Bài văn về Cô Tô là phần kết của bài kí về Cô Tô - tác phẩm ghi lại ấn tượng về thiên nhiên và cuộc sống lao động của cư dân trên đảo Cô Tô mà nhà văn Nguyễn Tuân thu thập được trong chuyến thăm đảo.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu về đoạn trích từ Cô Tô và về tác giả Nguyễn Tuân. Hãy tiếp tục theo dõi ngay sau đây.
Trên đảo Cô Tô, mỗi ngày thứ năm luôn trong trẻo và sáng sủa. Sau mỗi trận dông bão, bầu trời trở nên trong sáng, cây cối xanh mượt hơn, biển lam biếc đậm đà và cát vàng giòn hơn. Các con cá trở về sau cơn bão, làm cho lưới cá trở nên nặng trịch. Chúng tôi leo lên đồn Cô Tô để thăm hỏi sức khoẻ của anh em bộ binh và hải quân đang đóng quân tại đây.
Ngày thứ sáu trên đảo Thanh Luân, mặt trời mọc rất đẹp đầy đủ. Tôi thức dậy từ sớm, bước đi trên đá đầu sư ra đầu mũi đảo, chờ đợi mặt trời mọc. Sau trận bão, trời biển trở nên trong sáng và trong vắt. Mặt trời nhấp nhô lên từng chút, tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ của một quả trứng đầy đặn. Những con chim nhạn mùa thu bay trên bề mặt nước bóng sáng như bạc. Một con hải âu cánh trắng bay ngang qua...
Sau khi mặt trời lên và cuộc sống trở lại bình dị hàng ngày, tôi tham gia tắm gầu nước giếng như mọi người khác. Giếng nước ngọt ở rìa một hòn đảo giữa biển, là nơi sinh hoạt vui như một bến cảng và mát mẻ hơn bất kỳ chợ nào trên đất liền.
Thái Bình Dương bao la mở ra trước mắt khi đứng trên đồn Cô Tô. Tôi có thể nhìn rõ toàn bộ hòn đảo từ Tô Bắc đến Tô Nam. Tình yêu của tôi dành cho đảo Cô Tô như tình yêu của một người con chài lớn lên theo sóng biển ở đây.
Mỗi ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày tươi mới và sáng sủa. Sau mỗi trận bão, bầu trời trở nên trong sáng, cây cối xanh tốt hơn và biển xanh lam đậm đà hơn. Cát trắng mịn hơn và lưới cá càng trở nên nặng trịch. Chúng tôi đến đồn Cô Tô để thăm hỏi anh em bộ binh và hải quân đang đóng quân tại đây.
Sáng nay, số lượng người đến lấy nước từ giếng nước ngọt trên đảo Thanh Luân không đếm xuể. Họ mang thùng gỗ, các cái công và gánh gom nước từ lòng giếng. Mặc dù vẫn còn một vài lá cam lá quýt rơi từ trận bão gần đây, nhưng cuộc sống trở lại bình thường. Hợp tác xã Bắc Loan Đầu đã sẵn sàng ra khơi đánh cá hồng, với anh hùng Châu Hoà Mãn cùng bốn bạn xã viên trên một thuyền. Anh ta chia sẻ nước ngọt cho mọi người và nhắc nhở chỉ dùng để uống, không nấu cơm.
Từ đoàn thuyền chuẩn bị ra khơi đến người đến lấy nước từ giếng ngọt, cuộc sống trên đảo diễn ra bình thường. Chị Châu Hoà Mãn ôm con trẻ, mang lại hình ảnh yên bình giống như một bức tranh biển cả là mẹ hiền nuôi dưỡng con cái.
I. Nguyễn Tuân - Nhà văn tài năng
- Nguyễn Tuân (1910 - 1987), sinh ra trong một gia đình theo triết lý Nho và có nền văn hóa Hán học.
- Quê hương làng Mọc, nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Khi còn trẻ, Nguyễn Tuân đã đi theo gia đình đến sống ở nhiều tỉnh miền Trung.
Ông hoàn thành bậc Thành chung (tương đương với cấp THCS ngày nay) ở Nam Định trước khi trở về Hà Nội để viết văn và làm báo.
Sau thành công của Cách mạng tháng Tám, Nguyễn Tuân tham gia vào cách mạng và tự nguyện sử dụng bút để phục vụ hai cuộc kháng chiến của dân tộc.
Từ 1948 đến 1958, ông đảm nhận vai trò Tổng thư ký của Hội văn nghệ Việt Nam.
Ông là một nhà văn vĩ đại, một nghệ sĩ suốt đời theo đuổi cái đẹp.
Nguyễn Tuân đã có những đóng góp đáng kể cho văn học Việt Nam hiện đại bằng việc khuyến khích sự sáng tạo trong viết văn và nâng cao trình độ nghệ thuật của bút kí, từ đó làm phong phú cho ngôn ngữ văn học của dân tộc.
Nguyễn Tuân đã được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật vào năm 1996.
Một số tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Tuân bao gồm Một chuyến đi (1938), Vang bóng một thời (1940), Thiếu quê hương (1940), Chiếc lư đồng mắt cua (1941), Đường vui (1949), Tình chiến dịch (1950), Sông Đà (1960), Hà Nội ta đánh Mỹ giỏi (1972)...
II. Giới thiệu về tác phẩm Cô Tô
1. Nguồn gốc
Cô Tô là một phần cuối của bài kí về Cô Tô - tác phẩm ghi lại ấn tượng về thiên nhiên và con người lao động ở đảo Cô Tô mà Nguyễn Tuân trải nghiệm trong chuyến đi thăm đảo.
2. Cấu trúc
Bao gồm 3 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “và lớn lên theo mùa sóng ở đây”: Cảnh sau cơn bão trên Cô Tô.
- Phần 2. Tiếp theo đến “là là nhịp cánh…”: Cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô.
- Phần 3. Phần còn lại: Cảnh sinh hoạt buổi sáng của cư dân trên đảo Cô Tô.
3. Tóm tắt
Sau cơn bão, quần đảo Cô Tô trở nên sáng sủa, rực rỡ hơn, cây cối xanh tươi, nước biển sâu hơn, cát vàng mịn hơn, cá đầy đủ hơn, bầu trời và biển trong sạch như tấm kính, không một vết mây hay bụi bẩn. Bình minh trên biển là một tuyệt tác, tuyệt vời và hùng vĩ. Tại giếng nước ngọt, người dân đang tấp nập múc và gánh nước, chuẩn bị cho cuộc ra khơi.
4. Nội dung
Qua đoạn trích Cô Tô, Nguyễn Tuân đã mô tả khung cảnh thiên nhiên và cuộc sống của người dân trên đảo Cô Tô một cách sáng sủa và tươi đẹp.
5. Nghệ thuật
Ngôn ngữ tinh tế, độc đáo; giàu hình ảnh và cảm xúc; sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân hóa, và ẩn dụ...
6. Khai mạc và Kết luận
- Khai mạc:
Nguyễn Tuân được coi là một trong những nhà văn lớn của văn học Việt Nam hiện đại. Ông đã sáng tác nhiều về cuộc sống mới, con người mới trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc nước ta. 'Cô Tô' là một phần trong tập ký cùng tên, được xuất bản vào năm 1976. Nguyễn Tuân đã ghi lại những ấn tượng tuyệt vời về quần đảo Cô Tô trong vịnh Bắc Bộ và hình ảnh của ngư dân lao động, góp phần làm giàu cho Tổ quốc. Đồng thời, ông cũng thể hiện tình yêu thiên nhiên và con người sâu sắc qua tác phẩm này.
- Kết luận:
Đoạn trích về Cô Tô là một trong những đoạn trích xuất sắc nhất trong tập ký cùng tên. Bằng ngòi bút uyên bác, tài hoa trong việc sử dụng từ ngữ điêu luyện, chính xác và tinh tế, Nguyễn Tuân đã tái hiện một cách sinh động vẻ đẹp của thiên nhiên Cô Tô và cuộc sống lao động của những người dân ở đây. Thông qua đó, ông đã thể hiện tấm lòng yêu thiên nhiên và đất nước, cũng như lòng ngưỡng mộ với vẻ đẹp của con người trong công cuộc xây dựng và lao động đổi mới đất nước.
III. Phân tích nội dung tác phẩm Cô Tô
(1). Mở đầu
- Tổng quan về tác giả Nguyễn Tuân (cuộc đời, phong cách sáng tác…)
- Tổng quan về bài văn Cô Tô (xuất xứ, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật…)
(2). Thân bài
a. Trận bão tại Cô Tô
Tác giả quan sát và cảm nhận trận bão qua các giác quan:
- Xúc giác: Mỗi hạt cát đập vào da mặt và gáy như những viên đạn nhỏ.
- Thính giác: Gió hú vang vọng…, Sóng gầm thét…, Âm thanh của bão vang lên ầm ầm…
- Thị giác: Cát cuồn cuộn bay ra khơi, sóng vỗ vào bờ tạo nên bọt trắng xóa, cảnh trời đất trở nên mịt mờ như kẻ thù đang tiến gần; Những cánh cửa kính của gác đào bị gió làm vặn và mở toang, kính bị áp đặt bởi sức gió mạnh khiến nó vỡ nát.
=> Trận bão như một thế lực thù địch, sẵn sàng tấn công con người.
b. Khung cảnh Cô Tô sau cơn bão
- Vị trí quan sát: trên đỉnh đồn
- Cảnh vật sau cơn bão:
- Một ngày trong lành, rạng rỡ.
- Cây trên núi đảo thêm xanh tươi mơn mởn.
- Nước biển xanh lam đậm hơn.
- Cát vàng bên bờ trở nên rực rỡ hơn.
- Lưới cá nặng trĩu với cá mẻ gấp đôi.
=> Sau trận bão, khung cảnh của Cô Tô trở nên trong trẻo, trong sáng, đầy sức sống
c. Cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô
- Vị trí quan sát: từ những đỉnh đá ven bờ, gần mép biển
- Sự mọc của mặt trời được mô tả như sau:
- Chân trời, biển cả trở nên sáng sủa như kính lau sạch mọi mây bụi
- Mặt trời dần lên bên làn sáng
- Vòng tròn, đầy đặn như quả trứng tự nhiên
- Quả trứng ấm áp... nước biển tỏa ánh hồng
- Giống như một mâm lễ linh thiêng
=> Cảnh mặt trời lên trên biển tươi đẹp, rực rỡ được mô tả tinh tế, sự mọc của mặt trời tại Cô Tô hiện lên trong sự hòa quyện tươi vui giữa con người và thiên nhiên.
d. Sinh hoạt buổi sáng của người dân trên đảo Cô Tô
- Quanh giếng nước ngọt: sôi động như một bến cảng và thật tươi mát
- Khu vực bãi đá: có rất nhiều thuyền của hợp tác xã đang sẵn sàng ra khơi...
- Thùng, cong và gánh liên tiếp đi lại không ngừng.
- Cuộc sống yên bình: “Nhìn chị Châu Hòa Mãn đựng con... lũ con dễ thương”.
=> Tác giả thể hiện mối liên kết cảm xúc giữa con người và môi trường, đồng thời thể hiện tình yêu đặc biệt dành cho Cô Tô của Nguyễn Tuân.
(3). Kết bài
Đánh giá lại tác phẩm Cô Tô của Nguyễn Tuân.