Buzz
Trẻ bị táo bón có ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, tâm lý và sự phát triển của bé. Đối mặt với vấn đề này, bố mẹ cần xác định nguyên nhân chính xác để có giải pháp phù hợp nhất. Bài viết dưới đây sẽ mang đến thông tin chi tiết và hữu ích, đừng bỏ qua nhé!
Cách nhận diện trẻ bị táo bón
Để nhận biết trẻ bị táo bón, bố mẹ lưu ý đến những dấu hiệu sau:
- Thay đổi thói quen đi vệ sinh của trẻ.
- Kiểm tra phân: Phân của bé cứng, to, và có thể gây tổn thương hậu môn khi đi đại tiện.
- Trẻ khó chịu, có thể khóc và sợ hãi khi đi vệ sinh.
- Trẻ giảm chú ý đến việc ăn và có thể bị đau bụng.
Trong trường hợp táo bón nặng, bé có thể xuất hiện các triệu chứng như phân có màu máu, suy dinh dưỡng, khả năng hấp thu chậm, và giấc ngủ không sâu.
Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ
Tình trạng táo bón ở trẻ có nguyên nhân đa dạng, chủ yếu được phân loại thành 2 lớp chính:
Tổn thương cơ bản tại đường tiêu hóa (Khoảng 5%): Bao gồm các vấn đề như phình to đại tràng, suy giảm chức năng,… Những vấn đề này thường xuất hiện ngay từ giai đoạn sơ sinh.
Các yếu tố khác (Chiếm 95%):
- Bệnh lý vùng hậu môn: Nứt kẽ hậu môn, trẻ mắc bệnh trĩ,…
- Thói quen ăn uống: Trẻ thiếu nước, chế độ ăn ít chất xơ, giàu đạm, protein, sữa uống đặc,…
- Giảm trương lực ruột ở trẻ: Từ các nguyên nhân như còi xương, thiếu máu, suy dinh dưỡng,…
- Trẻ nhịn tiểu do sợ hãi: Cảm giác áp lực khi đi đại tiện, sợ mùi 'ị khó chịu', lo sợ khi vệ sinh tại trường mầm non,…
Ngoài ra, khi bé mắc tình trạng táo bón, việc đại tiện khó khăn có thể làm phân tích tích tụ trong ruột già, hậu môn, tạo ra tình trạng 'vòng luẩn quẩn' làm cho tình trạng táo bón trở nên nghiêm trọng hơn.
Phương pháp chăm sóc cho trẻ bị táo bón
Chăm sóc đúng cách sẽ giúp cải thiện tình trạng táo bón của bé và ngăn ngừa khả năng tái phát. Dưới đây là 7 gợi ý từ BS.CKI Đào Thị Yến Thủy, Trưởng khoa Dinh dưỡng tiết chế – Bệnh viện Tâm Anh TPHCM, mời bố mẹ tham khảo!
Chú ý đến loại sữa cho bé
Theo bác sĩ Đào Thị Yến Thủy, sữa ngoại có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, đặc biệt có thể gây táo bón cho trẻ vì các lý do sau:
- Khả năng tiêu hóa kém: Sữa công thức thường chứa đạm casein với trọng lượng phân tử lớn, khó tiêu hóa, dễ kết tủa ở dạ dày. Những loại đạm này có thể làm phân cứng, tạo khó khăn khi bé đi đại tiện.
- Thiếu lợi khuẩn hỗ trợ: Sữa mẹ chứa nhiều vi sinh vật có lợi probiotics (bifidobacteria và lactobacilli), giúp duy trì sức khỏe đường ruột của bé, ngăn chặn tình trạng táo bón. Một số loại sữa không có các lợi khuẩn này hoặc không hỗ trợ chúng cũng gây tác động đến hệ tiêu hóa, làm tăng nguy cơ táo bón.
- Pha sữa không đúng cách: Khi bố mẹ pha sữa đặc với tỷ lệ nước thấp hơn hướng dẫn, bé có thể khó hấp thu protein, gây ra tình trạng táo bón.
Vì thế, bố mẹ cần lưu ý đến thành phần và cách sử dụng khi cho bé dùng sữa ngoài. Morinaga là một trong số ít loại sữa bột dành cho trẻ bị táo bón, có công thức gần giống với sữa mẹ, phù hợp cho trẻ táo bón với một số ưu điểm nổi bật như:
- Bổ sung Lactoferrin: Là đạm whey được hấp thụ nhanh chóng. Sữa Morinaga chứa nhiều Lactoferrin tương tự sữa mẹ, giúp tăng cường đề kháng, ngăn chặn các vấn đề đường ruột gây táo bón.
- Hỗ trợ sản sinh lợi khuẩn Bifidus: 2 loại đường Oligosaccharide tăng cường sản sinh lợi khuẩn bifidus, ngăn chặn vi khuẩn có hại, giảm nguy cơ táo bón.
- Cung cấp 2,8 tỷ lợi khuẩn BB536: Số lượng lợi khuẩn này hỗ trợ cân bằng vi sinh vật, cải thiện sức khỏe tiêu hóa, giúp ngăn ngừa tình trạng táo bón.
Sữa Morinaga được sản xuất trên dây chuyền tự động đạt tiêu chuẩn FSSC22000, dựa trên những nghiên cứu mới nhất về nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ theo tiêu chuẩn Codex Quốc tế và Bộ Y tế Việt Nam.
Bổ sung chất xơ cho bé
Chất xơ có khả năng hút nước tốt, giúp làm mềm phân, dễ đẩy ra khỏi cơ thể.
Mẹ có thể bổ sung chất xơ cho bé bằng cách:
- Chọn thực phẩm giàu chất xơ: Rau xanh, củ quả, hạt,… đều chứa nhiều chất xơ. Mẹ nên sáng tạo món ăn để kích thích bé ăn nhiều hơn.
- Lựa chọn sữa bổ sung chất xơ
- Sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung chất xơ nếu bé từ chối ăn rau xanh, hoa quả hoặc uống sữa.
Đảm bảo trẻ uống đủ nước
Phân cứng, vón cục khiến việc di chuyển qua hậu môn khó khăn, chủ yếu do thiếu nước trong ruột già. Đủ nước giúp phân mềm, dễ đi, thay đổi hình thái và đẩy ra ngoài dễ dàng hơn.
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế:
- Trẻ dưới 6 tháng: Nếu bé bú mẹ đầy đủ, không cần bổ sung nước. Nếu táo bón, mẹ có thể cho bé uống 100 – 200 ml nước/ ngày, ngay cả khi bé bú mẹ đầy đủ.
- Trẻ từ 6 – 12 tháng: 200 – 300ml nước/ngày.
- Trẻ 1 – 3 tuổi uống 500 – 600ml nước/ngày.
- Trẻ 3 – 5 tuổi uống 1000ml nước/ngày.
- Trẻ trên 10 tuổi uống như người lớn: 1500 – 2000ml nước/ngày.
Lưu ý: Trẻ từ 6 tháng trở lên, có thể cho bé uống xen kẽ nước lọc với nước hoa quả để bé thích thú hơn. Hãy đảm bảo bé chỉ uống đủ lượng để tránh tình trạng đầy bụng, khó chịu.
Mát xa vùng bụng cho bé
Mát xa vùng bụng giúp cải thiện tuần hoàn máu, kích thích ruột hoạt động để đẩy khí và phân dễ dàng hơn. Đồng thời, nó giúp bé cảm thấy thoải mái, giảm mệt mỏi và thư giãn, hỗ trợ mọi hướng dẫn từ bố mẹ một cách dễ dàng.
Cách mát xa vùng bụng cho bé táo bón: Mẹ thực hiện những động tác sau lặp lại khoảng 5 lần:
- Bước 1: Làm quen với bé: Bé nằm ngửa, mẹ nắn nhẹ từ vai xuống cổ tay, làm song song cả hai tay. Sau đó, mẹ giữ 2 cánh tay và mở khép.
- Bước 2: Mát xa vùng bụng: Mẹ đặt tay lên vùng đại tràng của bé ở khu vực quanh rốn, di chuyển ngón tay theo chiều kim đồng hồ xung quanh khung đại tràng. Mẹ vuốt nhẹ 2 bàn tay trên bụng.
- Bước 3: Mát xa lưng: Bé nằm sấp, mẹ vỗ nhẹ lên lưng theo chiều xoắn ốc.
- Bước 4: Mát xa chân: Bé nằm ngửa, mẹ nắn nhẹ từ đùi tới chân.
Thời điểm: Mát xa khi bé thoải mái, sau khi thức dậy, trước khi tắm hoặc đi ngủ. Tránh mát xa khi bé đói, mới ăn no để tránh nôn mửa.
Tần suất: Mát xa đều đặn mỗi ngày cho đến khi bé cảm thấy cải thiện.
Ngâm hậu môn của bé
Ngâm hậu môn bé bằng nước ấm 37 độ C giúp kích thích hoạt động ruột, làm cho quá trình điều trị táo bón trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Cách thực hiện ngâm hậu môn cho bé bị táo bón:
- Bảo đảm vệ sinh sạch sẽ cho vùng hậu môn và bộ phận sinh dục của bé.
- Đặt mông bé trong chậm nước ấm khoảng 5 – 10 phút mỗi ngày.
- Lau khô mông bé và mặc quần áo ngay lập tức để bé không trở lạnh.
Thực hiện việc dạy bé về vệ sinh khi bị táo bón
Tạo thói quen đi vệ sinh đúng giờ hàng ngày giúp kích thích hoạt động nhu động ruột, cải thiện quá trình tiêu hóa. Việc này đặc biệt quan trọng khi trẻ bắt đầu đi học và có thể có thói quen nhịn đi vệ sinh do “ngại”. Hãy khuyến khích bé thực hiện thói quen đi vệ sinh đúng giờ để bé có thể tập trung hơn tại nhà.
Hướng dẫn thực hiện:
- Hỗ trợ con tạo không khí thoải mái khi thực hiện vệ sinh.
- Khuyến khích trẻ đi vệ sinh sau khi thức dậy hoặc sau bữa ăn.
- Dùng cách hướng dẫn thông qua mệnh lệnh thay vì hỏi, ví dụ như “Bây giờ là lúc đi vệ sinh” thay vì “Con có muốn đi vệ sinh không?”.
Thúc đẩy hoạt động vận động
Không chỉ tăng cường hệ thống miễn dịch, việc vận động thường xuyên còn giúp nhu động ruột hoạt động mạnh mẽ, hỗ trợ quá trình đẩy phân ra ngoài. Cũng có trẻ chậm bò, chậm đi, dẫn đến tình trạng “ì” một chỗ và táo bón.
Mẹ nên lựa chọn cách thúc đẩy hoạt động vận động phù hợp với độ tuổi của bé:
- Bé dưới 1 tuổi, mẹ có thể giúp bé thực hiện các bài tập đạp xe trên giường, kích thích bé bò,…
- Bé đã biết đi, mẹ có thể dẫn bé đi dạo, hỗ trợ bé sử dụng xe đẩy
- Bé đã phát triển cơ bắp, mẹ có thể cho bé trải nghiệm các loại xe thăng bằng, tham gia các hoạt động vui chơi cùng bạn bè.
Lưu ý: Mẹ hãy không ép bé tham gia hoạt động thể chất khi bé không thoải mái. Mẹ cũng tránh kích thích bé vận động ngay sau khi bé ăn no để tránh tình trạng nôn trớ và ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.
Khi nào cần đưa trẻ bị táo bón đến thăm bác sĩ?
Trẻ bị táo bón nặng có thể gây suy giảm chức năng tiêu hóa, làm cho trẻ suy dinh dưỡng và phát triển kém. Tình trạng khó đi ị cũng tạo áp lực tâm lý cho bé. Vì vậy, khi gặp các dấu hiệu sau đây, bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế đáng tin cậy:
Bố mẹ nên đưa bé đi thăm bác sĩ nếu con có ít nhất 1 trong các dấu hiệu sau:
- Trẻ bị táo bón trên 1 tuần, đã thử các biện pháp tại nhà nhưng không có cải thiện.
- Trẻ sơ sinh trong tháng đầu mắc táo bón, bụng sưng chướng
- Táo bón gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ như: Thiếu ăn, tăng cân chậm, suy dinh dưỡng, hoặc nôn mửa.
Rõ ràng vấn đề với trẻ bị táo bón
Ngoài việc cung cấp các thông tin quan trọng, đội ngũ chuyên gia của Morinaga đã chi tiết giải đáp một số câu hỏi phổ biến của các bậc phụ huynh khi đối mặt với tình trạng táo bón ở trẻ. Mẹ hãy kéo xuống để biết thêm chi tiết!
Trẻ mắc tình trạng táo bón lâu dài phải làm thế nào?
Nếu trẻ bị táo bón kéo dài từ 7 ngày trở lên mà không có cải thiện, bố mẹ cần đưa đến bệnh viện để đảm bảo điều trị kịp thời, tránh rủi ro của các biến chứng nguy hiểm. Ngoài ra, với trẻ mắc tình trạng táo bón kéo dài, mẹ cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống, lựa chọn sữa và lối sống hàng ngày, kết hợp với sự hỗ trợ của các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Trẻ bị táo bón nên ăn những thực phẩm gì?
Đối mặt với tình trạng táo bón ở trẻ, việc bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, sữa uống, và lợi khuẩn cùng duy trì đủ nước hàng ngày là rất quan trọng.
Phương pháp điều trị táo bón cho trẻ 2 tuổi
Khi bé bước sang tuổi 2, bắt đầu đi nhà trẻ, và có những biến động về chế độ dinh dưỡng, các bậc phụ huynh có thể áp dụng các biện pháp sau để giúp trẻ vượt qua tình trạng táo bón:
- Bổ sung thêm chất xơ qua các loại thức ăn như rau củ, hạt giúp kích thích ăn uống đa dạng.
- Khuyến khích bé đi vệ sinh đúng giờ, nếu bé đi vệ sinh ở trường, hãy nhờ giáo viên hỗ trợ để bé cảm thấy thoải mái.
- Khuyến nghị bé uống đủ nước, có thể thay thế nước lọc bằng nước hoa quả, sữa chua.
- Tăng cường vi khuẩn có lợi, lựa chọn sữa mát, hỗ trợ tình trạng táo bón.
Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp tốt nhất khi trẻ bị táo bón. Hệ thống siêu thị mẹ và bé Mytour chuyên cung cấp các sản phẩm sữa cho trẻ bị táo bón chính hãng với giá ưu đãi, hãy truy cập để lựa chọn mua sắm. Nếu bạn còn thắc mắc, hãy liên hệ ngay hotline 1800.6608 để được hỗ trợ chi tiết và nhanh chóng.
- Tại sao nên sử dụng sữa Morinaga khi trẻ gặp vấn đề về hệ tiêu hóa hoặc táo bón?
- Đã biết cách điều trị táo bón cho trẻ, mẹ còn chờ đợi gì mà không thực hiện ngay?
- 5 gợi ý để giúp bé giải quyết tình trạng táo bón hiệu quả.
