Buzz
Trên núi quốc độ bao gồm tóm tắt chính, phân tích dàn ý, cấu trúc, ý nghĩa, giá trị nghệ thuật cùng bối cảnh sáng tác, xuất xứ của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp các em hiểu tốt môn văn 8
Tác giả
Bài thơ hiện chưa rõ tác giả. Nhiều tài liệu cho rằng của Lý Thường Kiệt.
- Lý Thường Kiệt (1019 – 1105) là một danh tướng, một hoàn quan đời nhà Lý có công lớn trong việc đánh bại quân nhà Tống vào năm 1075 – 1077. Ông được cho là đã viết ra bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc “Trên núi quốc độ”.
- Lý Thường Kiệt là một nhà quân sự, nhà chính trị thời nhà Lý nước Đại Việt. Ông là một trong 14 vị anh hùng dân tộc tiêu biểu nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam, là một nhà quân sự kiệt xuất của dân tộc. Thuở nhỏ ông là người khôi ngô tuấn tú, thông minh, nhanh nhẹn, là con của võ tướng nên thích nghề võ và được dạy võ. Năm ông 23 tuổi được giữ chức Hoàng môn chi hậu, năm 43 tuổi ông đã dẹp yên ổn các châu huyện khắp miền Thanh – Nghệ.
- Ông mất năm 1105, thọ 86 tuổi, được truy tặng Kiểm hiệu Thái úy bình chương quân quốc trọng sự, tước Việt Quốc Công. Từ đó tới nay đã có nhiều nơi lập đền thờ và dựng bia ghi công lao của ông, tiêu biểu trong đó có bài văn bia ở chùa Linh Xứng, Hà Trung – Thanh Hóa
Tác phẩm
1. Khám phá tổng quan
a. Nguyên bản: Có nhiều bản ghi chép khác nhau về nguồn gốc của bài thơ.
- Theo sách Lĩnh Nam kỳ hiệp, bài thơ được một thần tiên ngâm đọc khiến quân Tống hoảng loạn, giúp vua Lê Đại Hành đánh bại quân xâm lược năm 981.
- Theo sách Đại Việt sử ký toàn thư, khi Lý Thường Kiệt đánh đuổi quân Tống bên bờ sông Như Nguyệt năm 1076, bài thơ đã vọng lên trong đền thờ thần sông là Trương tướng quân. Sau đó quân Tống thảm bại đúng như những lời trong bài thơ.
- Bài thơ ban đầu không có tiêu đề. Tên gọi Trên núi quốc độ được đặt bởi những người biên soạn cuốn sách Tuyển tập thơ văn Việt Nam, tập 2 (NXB Văn học, Hà Nội, 1976), lấy từ bốn chữ đầu tiên của bài thơ.
b. Cấu trúc: 2 phần
- Phần 1 (Hai dòng đầu): Khẳng định quyền chủ quyền lãnh thổ một cách tuyệt đối.
- Phần 2 (Hai dòng cuối): Quyết tâm đối đầu với những hành động không chính đáng của kẻ thù.
c. Loại thể: thất ngôn tứ tuyệt
d. Phong cách biểu đạt: biểu cảm
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Ý nghĩa nội dung
Sông núi nước Nam (Trên núi quốc độ) được xem như bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên trong lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam. Nổi bật hơn tất cả là tinh thần hùng hồn, quyết tâm thép, thể hiện quyết tâm đánh bại kẻ thù và lòng tự hào kiêu hãnh của dân tộc chúng ta.
b. Ý nghĩa nghệ thuật
- Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt ngắn gọn, súc tích.
- Ngôn ngữ mạnh mẽ, hùng hồ, đầy quyết tâm, đanh thép
Bản đồ tư duy về bài thơ Trên núi quốc độ:
