Tào Tháo và bữa tiệc rượu nổi tiếng
Nghe đoạn trích Tào Tháo uống rượu và phê phán anh hùng tại đây:
Huyền Đức thời đó lo sợ rằng Tào Tháo nghi ngờ mình có âm mưu, nên đã mở một khu vườn rau phía sau nhà, hàng ngày chăm sóc, tưới tắm để khiến cho Tào Tháo không nghi ngờ gì.
Quan và Trương khi thấy điều đó đã hỏi:
- Bỏ qua lợi ích của thiên hạ, anh quan tâm làm gì việc nhỏ nhặt của kẻ tầm thường này?
Huyền Đức nói:
- Hai người đừng hiểu lầm ý anh!
Sau đó, cả hai im lặng.
Một lần, Quan Vũ và Trương Phi ra ngoài chơi, Huyền Đức đang lo công việc vườn rau thì thấy Hứa Chử và Trương Liêu dẫn một nhóm người vào, nói:
- Thừa tướng gửi chúng tôi mời sứ quân đến phủ ngay.
Huyền Đức đột nhiên hỏi:
- Có việc gì khẩn cấp vậy hai ông?
Hứa Chử giải thích:
- Không rõ lắm. Chúng tôi chỉ biết được giao nhiệm vụ mời.
Huyền Đức theo hai người vào phủ thăm Tháo, Tháo cười nói:
- Huyền Đức, ở nhà làm việc lớn thế này à!
Huyền Đức đỏ mặt lo lắng. Tháo nắm tay Huyền Đức dẫn vào vườn sau, hỏi:
- Học làm vườn mất công lắm phải không, Huyền Đức?
Huyền Đức bình tĩnh đáp:
Không có công việc gì, chỉ làm để tiêu khiển thôi.
Tháo nói:
Hôm qua thấy trên cành mai đã có quả xanh, lại nhớ khi trước đi đánh Trương Tú, đi đường không có nước, tướng sĩ khát cào cuống họng. Lúc ấy suy nghĩ ra một chiến thuật, cầm roi giả bộ chỉ vào một nơi và nói rằng: 'Trước mặt có rừng mơ.' Quân sĩ khi nghe thấy đề cập đến mơ, ai cũng nước miếng tràn ra, giúp giảm bớt cảm giác khát nước. Nay có mơ thực sự, nên hái xuống và thưởng thức. Ngoài ra, rượu nấu chín vừa, vì vậy mời sứ quân đến tiểu đình uống rượu.
Huyền Đức bấy giờ đã bình tĩnh lại, đi theo đến tiểu đình, đã thấy đặt mâm bát, giữa bàn đặt một đĩa mơ xanh và một bình rượu nóng.
Hai người ngồi đối diện nhau, vui vẻ thưởng thức đồ ăn. Khi say rượu, thì bất ngờ thấy mây đen dày đặc, dấu hiệu của một cơn mưa sắp tới.
Quân hầu nhìn lên bầu trời và nói:
- Có thấy vòi rồng lấy nước không?
Tháo và Huyền Đức đều dựa vào lan can để nhìn, Tháo hỏi:
- Sứ quân có biết rằng rồng biến hoá như thế nào không?
Huyền Đức nói:
- Chưa từng chứng kiến sự cao cả đó.
Tháo nói:
- Rồng thì lúc lớn, lúc nhỏ, lúc bay, lúc ẩn. Khi lớn thì nổi mây phun sương mù; khi nhỏ thì thu hình ẩn bóng; khi bay ra thì trải dài trên bầu trời và đất đai; khi ẩn thì núp dưới đáy biển. Bây giờ là mùa xuân, rồng gặp thời cơ biến đổi, giống như con người khi thành công, tự do tung hoành trong bốn phương. Rồng được ví như anh hùng trong cuộc đời. Huyền Đức đã đi khắp nơi, gặp gỡ bao anh hùng hiện đại, có lẽ đã hiểu rõ, hãy kể cho tôi nghe.
Huyền Đức trả lời:
- Những người bình thường như chúng ta, không thể nhìn thấu được vẻ cao quý của họ.
Tháo nói:
- Huyền Đức đừng tự thụt lùi quá nhiều!
Huyền Đức phản hồi:
- Với sự ủng hộ của Thừa tướng trong triều đình, danh vọng của những anh hùng trong thế giới này thực sự không thể được tiết lộ.
Tháo bổ sung:
- Không biết mặt nhưng có nghe tiếng chứ?
Huyền Đức nói:
- Ở Hoài Nam, Viên Thuật có binh lương đông đảo, có thể coi là anh hùng chăng?
Tháo cười và nói:
- Xương khô trong mảnh, chỉ cần ngày mai là ta lấy được!
Huyền Đức tiếp tục phát biểu:
- Anh Viên Thiệu, hay còn gọi là Viên Thuật, người gốc Hà Bắc, qua bốn thế hệ làm công ăn; có nhiều người hầu cũ; hiện nay như con hổ dữ đứng ở Ký Châu; có đông đảo tài năng trong đội ngũ, có thể xem là anh hùng chăng?
Tháo lại tiếp tục cười nói:
- Viên Thiệu, ngoài vẻ mạnh mẽ, thực chất là người rụt rè, thích thủ đoạn mưu mẹo mà không quả quyết, luôn lo lắng cho bản thân, dù thấy lợi ít cũng quên mình, không thể coi là anh hùng được.
Huyền Đức tiếp tục nói:
- Trong tám vị kiệt xuất, được khắp chín châu biết đến, có Lưu Cảnh Thăng, liệu có thể coi là anh hùng không?
Tháo lại cười nói:
- Lưu Biểu có tiếng vang nhưng không có tài năng thực sự, không xứng đáng được gọi là anh hùng.
Huyền Đức tiếp tục phát biểu:
- Có một người, mạnh mẽ và quyền uy, đứng đầu ở Giang Đông, đó là Tôn Bá Phù, có lẽ là một anh hùng chăng?
Tháo nói:
- Tôn Sách chỉ được biết đến nhờ danh tiếng của cha mình, không xứng đáng được gọi là anh hùng.
Huyền Đức phát biểu:
- Lưu Quý Ngọc ở Ích Châu liệu có thể coi là anh hùng không?
Tháo tiếp tục nói:
- Dù là Lưu Chương, dù là người tôn thất, chỉ như con chó trông nhà, làm sao có thể gọi là anh hùng được?
Huyền Đức tiếp tục phát biểu:
- Còn Trương Tú, Trương Lỗ và Hàn Toại thì sao?
Tháo vỗ tay và cười to:
- Bọn kẻ nhỏ nhen ấy, nói chuyện gì đâu cần phải lắm lời?
Huyền Đức phát biểu:
- Ngoài những người kia, không còn ai được Bị nhớ đến.
Tháo nói:
- Anh hùng là người có ý chí cao cả, trí tuệ thông minh, tài năng vượt trội, thống trị cả vũ trụ, quyết tâm vượt qua mọi thử thách.
Huyền Đức tiếp tục hỏi:
- Có ai có thể đáng như vậy không?
Tháo chỉ vào Huyền Đức, sau đó lại chỉ vào chính mình và nói:
- Trên thế gian này, chỉ có sứ quân và chính Tháo mới có thể được coi là anh hùng.
Huyền Đức nghe thấy nhưng giật mình, vô thức làm rơi thìa và đũa xuống đất. Đúng lúc đó, cơn mưa sắp tới, tiếng sấm vang lên. Huyền Đức bình tĩnh hạ xuống nhặt đũa và thìa, bày tỏ:
- Quả là đáng sợ! Tiếng sấm kinh hoàng quá!
Tháo hỏi với nụ cười:
- Trượng phu cũng sợ tiếng sấm à?
Huyền Đức đáp lại:
- Người đức thánh ngày xưa, khi gặp cơn giông lớn với tiếng sấm dữ, cũng đã thay đổi biểu cảm, tôi làm sao có thể không sợ!
Huyền Đức đã che dấu hết việc làm mình vô ý khi nghe Tháo gọi mình là anh hùng.
Tháo không còn nghi ngờ gì về Huyền Đức nữa.
I. Một chút về La Quán Trung
- La Quán Trung (1330 - 1400?) tên thật là La Bản, được biết đến với hiệu Hồ Hải tản nhân, là người của vùng Thái Nguyên thuộc tỉnh Sơn Tây xưa.
- Ông sống và lớn lên vào cuối thời Nguyên và đầu thời Minh, có tính cách cô đơn, lạc quan, thích đi du lịch một mình.
- Khi Minh Thái Tổ đánh bại quân Mông Cổ, thống nhất đất nước, ông chuyên nghiên cứu và biên soạn sách lịch sử.
- La Quán Trung là người đầu tiên đóng góp ấn tượng cho dòng tiểu thuyết lịch sử thời Minh - Thanh ở Trung Quốc.
- Trong số tác phẩm nổi tiếng có Tam quốc diễn nghĩa, và ông còn viết Tùy đường lưỡng triều chí truyện, Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa, Bình yêu truyện…
II. Giới thiệu về đoạn trích
1. Bối cảnh sáng tác
- Tam quốc diễn nghĩa được tạo ra trong thời Minh (1368 - 1644).
- Tác phẩm có 120 chương, kể về cuộc chiến 'cát cứ phân tranh' kéo dài gần 100 năm giữa ba thế lực phong kiến: Bắc Ngụy do Tào Tháo lãnh đạo, Tây Thục do Lưu Bị, Đông Ngô do Tôn Quyền.
- Đoạn này được lấy từ hồi 21 của Tam quốc diễn nghĩa.
2. Tóm tắt
Vào thời điểm đó, Lưu Bị, Quan Công, và Trương Phi đang sống ẩn dật dưới sự bảo trợ của Tào Tháo. Lưu Bị lo sợ rằng Tào Tháo nghi ngờ về ý đồ của mình, do đó, anh đã bắt đầu làm một khu vườn rau phía sau nhà và làm việc đó mỗi ngày. Một ngày nọ, Tào Tháo mời Lưu Bị đến và thảo luận về việc làm vườn. Lưu Bị cảm thấy lo lắng vì nghĩ rằng mình đã bị phát hiện. Tào Tháo mời Lưu Bị uống rượu và kể về cuộc chiến 'rừng mơ' khi đánh Lưu Tú. Khi mây đen kéo tới, Tào Tháo hỏi Lưu Bị về các câu chuyện liên quan đến rồng và những anh hùng nổi tiếng thời đó. Lưu Bị đề cập đến năm tên: Viên Thuật, Viên Thiệu, Lưu Biểu, Tôn Sách, Lưu Chương. Tào Tháo nghe và cười, sau đó khẳng định rằng chỉ có Tào Tháo và Lưu Bị mới là anh hùng trên thiên hạ. Nghe điều này, Lưu Bị giật mình, làm đánh rơi đũa và bị ám ảnh bởi tiếng sấm.
3. Bố cục
Bao gồm hai phần:
- Phần 1. Từ đầu cho đến “do đó, mời sứ quân đến tiểu đình uống rượu”: Bối cảnh của buổi tiệc rượu.
- Phần 2. Phần còn lại: Cuộc thảo luận về danh tiếng của Tào Tháo và Lưu Bị.