Mọi gia đình cần hiểu rõ mối nguy khi điều khiển ô tô trong những ngày nắng nóng, cũng như biện pháp phòng tránh tích cực.
Bước vào mùa hè oi bức, có những ngày nhiệt độ cao lên đến 40 độ C. Sử dụng ô tô để di chuyển trở nên lựa chọn lý tưởng cho các gia đình có trẻ nhỏ. Tuy nhiên, việc lái xe trong những ngày nắng cũng mang theo nhiều rủi ro như cháy nắng, sốc nhiệt... Mọi gia đình cần phải hiểu rõ mọi nguy cơ và biện pháp phòng tránh kịp thời.
1. Nguy cơ cháy nắng và ung thư da
Trong những ngày nắng, tia cực tím (UV) thường ở mức độ cao. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chủ quan rằng chỉ cần chống nắng khi ra ngoài, không cần khi ở trong xe ô tô. Thực tế, việc không bảo vệ da đúng cách khi lái xe cũng có thể gây sạm đen da, cháy nắng và thậm chí là ung thư da.
Một nghiên cứu của Đại học Washington đã chỉ ra rằng hơn một nửa số ca ung thư da ở Mỹ xảy ra ở bên trái cơ thể, do lái xe mọi người tiếp xúc với tia UV ở bên trái nhiều hơn.
Trong khi ở Úc, nơi người dân lái xe ở phía bên phải của đường, tác động của ánh nắng mặt trời khiến tế bào ung thư da thường phát triển nhiều hơn ở phía bên phải của cơ thể. Điều này cho thấy tác động của ánh nắng mặt trời vẫn tồn tại ngay cả khi bạn đang ngồi trong ô tô.
Theo BS CK1 Đinh Doãn Thạch từ Bệnh viện Da liễu Hà Nội, ngay cả khi bạn ở trong ô tô, việc bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng vẫn cần thiết. Nếu không có các thiết bị chống tia UV cho xe ô tô, người trong xe có thể thực hiện những biện pháp đơn giản như đeo khẩu trang, mặc quần áo dài, che chắn các vùng da hở, và bôi kem chống nắng đầy đủ, đặc biệt là các vùng da nắng nói như bàn tay, cổ tay...
Giải pháp:
- Sử dụng kem chống nắng trước khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và bôi lại sau mỗi 2 – 3 giờ.
- Phụ nữ có thể sử dụng kính râm và khẩu trang chống nắng ngay cả khi ở trong ô tô.
- Ngoài ra, hạn chế việc ra ngoài trong thời gian nắng nóng cao điểm, đặc biệt là tránh lái xe vào khoảng 12-15h trưa. Đồng thời, cần chú ý bù nước cho cơ thể đúng cách.
2. Nguy cơ sốc nhiệt
Trong thời tiết nắng nóng kéo dài, nguy cơ sốc nhiệt có thể xảy ra khi bạn sử dụng điều hòa ô tô ở nhiệt độ quá thấp. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa bên trong và bên ngoài xe có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, hoặc choáng váng ngay khi bạn rời khỏi xe. Nguy cơ này càng cao đối với những người có tiền sử bệnh cao huyết áp hoặc bệnh tim mạch.
Phương pháp giải quyết:
- Bắt đầu bật điều hòa ô tô ở nhiệt độ cao rồi dần dần giảm, chỉnh gió từ nấc nhỏ lên và tăng dần.
- Đậu xe ở nơi có bóng râm hoặc mái che.
3. Nguy cơ cháy nổ
Trong những ngày nắng nóng, việc để các đồ vật dễ cháy như pin, máy lửa trong xe là rất nguy hiểm. Pin có thể nứt vỡ và rò rỉ axit do nhiệt độ cao, hoặc bị chai. Ngoài ra, việc sử dụng lửa trong môi trường nóng kín cũng có thể dẫn đến nguy cơ cháy nổ của xe.
Đối với các xe có hệ thống xăng có nguy cơ rò rỉ, hoặc hệ thống điện không đảm bảo, nguy cơ cháy nổ là rất cao. Ngoài ra, nếu dây điện bị hở, rò rỉ mà không được phát hiện, khi khởi động xe cũng có thể gây ra cháy nổ.
Ngay cả những vật dụng như chai nước, quả cầu thủy tinh, kính... khi bỏ trong xe cũng cần phải cẩn thận vì chúng cũng có thể gây ra cháy nổ. Các vật dụng có hình dạng tròn, cong hoặc hình trụ tạo ra hiệu ứng của một thấu kính hội tụ (kính lúp). Khi ánh sáng đi qua, năng lượng sẽ tập trung tại một điểm, có thể gây ra cháy nổ trên bề mặt tiếp xúc.
Phương pháp giải quyết:
- Tránh để các vật dụng dễ cháy nổ trong xe. Trước khi rời khỏi xe, cần kiểm tra kỹ để đảm bảo không để lại bất kỳ vật dụng nào có thể gây ra cháy nổ.
- Thường xuyên kiểm tra lốp xe, đặc biệt là trước khi đi xa vào những ngày nắng gắt.
- Bảo dưỡng xe đều đặn.
4. Nguy cơ ngạt khí
Trong mùa hè, việc ngủ trong xe ô tô đóng kín có thể dẫn đến tình trạng ngạt khí, đặc biệt đối với tài xế, phụ nữ và đặc biệt là trẻ em. Trẻ em thường nghịch ngợm, có thể trốn trong xe để đùa giỡn hoặc có thể bị bỏ quên. Gần đây, mạng xã hội rộ lên với thông tin về một bé trai 2 tuổi tại Florida, Mỹ đã tử vong sau khi bị bố mẹ bỏ quên trong xe ô tô suốt 15 tiếng giữa trời nắng nóng.
Tại Mỹ, trung bình mỗi năm có 38 trẻ em tử vong do bị bỏ quên trong xe ô tô, nhiều trường hợp là do phụ huynh bỏ quên con trên xe để đi giải quyết công việc của mình mà khi quay lại đã là quá muộn.
Ngay cả khi xe đỗ trong bóng râm, tình trạng ngạt khí vẫn có thể xảy ra vì nhiệt độ trong xe sẽ tăng nhanh chóng. Hoặc do xe không còn dưỡng khí, khiến nạn nhân bị ngạt khí dần và tử vong.
Phương pháp giải quyết:
- Chọn đỗ xe ở nơi thoáng đãng, tránh xa khỏi không gian chật hẹp và nồng độ khí độc.
- Bố mẹ nên mở một ít cửa kính để đảm bảo sự lưu thông không khí giữa bên trong và bên ngoài, đảm bảo cung cấp đủ oxy cho bé ở trong xe.
- Khi bật điều hòa và đóng cửa xe kín, phụ huynh cần chọn chế độ hút khí từ bên ngoài để cung cấp thêm oxy cho khoang cabin.
- Đặc biệt, bố mẹ cần chú ý đến trẻ nhỏ, không được để trẻ trong ô tô một mình.
5. Nguy cơ bỏng da
Trong những ngày nắng nóng, việc đỗ xe dưới trời nắng có thể biến chiếc ô tô thành một 'lò sưởi'. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Temperature cho thấy rằng, chỉ trong 1 giờ, nhiệt độ trong xe ô tô đỗ ngoài trời dưới ánh nắng mạnh có thể đạt tới 47 độ C, và nhiệt độ trên ghế ngồi trung bình là 51 độ C.
Ngay cả khi đỗ xe dưới bóng râm, nhiệt độ vẫn có thể gây ra bỏng da. Sau 1 giờ, nhiệt độ trong xe trung bình là 38 độ C và trên ghế ngồi là 41 độ C. Ngồi trên các ghế có nhiệt độ như vậy có thể gây bỏng da, đỏ rát, hoặc sưng tấy da.
Phương pháp giải quyết:
- Chọn những vị trí có bóng mát để đậu xe. Nếu cần phải đậu xe dưới ánh nắng mạnh, hãy sử dụng các tấm che, chiếu, hoặc vải che lên xe để giảm thiểu tác động của nhiệt độ cao.
- Kiểm tra nhiệt độ của ghế trước khi ngồi.
6. Nguy hại của việc ngồi trên ghế ô tô quá nóng cho hệ sinh sản
Phụ nữ ngồi trên ghế ô tô quá nóng có thể gây tổn thương cho vi khuẩn có ích, tăng nguy cơ viêm nhiễm và các vấn đề về phụ khoa. Việc ngồi trên ghế quá nóng cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của nam giới, gây ra sự suy giảm về chất lượng và số lượng tinh trùng.
Trẻ em dưới 3 tuổi cũng không nên ngồi trên ghế ô tô quá nóng. Điều này là do trẻ em trong độ tuổi này chưa có khả năng tự điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Vì vậy, nếu trẻ ngồi trên ghế ô tô quá nóng, có thể gây bỏng.
Phương pháp giải quyết:
- Nếu ghế ngồi quá nóng, có thể dùng khăn ướt hoặc phun nước lên ghế, chờ khoảng 1 - 2 phút cho nguội trước khi ngồi.
- Trước khi khởi động xe, có thể bật điều hòa vài phút để làm mát khoang xe.
- Nếu không có nước hoặc khăn ướt, có thể sử dụng vải chống nắng phủ lên ghế trước khi ngồi, trong trường hợp phải lái xe khẩn cấp.