâng tổ tiên mà còn là niềm tự hào của người dân Hưng Yên, góp phần làm nên hương vị mùa hè Việt Nam.

Mùa hè là thời điểm của hoa thơm, trái ngọt. Vườn cây nở rộ với hương sắc, và nhãn, một loại cây quen thuộc, không thể thiếu trong mùa này.

Nhãn, có nguồn gốc lâu đời từ miền Nam Trung Quốc, đã du nhập vào Việt Nam và trở thành loại trái cây yêu thích nhờ vị ngọt tự nhiên. Tại Việt Nam, Hưng Yên nổi tiếng với nhãn lồng, được trồng rộng rãi và thu hoạch đầy vất vả. Cây nhãn cổ thụ hàng trăm năm ở chùa Thiên Ứng, hay còn gọi là chùa Hiến, đã chứng minh sự lâu đời của giống nhãn này. Nhãn từ Hưng Yên được biết đến với chất lượng hảo hạng và từng được dâng vua, do đó còn được gọi là 'nhãn tiến'. Lê Quý Đôn đã ca ngợi vị ngọt đặc biệt của nhãn Hưng Yên. Vào mùa hè, cây nhãn ở Việt Nam luôn xanh tốt và được trồng khắp nơi, bất kể thời tiết. Các giống nhãn nổi tiếng bao gồm nhãn lồng Hưng Yên, nhãn xuồng cơm vàng, và nhãn tiêu da bò.

Như các cây khác, nhãn cũng là cây thân gỗ với lá xanh dày đặc. Cành lá tỏa ra từ thân cây, và lá nhãn có hình lông chim xanh mướt. Những bông hoa nhỏ màu vàng nhạt nở thành chùm trên nền lá xanh, đôi khi bị rụng khi có gió. Hoa nhãn nở một thời gian rồi chuyển thành quả. Ban đầu quả nhỏ, sau đó lớn dần, có vỏ ngoài màu vàng xám, hạt đen bóng và cùi nhãn dày, ngọt, mọng nước. Đáy quả có hai dẻ cùi lồng xếp khít nhau.

Nhãn cần nhiều ánh sáng và không khí thoáng đãng. Rễ của cây nhãn ăn sâu vào đất, có thể tới 4-5m ở đất tơi xốp. Nhiệt độ lý tưởng cho nhãn là từ 21-27°C; mùa hoa nở cần nhiệt độ cao từ 25-31°C; mùa đông cần thời gian lạnh để phân hóa mầm hoa. Nhãn có thể trồng trên nhiều loại đất, nhưng thích hợp nhất là đất cát, đất pha cát, và đất phù sa ven sông.

Nhãn không chỉ là trái cây ngon mà còn mang lại giá trị kinh tế cao. Nó giúp tăng cường sức khỏe, cung cấp vitamin C, và chữa các bệnh xương khớp. Nhãn cũng giúp cải thiện thị lực và làm đẹp da. Hạt nhãn dùng để chữa chốc lở, và cùi nhãn khô chế biến thành chè. Nhãn cung cấp gỗ và bóng mát trong mùa hè. Cây nhãn đã trở thành phần không thể thiếu trong đời sống người dân quê và xứng đáng được chăm sóc để phát triển rộng rãi hơn trên thị trường quốc tế.

Nhắc đến mùa hè là mùa của những loại trái cây ngọt lành như mùi vị thơm ngon của trái xoài, trái ổi, trái cam… Đó đều là những loại trái cây vô cùng thơm ngon và đem lại sự hấp dẫn thu hút đối với người thưởng thức. Mỗi loại trái cây sẽ có một mùi vị hương thơm sự cuốn hút đặc trưng riêng trong số đó chúng ta không thể bỏ qua những trái nhãn thơm ngon mỗi độ hè đến.

Có ý kiến cho rằng cây nhãn là loại cây nhiệt đới lâu nay có nguồn gốc từ Trung Quốc sau này du nhập về Việt Nam và trở thành một loại cây vô cùng phổ biến và thân thuộc. Một cây nhãn thông thường sẽ có đầy đủ các bộ phận của cây như rễ, thân, cành , lá hoa và quả. Từ xa nhìn lại, cây nhãn như một chiếc ô xanh khổng lồ che nắng che mưa cả một vùng trời. Rễ cây to, thuộc loại rễ nấm, cắm sâu vào lòng đất cần cù hút chất dinh dưỡng để nuôi các bộ phận khác của cây. Thân cây của một cây nhãn trưởng thành thường khá to, một vòng tay ôm của người lớn chắc mới vừa. Thân cây màu nâu sẫm và trên thân thường nứt nẻ và có một vài vết cắt như hằn in dấu ấn của thời gian. Từ thân tỏa ra nhiều cành cây to lớn như những cánh tay lực lưỡng bảo vệ che chắn cho cây.

Lá nhãn không to mà nhỏ lắm, có lẽ nhỉ chỉ bằng hai ngón tay chúng ta chập lại. Lá có màu xanh đậm, trên lá có những đường gân trông trất đẹp mắt. Cứ mỗi khi mùa hè đến cả cây nhãn sẽ được tô điểm thêm cho vẻ đẹp của nó bằng những bông hoa nhãn trắng tinh khôi. Cũng giống như lá, hoa nhãn rất nhỏ và mọc thành chùm nên trông rất bắt mắt. Khi những bông hoa rụng đi thì cũng là lúc những quả nhãn bắt đầu xuất hiện và phát triển theo thời gian. Quả nhãn không mọc riêng lẻ mà cũng mọc thành chùm trông rất hấp dẫn. Những quả nhãn lúc đầu thì có màu xanh và nhỏ nhưng theo thời gian sẽ lớn dần và chuyển sang màu nâu. Quả nhãn nhỏ nhỏ xinh xinh, có vỏ mỏng màu nâu và đặc biệt đằng sau lớp vỏ đó là phần thịt trắng trong suốt ( thường được gọi là cùi) ngọt lịm và vô cùng hấp dẫn. Tùy từng loại nhãn mà quả sẽ có đặc điểm khác nhau ví dụ như nhãn nước thì quả sẽ rất nhiều nước nhưng cùi lại mỏng còn nhãn cùi thì thường cùi lại rất dày nhưng không nhiều nước. Dù là loại nhãn nào thì cũng đều có sức hấp dẫn riêng của nó và hầu hết đều sẽ rất ngọt. Và phần cuối cùng của quả nhãn đó chính là phần hạt màu đen ở bên trong.

Nhãn là một loại quả có giá trị dinh dưỡng cao và đem lại rất nhiều lợi ích khác nhau trong cuộc sống. Trước tiên đây là một loại trái cây vô cùng được ưa chuộng dành cho mọi người mỗi khi hè đến. Không chi vậy nó còn đem lại một nguồn thu nhập khá đáng kể cho người dân để trang trải cuộc sống. Đặc biệt không phải ai cũng biết quả nhãn có công dụng rất lớn trong việc chữa bệnh. Những chất dinh dưỡng có trong nhãn có tác dụng rất tốt với sức khỏe con người và có thể chữa được một số bệnh như: Chữa mất ngủ, hồi hộp, hay quên: Trái nhãn có vị ngọt thơm, tính ôn nên có tác dụng rất tốt trong việc chữa trị chứng mất ngủ, trí nhớ kém.

Nấu long nhãn để uống hằng ngày hoặc nấu cháo với ruột nhãn tươi là những gợi ý cho bạn trong việc tận dụng được những tác dụng tuyệt vời này của trái nhãn; Giảm mệt mỏi, căng thẳng: Quả nhãn đặc biệt có tác dụng rất tốt cho các bệnh liên quan đến thần kinh, tâm lý vì nhãn giúp các dây thần kinh được thư giãn, hưng phấn, cải thiện chức năng của não bộ và hệ thần kinh. Nếu bạn bị stress, mệt mỏi hay rối loạn lo âu thì bạn có thể uống nước long nhãn hoặc ăn nhãn tươi.;Tăng tuổi thọ: Nhãn có thể chống lại các phân tử gốc tự do trong cơ thể và bảo vệ các tế bào. Vì thế nhãn có thể hỗ trợ quá trình làm lành vết thương và tăng tuổi thọ cho người sử dụng nhãn. Không những vậy nhãn còn có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư cho những người ăn nhãn…. Và còn rất nhiều những công dụng khác của quả nhãn.

Như vậy, cây nhãn có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của chúng ta. Vì vậy, mỗi người cần phải nâng cao ý thức để chăm sóc và bảo vệ nhãn giúp cây có thể phát triển tốt nhất và cho ra thật nhiều những quả nhãn tươi ngon cho tất cả mọi người cùng thưởng thức.

Việt Nam là quốc gia nông nghiệp với không chỉ lúa gạo mà còn nhiều loại trái cây phong phú. Từ Bắc đến Nam, trái cây có mặt quanh năm. Một trong những cây trái phổ biến nhất là cây nhãn.

Cây nhãn có mặt ở khắp nơi: trên đường, trong vườn, trường học, và chùa. Nguồn gốc của cây nhãn còn nhiều tranh cãi, có thể từ Quảng Đông, Quảng Tây (Trung Quốc), với tên gọi “long nhãn” nghĩa là mắt rồng, hoặc từ Indonesia, Ấn Độ.

Cây nhãn có rễ đặc biệt, hỗ trợ hút dinh dưỡng và đứng vững. Thân và cành xù xì, màu nâu sẫm, cao từ 5 đến 10 mét. Lá dài, màu xanh tươi khi non và xanh thẫm khi trưởng thành. Hoa nhãn nở vào mùa xuân, tạo thành chùm nhỏ màu trắng. Quả nhãn là phần quan trọng nhất sau mùa chăm sóc.

Quả nhãn hình cầu, màu vàng bóng bẩy, thường mọc thành trùm. Khi lột vỏ, phần ruột trắng ngà, thơm và ngọt, có hạt đen cứng. Một số loại nhãn nổi tiếng là nhãn lồng Hưng Yên, nhãn xuồng cơm vàng, và nhãn tiêu da bò. Những vườn nhãn nối tiếp nhau mang lại giá trị kinh tế cao và thường được xuất khẩu.

Nhãn là loại trái cây được yêu thích vì dễ ăn và bổ dưỡng. Vào mùa hè, nhãn tươi mát là lựa chọn lý tưởng. Nhãn cũng được chế biến thành nhiều sản phẩm khác nhau và đem lại giá trị kinh tế cho người trồng. Cùi nhãn phơi khô còn dùng làm thuốc trong Đông Y. Cây nhãn còn cung cấp bóng mát và lá khô có thể làm phân bón hoặc chất đốt. Chăm sóc cây nhãn cần sự chú ý thường xuyên để đạt hiệu quả cao.

Cây nhãn sẽ tiếp tục phát triển và gắn bó với cuộc sống của con người!

Mùa hè mang đến những loại trái cây tươi mát và hoa thơm ngát, và cây nhãn là một trong những loại cây đặc trưng của mùa này. Cùng khám phá về cây nhãn và những đặc điểm của nó nhé.

Cây nhãn là cây nhiệt đới lâu năm có nguồn gốc từ miền nam Trung Quốc, cao từ 5–10 m. Vỏ cây sần sùi, màu xám, với nhiều cành và lá xanh tươi quanh năm. Lá nhãn hình lông chim, mọc so le, dài từ 7–20 cm và rộng 2,5–5 cm. Hoa nhãn nở vào mùa xuân, có màu vàng nhạt, mọc thành chùm ở đầu cành hoặc kẽ lá. Quả nhãn tròn, vỏ ngoài màu vàng xám và nhẵn. Hạt bên trong có áo hạt màu trắng. Mùa quả vào khoảng tháng 7-8. Cây nhãn khá chịu rét và không kén đất.

Có nhiều loại nhãn, trong đó nhãn super, nhãn tiêu da bò và nhãn lồng Hưng Yên là những loại nổi tiếng nhất ở Việt Nam. Cây nhãn cần nhiệt độ bình quân hàng năm từ 21-27oC, nhiều ánh sáng và thoáng khí. Cây nhãn ưa ẩm nhưng không chịu úng và cần đất thoát nước tốt với pH từ 5,5-6,5.

Cùi nhãn khô, còn gọi là long nhãn nhục, có màu nâu hoặc nâu đen, dùng làm thực phẩm và thuốc trong Đông y chữa các bệnh như trí nhớ kém, suy nhược. Hạt nhãn dùng để chữa chốc lở, gội đầu, đứt tay chân. Long nhãn nhục cũng được dùng trong chế biến chè. Hương vị của nhãn thanh mát, không ngọt sắc nhưng rất đậm đà và dễ tan trong miệng, đặc biệt là cảm giác ngọt ngào của mùa hè.

Dinh dưỡng ảnh hưởng lớn đến sự hình thành trái. Bón phân hợp lý giúp ổn định năng suất, trong khi thiếu phân sẽ làm giảm chất lượng quả. Phân bón cần được điều chỉnh dựa trên kích thước cây, sản lượng quả và độ màu mỡ của đất.

Cây nhãn ngày càng phổ biến và được yêu thích. Những loại nhãn nổi tiếng như nhãn lồng Hưng Yên đã đưa thương hiệu Việt Nam ra thị trường quốc tế như Nhật Bản, Mỹ và Hàn Quốc. Cây nhãn không chỉ tạo ra thu nhập cho người dân mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế của đất nước.