Bánh gai Tứ Trụ là biểu tượng ẩm thực của Thanh Hóa. Vị ngon của món bánh mang lại cảm giác thân thuộc và ngọt ngào của quê hương.
Đặc sản bánh gai Thanh Hóa (Ảnh: @phuongmai178)Ai đã từng đến Thanh Hóa, không thể không thưởng thức bánh gai Tứ Trụ. Một hòa quyện ngọt ngào của đậu xanh, dừa, vừng, mật mía và mùi lá gai.
1. Xuất xứ bánh gai Tứ Trụ Thanh Hóa - đặc sản “thượng phẩm”
Bánh gai Tứ Trụ được sáng tạo từ làng Mía, thuộc xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Làng Mía đã tồn tại hơn 600 năm, nằm ven sông Chu màu mỡ trù phú. Nghề làm bánh gai vẫn được duy trì tại làng này, với hơn một nửa dân số vẫn theo nghề này.
Bánh gai Tứ Trụ - một trong những món ngon không thể thiếu ở Thanh Hóa (Ảnh: Sưu tầm)Theo truyền thống của làng Mía ở Thọ Xuân, bánh gai này từng được dành cho tiến vua và chỉ sản xuất vào các dịp lễ tết, những dịp quan trọng. Nhưng ngày nay, do nhu cầu tiêu thụ tăng cao, nghề sản xuất bánh gai đã trở thành hoạt động quanh năm để đáp ứng nhu cầu của thị trường và du khách mua về làm quà.
Tên bánh gai Tứ Trụ bắt nguồn từ năm 1940, khi người dân làng Mía mang bánh gai ra bán tại phố Tứ Trụ (thuộc xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân ngày nay), người mua thường gọi là bánh gai Tứ Trụ. Từ đó, bánh gai làng Mía nhận được một cái tên mới và trở thành món đặc sản nổi tiếng của Thanh Hóa, được biết đến khắp mọi miền đất nước.
Những người làm nghề bánh gai Tứ Trụ ở Thọ Xuân - Thanh Hóa (Ảnh: Báo Thanh Hóa)2. Hương vị độc đáo của đặc sản bánh gai Tứ Trụ
Bánh gai không còn xa lạ với nhiều người, nhưng bánh gai Thanh Hóa Tứ Trụ lại mang một vị đặc biệt, khiến mọi du khách đến đây đều muốn thử một lần.
Hương vị thơm ngon của bánh gai Thanh Hóa (Ảnh: Sưu tầm)Khi làm thành phẩm món bánh gai Tứ Trụ theo tiêu chuẩn, ta sẽ cảm nhận được hương thơm đặc trưng từ lá gai và lá chuối. Khi thưởng thức, ta có thể nhận ra vị thơm bùi của gạo nếp, mật mía, dầu chuối, nhân đậu xanh và đậm đà của thịt ruốc. Bánh gai Tứ Trụ có thể bảo quản ở nhiệt độ phòng khoảng 1 tuần vào mùa hè, và lâu hơn khoảng 10 đến 15 ngày vào mùa đông.
Hiện nay, trong làng Mía Thọ Xuân Thanh Hóa, nghề làm bánh gai đã phát triển hơn nhờ vào sự hỗ trợ của các thiết bị máy móc hiện đại. Mỗi ngày, làng nghề có thể sản xuất khoảng 3.000 chiếc bánh gai, mặc dù các bước làm bánh vẫn tuân theo truyền thống. Điều này làm cho mỗi chiếc bánh gai vẫn giữ được sự độc đáo riêng, tạo ra thương hiệu bánh gai Tứ Trụ không giống ai.
3. Nghệ thuật tỉ mỉ gói gọn trong chiếc bánh gai Tứ Trụ
3.1. Các nguyên liệu cần chuẩn bị khi làm bánh gai Tứ Trụ
Chuẩn bị các nguyên liệu (Ảnh: Sưu tầm)Nguyên liệu cần thiết để làm bánh gai Tứ Trụ có thể dễ dàng tìm được, nhưng quá trình chuẩn bị lại đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận. Gạo nếp được lựa chọn phải là loại nếp cái hoa vàng, ngâm nước một vài giờ trước khi xay thành bột mịn. Đậu xanh sau khi đãi vỏ sạch, được hấp chín và giã nhỏ. Mật mía được chọn kỹ, thịt lợn phải xao thành ruốc, dừa nạo thành sợi, vừng rang thơm. Quan trọng nhất, lá gai phải được lựa chọn cẩn thận, không quá non cũng không quá già.
3.2. Phương pháp làm bánh gai Tứ Trụ ngon theo chuẩn vị Thanh Hóa
Ban đầu, khi nhìn thấy chiếc bánh gai nhỏ nhắn, xinh xắn được gói trong lá chuối, ít người nghĩ rằng quá trình làm bánh đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu.
Lá gai sau khi hái về sẽ được sơ chế kỹ lưỡng, loại bỏ cuống và xơ, sau đó luộc khoảng 15 phút. Sau khi luộc, lá gai được ủ khoảng 2 ngày rồi giã nhuyễn thành bột mịn.
Giã bánh gai càng kỹ, vắt bột càng lâu bánh càng ngon (Ảnh: Sưu tầm)Để có bánh gai Thanh Hóa thơm ngon, lớp vỏ bánh cần phải chất lượng, và việc trộn bột theo tỉ lệ đúng là rất quan trọng. Bột gạo nếp và bột lá gai sẽ được trộn với mật mía để tạo thành vỏ bánh. Việc trộn bột càng kỹ và vắt bột càng lâu sẽ tạo ra bánh càng dẻo, thơm ngon, đây là bí quyết làm nên hương vị đặc trưng của bánh gai Tứ Trụ.
Chuẩn bị nhân bánh (Ảnh: Báo Thanh Hóa)Sau khi đã chuẩn bị xong lớp vỏ bánh, tiếp theo là công đoạn làm nhân. Đậu xanh sau khi giã nhuyễn sẽ được trộn với mật mía, ruốc và dừa nạo. Khi đã chuẩn bị xong nhân, bột bánh sẽ được dàn mỏng, đặt nhân vào giữa và bọc kín, sau đó rắc một ít vừng rang thơm lên phía bên ngoài, và cuối cùng là lấy khoảng 6 - 7 lớp lá chuối khô gói lại. Bánh sau khi đã được gói hoàn chỉnh sẽ được hấp cách thủy đến khi chín, khi đó mới có thể thưởng thức.
Công đoạn gói bánh (Ảnh: Báo Thanh Hóa)Nếu bạn biết cách thưởng thức đúng cách, món bánh gai Thanh Hóa sẽ trở nên ngon hơn. Để bóc bánh, bạn cần tước từng sợi lá chuối thật nhỏ cẩn thận để không làm hỏng bánh. Ăn từng miếng và bóc lá ra, bạn sẽ thực sự ngạc nhiên với hương vị của nó!
Hình ảnh bánh gai Tứ Trụ sau khi mới được làm xong (Ảnh: Sưu tầm)4. Bánh gai Tứ Trụ mua ở đâu ngon?
Để mua được những chiếc bánh gai ngon nhất để mang về làm quà sau chuyến du lịch Thanh Hóa, bạn có thể đến vùng đất Thọ Xuân, vào các cửa hàng bán đồ đặc sản hoặc các cơ sở sản xuất uy tín. Giá của mỗi chiếc bánh gai cũng khá hợp lý, chỉ từ 5.000 - 10.000 VNĐ/chiếc.
Ngoài bánh gai Tứ Trụ, Thanh Hóa còn rất nhiều món đặc sản khác mà du khách không nên bỏ lỡ khi đến. Bên cạnh việc khám phá ẩm thực độc đáo, bạn cũng có thể thăm quan các địa điểm du lịch nổi tiếng như Pù Luông, thành nhà Hồ, biển Hải Tiến, rừng Cúc Phương,...
Du lịch Thanh Hóa không chỉ là cơ hội để tìm hiểu văn hóa địa phương và ngắm nhìn những danh lam thắng cảnh tuyệt vời mà còn là dịp để thưởng thức nhiều món đặc sản nổi tiếng như bánh gai Tứ Trụ. Hãy không bỏ lỡ cơ hội thưởng thức những món quà quê bình dị này khi bạn đến Thanh Hóa!
Ngoài Thanh Hóa, Việt Nam còn nhiều điểm du lịch khác với phong cảnh thiên nhiên và ẩm thực đặc biệt như Nha Trang, Phú Quốc, Hội An, Hạ Long,... Nếu bạn có ý định du lịch đến những địa điểm này, đừng quên đặt phòng tại Vinpearl và vé vui chơi tại VinWonders để trải nghiệm những dịch vụ nghỉ dưỡng, giải trí cao cấp nhất.
- Vinpearl Phú Quốc, VinWonders Phú Quốc, Vinpearl Safari Phú Quốc, Grand World Phú Quốc
- Vinpearl Nha Trang, VinWonders Nha Trang
- Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An, VinWonders Nam Hội An
- Vinpearl Resort & Spa Hạ Long