Trí tuệ siêu việt của Việt Nam

Trí tuệ siêu việt của Việt Nam (tiếng Anh: The Brain Vietnam) là chương trình truyền hình nhằm khám phá những tài năng trí tuệ phi thường và kỹ năng đặc biệt. Chương trình do Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh và công ty Vie Channel (trước đây là DID TV, thuộc DatViet VAC Group Holdings) tổ chức, với bản quyền từ Banijay Rights. Đây là phiên bản Việt Nam của loạt chương trình Trí tuệ siêu việt (tiếng Anh: Super Brain, tên gốc: The Brain), bắt nguồn từ Đức và đã lan tỏa ra nhiều quốc gia như Tây Ban Nha, Ukraina, Pháp,... đặc biệt là Trung Quốc - phiên bản thành công nhất. Chương trình được phát sóng trên kênh HTV2 - Vie Channel và VTVCab 1 - Vie Giải Trí vào lúc 20 giờ thứ Bảy hàng tuần, bắt đầu từ ngày 26 tháng 10 năm 2019, và đã hoàn thành 2 mùa thành công.

Tháng 5 năm 2022, chương trình đã thông báo tuyển sinh để chuẩn bị cho mùa thứ 3. Tuy nhiên, sau thời gian tuyển sinh và tính đến năm 2024, vẫn chưa có thêm thông tin về việc sản xuất và phát sóng mùa 3 trong tương lai gần.

Quá trình chuẩn bị

Để tổ chức một chương trình như 'Trí tuệ siêu việt Việt Nam' nhằm phát hiện và giới thiệu tài năng, ban tổ chức đã chuẩn bị trong suốt 3 năm. Từ việc phát triển ý tưởng, tìm kiếm tài năng cho đến việc giới thiệu họ. Bà Nguyễn Thị Tố Uyên - Giám đốc nội dung của Vie Channel (trước đây là DID TV) chia sẻ về quá trình này:

Khi có được thông tin, đội ngũ thực hiện không ngừng nỗ lực để liên lạc, tìm hiểu và thuyết phục các thí sinh tham gia. Việc thuyết phục không hề đơn giản; có thí sinh khiến nhà sản xuất phải thuyết phục suốt ba tháng mới đồng ý. Hơn nữa, các thí sinh còn phải trải qua các bước kiểm tra năng lực để đảm bảo rằng họ đáp ứng đủ tiêu chí của chương trình.

Để bắt tay vào sản xuất chương trình Trí tuệ siêu việt, việc quan trọng là tìm kiếm đội ngũ chuyên gia và cố vấn nội dung để đảm bảo tính khoa học và độ thuyết phục. Bên cạnh Giám khảo khoa học là PGS-TS Trần Thành Nam, Trưởng ban Cố vấn khoa học là Kỷ lục gia Trí nhớ Thế giới Dương Anh Vũ cũng luôn đồng hành xuyên suốt chương trình. Các chuyên gia từ format gốc và các cố vấn thuộc các lĩnh vực như toán học, thể thao, âm nhạc, lịch sử, rubik... cũng được mời tham gia.

Mặc dù nhiều quốc gia đã mua bản quyền chương trình, có lo ngại rằng Việt Nam có thể thiếu nhân tài để mở rộng chương trình ở các mùa sau. Tuy nhiên, đại diện của Vie Channel vẫn lạc quan: 'Chúng tôi đã tham khảo từ các quốc gia từng tổ chức chương trình này và thấy rằng hầu hết các nước đều bắt đầu như Việt Nam: mùa đầu rất khó khăn, mùa thứ hai sẽ dễ dàng hơn. Chúng tôi tin tưởng rằng Việt Nam không thiếu những tài năng như vậy'.

Trong chương trình Sóng 20, MC Trấn Thành đã hỏi về khả năng sản xuất mùa 2 của Trí tuệ siêu việt và nhận được câu trả lời từ Cố vấn Khoa học Dương Anh Vũ:

Định dạng

Chương trình tập hợp các thí sinh sở hữu khả năng và trí tuệ đặc biệt, sẵn sàng đối mặt với những thử thách đa dạng trong các lĩnh vực như trí nhớ, toán học, rubik, quan sát, và nhiều hơn nữa. Mỗi mùa giải sẽ trải qua ba vòng thi.

Vòng Lộ diện

Trong vòng này, ứng viên sẽ đảm nhiệm vai trò thí sinh và phải vượt qua những thử thách do chương trình hoặc do chính các thí sinh đề xuất. Các giám khảo sẽ chấm điểm dựa trên mức độ khó của thử thách từ 1 đến 5, và tổng số điểm của ba giám khảo sẽ là dự đoán của họ cho phần thử thách. Sau đó, giám khảo khoa học sẽ chấm điểm trên thang điểm 10 khi phần thử thách kết thúc. Nếu điểm của giám khảo khoa học và điểm dự đoán của các giám khảo còn lại nhân với nhau đạt từ 80 điểm trở lên, thí sinh sẽ được vinh danh ở khu vực 'Khán đài danh dự' và tiến lên hàng ngũ Siêu trí tuệ Việt Nam (được tiến cấp). Điểm tối đa mà một thí sinh có thể đạt là 150.

Lưu ý: Nếu không hoàn thành thử thách, thí sinh sẽ không được giám khảo khoa học chấm điểm và sẽ bị loại khỏi chương trình.

Vòng Tuyên chiến

Những thí sinh đã được tiến cấp từ vòng trước sẽ thi đấu với nhau hoặc nhận lời khiêu chiến từ các ứng viên mới, nhằm chọn ra bốn gương mặt xuất sắc đại diện Việt Nam tranh tài quốc tế. Vòng này có hai phương thức khiêu chiến:

1. Thí sinh mới có thể khiêu chiến một tuyển thủ đã tiến cấp với cùng mức năng lực. Nếu thắng, thí sinh mới sẽ thay thế vị trí của tuyển thủ bị thách đấu. Nếu tuyển thủ bị thách đấu từ chối, thí sinh khiêu chiến sẽ thi đấu cá nhân và giám khảo sẽ chấm điểm như ở vòng 1. Nếu thí sinh khiêu chiến đạt điểm cao hơn, coi như thành công; nếu không, thí sinh sẽ bị loại.
2. Những tuyển thủ có năng lực tương đương trong nhóm sẽ thi đấu để chọn ra người xuất sắc nhất. Những tuyển thủ không có đối thủ ngang sức sẽ được miễn thi đấu nếu không có ai khiêu chiến.

Vòng Giao hữu quốc tế

Bốn thí sinh (hoặc sáu thí sinh ở mùa 1) sẽ được chọn để tham gia các trận đấu quốc tế.

Danh sách các giải thưởng

Giai đoạn công bố

Nếu được nâng lên cấp bậc mới, thí sinh sẽ nhận được kỷ niệm chương của chương trình và tiếp tục bước vào hàng ngũ Siêu trí tuệ Việt Nam.

Những thí sinh từ 15 tuổi trở xuống sẽ nhận học bổng toàn phần trị giá 400.000.000 đồng từ trung tâm tiếng Anh Apax Leaders, bất kể có được nâng cấp hay không.

Bên cạnh kỷ niệm chương của chương trình, các thí sinh được chọn sẽ nhận thêm giải thưởng trị giá 100 triệu đồng từ thương hiệu Sting. Thương hiệu mì 3 Miền cũng trao các giải thưởng gồm bộ sản phẩm mì và tiền mặt tổng cộng 500 triệu đồng.

Giai đoạn Tuyên chiến

Các thí sinh thuộc hàng ngũ Siêu trí tuệ Việt Nam tham gia giai đoạn này cần tạm thời trả lại kỷ niệm chương của chương trình để tham gia thi đấu. Chỉ những thí sinh chiến thắng mới nhận lại kỷ niệm chương và tiếp tục bước vào hàng ngũ Siêu trí tuệ Việt Nam.

Ngoài việc các thí sinh thắng cuộc được tiếp tục vào hàng ngũ Siêu trí tuệ Việt Nam, nhà tài trợ mì 3 Miền cũng trao giải thưởng trị giá 50 triệu đồng và bộ sản phẩm mì 3 Miền cho các thí sinh.

Giai đoạn Giao hữu quốc tế

Mỗi thí sinh sẽ được trao một kỷ niệm chương của chương trình, dù họ có thắng hay không.

Thêm vào đó, các thí sinh hoàn thành thử thách, dù điểm số đạt ≥ 80 hoặc thấp hơn, vẫn nhận được kỷ niệm chương của chương trình, và những thí sinh được nâng cấp sẽ nhận thêm một khoản tiền thưởng gọi là 'tiền bồi dưỡng'.

Các mùa phát hành

Mùa 1 (2019 - 2020)

Mùa 2 (2020 - 2021)

Tiếp nhận

Mùa 1

Chương trình Siêu trí tuệ đã tạo được ảnh hưởng lớn trước khi có phiên bản Việt, nhờ vào những video phụ đề tiếng Việt của Siêu trí tuệ Trung Quốc được chia sẻ rộng rãi trên các mạng xã hội. Vì thế, người hâm mộ đã kỳ vọng vào sự mới mẻ và hấp dẫn từ phiên bản Việt Nam.

Siêu trí tuệ Việt Nam ra mắt khi khán giả đã chán ngán với các chương trình thi tài năng, ca hát, nhảy múa,... tràn ngập trên truyền hình và cần sự đổi mới. Ngay sau tập đầu tiên, chương trình trí tuệ này đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ. Những thí sinh tài năng và độc đáo đã hoàn toàn chinh phục người xem bằng trí tuệ vượt trội và khả năng tập trung cao. Theo thời gian, Siêu trí tuệ Việt Nam ngày càng lôi cuốn khán giả, đặc biệt là ở vòng Giao hữu quốc tế. Nhiều tập của chương trình đã lọt vào danh sách 'thịnh hành' trên YouTube.

Một trong những thành công của Siêu trí tuệ Việt Nam là lan tỏa niềm tự hào dân tộc. Trên YouTube và fanpage của chương trình, hàng ngàn ý kiến bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với những siêu trí tuệ Việt Nam và niềm tự hào về đất nước với những tài năng không thua kém quốc tế. 'Xem chương trình này thấy tự hào quá. Yêu nước dễ sợ, tự hào Việt Nam', đó là cảm nhận của nhiều khán giả.

Tuy nhiên, do sự chú ý lớn, Siêu trí tuệ Việt Nam không tránh khỏi một số tranh cãi. Khi mới lên sóng, nhiều khán giả đã nghi ngờ về năng lực của các thí sinh Việt và để lại ý kiến trái chiều trên mạng xã hội. Ngoài ra, cũng có phàn nàn về việc quảng cáo quá nhiều trên TV và cách biên tập gây khó chịu cho người xem.

Cuối cùng, Siêu trí tuệ Việt Nam vẫn là một chương trình đầy hấp dẫn và đã khẳng định được vị trí trong lòng khán giả. Giải thưởng WeChoice Awards 2019 cho hạng mục TV Show của năm là minh chứng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của chương trình.

Ý kiến của MC Trấn Thành về Siêu trí tuệ Việt Nam trong chương trình Sóng 20:

Mùa 2

Sau thành công của mùa đầu tiên, mùa thứ hai của chương trình đã chính thức lên sóng vào cuối tháng 11 năm 2020. Dù có những hoài nghi về khả năng duy trì sức hút do sự cạn kiệt nhân tài, tập đầu tiên của vòng Tuyên chiến đã chứng minh điều ngược lại với sự xuất hiện của nhiều tài năng mới. Những thí sinh này đã vượt qua những thách thức không giống như các bộ môn nổi bật ở mùa 1, như ghi nhớ hay tính toán nhanh. Chương trình liên tục thu hút trên 10 triệu lượt xem mỗi tập và giữ vững vị trí top thịnh hành trên YouTube. Khán giả đánh giá cao chương trình vì sự khác biệt so với các chương trình hài và ca hát hiện tại, với sự tôn vinh trí tuệ Việt Nam và những màn thi đấu đầy kịch tính. Giám khảo chính Trần Thành Nam nhận xét rằng mùa 2 đã nhấn mạnh sự đa dạng và chức năng của trí tuệ hơn mùa đầu.

Khi chương trình tiếp tục, các tập sau mang đến nhiều thí sinh ấn tượng và thử thách tưởng như không thể thực hiện. Trọng Trí, Thành Đạt và Duy Bách là ba thí sinh gây ấn tượng mạnh nhất với giám khảo và khán giả. Vòng Tuyên chiến đặc biệt gây chú ý với các trận đấu bất ngờ, như chiến thắng của Lan Anh trước Thành Đạt, Duy Anh trước Anh Quốc, và Hoàng Hiệp trước Duy Bách. Ở vòng Chung kết, khán giả được chứng kiến sự trở lại của những thí sinh yêu thích từ mùa 1 như Huy Hoàng, Tuấn Phi và Việt Hoàng.

Mặc dù có nhiều điểm tích cực, Siêu trí tuệ Việt Nam cũng gây ra những ý kiến trái chiều. Một vấn đề được nhắc đến là việc mời các người nổi tiếng làm giám khảo khách mời, một tranh cãi đã xuất hiện từ mùa đầu. Một số khán giả cho rằng những giám khảo không chuyên môn chỉ để tạo sự ngưỡng mộ, làm giảm giá trị cuộc thi, trong khi ý kiến khác cho rằng chuyên môn đã được đảm bảo bởi Trần Thành Nam và Lại Văn Sâm, và không phải chuyên gia nào cũng có thể tham gia. Đặc biệt, việc có ba giám khảo khách mời nổi tiếng từ Rap Việt như Wowy, Rhymastic và JustaTee cũng gây ra sự suy đoán và phàn nàn từ một số khán giả, dù Trấn Thành đã giải thích rằng sự xuất hiện của họ không phải vì sự nổi tiếng của Rap Việt.

Mặc dù còn nhiều tranh cãi, mùa 2 của Siêu trí tuệ Việt Nam đã đạt được thành công đáng kể, với giải Mai Vàng cho Chương trình truyền hình được yêu thích nhất là minh chứng cho thành quả đó.

Nhận xét

Một bài viết chỉ trích từ trang Sài Gòn Giải Phóng Đầu Tư Tài Chính đã nêu lên việc nhà sản xuất chương trình dùng nhiều chiêu trò để kéo lượt xem, giữa lúc các gameshow ở Việt Nam đang giảm sức hút. Chương trình bị chỉ trích vì đã quảng cáo quá mức với ngôn ngữ phóng đại, tạo hình ảnh về các 'nhân vật siêu đẳng', và được dự đoán sẽ sớm thất bại.

Thống kê

• Danh sách thí sinh có điểm số cao nhất qua các mùa:

• Tập 12 mùa 1 phát sóng vào ngày 11 tháng 1 năm 2020 đã lập kỷ lục với 475.682 lượt xem đồng thời trên YouTube, đánh dấu một mốc quan trọng trong lịch sử chương trình truyền hình.

Trích dẫn nổi bật

Theo chia sẻ của nhà báo và MC Lại Văn Sâm:

“

Tôi xem các chương trình Siêu trí tuệ của thế giới, thấy rất ngưỡng mộ. Giờ đây, trước mắt tôi là những bạn trẻ Việt Nam. Họ bứt phá mọi rào cản để không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn sẽ đại diện xứng đáng cho Việt Nam trên đấu trường quốc tế. Khán giả sẽ kinh ngạc khi xem họ thể hiện.

”

Nhận xét từ MC Trấn Thành:

Giải thưởng

• Siêu trí tuệ (bản gốc từ Trung Quốc)
• Đường lên đỉnh Olympia

Chú thích

Các liên kết hữu ích

• Trang Facebook của Siêu trí tuệ Việt Nam