Không dung nạp lactose không phải là hiếm gặp ở trẻ khi sử dụng sữa, sữa bột hoặc các sản phẩm từ sữa. Nhiều cha mẹ lo lắng về việc trẻ không dung nạp lactose ăn dặm thế nào đủ chất, liệu có sữa phù hợp cho trẻ không dung nạp lactose không. Hãy cùng Mytour tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.
Đường lactose là gì?
Lactose là dạng đường chủ yếu chỉ có trong sữa hoặc các sản phẩm từ sữa được tiêu hóa trong ruột nhờ sự hỗ trợ của men lactose. Men lactose giúp cắt đôi phân tử đường thành phân tử dễ hấp thụ hơn. Thiếu men này, cơ thể không thể dung nạp lactose được.
Lactose là loại đường có trong sữa
Tại sao trẻ không dung nạp lactose?
Trong tình trạng không dung nạp lactose, enzyme lactose trong ruột của trẻ bị thiếu hoặc không có, làm cho lactose không thể được cắt phân tử đường thành glucose và galactose. Điều này dẫn đến việc lactose không thể hấp thụ ở các tế bào ruột và bị giữ lại trong ruột để thải ra ngoài.
Cụ thể, có 4 nguyên nhân chính dẫn đến việc trẻ không dung nạp lactose:
- Không dung nạp được lactose nguyên phát: Hầu hết trẻ em đều có lượng men lactose. Tuy nhiên khi trẻ lớn lên, chế độ dinh dưỡng thay đổi, chứng không dung nạp lactose xuất hiện.
- Không dung nạp được lactose thứ phát: Trẻ không dung nạp được lactose có thể bắt nguồn từ việc tổn thương ruột non hoặc các vấn đề về tiêu hóa mà trẻ gặp phải.
- Không dung nạp được lactose bẩm sinh: Đây là trường hợp trẻ em từ lúc sinh ra đã thiếu hụt men lactose, cũng có thể do di truyền từ bố mẹ.
- Thiếu hụt men lactose: Thường gặp ở trẻ sinh non do trẻ có hệ tiêu hóa không ổn định, không cung cấp đủ lượng men lactose.
Thiếu men lactose có thể gây ra tình trạng trẻ không dung nạp
Dấu hiệu của trẻ bất dung nạp lactose
Các biểu hiện của trẻ không dung nạp lactose:
- Sau mỗi lần bú sữa hoặc uống sữa, trẻ thấy đầy hơi, chướng bụng kéo dài. Do lactose không được hấp thụ khi đi qua đại tràng nên việc lên men tạo ra nhiều khí hơi trong bụng.
- Trẻ có tiêu chảy kéo dài, phân lỏng, có mùi chua nhẹ. Phân thường có nhầy, sủi bọt và thậm chí có máu.
- Trẻ hay buồn nôn, nôn trớ, ọc sữa, đầy hơi, chướng bụng, khả năng chứa sữa, thức ăn trong dạ dày kém, dễ bị kích thích đẩy ngược lại thực quản.
- Trẻ thường quấy khóc khi bú sữa mẹ.
- Bụng trẻ đau đớn, co thắt, thường cong lưng, nắm chặt tay, chân co lại.
Trẻ không dung nạp lactose thường thường hay quấy khóc
Làm thế nào để trẻ không dung nạp lactose ăn dặm?
Đối với trẻ bú sữa mẹ: Tiếp tục cho bé bú sữa mẹ và có thể thay đổi sang sữa công thức không chứa lactose tùy thuộc vào tình trạng tiêu hóa của bé.
Đối với trẻ uống sữa công thức:
Đối với bé đã ăn dặm: Tránh sử dụng các sản phẩm chứa đường lactose cho đến khi hệ tiêu hóa của bé hoàn toàn phục hồi. Khi bé uống sữa mà gặp vấn đề đầy hơi, có thể cải thiện bằng cách kết hợp sữa với thức ăn đặc, chia nhỏ lượng sữa,...
Mẹ có thể chia nhỏ phần sữa cho bé
Các món ăn không phù hợp cho bé không dung nạp lactose mà cha mẹ nên tránh
5.1 Thực phẩm từ sữa
Các sản phẩm từ sữa thường chứa nhiều lactose, do đó cha mẹ nên tránh cho bé ăn những thực phẩm như: sữa bò, sữa dê, bơ, phô mai, sữa chua, váng sữa, sữa bơ, kem đã đánh bông.
Nên hạn chế cho bé ăn các thực phẩm từ sữa
5.2 Thực phẩm đã chế biến sẵn
Một số thực phẩm đã chế biến sẵn vẫn có hàm lượng đường lactose, cha mẹ cần kiểm tra nhãn, bao bì để biết thành phần của sản phẩm như: thức ăn nhanh, khoai tây chiên, nước sốt kem, súp, bánh mì, bánh quy,...
Thực phẩm đã chế biến sẵn
Nguyên lý chăm sóc bé không dung nạp lactose mà cha mẹ cần biết
6.1 Sử dụng sữa không chứa lactose
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa là nguồn dinh dưỡng chính, nhưng do trẻ không dung nạp lactose nên không thể bú mẹ hoặc uống bất kỳ loại sữa công thức nào. Việc cung cấp sữa không lactose là cần thiết, mẹ có thể chọn sữa dựa trên thành phần, thương hiệu,...
Khi bé lớn hơn, bé có thể thử các loại thực phẩm khác nhau để bổ sung dinh dưỡng, mẹ có thể giảm lượng sữa cho bé uống và bổ sung các dưỡng chất thiếu hụt cho bé.
Sữa bột Nestlé Nan Expert Pro không lactose 400g (0 - 36 tháng) cho bé không dung nạp lactose
6.2 Bổ sung canxi và vitamin D
Khi trẻ không dung nạp lactose, có thể bé ít hoặc không uống sữa. Nhưng sữa và sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi chính. Canxi quan trọng cho sự phát triển xương và phòng ngừa một số bệnh. Do đó, mẹ cần đảm bảo cung cấp đủ canxi cho bé.
Theo khuyến nghị, lượng canxi trong chế độ ăn của bé phụ thuộc vào độ tuổi:
- Trẻ từ 0 - 6 tháng tuổi: 200mg.
- Trẻ từ 6 tháng tuổi - 1 năm: 260mg.
- Trẻ từ 1 - 3 tuổi: 700mg.
- Trẻ từ 4 - 8 tuổi: 1000mg.
- Trẻ từ 9 - 18 tuổi: 1300mg.
Các thực phẩm giàu canxi mà mẹ có thể thêm vào khẩu phần ăn của trẻ như: các thực phẩm từ họ đậu (đậu nành, đậu xanh,...), cam, cá, ngũ cốc, rau xanh.
Viên nhai PN Kids Strong & Tall giúp phát triển xương và răng 30 viên bổ sung canxi
Ngoài canxi, khi giảm khẩu phần ăn của bé cũng thiếu các loại vitamin, nhất là vitamin D - quan trọng cho sự phát triển xương và răng. Thiếu vitamin này có thể gây ra các bệnh liên quan đến xương và răng. Trẻ dưới 1 tuổi nên bổ sung 10mcg vitamin D mỗi ngày, trẻ từ 1 tuổi trở lên nên bổ sung 15mcg mỗi ngày.
Mẹ có thể bổ sung vitamin D cho bé bằng cách cho bé ăn các sản phẩm giàu vitamin D hoặc cho bé uống trực tiếp mỗi ngày. Tuy nhiên, trước khi sử dụng sản phẩm, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Bổ sung vitamin D giúp giảm quấy khóc ở bé
6.3 Sử dụng thực phẩm và đồ uống thay thế
Mẹ có thể thêm vào khẩu phần ăn hàng ngày của bé các thực phẩm hoặc đồ uống thay thế sữa và các sản phẩm từ sữa, ví dụ như: sữa gạo, ngũ cốc yến mạch, đậu nành, bổ sung các dưỡng chất như vitamin, protein, kẽm, chất béo,...
Bổ sung thực phẩm và đồ uống thay thế cho bé
6.4 Bổ sung vi khuẩn có lợi
Bổ sung vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa là điều mẹ nên xem xét khi trẻ bị bất dung nạp lactose. Các vi khuẩn có lợi giúp tiêu hóa lactose hiệu quả hơn, nhanh chóng giảm các triệu chứng rối loạn tiêu hóa do bất dung nạp lactose.
Vai trò quan trọng của việc bổ sung vi khuẩn có lợi cho trẻ bất dung nạp lactose như sau:
- Hỗ trợ tăng enzyme lactose.
- Thiết lập cân bằng hệ vi khuẩn trong ruột non yếu của trẻ.
- Tạo lớp màng bảo vệ cho đường ruột của trẻ chống lại các yếu tố có hại.
- Tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.
- Điều tiết lượng nước trong phân của trẻ.
- Hỗ trợ tiết ra enzym giúp trẻ dễ tiêu hóa, hấp thụ thức ăn.
Siro Biogaia Protectics Baby Drops bổ sung vi khuẩn có lợi 5 ml