Buzz
Nga đã phóng trái trọng lượng nặng, hướng dẫn bằng laser vào nhà máy sản xuất kim loại Azovstal ở Mariupol. Những quả trái Smelchak hướng dẫn bằng laser này được phóng từ trái tự hành 2S4 Tyulpan - súng trái lớn nhất thế giới.
Cũng giống như nhiều loại súng pháo khác, trái cũng đã trải qua quá trình cơ giới hóa trong những năm trước Thế chiến II. Để đưa những khẩu trái cỡ lớn ra chiến trường, người ta đã nghĩ ra nhiều cách như lắp trên khung gầm bánh xe để kéo theo sau xe cơ giới hạng nhẹ, sau đó là đưa lên các khung gầm bánh xích tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh, di chuyển cùng tổ lái và kíp vận hành. Ngày nay, trái tự hành đã được phát triển thành những nền tảng tự động trông y hệt xe tăng chẳng hạn như AMOS (Hệ thống Pháo tiên tiến) của liên minh Phần Lan - Thụy Điển hay Patria NEMO (Pháo mới) của Partria Land Oy, Phần Lan. Nga cũng sở hữu một loại súng pháo trái tự hành tối tân là 2S31 Vena phóng trái 120 mm. Thế nhưng 2S4 Tyulpan (Tulip) hiện vẫn là trái lớn nhất, uy lực nhất vẫn còn được sử dụng trên thế giới khi nó có thể phóng những quả trái 240 mm sức nổ lớn, thậm chí là cả đầu trái hạt nhân.
2S4 Tyulpan được phát triển với mục tiêu gia tăng độ di động và hiệu suất chiến đấu. Cối 240 mm được lắp trên khung gầm bánh xích GM-123, giúp giảm thiểu độ giật và tăng tính ổn định trong quá trình bắn.
Hệ thống cối tự hành này được trang bị cơ chế nạp đạn tự động, giúp tăng tốc độ bắn và giảm thời gian chuẩn bị trước mỗi lần bắn. Với khả năng chứa đến 40 quả đạn HE, 2S4 Tyulpan có khả năng gây ra sức công phá mạnh mẽ trên chiến trường.
Quá trình nạp đạn trên 2S4 Tyulpan được tự động hóa hoàn toàn, giảm bớt số lượng người cần thiết cho việc vận hành. Với chỉ 5 người vận hành, hệ thống này có thể triển khai nhanh chóng và tiêu diệt mục tiêu một cách hiệu quả.
2S4 Tyulpan có khả năng bắn nhiều loại đạn cối khác nhau và hệ thống quả nổ đẩy 5 thành phần cho phép khẩu cối đạt được tầm bắn từ 800 đến 9650 m với các loại đạn nổ mạnh như 53-F-864 mang đầu đạn 32 kg, trọng lượng đến 130 kg, sơ tốc đầu nòng có thể đạt 158 đến 362 m/s. Vào năm 1970, 2S4 Tyulpan được cho phép bắn đạn HE trợ đẩy bằng rocket ARM-0-3WF2. Loại đạn này mang đầu đạn 228 kg, tầm bắn đạt đến 18 km. Đến năm 1983, năng lực của 2S4 Tyulpan được tăng cường với sự xuất hiện của loại đạn cối dẫn đường laser 1K113 Smel'chak (Daredevil). Loại đạn cối này mang đầu đạn 3F5/3W84 21 kg, tầm bắn 9,2 km, trọng lượng 134,2 kg. Đầu đạn được tích hợp đầu dò năng lượng laser phản xạ, được tạo ra bởi ống ngắm laser. Mục tiêu sẽ được đánh dấu bởi chùm tia laser và đầu dò sẽ khóa tín hiệu nhiệt laser, tìm đến mục tiêu. Bên cạnh đạn cối nổ mạnh (HE), 2S4 Tyulpan từng được thử nghiệm bắn đạn cối mang đầu đạn hạt nhân vào năm 1970. Loại đạn cối này có tên 3WB11, trợ lực đẩy bẳng rocket có thể mang đầu đạn hạt nhân 3B4 đương lượng nổ 2 kiloton.
Smel'chak là loại đạn cối đã được quân đội Nga ném vào nhà máy luyện thép Azovstal sau khi lực lượng Ukraine cố thủ tại đây tuyên bố không đầu hàng. Theo Eurasiantimes, việc sử dụng Smel'chak để tấn công nhà máy Azovstal rất có lý bởi tổ hợp nhà máy nằm trên một mạng lưới đường hầm phức tạp, thứ đã che chắn cho lực lượng Ukraine trước các cuộc bắn phá. Đạn cối dẫn đường bằng laser có thể đánh chính xác các điểm yếu của tổ hợp nhà máy hoặc để bịt kín các lối ra/vào của đường hầm. Ngoài ra, việc lực lượng Nga ở gần khu phức hợp luyện thép giúp giải quyết tầm bắn hạn chế của 2S4 Tyulpan là tầm 9 km với các loại đầu cối không trợ đẩy bằng rocket.
Đây cũng là một diễn biến thú vị trong bối cảnh có các báo cáo về việc Nga ngày càng cạn kiệt kho vũ khí chính xác cùng với việc Không quân Nga thất bại trong việc thiết lập quyền kiểm soát không phận Ukraine. Thông thường nhiệm vụ tiêu diệt các cứ điểm kiên cố thường được thực hiện bởi các cuộc không kích bằng bom dẫn đường chính xác. Việc sử dụng các hệ thống mặt đất như cối 2S4 Tyulpan cũng mang lại lợi thế duy trì hỏa lực quan thời gian.
Vũ khí tối tân Cối tự hành 2S4 Tyulpan đã tỏ ra vô cùng hiệu quả trên nhiều mặt trận chiến đấu như Afghanistan và Chechnya. Được biết đến với khả năng tiêu diệt mục tiêu một cách nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm đạn, cối này đã góp phần quan trọng trong việc tiêu diệt tổng cộng 127 mục tiêu và san bằng một thành phố trong cuộc chiến Chechen lần thứ 2 vào năm 2000.
Theo các nguồn tin từ Wikipedia và Quân Sự VN.
