Buzz
Tranh khảm là hình thức nghệ thuật tạo nên từ các viên đá, mảnh kính hay mảnh gốm nhiều màu sắc, được gắn chặt bằng thạch cao hoặc vữa và phủ lên bề mặt. Tranh khảm thường được dùng để trang trí sàn nhà và tường, đặc biệt phổ biến trong thế giới La Mã cổ đại.
Ngày nay, tranh khảm không chỉ xuất hiện trên các bức tường và mặt đường, mà còn được ứng dụng trong các tác phẩm nghệ thuật, đồ thủ công, và trong các lĩnh vực công nghiệp và xây dựng.
Tranh khảm có một lịch sử dài, bắt nguồn từ Lưỡng Hà vào khoảng thiên niên kỷ 3 TCN. Tranh khảm đá cuội được thực hiện tại Tiryns trong thời kỳ Mycenean ở Hy Lạp. Nghệ thuật khảm với các họa tiết và hình ảnh đã trở nên phổ biến trong thời kỳ cổ đại, cả ở Hy Lạp và La Mã cổ đại. Trong thời kỳ đầu Kitô giáo, các vương cung thánh đường từ thế kỷ 4 trở đi đã được trang trí bằng tranh khảm trên sàn nhà và tường. Nghệ thuật tranh khảm phát triển mạnh mẽ ở Đế quốc Đông La Mã từ thế kỷ 6 đến 14, và đã được du nhập vào Vương quốc Sicilia dưới thời Normandy vào thế kỷ 12. Mặc dù tranh khảm trở nên lỗi thời trong thời kỳ Phục hưng, một số họa sĩ như Raffaello vẫn tiếp tục thực hiện tranh khảm. Ảnh hưởng của Đế quốc La Mã và Đông La Mã đã dẫn đến việc trang trí các giáo đường ở Trung Đông bằng tranh khảm sàn nhà vào thế kỷ 5 và 6.
Tranh khảm với hình tượng, chủ yếu không có người, đã được sử dụng rộng rãi trong các công trình kiến trúc tôn giáo trong giai đoạn đầu của nghệ thuật Hồi giáo, như Mái vòm đá ở Jerusalem và Nhà thờ Hồi giáo Umayyad ở Damascus. Tuy nhiên, loại tranh khảm này dần trở nên lỗi thời trong thế giới Hồi giáo vào thế kỷ 8, ngoại trừ các họa tiết hình học như zellij vẫn còn phổ biến ở một số khu vực.
Tranh khảm hiện đại được sáng tạo bởi các nghệ sĩ và thợ thủ công từ khắp nơi trên thế giới. Bên cạnh các vật liệu truyền thống như đá, gạch khảm gốm, kính tráng men và kính màu, còn có sự xuất hiện của các vật liệu mới như vỏ sò, hạt vòng, hạt charm, dây vòng, bánh răng, đồng xu và các mảnh trang sức.
Vật liệu tranh khảm
Lịch sử
Hy Lạp và La Mã
Tranh khảm trong Kitô giáo
Tranh khảm trong văn hóa Do Thái
Nghệ thuật khảm ở Trung Đông và Tây Á
Tranh khảm hiện đại ngày nay
Bộ môn thủ công phổ biến hiện nay
Trong nghệ thuật phố
Calçada Portuguesa
Thuật ngữ liên quan
Các kỹ thuật khảm
Ghi chú và chú thích
- Dunbabin, Katherine M. D. (1999). Các bức khảm của thế giới Hy Lạp và La Mã. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-00230-1.
- Lowden, John (1997). Nghệ thuật Kitô giáo và Byzantine. Phaidon. (cho phần về Byzantine và Sicilia)
- Rentetzi, Efthalia (2009). “Một mảnh chưa công bố của S. Eufemia ở Grado. Sàn khảm của Salutatorium”. Arte Cristiana (bằng tiếng Ý). tr. 51–52. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 4 năm 2010. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2016.
- Rentetzi, Efthalia (2000). “Ảnh hưởng của giai đoạn giữa Byzantine trong các khảm của vòm đền thánh Marciana”. Arte¦Documento (bằng tiếng Ý). XIV: 50–53.
- Smith, D. J. (1983). “5”. Trong Martin Henig (biên tập). Hướng dẫn nghệ thuật La Mã. Phaidon. ISBN 0714822140.
- Oddo, Giuseppe (2014). Trang trí với họa tiết hình học vol. I. Blurb.
