1. Viêm phế quản là gì?
Trước hết, cần biết phế quản là một cơ quan thuộc đường hô hấp dưới, nơi tiếp nhận không khí cuối cùng từ lỗ mũi qua hầu họng, thanh quản và khí quản. Không khí từ phế quản sẽ chuyển đến từng túi phế nang trong nhu mô phổi để được xử lý. Cấu trúc của phế quản có dạng như hình rễ cây với 23 bậc phân chia tạo thành mạng lưới chằng chịt để đảm bảo chức năng chia nhỏ luồng khí và trao đổi hiệu quả giữa môi trường - phổi.
Thời tiết thay đổi là lúc trẻ dễ bị Viêm phế quản
Viêm phế quản xảy ra khi một hoặc nhiều đoạn trong hệ thống phế quản bị sưng viêm, tác nhân gây bệnh có thể là virus hoặc vi khuẩn. Nhiều trường hợp trẻ bị viêm phế quản do tác nhân môi trường khác như bụi bẩn, khói thuốc lá, hóa chất,…
Viêm phế quản ở trẻ thường diễn biến trong vòng 48 giờ với triệu chứng rõ ràng, sau đó bệnh kéo dài từ 1 - 2 tuần trước khi khỏi hoàn toàn.
2. Trẻ bị viêm phế quản do vi khuẩn và virus có gì khác nhau?
Có thể phân biệt viêm phế quản do vi khuẩn và virus qua các đặc điểm sau:
2.1. Tỉ lệ mắc bệnh
Virus gây viêm phế quản phổ biến hơn, là nguyên nhân gây ra 60 - 70% trường hợp trẻ mắc bệnh, thường xuất hiện theo mùa và tự thuyên giảm, việc điều trị chỉ là điều trị triệu chứng.
Viêm phế quản do vi khuẩn ít gặp nhưng nguy hiểm hơn
Viêm phế quản cho vi khuẩn viết khoảng từ 30 đến 40% trường hợp, phổ biến nhất là các vi khuẩn như phế cầu, tụ cầu,... Ở các nước đang phát triển như Việt Nam do môi trường sống còn thiếu vệ sinh nên viêm phế quản do vi khuẩn rất phổ biến.
Hệ miễn dịch giữ vai trò quyết định trong chống lại viêm phế quản do virus
2.2. Diễn tiến bệnh
Viêm phế quản do virus thường tự khỏi sau vài ngày khởi phát triệu chứng, tốc độ khỏi bệnh dựa trên khả năng miễn dịch của trẻ. Viêm phế quản do vi khuẩn cần điều trị tích cực bằng kháng sinh. Vi khuẩn càng phát triển mạnh sẽ gây viêm nhiễm lan rộng, nguy hiểm hơn khi xảy ra nhiễm trùng huyết, suy đa cơ quan đe dọa đến tính mạng.
2.3. Phương pháp điều trị
Điều trị viêm phế quản do virus chủ yếu là hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng bệnh như: dùng thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau và ngăn ngừa bội nhiễm. Cùng với đó, trẻ được chăm sóc đặc biệt, khuyến khích uống nhiều nước, ăn hoa quả để tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh. Việc dùng thuốc kháng sinh trong trường hợp này không có tác dụng điều trị bệnh mà còn gây tăng khả năng đề kháng kháng sinh, gây hệ lụy cho sức khỏe sau này.
Điều trị viêm phế quản do vi khuẩn cần thuốc kháng sinh
Đề điều trị viêm phế quản do vi khuẩn bắt buộc phải dùng kháng sinh và cần cho trẻ uống đúng với liều lượng và số lần dùng trong ngày theo chỉ dẫn bác sĩ. Các trường hợp trẻ bị viêm phế quản nặng cần nhập viện điều trị nội trú với kháng sinh toàn thân, đồng thời có thể theo dõi sát sao tiến triển bệnh, can thiệp khi có biến chuyển bệnh nguy hiểm.
Như vậy, viêm phế quản ở trẻ do vi khuẩn và virus gây ra có nhiều điểm khác biệt từ diễn tiến bệnh, thời gian và cách điều trị. Vì thế cần phân biệt sớm nguyên nhân gây bệnh để điều trị đúng cách và hiệu quả.
3. Phòng bệnh viêm phế quản ở trẻ
Mặc dù viêm phế quản ở trẻ thường không nguy hiểm và có thể điều trị dứt điểm mà không để lại di chứng gì. Tuy nhiên để giữ gìn sức khỏe của trẻ tốt nhất, cha mẹ nên chủ động phòng ngừa bằng các biện pháp sau:
-
Cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu, sau đó kết hợp ăn dặm trong 18 tháng sau sinh để tạo cho trẻ hệ miễn dịch tốt nhất.
-
Chăm sóc sản phụ tốt để thai nhi trong bụng mẹ có điều kiện phát triển tốt nhất, tránh trường hợp trẻ sinh non, sức đề kháng yếu.
-
Giữ gìn môi trường sống xung quanh sạch sẽ, nhà ở thoáng mát, hạn chế cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, khói bụi,…
Giữ ấm cho trẻ rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe ngừa viêm phế quản
-
Giữ ấm cho trẻ khi điều kiện thời tiết thay đổi, đeo khẩu trang và rửa tay sát khuẩn, vệ sinh răng miệng cho trẻ thường xuyên.
-
Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh về đường hô hấp, hạn chế cho trẻ tới nơi đông người trong mùa dịch.
4. Chăm sóc trẻ bị viêm phế quản
Khi trẻ bị viêm phế quản, việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ mau khỏi bệnh hơn. Dưới đây là một số lưu ý với cha mẹ khi chăm sóc trẻ:
-
Bởi trẻ thường sốt khi bị bệnh này nên cha mẹ chú ý mặc cho trẻ đồ rộng rãi, thoáng khí, tránh mặc đồ quá chật, bí bách.
-
Dùng khăn ấm lau các vùng như trán, nách, bẹn, lưng nếu trẻ bị sốt.
-
Cho trẻ uống nhiều nước ấm.
-
Đồ ăn của trẻ nên chế biến dạng lỏng như cháo, súp và hạn chế muối bởi muối có thể làm tăng triệu chứng viêm.
-
Cho trẻ ăn nhiều trái cây, rau xanh để bổ sung vitamin như C, A, E,... giúp tăng cường sức đề kháng, nâng cao hệ miễn dịch ở trẻ.
-
Vệ sinh cá nhân cho trẻ sạch sẽ.
-
Phòng ốc của trẻ đảm bảo thông thoáng, không bụi bẩn và khói thuốc.
Trẻ bị viêm phế quản khá phổ biến, cha mẹ không nên quá lo lắng, việc cần làm là đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời để được thăm khám khi có dấu hiệu của bệnh. Cha mẹ không nên tự ý sử dụng thuốc cho trẻ, có thể dùng sai thuốc dẫn đến bệnh không những không giảm mà còn có thể biến chứng thành viêm phổi, viêm tai giữa.