Trích 'Ông lão và biển cả' - Một phần của tác phẩm của Ernest Hemingway

Tác phẩm 'Ông lão và biển cả' là một ví dụ điển hình của phong cách viết mới lạ trong văn chương của Ernest Hemingway. Đoạn trích trong sách giáo khoa được đặt ở phần kết của câu chuyện, mô tả cảnh ông già Santiago đuổi theo và bắt được con cá Marlin.

Trang web Mytour sẽ cung cấp thông tin về tác giả Ernest Hemingway cũng như tóm tắt nội dung của đoạn trích 'Ông lão và biển cả'. Mời các bạn học sinh tham khảo chi tiết dưới đây.

Trích 'Ông lão và biển cả'

Nghe đọc trích 'Ông lão và biển cả' tại:

Mặt trời đã mọc lên lần thứ ba kể từ khi ông lão ra khơi thì con cá bắt đầu lượn vòng.

Ông lão chưa thể nhìn thấy độ nghiêng của dây để biết con cá đang bơi tròn. Quá sớm để làm điều đó. Ông chỉ cảm nhận áp lực của dây hơi chùng lại và bắt đầu nhẹ nhàng kéo vào. Dây chững lại, như mọi khi, nhưng khi ông kéo đến điểm sắp đứt thì dây bắt đầu thu vào. Ông lách vai và đầu ra khỏi dây và bắt đầu liên tục kéo nhẹ nhàng. Ông dùng cả hai tay, lắc người, dốc hết lực của cả cơ thể, của chân trụ ra mà kéo. Đôi chân già nua và vai ông bắt nhịp với động tác kéo.

“Vòng tròn rất lớn”, ông nói. “Nhưng con cá đã quay tròn”.

Sợi dây không chuyển động thêm một tí nào và ông lão giữ cho đến khi thấy ánh nước phun ra từ sợi dây. Sau đó, sợi dây bị rơi ra và ông lão phải nhảy xuống và để nó bị kéo vào vùng nước sâu.

“Nó đang lượn đến xa nhất của vòng tròn rồi”, ông nói. “Tôi phải cố gắng nắm lấy nó,” ông nghĩ. Sự căng thẳng sẽ làm cho nó thu hẹp các vòng lượn. Có lẽ chỉ còn một chút nữa tôi sẽ nhìn thấy nó. Bây giờ tôi phải chinh phục nó và sau đó tôi sẽ tiêu diệt nó.

Nhưng con cá vẫn chậm rãi lượn vòng và hai giờ sau, ông lão và lão mệt mỏi đến xương. Các vòng tròn đã thu hẹp và từ độ chênh của sợi dây, ông biết con cá đang ngoi lên khi bơi.

Ông lão cảm thấy hoa mắt suốt cả giờ đồng hồ, mồ hôi ướt sũng. Ông chải muối vào mắt và trán. Ông không bận tâm về việc hoa mắt. Điều đó thường xảy ra khi ông căng cơ thể ra kéo sợi dây. Nhưng đã hai lần ông cảm thấy chóng mặt và choáng và điều đó làm ông lo lắng.

“Tôi không thể tự làm tổn thương và chết trước con cá như thế này” ông nói. “Giờ khi nó đã đến gần, Chúa hãy giúp tôi. Tôi sẽ đọc một trăm kinh Lạy Cha và một trăm kinh Mừng Đức Mẹ. Nhưng hiện tại tôi chưa thể.”

Hãy coi như đã đọc, ông nghĩ. Tôi sẽ đọc sau.

Lúc đó, ông cảm thấy một cú đập mạnh và sợi dây trong tay ông căng cứng và nặng nề.

Lưỡi kiếm của con cá đang quật vào sợi dây thép đáy, ông nghĩ. Điều đó là đúng. Nó phải làm vậy. Mặc dù điều đó sẽ làm con cá nhảy lên, nhưng lúc này tôi muốn nó lượn vòng hơn. Những cú nhảy cũng giúp nó hít không khí. Nhưng sau mỗi nhảy, chỗ lưỡi câu mắc vào sẽ rộng ra hơn, và nó có thể đẩy ra khỏi lưỡi câu.

“Đừng nhảy, cá ơi,” ông nói. “Đừng nhảy.”

Con cá tiếp tục quật sợi dây và mỗi lần nó nhảy, ông lại thả dây ra thêm một chút.

Cần phải giữ cho nó không đau quá, tôi nghĩ. Đau của tôi không sao, tôi có thể kiềm chế. Nhưng đau của con cá có thể khiến nó hoảng lên.

Một lát sau, con cá ngừng quật dây đáy và bắt đầu lượn vòng chậm rãi. Tôi liên tục thu dây. Nhưng tôi cảm thấy choáng váng. Tôi dùng tay trái vớt ít nước biển và vỗ lên đầu. Rồi tôi tiếp tục vỗ, từ đầu xuống gáy.

“Tôi không thể bị chuột rút,” tôi nói. “Chốc nữa nó sẽ ngoi lên và tôi có thể chống cự. Tôi phải chống cự. Đừng có nói nhiều.”

Tôi nghỉ gối vào mép thuyền một lúc rồi lại quấn sợi dây lên lưng. Bây giờ tôi sẽ nghỉ một lát trong khi nó lượn vòng dưới đó, rồi khi nó ngoi lên tôi sẽ đứng dậy và chiến đấu.

Được nghỉ ngơi ở đằng mũi thuyền, để con cá bơi một vòng mà không cần kéo dây, thực sự là cám dỗ. Nhưng khi dây thể hiện con cá quay về phía thuyền, tôi nhảy dậy, xoay, lắc, và kéo dây thu vào.

Chưa bao giờ tôi mệt như vậy, tôi nghĩ, gió mậu dịch đang nổi lên. Nhưng đó sẽ là hướng gió thuận để đưa con cá vào bờ. Tôi cần thứ gió này.

“Khi nó lượn ra lượt tới, tôi sẽ nghỉ,” tôi nói. “Tôi cảm thấy nhẹ nhõm hơn nhiều. Chỉ còn hai ba vòng nữa thôi, tôi sẽ có nó.”

Chiếc mũ rơm của tôi trật ra sau gáy và tôi ngồi thụp xuống mũi thuyền với sức kéo dây, khi tôi cảm thấy con cá lượn lại.

Bây giờ cứ lượn đi, cá ạ, tôi nghĩ. Tôi sẽ tóm mày khi mày đi lượn đó.

Biển dậy sóng. Nhưng gió ấy chỉ xuất hiện vào những lúc thời tiết tốt và tôi cần nó để trở về đất liền.

“Ta chỉ cần lái theo hướng tây nam,” ông lão nói. “Không bao giờ lạc trên biển, đảo dài sẽ nằm ở phía đó.”

Khi đến vòng thứ ba, ông lão lần đầu tiên nhìn thấy con cá.

Ban đầu ông lão chỉ thấy một bóng đen dài qua dưới thuyền, đến mức ông không tin nổi độ dài của nó.

“Không,” ông lão nói. “Nó không thể lớn như thế được.”

Nhưng thật sự con cá lớn như thế và khi vòng lượn kết thúc, chỉ cách ông lão khoảng hai lăm mét, nó trồi lên và ông lão nhìn thấy cái đuôi nhô lên khỏi mặt nước. Cái đuôi lớn hơn cả chiếc lưỡi hái lớn, màu tím hồng hiện lên trên mặt đại dương xanh thẫm. Nó lại lặn xuống và khi con cá chìm xuống mặt nước, ông lão có thể nhìn thấy thân hình to lớn và những sọc màu tím trên cơ thể nó. Cánh vi trên lưng xếp lại, và bộ vây to sụ bên sườn mở ra rộng lớn.

Lần này, ông lão có thể nhìn thấy mắt của con cá và hai con cá chét xám bơi bên cạnh nhau. Thỉnh thoảng chúng rúc vào nhau và rồi lại dạt ra. Đôi khi chúng bơi nhẹ nhàng trong bóng của con cá lớn. Mỗi con dài khoảng một thước và khi bơi nhanh, chúng vặn vẹo toàn thân như loài lươn.

Bây giờ ông lão toát mồ hôi đầm đìa nhưng không phải vì mặt trời mà là vì một lý do khác. Mỗi khi con cá bơi bình lặng, ông lão lại thu dây vào và chỉ còn chừng hai vòng nữa là ông sẽ có cơ hội lao vào nó.

Nhưng ông phải cho con cá lại gần, gần hơn, thực sự gần, ông nghĩ. Không phải nhằm vào đầu, mà phải nhằm vào trái tim.

“Hãy bình tĩnh và dành sức, lão già ạ,” ông nói.

Vòng lượn tiếp theo, lưng con cá đã nhô lên nhưng vẫn cách thuyền khá xa. Vòng sau đó, nó vẫn ở xa nhưng đã nhô cao hơn và ông lão tin rằng nếu thu dây thêm, con cá sẽ đến gần thuyền hơn.

Lão đã sẵn sàng mũi lao từ lâu; cuộn dây nhỏ trong cái xô tròn và một đầu dây buộc chặt vào mấu ở mũi thuyền.

Con cá tiếp tục lượn vòng tròn, trông điềm tĩnh và tuyệt đẹp, chỉ có cái đuôi to cử động. Ông lão dốc hết sức ra kéo con cá gần hơn. Con cá nghiêng mình vài phút. Sau đó đứng dậy và tiếp tục lượn.

“Ta đã di chuyển được nó,” ông lão nói. “Ta đã di chuyển nó rồi.”

Lão cảm thấy mặt mày xây xẩm nhưng vẫn cố gắng kéo con cá khổng lồ. Ta đã di chuyển được nó, lão nghĩ. Lần này ta sẽ tóm được nó. Kéo đi, tay ơi, lão nói trong lòng. Hãy đứng vững, đôi chân. Tỉnh táo lên, đầu ạ. Hãy tỉnh táo. Mày chưa bao giờ thất bại. Lần này ta sẽ thành công.

Nhưng khi lão tập trung, chuẩn bị đốc kiệt ra trước khi con cá bơi song song với mạn thuyền và lão dốc sức mà kéo, con cá tránh ra và bơi đi.

“Cá ơi”, ông lão nói. “Cá này, dù sao thì mày cũng sẽ chết. Mày có muốn tao cùng chết nữa không?”.

Điều này không tốt, lão nghĩ. Miệng lão khô khốc không thể nói, nhưng lúc này lão không thể với lấy chai nước. Lần này phải kéo nó gần mạn thuyền, lão nghĩ. Thêm vài vòng nữa, mình sẽ kiệt sức. Nhưng không, mày mạnh mẽ, lão tự nhủ. Mày luôn mạnh mẽ.

Ở vòng lượn tiếp theo, lão gần như kìm được con cá. Nhưng lần này nó lại tránh ra và bơi xa.

Mày đang giết tao, cá à, ông lão nghĩ. Nhưng mày có quyền làm như thế. Tao chưa từng thấy ai hùng dũng, duyên dáng, bình tĩnh, cao thượng như mày. Hãy đến và giết tao đi. Tao không quan tâm ai giết ai.

Bây giờ tâm trí mày đang lú lẫn hết cả, lão nghĩ. Mày phải giữ tinh thần tỉnh táo. Hãy giữ tinh thần tỉnh táo và biết cách chịu đựng như một con người. Hoặc như một con cá, lão nghĩ.

“Đầu ơi, hãy tỉnh táo”, lão nói bằng giọng mà bản thân hầu như không còn nghe nổi. “Hãy tỉnh táo”.

Con cá lượn thêm hai vòng nữa mà vẫn thế.

Mình không biết, ông lão nghĩ. Đã đến lúc lão cảm thấy như lão có thể đổ sụp xuống bất cứ lúc nào. Mình không biết. Nhưng mình sẽ cố thêm lần nữa.

Lão cố thêm lần nữa và khi kìm con cá, lão cảm thấy mình sắp ngất đi. Con cá rướn thẳng mình, lại chầm chậm bơi xa, cái đuôi to lớn lắc lư trong không trung.

Mình sẽ lại cố thêm, ông lão hứa mặc dù hai tay lão đã rã rời và mắt lão chỉ có thể nhìn rõ được từng lúc mà thôi.

Lão lại cố và mọi chuyện vẫn như cũ. Thế đấy, lão nghĩ và lão cảm thấy xây xẩm cả mặt mày trước lúc bắt đầu; mình sẽ lại cố thêm một lần nữa.

Dồn hết mọi đớn đau và những gì còn lại của sức lực và lòng kiêu hãnh đã rời bỏ từ lâu, lão mang ra đương đầu với cơn hấp hối của con cá và con cá tiến gần mạn thuyền, từ từ bơi nghiêng, mồm nó gần như chạm vào ván thuyền và sắp sửa vượt qua, dài, sâu, rộng, ánh bạc, vằn tía và bất tận trong dòng nước.

Ông lão buông sợi dây xuống, giẫm chân giữ rồi nhấc cao ngọn lao hết mức, vận hết sức bình sinh, cộng thêm sức lực lão vừa huy động trong người, phóng xuống sườn con cá ngay sau cái vây ngực đồ sộ, vươn cao trong không trung ngang ngực ông lão. Cảm thấy mũi sắt cắm phập vào, lão tì người lên ấn sâu xuống rồi dồn hết trọng lực lên cán lao.

Khi ấy con cá, mang cái chết trong mình, sực tỉnh phóng vút lên khỏi mặt nước phô hết tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và sức lực. Nó dường như treo lơ lửng trong không trung phía trên ông lão và chiếc thuyền. Thoáng chốc nó rơi sầm xuống làm nước bắn tung trùm lên cả ông lão lẫn con thuyền.

Ông lão cảm thấy choáng váng, đau đớn và lão không thể nhìn rõ. Nhưng lão vẫn gỡ sợi dây của ngọn lao rồi để nó từ từ chạy qua đôi tay sây sát, và khi có thể nhìn rõ, lão thấy con cá nằm ngửa phơi cái bụng ánh bạc của nó lên trời. Cán lao nhô ra từ cái hốc sau vây cá, còn biển thì đang đổi màu bởi máu đỏ loang ra từ tim cá. Thoạt tiên, làn máu đen sẫm trông như bãi cát ngầm trong làn nước biếc sâu hơn ngàn thước. Rồi nó lan rộng tựa đám mây. Con cá trắng bạc, thẳng đơ và bồng bềnh theo sóng.

Lão lặng lẽ quan sát khi nhìn thấy. Rồi lão quấn sợi dây mũi lao hai vòng quanh cái mấu ở đầu thuyền và gục đầu vào lòng bàn tay.

“Hãy giữ đầu óc tỉnh táo”, lão nói vào mạn thuyền. “Ta là lão già mệt mỏi. Nhưng ta đã giết con cá này, người anh em của ta, và bây giờ ta phải làm việc khó khăn này.”

Lúc này mình phải chuẩn bị dây và thòng lọng để buộc con cá vào mạn thuyền, lão nghĩ. Dù có hai người để nghiêng thuyền kéo nó lên rồi tát nước ra thì chiếc thuyền này cũng không thể chứa nổi nó. Mình phải chuẩn bị mọi thứ, kéo nó vào buộc chặt rồi dựng cột, giong buồm trở về.

Lão bắt tay kéo con cá cập sát thuyền để có thể luồn sợi dây qua mang, ra mõm rồi buộc đầu nó vào mũi thuyền. Mình muốn ngắm nó, lão nghĩ, muốn chạm và sờ vào mình nó. Con cá là vận may của ta, lão nghĩ. Nhưng đó không phải là lý do để ta muốn sờ nó. Ta chắc ta đã cảm thấy trái tim của nó, lão nghĩ. Khi ta ấn cái cán lao lần thứ hai. Bây giờ phải kéo nó vào, buộc chặt và tròng một chiếc thòng lọng vào giữa thân và một chiếc nữa vào đuôi để buộc nó vào thuyền.

“Làm ngay đi, lão già ơi”, lão nói. Lão hớp một ngụm nước rất nhỏ. “Bây giờ khi trận đấu đã kết thúc, lại phải làm lắm việc khó khăn hơn”.

Lão nâng mắt lên trời rồi nhìn xuống con cá. Lão tập trung quan sát mặt trời. Chỉ mới trưa thôi, lão nghĩ. Và gió mậu dịch đang thổi. Dù có đám dây câu kia không còn quan trọng, thằng bé sẽ cùng mình nối lại khi về đến nhà.

“Đến đây, cá”, lão nói. Nhưng con cá không chịu di chuyển. Thay vào đó, lúc này nó nằm yên trên biển và ông lão phải kéo thuyền trở lại gần nó.

Khi đến bên con cá và kéo đầu nó gần mũi thuyền, lão không thể tin vào kích thước của nó. Dù vậy, lão tháo sợi dây ở cán lao ra khỏi cái mấu, luồn nó qua mang cá ra miệng, quấn một vòng quanh cái kiếm rồi lại đút sợi dây qua miệng ra mang kia, quấn một vòng nữa quanh miệng cá, gút chập sợi dây đôi lại rồi cột vào cái mấu đằng mũi thuyền. Sau đó, lão cắt sợi dây mang ra sau lái buộc thòng lọng vào đuôi cá. Da cá từ màu gốc, màu tím ánh bạc, sang màu trắng bạc và những cái sọc phô cùng màu tím nhạt như đuôi nó. Những đường sọc ấy lớn hơn cả bàn tay người xoè rộng, còn mắt nó trông dửng dưng như những tấm kính trong kính viễn vọng hay như một vị thánh trong đám rước.

“Đấy là cách duy nhất để giết nó”, ông lão nói. Từ khi uống nước, lão cảm thấy khỏe hơn và lão biết lão sẽ không bị ngất và đầu óc lão sẽ tỉnh táo. Kiểu này thì con cá chắc phải nặng hơn nửa tấn, lão nghĩ. Có lẽ còn hơn cả thế. Nếu tính hai phần ba trọng lượng ấy với giá ba mươi xen một pao thì sẽ được bao nhiêu?

“Ta cần một cây bút chì để tính”, lão nói. “Đầu ta không giỏi tính toán. Nhưng ta nghĩ Đi Ma-giô vĩ đại sẽ tự hào về ta hôm nay. Ta không biết chứng nẻ cựa gà là gì. Nhưng đôi tay và lưng thì thực sự đau đớn.” Mình không biết chứng nẻ cựa gà là gì, lão nghĩ. Không biết có khi nào mình mắc chứng đó mà không biết.

Lão buộc chặt con cá vào mũi, đuôi thuyền và cả vào cái gióng ngang giữa thuyền. Con cá lớn đến nỗi trông như thể ông lão buộc một con thuyền khác lớn hơn nhiều vào thuyền mình. Lão cắt một mẩu dây và buộc chặt cái hàm dưới của con cá vào miệng để miệng nó không há ra, để con thuyền lướt đi càng êm càng tốt. Rồi lão dựng cột, căng buồm với thanh đỡ là cái sào móc ở bên trên và cây sào dài giữ ở bên dưới; cánh buồm vá căng phồng, con thuyền bắt đầu lướt đi; tựa ngả người lên đuôi thuyền, lão lái về hướng tây nam.

Lão không cần la bàn để biết hướng tây nam. Lão chỉ cần nương theo hướng gió mậu dịch và chiều xoay trở của cánh buồm. Tốt hơn là mình nên kiếm một cái mồi thìa buộc vào sợi dây nhỏ để kiếm cái gì đó bỏ bụng và làm dịu cơn khát. Nhưng lão chẳng tìm thấy, còn mấy con cá mòi thì đã ươn. Vậy nên lão dùng cái móc khua một đám rong vàng vùng Nhiệt lưu lên thuyền khi đám rong đó trôi qua và rũ bắt những con tôm nhỏ rơi xuống lòng thuyền. Chừng hơn mười con và chúng nhảy búng chân như loài bọ chét trên cát. Ông lão dùng ngón cái và ngón trỏ rứt đầu rồi nhai gọn cả vỏ lẫn đuôi. Mấy con tôm rất bé nhưng lão biết chúng giàu chất dinh dưỡng, vả lại mùi vị của chúng thật dễ chịu.

Ông lão vẫn còn trong chai độ hai ngụm nước và sau khi ăn xong chỗ tôm ấy lão uống hết một phần tư. Con thuyền vẫn lướt êm bất chấp vật cản kia; ông lão cặp tay lái vào nách, lái thuyền đi. Lão có thể nhìn thấy con cá, và chỉ khi nhìn đôi tay và cảm nhận cái mạn thuyền dưới lưng, lão biết việc này đã thực sự xảy ra chứ đâu phải trong mơ. Đã có lúc khi cuộc đấu sắp kết thúc, người lão rệu rã đến nỗi lão nghĩ chuyện con cá hẳn là trong mơ. Rồi khi lão thấy con cá tung mình lên khỏi mặt nước, lơ lửng bất động trong không trung trước lúc rơi xuống thì lão chắc chắn là có điều gì đó thực sự quái đản và lão không thể nào tin nổi. Khi ấy lão không thể nhìn rõ, nhưng bây giờ mắt lão lại tỏ như thường.

Lúc này lão biết con cá có thật và tay và lưng lão đâu phải là mơ. Tay sẽ chóng khỏi thôi, lão nghĩ. Mình đã làm chúng chảy máu và nước mặn sẽ chữa lành chúng. Làn nước sẫm đen của chính dòng Nhiệt lưu vốn là phương thuốc chữa lành vết thương hiệu nghiệm nhất. Những gì mình phải làm là giữ cho đầu óc tỉnh táo. Đôi tay vẫn làm công việc của nó và chúng ta lái giỏi. Với cái miệng mím chặt, cái đuôi nhịp nhàng, chúng ta lái thuyền đi như thể hai anh em. Rồi đầu óc lão bắt đầu hơi lẫn lộn và lão nghĩ con cá đưa ta hay ta đang đưa nó vào bờ? Nếu ta đang kéo nó phía sau thì chẳng có vấn đề gì và nếu con cá ở trên thuyền nằm đờ ra, thì cũng chẳng có vấn đề gì. Nhưng ông lão và con cá lại đang cặp kè lướt đi nên lão nghĩ, cứ để cu cậu đưa ta vào bờ nếu việc đó làm hài lòng cu cậu. Ta chỉ thạo hơn cu cậu ở mỗi cái trò mánh lới; còn cu cậu thì đâu có làm hại ta chút mảy may.

Họ lái thuyền êm, ông lão nhúng hai bàn tay xuống nước mặn và cố giữ đầu óc tỉnh táo. Có những đám mây tích trên cao và nhiều dải mây tơ bên trên, vì vậy ông lão biết gió nhẹ sẽ còn thổi suốt đêm. Ông lão thường xuyên nhìn con cá để chắc chắn là nó có thực. Một tiếng đồng hồ sau, con cá mập đầu tiên tấn công.

I. Tổng quan về Hê-minh-uê

- Hê-minh-uê (1899 - 1961) là một tác giả người Mỹ, để lại ấn tượng sâu sắc trong văn học hiện đại phương Tây.

- Ông bắt đầu sự nghiệp với việc làm phóng viên báo, đồng thời tham gia vào chiến trường trong Thế chiến thứ hai.

- Các tác phẩm của ông bao gồm: Bình minh vẫn sáng (1926), Tạm biệt vũ khí (1929), Tiếng chuông hướng linh hồn nào (1940)...

- Ông đã được vinh danh bằng giải thưởng Nobel về văn học vào năm 1954.

II. Hướng dẫn về Ông lão và biển rộng

1. Nguồn gốc

- Ông lão và biển rộng (1952) là một tác phẩm độc đáo thể hiện sự đổi mới trong cách kể chuyện của Hê-minh-uê.

- Đoạn trích được trích dẫn ở cuối cuốn sách giáo khoa, mô tả cảnh ông già Xan-ti-a-gô truy đuổi và bắt được con cá kiếm.

2. Cấu trúc

Bao gồm 2 phần:

• Phần 1: Từ đầu đến “Một cái tạch nhanh như lốp xe giảm sút trong nước, làm cho cả ông lão và thuyền bị nước phun tung tóe”: Trận chiến giữa ông già Xan-ti-a-gô và con cá kiếm.
• Phần 2. Phần còn lại: Hành trình của ông già Xan-ti-a-gô đưa con cá kiếm trở về.

3. Tóm lược

Vào ngày thứ ba, con cá bắt đầu xoay tròn. Đó là con cá kiếm lớn và tuyệt đẹp nhất mà ông đã từng gặp. Trong vài ngày qua, Xan-ti-a-gô đã nỗ lực để giữ chặt con cá. Cuối cùng, ông đã đâm mũi lao vào trái tim con cá và giết chết nó. Vì con cá quá lớn, không thể kéo lên thuyền được, Xan-ti-a-gô đã cẩn thận buộc con cá dọc theo mép thuyền, và điều hướng thuyền về bờ. Không lâu sau đó, con cá mập đầu tiên tấn công.

4. Ý nghĩa của tiêu đề

Tiêu đề được phiên dịch sang tiếng Việt là “Ông lão và biển cả” đã thể hiện sự cân đối giữa “ông lão” và “biển cả”. Điều này tạo ra sự đối lập giữa hai yếu tố trung tâm của tác phẩm: ông lão - một người già yếu đuối, và biển cả - mênh mông, dữ dội. Từ đó, tôn vinh sức mạnh của con người trước vẻ đẹp kỳ diệu của thiên nhiên.

5. Bản tóm tắt

Hình ảnh của ông lão đánh cá một mình, dũng cảm săn đuổi con cá lớn nhất trong đời, là biểu tượng của sự đẹp đẽ của ước mơ và cuộc hành trình gian khổ của con người để biến ước mơ thành hiện thực.

6. Kỹ thuật nghệ thuật

Sử dụng đối thoại nội tâm, áp dụng nguyên lý tảng băng trôi…

III. Bố cục phân tích của Ông lão và biển rộng

(1) Giới thiệu

Dẫn nhập, giới thiệu về tác giả Hê-minh-uê và tác phẩm Ông lão và biển rộng.

(2) Nội dung chính

a. Hành trình vượt qua thử thách để bắt con cá kiếm của ông già Xan-ti-a-gô

- Tình hình: Vào ngày thứ ba kể từ khi ra khơi, con cá bắt đầu xoay tròn.

- Cuộc hành trình chinh phục con cá kiếm của ông lão Xan-ti-a-gô:

• Chỉ cần nhìn vào độ nghiêng, độ uốn cong của dây, ông có thể biết con cá đang bơi vòng tròn hay liên tục ngoằn ngoèo khi bơi.
• Dựa trên sự căng tròn của dây, ông có thể suy luận được con cá đang làm gì.
• Kỹ thuật tinh tế trong việc đưa lao đâm chính xác vào trái tim của con cá.

- Nhận xét: Sau cuộc chiến, ông đã thành công trong việc tiêu diệt con cá kiếm.

- Ý nghĩa:

• Khao khát muốn thắng bại tự nhiên của con người.
• Khả năng phi thường, tiềm năng của con người không có giới hạn.

b. Tượng trưng con cá kiếm và ý nghĩa

- Hình ảnh bề ngoại: “cái đuôi to hơn cả chiếc buồm lớn màu tím hồng đứng lên trên mặt biển xanh thẫm”, “một bóng tối vượt qua dưới thuyền”, “bộ vây nặng hơn mười tấn...

- Sức mạnh: “những vòng bơi của nó khiến ông già bị chóng mặt”, “ ông cảm nhận được cú nhảy mạnh mẽ đột ngột của dây do con cá tạo ra”, “nó bơi lên khỏi mặt nước để lộ thân hình khổng lồ, vẻ đẹp và sức mạnh”...

- Ý nghĩa:

• Biểu tượng của sức mạnh tự nhiên.
• Đại diện cho những thách thức mà con người phải đối mặt trong cuộc sống.
• Biểu tượng của ước mơ chinh phục nghệ thuật của con người.

(3) Tóm tắt cuối cùng

Xác nhận giá trị và nội dung của đoạn trích.