Buzz
.png)
Ở phần 1, mình đã điểm qua ba hiệu ứng phổ biến như hiệu ứng Zarganic giúp cải thiện trí nhớ và loại bỏ tính trì hoãn. Hiệu ứng Hawthorne giúp bạn hiểu rằng sự giám sát trong công việc có thể làm tăng hiệu suất làm việc, và hiệu ứng Social Proof - lựa chọn theo đám đông. Đến với phần 2, mình sẽ giới thiệu thêm bốn hiệu ứng tâm lý khác giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân. Điều này sẽ giúp bạn điều chỉnh và phát triển con đường phát triển bản thân, hướng đến giá trị và thành công riêng cho mình.
1. Hiệu ứng Đèn Sân Khấu
Khi bạn còn nhỏ, bạn lo lắng về việc làm bài kiểm tra kém đi và sợ bạn bè sẽ cười chê. Điều đầu tiên bạn nghĩ đến là gì? Bạn xấu hổ và sợ mọi người sẽ chú ý và chê cười, hiện tượng này được gọi là 'Hiệu ứng Đèn Sân Khấu'. Đây là thuật ngữ mà Thomas Gilovich và Kenneth Savitsky đã đưa ra năm 1999. Hiệu ứng này nói về việc con người thường đánh giá quá cao mức độ quan tâm của người khác đối với mình. Thực ra, người ta ít quan tâm tới bạn hơn bạn nghĩ.
2. Hiệu ứng Gió Nam
Hiệu ứng này xuất phát từ câu chuyện ngụ ngôn của Jean de La Fontaine, một tác giả người Pháp:
- Gió Bắc và Gió Nam đấu tranh với nhau để xem ai thổi bay áo khoác của người đi đường. Ban đầu, Gió Bắc thổi những luồng gió lạnh thấu xương, khiến người đi đường quấn áo chặt hơn. Gió Nam lại thổi nhẹ nhàng, ánh mặt trời rực rỡ khiến họ cởi áo khoác ra để tận hưởng không khí mùa xuân. Và kết quả, Gió Nam chiến thắng.
- Hiệu ứng Gió Nam trong câu chuyện đạt được mục đích nhờ sự kích thích nhu cầu nội tại của con người. Phản ứng tâm lý này sinh ra từ việc thỏa mãn nhu cầu cá nhân, đó chính là 'hiệu ứng Gió Nam'.
3. Hiệu ứng đoàn tàu - Bandwagon Effect
Hiệu ứng này cho thấy con người thường có xu hướng theo đuổi và tin tưởng những gì đám đông đang làm và tin tưởng. Ví dụ như việc sử dụng các bài thuốc dân gian (mặc dù chưa được kiểm chứng), lựa chọn các kiểu quần áo theo xu hướng hoặc nghe những bài hát phổ biến. Hiệu ứng đoàn tàu thường thấy trong chính trị và hành vi tiêu dùng, và có thể dẫn đến giá cả và tài sản tăng lên.
4. Hiệu ứng võng mạc
“Hiệu ứng võng mạc” dùng để chỉ sự sai lệch trong việc thu thập thông tin. Hiệu ứng này cho biết khi bạn sở hữu một điều gì đó hoặc một đặc điểm nào đó, bạn sẽ chú ý nhiều hơn đến việc 'liệu những người khác có một điều hoặc một đặc điểm giống mình hay không' hơn những người khác. Điều này thường xảy ra khi bạn thường xem xét bản thân và đánh giá mọi người xung quanh một cách tích cực, là yếu tố cần thiết để xây dựng mối quan hệ tốt giữa các cá nhân.
