Buzz
Nếu vùng Kinh Bắc được biết đến với tranh Đông Hồ và tranh Hàng Trống, thì miền Trung nổi tiếng với tranh làng Sình xứ Huế. Tranh làng Sình không chỉ thể hiện vẻ đẹp văn hóa của làng xã xa xưa mà còn là biểu tượng của văn hóa đặc sắc Huế, góp phần làm phong phú dòng tranh dân gian của dân tộc.
Làng Sình Huế ở đâu?
Làng Sình, hay còn gọi là làng Lại Ân theo chữ Nôm, là một ngôi làng đã hình thành từ rất sớm ở Đàng Trong. Làng Sình xứ Huế tọa lạc bên bờ sông Hương thơ mộng. Bên kia sông là cảng sông Thanh Hà nổi tiếng từ thời kỳ các vua chúa. Làng còn có tên gọi khác là Phố Lở. Ngoài ra, phố Bao Vinh – một trung tâm buôn bán sầm uất – cũng nằm gần đó.
>>> Khám phá thêm: Bí quyết du lịch Huế tự túc để trải nghiệm đầy đủ
Làng Sình ngày nay trở thành một khu đô thị văn hóa, là nơi duy trì và phát triển nghề làm tranh dân gian, cũng như tổ chức các sự kiện hội vật nổi tiếng. Tranh làng Sình không chỉ là sản phẩm nghệ thuật tinh tế mà còn đáp ứng nhu cầu tâm linh, được sử dụng trong các lễ cúng, giải hạn.
Bức tranh làng Sình thường xuất hiện trong các lễ cúng, giải hạn
Đặc sắc của những bức tranh làng Sình
Theo nghệ nhân Kỳ Hữu Phước, tranh làng Sình đã tồn tại hơn 400 năm. Tuy nhiên, qua thời gian, nghệ thuật làm tranh cũng trải qua sự biến đổi, mất mát một phần. Khuôn bản mộc để in tranh, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, đã bị thất lạc sau chiến tranh, và việc tìm lại những bản mộc làm tranh ngày xưa ngày càng khó khăn.
Dòng tranh làng Sình xứ Huế được phân loại thành 3 loại chính:
– Tranh nhân vật: thường miêu tả một người phụ nữ mặc xiêm y, thường có 2 tùy hầu đứng hai bên. Hoặc là tranh về hình ảnh đàn bà, đàn ông, ông Đốc, ông Điệu, tờ bếp,…
Tranh nhân vật làng Sình
– Tranh đồ vật làng Sình thường vẽ các thứ áo, tiền, dụng cụ để tượng trưng cho người cõi âm như quần áo, áo binh tiền,…
– Tranh súc vật, giống như hai loại khác, hình vẽ các loài gia cầm, voi, và tranh 12 con giáp để dùng trong các nghi thức đốt cho người cõi âm.
Tranh dân gian làng Sình có 3 loại là tranh nhân vật, tranh đồ vật và tranh súc vật
Nguyên liệu để làm tranh chủ yếu làm hoàn toàn từ thiên nhiên, tạo nên đặc điểm thủ công cho tranh làng Sình. Bản gỗ được làm từ gỗ mít. Giấy độ lấy từ tỉnh Quảng Ninh. Sau khi tập hợp lại, thợ làm tranh thường quét điệp. Màu sắc của tranh có phần giống với tranh Đông Hồ, được pha chế từ các thành phần tự nhiên như màu đỏ từ nước lá bàng, màu đen từ tro rơm, tro lá cây, màu tím từ hạt cây mùng tơi,… Tất cả được trộn với da trâu để tạo keo làm nguyên liệu.
Cách in màu của tranh làng Sình xứ Huế tương đồng với tranh hàng Trống khi chỉ in một nét đen rồi tô màu vào các chi tiết. Điều này đặt ra yêu cầu phải pha chế nhiều màu hơn cho tranh làng Sình.
Tranh làng Sình Huế chỉ in thô bằng một bản màu đen, tạo nên các tác phẩm luôn mang đặc điểm riêng biệt. Để tạo ra những tuyệt tác, nghệ nhân cần phải toàn tâm, toàn ý trong suốt quá trình vẽ.
Mỗi bức tranh làng Sình luôn mang một đặc điểm độc đáo riêng
Mỗi nghệ nhân phải hoàn toàn tập trung trong suốt quá trình làm tranh
Năm 2007, tranh dân gian làng Sình được nhà nước vinh danh là một di sản văn hóa quý báu cần được bảo tồn và giữ gìn. Gần đây, phục vụ du lịch cho làng nghề ngày càng phát triển, tạo điều kiện cho dòng tranh dân gian này khôi phục vị thế quan trọng trong đời sống văn hóa dân tộc. Đặc biệt, làng Sình trở thành điểm du lịch nổi tiếng tại Huế, thu hút đông đảo du khách đến thưởng thức và tìm hiểu về nền văn hóa dân gian của dân tộc.
Làng Trình ngày càng trở thành điểm du lịch hấp dẫn cho đông đảo du khách
Âm thầm với thời gian, bản sắc của tranh làng Sình có thể giảm bớt nhưng giá trị nghệ thuật, đặc biệt là giá trị của tranh dân gian Việt Nam, vẫn sống mãi trong đời sống của mỗi người dân Việt Nam.
