(NLĐO) - Nguồn gốc và bản chất của một tín hiệu 'dội bom' từ một nơi xa xôi cách Trái Đất 130 triệu năm ánh sáng vừa được các nhà khoa học giải mã thành công.
Nhóm nghiên cứu do Viện Vật lý hấp dẫn Max Planck và Đại học Postdam (Đức) dẫn đầu đã sử dụng phần mềm tiên tiến để phân tích tín hiệu từ vật thể bùng nổ GW170817.
'Zombie kép' được tạo ra bởi sự va chạm của hai sao neutron - Ảnh đồ họa: LIGO/NSF
Theo Space.com, GW170817 được phát hiện qua một tín hiệu gây bối rối vào năm 2017. Giờ đây, tín hiệu này được xác định là một kilonova do va chạm sao neutron cách chúng ta 130 triệu năm ánh sáng.
Sao neutron có thể được coi là loại 'zombie' khủng khiếp nhất trong vũ trụ. Những sao neutron mạnh nhất có từ trường mạnh hơn Trái Đất hàng triệu lần, mặc dù đường kính chỉ bằng một quả bưởi đến một thành phố.
Chúng là tàn tích của những ngôi sao khổng lồ đã từng trải qua 'cái chết' một lần. Tuy đã qua đời nhưng vẫn hoạt động, chúng phát ra năng lượng mạnh mẽ, do đó được so sánh với zombie.
Hơn nữa, sự kinh khủng tăng lên khi các sao neutron này va chạm, hợp nhất với nhau. Chúng có thể phát nổ thành vụ nổ gọi là 'kilonova', khủng khiếp hơn ngàn lần so với siêu tân tinh (supernova, tức các vụ nổ sao).
Nghiên cứu mới chỉ ra rằng GW170817 có thể là câu trả lời cho một câu đố mà giới khoa học luôn tìm kiếm: Thứ gì đủ mạnh mẽ để tạo ra các nguyên tố nặng như vàng, bạch kim hay uranium?
Theo lý thuyết tiến hóa hóa học rộng rãi của vũ trụ, vũ trụ sơ khai sau Vụ nổ Big Bang rất đơn giản, chỉ chứa các nguyên tố nhẹ nhất như hydro, heli.
Các ngôi sao hình thành sẽ sản xuất các nguyên tố nặng hơn bên trong lõi của chúng. Khi chết và trở thành siêu tân tinh, chúng sẽ phát ra các nguyên tố nặng hơn.
Các thế hệ sao mới hình thành từ nguyên liệu phong phú hơn đó, tiếp tục tạo ra các nguyên tố nặng hơn nữa. Kết quả là chúng ta có bảng tuần hoàn hóa học dài như hiện nay.
Nhưng các nguyên tố nặng nhất như vàng, bạch kim, uranium dường như cần phải được tạo ra bởi một loại 'lò luyện' mạnh mẽ hơn. Kilonova mới xác định có thể chính là 'lò luyện' mà các nhà khoa học đang tìm kiếm.
Khi các sao neutron va chạm, các tia vật chất giàu neutron bắn ra không gian. Điều này tạo ra một môi trường giàu neutron tự do.
Các nguyên tử khác trong vũ trụ nhanh chóng bắt giữ neutron tự do, kết hợp với chúng và tạo ra các nguyên tố rất nặng, nặng hơn bất kỳ thứ gì chúng ta đang có trên bảng tuần hoàn.
Tuy vậy, các nguyên tố này thường không ổn định, nhanh chóng phân rã thành các nguyên tố ít nặng hơn như vàng, bạch kim, uranium.
Nói cách khác, các tia vật chất mà cặp 'zombie kép' bắn ra đã trải qua hai lần biến đổi để trở thành vàng, bạch kim, uranium và chính quá trình này tạo ra ánh sáng rực rỡ cho các siêu tân tinh, cũng như tín hiệu vô tuyến mạnh tới mức Trái Đất ở rất xa cũng thu nhận được.