Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, tình trạng táo bón là điều phổ biến. Điều này khiến các bậc phụ huynh lo lắng và bối rối. Vậy khi trẻ ăn dặm gặp táo bón, phụ huynh cần xử lý thế nào? Hãy cùng Mytour tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân gây táo bón khi trẻ ăn dặm
Hệ tiêu hoá chưa quen với thức ăn mới
Khi bé bắt đầu ăn dặm, mẹ dễ nhận thấy những thay đổi trong phân của bé như: Màu sắc, số lượng, mùi, tần suất đại tiện,... Đây là những dấu hiệu cơ bản cho thấy hệ tiêu hoá của bé đang phải thích nghi với thức ăn mới.
Hệ tiêu hoá chưa thích nghi với thức ăn mới
Trẻ ăn dặm quá sớm
Trong nhiều trường hợp, táo bón ở trẻ có thể do bé bắt đầu ăn dặm quá sớm. Độ tuổi của bé chưa phù hợp để bắt đầu ăn dặm nhưng mẹ đã cho bé ăn hoặc cho bé ăn quá nhiều. Điều này làm hệ tiêu hoá của bé bị quá tải, gây ra táo bón.
Trẻ ăn dặm quá sớm
Trẻ không uống đủ nước
Khi bắt đầu ăn dặm, hệ tiêu hoá của bé đang phải thích nghi dần với thức ăn mới. Nếu mẹ không đảm bảo cung cấp đủ nước cho bé, có thể gây ra tình trạng phân khô, cứng, khó đẩy ra ngoài. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến bé bị táo bón.
Trẻ không uống đủ nước
Chế độ dinh dưỡng không phù hợp
Một nguyên nhân phổ biến khi bé bắt đầu ăn dặm gây táo bón là bé không được cung cấp đủ chất xơ trong chế độ ăn uống hàng ngày. Bố mẹ cần chú ý bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau xanh,... để giảm thiểu tình trạng táo bón ở bé.
Khi trẻ hấp thụ quá nhiều chất béo, tinh bột nhưng lại thiếu chất xơ, thiếu nước, thừa chất đạm cũng là nguyên nhân gây táo bón ở trẻ.
Chế độ ăn dặm thiếu chất xơ
Tỷ lệ pha sữa công thức sai
Lượng sữa bột trẻ uống hàng ngày bị pha sai cũng là một nguyên nhân gây táo bón. Nếu pha sữa ít nước, sẽ gây nhiệt trong cơ thể và dẫn đến táo bón. Ngược lại, nếu pha quá nhiều nước, trẻ sẽ không hấp thụ đủ dưỡng chất có trong sữa.
Ngoài ra, việc cho thêm nước trái cây, đường hoặc ngũ cốc vào sữa công thức cũng có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, dẫn đến tình trạng táo bón ở trẻ.
Tỷ lệ pha sữa công thức sai
Dấu hiệu của tình trạng táo bón ở trẻ
- Biểu hiện của tình trạng táo bón là bé đi đại tiện ít hơn so với bình thường. Bố mẹ cần chú ý và quan sát sự thay đổi này ở bé để kịp thời phát hiện.
- Khi trẻ ăn dặm bị táo bón, phân sẽ cứng, kết cấu phân rất rời rạc.
- Đôi khi phân bé quá lớn, khiến bé khó đi tiêu, phải gắng sức rặn gây đau rát cho bé.
- Khi bé bị táo bón, mỗi lần bé đi tiêu sẽ mất thời gian lâu hơn.
Dấu hiệu của tình trạng táo bón ở trẻ
Tình trạng táo bón ảnh hưởng đến sức khỏe của bé như thế nào?
- Độc tố tích tụ: Mỗi ngày bé đi đại tiện sẽ loại bỏ các chất cặn và thanh lọc cơ thể. Nếu tình trạng táo bón kéo dài, có thể ảnh hưởng đến quá trình thải độc, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể của bé.
- Tình trạng táo bón trở nên nghiêm trọng: Phân trở nên khô cứng, gây khó chịu và đau rát hậu môn khi bé đi tiêu. Thói quen này nếu diễn ra thường xuyên sẽ làm tình trạng táo bón càng nặng hơn.
- Nứt kẽ hậu môn: Táo bón kéo dài làm phân cứng và lớn hơn bình thường, khi đi tiêu sẽ làm hậu môn giãn nở. Có trường hợp bé bị chảy máu hậu môn trong thời gian dài, dẫn đến thiếu máu.
- Bệnh trĩ: Khi bị táo bón, bé thường phải rặn để đẩy phân ra ngoài. Nếu rặn quá mức sẽ làm tĩnh mạch hậu môn và tĩnh mạch xung quanh trực tràng bị giãn ra, hình thành các búi trĩ gây bệnh trĩ.
Tình trạng táo bón tích tụ độc tố
Cách xử lý khi bé ăn dặm bị táo bón
- Massage bụng cho bé: Sử dụng 3 ngón tay giữa chụm lại, ấn nhẹ và di chuyển tròn xung quanh rốn trong khoảng 3 - 4 phút. Điều này giúp bé giảm chướng bụng, làm mềm phân và đẩy chúng xuống hậu môn, giúp bé dễ dàng đi tiêu hơn.
- Bổ sung nước: Khuyến khích bé uống nhiều nước để làm mềm phân, giúp quá trình đào thải phân diễn ra dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, cần bổ sung chất xơ trong khẩu phần ăn hằng ngày của bé để cải thiện hệ tiêu hoá.
- Chú ý đến chế độ ăn uống: Khi bé bắt đầu ăn dặm, ưu tiên các món mềm, lỏng trước, sau đó mới chuyển sang món đặc, cứng. Đồng thời, bổ sung thêm chất xơ từ mồng tơi, rau dền, táo, khoai lang, súp lơ xanh,...
- Tăng cường vận động: Vận động nhiều giúp bé giảm các triệu chứng táo bón. Khuyến khích bé vận động từ 30 - 60 phút mỗi ngày.
- Ngâm hậu môn trong nước ấm: Ngâm hậu môn của bé trong nước ấm từ 5 - 10 phút cũng giúp cơ vòng hậu môn của bé giãn ra, dễ dàng đẩy phân ra ngoài.
Các thực phẩm giàu chất xơ
Biện pháp phòng tránh
5.1. Chế độ ăn dặm phù hợp
Khi chuyển từ sữa mẹ sang ăn dặm, mẹ cần thiết lập một chế độ ăn dặm phù hợp, giúp hệ tiêu hoá của bé dần quen với các loại thức ăn mới. Mẹ không nên ép bé ăn quá nhiều, vì điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.
Thiết lập chế độ ăn dặm phù hợp
5.2. Bổ sung chất xơ đầy đủ
Mẹ không nên chỉ tập trung vào việc bổ sung chất đạm mà còn cần cân nhắc bổ sung đủ chất xơ trong khẩu phần ăn hàng ngày của bé. Các loại thực phẩm giàu chất xơ bao gồm trái cây, rau xanh,...
Bột ăn dặm Heinz: ngũ cốc, súp lơ, bông cải và phô mai lon 200g (từ 6 tháng)
5.3. Xây dựng thói quen đi đại tiện
Mẹ cần tạo thói quen cho bé đi đại tiện vào cùng các khung giờ trong ngày, giúp bé có thói quen đi đại tiện đều đặn, tránh tình trạng nhịn đi đại tiện gây táo bón.
Xây dựng thói quen đi đại tiện
5.4. Động viên bé vận động nhiều hơn
Đối với bé chưa biết bò hoặc đang nằm trên giường, mẹ có thể kích thích bé di chuyển bằng cách nhẹ nhàng đẩy chân của bé lên xuống như đang đạp xe. Việc thúc đẩy này sẽ giúp đường ruột của bé hoạt động tốt hơn.
Động viên bé vận động nhiều hơn
5.5. Bổ sung lợi khuẩn
Mẹ cần bổ sung các vi sinh vật có lợi cho bé để duy trì sự cân bằng của vi sinh vật trong đường ruột và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây hại thông qua việc cho bé ăn những thực phẩm như sữa chua hoặc bột ăn dặm.
Bột ăn dặm Vinamilk RiDielac Gold gạo sữa hộp 200g