Tiễn dặn người yêu (Xống chụ xon xao) của dân tộc Thái là một câu chuyện thơ nổi tiếng trong truyện thơ của các dân tộc thiểu số.
Chúng tôi sẽ chia sẻ với bạn đọc đoạn trích Lời tiễn dặn. Hãy tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.
Lời tiễn biệt
1.
Dắt xe qua ruộng đồng,
Người đẹp anh yêu bước theo chồng.
Quay đầu lại nhìn mãi,
Đi mãi lòng càng nhớ.
Bước chân xa càng đau lòng.
Em đến chỗ rừng ớt ngắt lá, ngồi chờ;
Tới nơi rừng cà gắt, là cà đợi;
Tới rừng, em ngóng trông.
Anh đến, em bẻ lá xanh để em ngồi;
Được nhắc nhở, anh mới lòng quay lại,
Được dặn dò, anh yêu mới chịu quay đi.
/.../
Xin hãy cho anh bên cạnh em,
Quấn lấy vai, hít hương của em,
Để khi sau, lửa tàn, hơi phai,
Chỉ một lúc gần em, thay lời chia tay!
Con bé hãy đưa anh ẵm,
Bé xinh hãy để anh bế,
Đừng ngần ngại khi anh ôm,
Nựng con rồng, nụ phượng, đừng buồn.
/.../
“Chúng ta hẹn nhau đợi tháng Năm, lá lau héo mở,
Đợi mùa nước đỏ, cá trở về,
Đợi chim sáo hót gọi hè.
Nếu không ở bên nhau mùa hạ, ta sẽ bên nhau mùa đông,
Nếu không ở bên nhau trong tuổi trẻ, ta sẽ bên nhau khi già phong điếu.”
Dậy đi em, dậy đi em ơi!
Dậy rũ áo kẻo bọ,
Dậy phủi áo kẻo lấm!
Đầu bù anh chải cho,
Tóc rối đưa anh búi hộ!”
Anh chặt tre về đốt gióng đầu,
Chặt tre dày, anh hun gióng giữa,
Lam ông thuốc này em uống khỏi đau.
Tơ rối đôi ta cũng gỡ,
Tơ vò ta vuốt lại quay guồng;
Quay lại guồng gỗ tốt cán thuôn,
Về với người ta thương thuở cũ.
Chết ba năm hình còn treo đó;
Chết thành sông, vục nước uống mát lòng,
Chết thành đất, mọc dây trầu xanh thắm,
Chết thành bèo, ta trôi nổi ao chung,
Chết thành muôi, ta múc xuống cùng bát,
Chết thành hồn, chung một mái, song song.
Hỡi gốc dưa yêu mọc ngoài cồn cát,
Nước ngập gốc đáng lụi, đừng lụi,
Nước ngập rễ đáng bềnh, đừng bềnh.
Đôi ta yêu nhau, tình Lú - Ủa mặn nồng,
Lời đã trao thương không lạc mất;
Như bán trâu ngoài chợ,
Như thu lúa muôn bông.
Lòng ta thương nhau trăm lớp nghìn trùng,
Bền chắc như vàng, như đá.
Yêu nhau, yêu trọn đời gỗ cứng,
Yêu nhau, yêu trọn kiếp đến già,
Ta yêu nhau tàn đời gió, không rung không chuyển,
Người xiểm xui, không ngoảnh không nghe.
2.
- “Dậy đi em, dậy đi em ơi!
Dậy rũ áo kẻo bọ,
Dậy phủi áo kẻo lấm!
Đầu bù anh chải cho,
Tóc rối đưa anh búi hộ!”
Anh chặt tre về đốt gióng đầu,
Chặt tre dày, anh hun gióng giữa,
Lam ông thuốc này em uống khỏi đau.
Tơ rối đôi ta cũng gỡ,
Tơ vò ta vuốt lại quay guồng;
Quay lại guồng gỗ tốt cán thuôn,
Về với người ta thương thuở cũ.
Chết ba năm hình còn treo đó;
Chết thành sông, vục nước uống mát lòng,
Chết thành đất, mọc dây trầu xanh thắm,
Chết thành bèo, ta trôi nổi ao chung,
Chết thành muôi, ta múc xuống cùng bát,
Chết thành hồn, chung một mái, song song.
Hỡi gốc dưa yêu mọc ngoài cồn cát,
Nước ngập gốc đáng lụi, đừng lụi,
Nước ngập rễ đáng bềnh, đừng bềnh.
Đôi ta yêu nhau, tình Lú - Ủa mặn nồng,
Lời đã trao thương không lạc mất;
Như bán trâu ngoài chợ,
Như thu lúa muôn bông.
Lòng ta thương nhau trăm lớp nghìn trùng,
Bền chắc như vàng, như đá.
Yêu nhau, yêu trọn đời gỗ cứng,
Yêu nhau, yêu trọn kiếp đến già,
Ta yêu nhau tàn đời gió, không rung không chuyển,
Người xiểm xui, không ngoảnh không nghe.
I. Đôi nét về tác phẩm
1. Xuất xứ
- Tiễn dặn người yêu (Xống chụ xon xao) của dân tộc Thái là một truyện thơ nổi tiếng trong kho tàng truyện thơ các dân tộc thiểu số.
- Với 1846 câu thơ, Tiễn dặn người yêu là lời nhân vật trong cuộc kể lại câu chuyện tình yêu - hôn nhân của vợ chồng mình.
- Đoạn trích trong SGK miêu tả rõ tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn cô gái về nhà chồng và phải chứng kiến cảnh cô bị người chống đánh đập.
2. Bố cục
Gồm 2 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “ góa bụa về già ”: Tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn cô gái về nhà chồng.
- Phần 2. Còn lại: Tâm trạng của chàng trai khi phải chứng kiến cô gái bị chồng đánh đập.
II. Nội dung và nghệ thuật
- Nội dung: Đoạn trích đã thể hiện tình yêu thủy chung của chàng trai dành cho cô gái.
- Nghệ thuật: hình ảnh giản dị, ngôn ngữ mang màu sắc dân tộc…