Mỗi đứa trẻ phát triển theo cách riêng, vì vậy mức độ nói chuyện cũng khác nhau. Cha mẹ thường lo lắng khi con 20 tháng tuổi vẫn chưa nói. Hãy cùng khám phá lý do và các biện pháp giúp bé phát triển khả năng ngôn ngữ trong phần chăm sóc trẻ từ 0 đến 3 tuổi của chúng tôi.
Trẻ 20 tháng không nói được là do đâu?
Phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ
Giao tiếp của trẻ thường phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn từ 1 đến 2 tuổi. Trong thời kỳ này, vốn từ vựng của trẻ mở rộng đến khoảng 100 từ. Họ bắt đầu nói những câu 2 - 3 từ như 'Đó là cái gì vậy?', 'Con uống sữa', trong khi trước đó chỉ nói các từ đơn giản như 'ba', 'bà', 'dạ' ...
Khoảng 20 tháng tuổi, trẻ có thể:
- Đặt câu hoặc hỏi ngắn như 'Con mèo ở đâu?' hoặc 'Tạm biệt'
- Làm theo yêu cầu đơn giản
- Đặt tên một số đồ chơi thông thường
- Nhận biết một vài bộ phận trên cơ thể khi được hỏi
- Ghép từ lại với nhau như 'Cho con bánh' hoặc 'Áo của mẹ'
- Nói nhiều từ hơn từng tháng, học một hoặc hai từ mới mỗi tuần
Tuy nhiên, sự phát triển về
Nguyên nhân trẻ 20 tháng chưa nói
Một số trẻ 20 tháng chưa biết nói có một số lý do như sau:
Chưa phát triển ngôn ngữ
Trẻ khi sống với anh chị lớn hơn hoặc được dạy theo phương pháp 'gắn bó' có thể nói chậm hơn. Bởi vì anh chị sẽ nói thay cho trẻ nhiều khiến trẻ không cần phải nói. Ba mẹ thường biết ngay những gì trẻ muốn và đáp ứng trước khi trẻ diễn đạt.
Tuy nhiên, cả hai trường hợp trên không nhất thiết là xấu. Những đứa trẻ đó vẫn sẽ học và giao tiếp khi trưởng thành.
Trẻ 20 tháng tuổi không nói có thể do khiếm thính
Trẻ 20 tuổi không nói có thể do khiếm thính. Ảnh: freepik
Việc xác định liệu trẻ có nghe tốt hay không ở tuổi này có thể khó khăn tại nhà. Thực tế, các bậc phụ huynh thường không nhận ra con mình bị khiếm thính cho đến khi nhận thấy trẻ 20 tháng không nói.
Nếu trẻ bị viêm tai (thường tái phát) hoặc gia đình có tiền sử mất thính lực, ba mẹ nên kiểm tra thính lực của trẻ để loại trừ bất kỳ vấn đề nào có thể ảnh hưởng đến phát triển giọng nói của trẻ.
Trẻ 20 tháng không nói có thể do vấn đề về miệng
Vấn đề miệng cũng là nguyên nhân khiến trẻ 20 tháng chưa biết nói. Ảnh: freepik
Nếu các bác sĩ phát hiện trẻ nghe tốt nhưng gặp khó khăn khi nói, điều có thể là do trẻ có vấn đề về miệng hoặc lưỡi như dính thắng lưỡi, bệnh cứng lưỡi, hoặc hở hàm ếch dẫn đến trẻ 20 tháng chưa biết nói.
Cử động miệng của trẻ gặp khó khăn khi các khu vực não điều khiển lời nói không thể điều chỉnh được môi, lưỡi và hàm để tạo ra âm thanh, lời nói.
Vấn đề về cử động miệng của bé cũng có thể gây ra tình trạng trẻ chậm nói và gặp khó khăn khi bú. Nếu ba mẹ nghi ngờ về vấn đề miệng, lưỡi của trẻ, hãy đưa bé đến gặp bác sĩ nhi hoặc bác sĩ chuyên ngành ngôn ngữ.
Cách thúc đẩy sự phát triển ngôn ngữ của trẻ
Ba mẹ nên chơi trò chơi hoặc trò chuyện cùng trẻ để giúp trẻ phát triển khả năng nói
Cha mẹ cần làm gì khi trẻ chậm nói? Các chuyên gia gợi ý trò chuyện liên tục với trẻ suốt cả ngày. Khi chơi cùng, cha mẹ nên mô tả hành động của mình bằng nhiều từ khác nhau và lắng nghe và phản hồi lại âm thanh mà trẻ tạo ra.
Ngoài ra, các biện pháp hữu ích khác để nâng cao khả năng nói của trẻ 20 tháng chưa biết nói bao gồm:
- Sử dụng âm thanh và tên động vật để khích lệ trẻ bắt đầu học nói
- Chơi các trò chơi dân gian như đập tay (hát bài hát “Quả địa cầu”), trò ú òa
- Đọc sách cho trẻ hàng ngày
- Hát các bài hát cùng trẻ
- Khuyến khích trẻ tham gia vào trò chuyện bằng cách đặt câu hỏi có sự lựa chọn. Thay vì hỏi 'Con uống sữa tươi/nước không?', hãy hỏi 'Con muốn uống sữa hay nước?'. Đợi câu trả lời từ trẻ và phản hồi rõ ràng để tăng cường kỹ năng giao tiếp của trẻ: 'Cảm ơn con đã cho ba/mẹ biết ý kiến. Ba/mẹ sẽ lấy cho con một ly sữa.'
Khi ba mẹ đặt câu hỏi lựa chọn cho trẻ, không chỉ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mà còn làm thay đổi hành vi của trẻ. Trẻ trở nên ít nóng nảy, không còn cứng đầu và ít nói “không” khi ba mẹ yêu cầu làm việc gì đó.
Nếu trẻ 20 tháng chưa biết nói và ba mẹ đã thử các phương pháp mà Mytour đề xuất, nhưng trẻ vẫn không học thêm từ mới hoặc không ghép từ lại với nhau, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ nhi khoa hoặc tìm sự tư vấn từ một chuyên gia về ngôn ngữ.
Ngọc Hà tập hợp từ Verywell Family