Thường ta hiểu lầm rằng hạnh phúc là một khái niệm quá lớn và mơ hồ, không thể chạm tới. Tuy nhiên, mỗi người lại có một định nghĩa riêng về hạnh phúc trong cuộc sống của mình. Không có một tiêu chuẩn cố định nào để khẳng định liệu mình đang hạnh phúc hay không, hoặc liệu người khác có đang hạnh phúc hay không. Thỉnh thoảng, hạnh phúc lại đơn giản hơn rất nhiều so với những gì ta nghĩ. Điều quan trọng là đừng tự áp đặt lên bản thân áp lực phải luôn hạnh phúc. Hạnh phúc không phải là một thứ vật hữu hình mà ta có thể nắm giữ và bảo quản. Đó là một quá trình, một cuộc hành trình. Trong hành trình ấy, có những lúc ta sẽ gặp khó khăn, ta phải nỗ lực để tìm ra ánh sáng trong cuộc sống. Hiểu được lòng người, cảm nhận được những khó khăn mà họ đang trải qua trong việc tìm kiếm hạnh phúc cho bản thân, Richard Nicholls đã viết cuốn sách Điều Hòa Cảm Xúc Trong Những Cơn Bão Cuộc Đời, như một nguồn động viên để chúng ta bước đi tìm kiếm hạnh phúc xung quanh.
Học cách làm cho bản thân hạnh phúc hơn
Làm thế nào để học cách làm cho bản thân hạnh phúc?
Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ hạnh phúc là gì, và điều quan trọng hơn, những gì không phải là hạnh phúc? Hạnh phúc có phần là một khái niệm tương đối: có người coi đó là sự tự hào, trong khi người khác lại xem đó là sự hài lòng. Tuy nhiên, theo định nghĩa chung, hạnh phúc là sự kết hợp giữa cảm giác vui vẻ hàng ngày và sự hài lòng với cuộc sống.
Thái độ và suy nghĩ của bạn có ảnh hưởng lớn nhất đến trạng thái hạnh phúc của bạn, quan trọng hơn rất nhiều so với kinh nghiệm sống. Kinh nghiệm sống chỉ đóng vai trò 10% trong mức độ hạnh phúc, 40% còn lại phụ thuộc vào cách chúng ta đối diện với những trải nghiệm đó. Dù tích cực hay tiêu cực, chúng chỉ ảnh hưởng 10% tới tâm trạng của chúng ta.
Nếu bạn có mức chuẩn hạnh phúc thấp, bạn có thể tạm thời cảm thấy hạnh phúc khi thắng xổ số, nhưng không kéo dài được. Tiền bạc có thể tạo cơ hội cho hạnh phúc, nhưng bạn phải biết khai thác cơ hội đó. Việc từ bỏ công việc có thể cho phép bạn dành thời gian cho gia đình và sở thích cá nhân. Điều này có thể giúp bạn duy trì mức hạnh phúc cao hơn, miễn là bạn biết điều gì thực sự làm bạn hạnh phúc, vì hạnh phúc không nhất thiết phải là tiền bạc hay vật chất.
Nếu bạn có mức chuẩn hạnh phúc cao, bạn có thể cảm thấy suy giảm hạnh phúc sau một tai nạn xe hơi. Nhưng nếu bạn chấp nhận khuyết tật và sống cuộc sống đầy đủ, bạn có thể chỉ mất một thời gian ngắn để phục hồi hạnh phúc. Trái lại, nếu bạn chỉ than vãn và tự thương hại mình, có thể bạn sẽ không bao giờ trở lại mức hạnh phúc ban đầu.
Tích cực lạc quan
Giống như việc người bị bệnh tim di truyền cần duy trì sức khỏe bằng chế độ ăn uống và tập luyện, người có mức chuẩn hạnh phúc thấp có thể phát triển thái độ và hành vi tích cực để đạt được hạnh phúc như người có mức độ cao hơn. Để trở nên lạc quan hơn, hãy tự hỏi: Bạn có kiểm soát số mệnh của mình hay số mệnh đang kiểm soát bạn?
Những người có sự kiểm soát bên ngoài thường tin rằng số phận không nằm trong tay họ và họ không thể kiểm soát được mọi thứ trong cuộc sống. Họ hiếm khi đấu tranh để thăng tiến vì họ cho rằng sự thành công đã được định trước, và họ không quan tâm đến việc bầu cử vì họ nghĩ phiếu của họ không ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng.
Những người có kiểm soát bên trong thường tin rằng vận may và sự tình cờ không quyết định số phận của họ, và họ thường cảm thấy hạnh phúc hơn. Họ không tự xem mình là nạn nhân và thường học từ những sai lầm. Họ thường lạc quan vì họ có thể dễ dàng tưởng tượng ra những kết quả mong muốn và hành động để đạt được chúng.
Khi bạn cảm thấy thất bại, hãy tự hỏi mình 'Rồi sao?'. Ví dụ, nếu bạn lo lắng về khả năng làm việc của mình và sợ sẽ bị trừng phạt, hãy tự hỏi 'Rồi sao?'. Có thể kết quả sẽ là bạn sẽ được học hỏi từ những khóa học mà phòng nhân sự sắp xếp cho bạn. Hoặc có thể lo lắng của bạn sẽ tăng lên, lòng tự tin giảm xuống và cuối cùng bạn sẽ nhận được một cảnh cáo bằng văn bản.
Hãy tìm ra những 'nhưng' và thách thức chúng. Nhiều phần của bản thân chúng ta tham gia vào cuộc trò chuyện trong tâm trí, một phần muốn làm điều này và một phần muốn làm điều khác. Nếu cần, hãy biến chúng thành cuộc trò chuyện và khích lệ chính bản thân mình. Đôi khi, để trở thành người lạc quan, bạn cần lắng nghe những suy nghĩ bi quan trong chính mình. Con người bi quan chỉ đang cố gắng bảo vệ bạn khỏi tổn thương và thất vọng, nhưng luôn có cách nhìn tích cực hơn về cùng một tình huống. Hãy tìm bằng chứng chống lại suy nghĩ bi quan trong bạn, ban đầu bạn có thể cảm thấy giả dối, nhưng dần dần nó sẽ trở thành thói quen. Lặp lại điều này nhiều lần và bạn sẽ thấy mình suy nghĩ tích cực hơn. Nó sẽ thấm sâu vào tính cách của bạn và lối suy nghĩ tích cực sẽ là điều dẫn đầu trong tâm trí của bạn. Nếu suy nghĩ bi quan vẫn còn đây, hãy nhớ một điều: không có ích gì trong việc trở thành một người bi quan, và việc đó sẽ không giúp ích gì cho bạn.
Tâm lý tiền bạc
“Tiền có làm bạn hạnh phúc hơn không?”
Về mặt tri thức, chúng ta hiểu rằng sự giàu có không nhất thiết đồng nghĩa với hạnh phúc. Tuy nhiên, phần lớn chúng ta vẫn cảm thấy mình là ngoại lệ so với nguyên tắc này.
Lý do chính là trong hầu hết các nền văn hóa, tiền bạc đã dần thay thế mọi thứ là biểu tượng của sự an toàn từ thời tiền sử. Chúng ta không còn phải lo lắng về việc có đủ thức ăn từ năm này sang năm khác vì chúng ta có thể dễ dàng mua sắm tại cửa hàng. Thay vào đó, bản năng thúc đẩy chúng ta đến các giá trị khác để đảm bảo an toàn và hạnh phúc hơn.
Có vẻ như suy nghĩ về tiền đã đưa bạn vào một khuôn khổ, nơi bạn không muốn phụ thuộc vào người khác cũng như không muốn người khác phụ thuộc vào bạn. Điều này có thể dẫn đến cảm giác cô đơn hoặc cách biệt - không phải là cách tốt để đạt được hạnh phúc. Tuy nhiên, một số người cho rằng khuôn khổ đó có thể tự giúp họ tự lực và thúc đẩy họ cố gắng hơn để đạt được mục tiêu. Vậy nên, chúng ta có thể cần tìm một sự cân bằng, độc lập nhưng không ích kỷ quá mức.
Tôi không phủ nhận rằng tiền có thể mang lại hạnh phúc. Nó có thể hoàn toàn. Sở hữu nhiều tiền hơn có nghĩa là bạn có thể duy trì sức khỏe tốt hơn, dành thời gian nhiều hơn cho gia đình và cảm thấy kiểm soát cuộc sống mạnh mẽ hơn. Đó chính là công thức của hạnh phúc thực sự.
Dưới đây là hai tình huống bạn có thể cân nhắc:
Bạn vẫn giữ nguyên mức lương hiện tại và mất 15 phút để đi từ nhà đến nơi làm.
Bạn được đề xuất tăng lương 25%, nhưng phải mất một tiếng để đi từ nhà đến nơi làm.
90 phút di chuyển mỗi ngày trong tình huống thứ hai có xứng đáng với việc nhận thêm 25% lương không? Hay cách khác, có xứng đáng không khi dành 90 phút thảnh thơi trong tình huống thứ nhất nhưng với mức lương thấp?
Mỗi người có hoàn cảnh riêng, nhưng các nghiên cứu chỉ ra rằng để đạt được mức sống thỏa đáng, người ta cần kiếm thêm ít nhất 40% so với người chỉ mất một khoảng thời gian ngắn để đến nơi làm.
Vậy việc kiếm nhiều tiền có khiến chúng ta hạnh phúc hơn không? Câu trả lời không thể nói là đúng hoàn toàn hoặc sai hoàn toàn. Chúng ta cần đủ tiền để đáp ứng nhu cầu cơ bản, nhưng lương cao hơn không đảm bảo hạnh phúc hơn.
Mối liên kết giữa tiền bạc và hạnh phúc là một vấn đề phức tạp. Thay vì chỉ tập trung vào việc kiếm tiền, chúng ta nên chuyển sự chú ý vào cách chúng ta sử dụng số tiền đó.
Hãy biết ơn và trân trọng những người thân yêu luôn ở bên bạn.
Biết ơn không chỉ là một hành động hay lời nói 'Cảm ơn' khi ai đó giúp bạn. Đó là một quá trình, là việc ghi nhận những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Nó cũng là một cảm xúc, một niềm vui từ việc trân trọng điều tốt đẹp.
Khi bạn lan tỏa tâm trạng biết ơn, nó sẽ trở thành một phần của tâm hồn bạn. Và khi tâm hồn đó tràn ngập lòng biết ơn, bạn sẽ tìm thấy nhiều lý do hơn để cảm thấy hạnh phúc. Khi lòng biết ơn trở thành một phần tự nhiên của bạn, nó sẽ tạo nên một phiên bản hạnh phúc hơn của chính bạn.
Biết ơn được xem như một bí quyết dẫn đến hạnh phúc. Nhưng khi nói về điều này, có vẻ như không hấp dẫn. Đôi khi, chúng ta chỉ cần làm như một người thời bấy giờ, trầm ngâm và khen ngợi những điều đẹp đẽ xung quanh, giống như những người thập niên 1960.
Dường như vẫn còn một khoảng cách giữa hai phương diện, từ việc trở thành một kẻ lập dị đang nhảy múa giữa những bông hoa và một người luôn tự coi mình là nạn nhân. Không nhất thiết phải đạt đến đỉnh cao của lòng biết ơn để có một cuộc sống hạnh phúc. Mặc dù cuộc sống sẽ trở nên kỳ diệu nếu làm được điều đó, nhưng thực tế có lẽ không phải như vậy. Khi đặt ra mục tiêu, điều quan trọng nhất là nhận ra rằng những mục tiêu không thực tế sẽ ngăn bạn khỏi bắt tay vào thực hiện.
Vì vậy, thay vì tìm kiếm niềm vui vô tận trong mọi việc, hãy bắt đầu bằng việc loại bỏ thái độ vô ơn và xem điều đó sẽ dẫn bạn tới đâu.
Đặt bản thân lên hàng đầu.
Chúng ta thường mong muốn được yêu thương và nể trọng, nhưng nếu bị lợi dụng quá mức, điều đó có thể gây tổn thương cho lòng tự trọng và lòng tin vào bản thân. Sự phục tùng quá mức có thể khiến bạn cảm thấy bị lợi dụng và cuối cùng, bạn cũng sẽ tự hận mình. Điều này không phải là con người chúng ta từng là - mỗi người đều sinh ra trong sạch. Vậy điều gì đã làm chúng ta trở nên dễ bị lợi dụng trong quá trình trưởng thành?
Đối với hầu hết bệnh nhân của tôi, có vẻ như việc tránh đau khổ tinh thần là chìa khóa. Chúng ta so sánh đau khổ của việc phục tùng sai lệnh với đau khổ của việc bị xem là vô giá trị và thái độ phục tùng thường thắng. Tuy nhiên, để tuân theo một mệnh lệnh, chúng ta thường phải phóng đại sự tiêu cực bằng cách giả định rằng người khác sẽ nghĩ bạn không thân thiện hoặc không đáng tin cậy.
Trong hầu hết các trường hợp mà bệnh nhân của tôi trình bày, thường có một hoặc một nhóm sự kiện tiền đề gây ra nỗi lo sợ. Não đã học được rằng nếu gặp phải tình huống tương tự, bạn cần đảm bảo an toàn cho chính mình, vì vậy nó sẽ kích hoạt cảm giác lo lắng. Tại sao lo lắng xảy ra khi từ chối? Thực sự, họ lo lắng cho ai? Có phải vì người đang đứng cạnh bạn giao việc cho bạn? Hay do các mạch máu não kết nối theo cách giống như khi bạn đối diện với kẻ bắt nạt ở trường? Hoặc thậm chí kẻ bắt nạt tại gia? Hoặc thời điểm bắt đầu sự nghiệp?
Có công việc nào bạn làm hàng ngày khiến bạn cảm thấy không đáng giá? Có lẽ bạn nên ngừng so sánh bản thân với người khác. Mạng xã hội chịu trách nhiệm rất lớn cho thói quen này. Chúng ta không thể đọc được suy nghĩ, vì vậy chúng ta không thực sự biết ai đó hạnh phúc như thế nào với cuộc sống, và việc lướt qua Facebook rồi tin rằng người khác hạnh phúc hơn, giàu có và nổi tiếng hơn bạn cũng giống như việc xây dựng một thế giới ảo trong đầu bạn.
Những gì người khác cho bạn thấy về cuộc sống của họ thường được lựa chọn rất kỹ. Bạn chỉ nhìn thấy những gì họ muốn bạn nhìn thấy.
Trong thời đại mới, mỗi người lại có cách nhìn nhận về lòng tự trọng khác nhau. Có người nói họ đánh giá chính bản thân dựa trên số tiền họ kiếm được, người khác nói họ dựa vào ngoại hình, cũng có người dựa vào độ nổi tiếng.
Những người hạnh phúc thường nói tất cả những điều trên không thay đổi được lòng tự trọng, và họ đánh giá bản thân dựa trên việc hoàn thành những mục tiêu trong cuộc sống hay không. Dù mục tiêu đó có thể chỉ là đọc những cuốn sách hay hoặc xem những bộ phim chất lượng.
Vậy nếu ai đó đánh giá lòng tự trọng của bạn khác và cố gắng làm cho cuộc sống của họ trở nên hoàn hảo trên Facebook, đừng tin lời họ nói!
6. Mối quan hệ xã hội
So với kích thước cơ thể, con người có bộ não lớn nhất trong vương quốc động vật. Nhờ quá trình tiến hóa, kích thước của não chỉ tăng lên khi kích thước các bộ phận khác trên cơ thể tăng lên, nhưng điều này không đúng với loài người. Điều đặc biệt là não của chúng ta lớn hơn rất nhiều so với kích thước mà nó nên có.
Sống trong cùng một xã hội, chúng ta phát triển khả năng cảm thông, đánh giá vấn đề từ góc nhìn của người khác và xem xét đến mọi người khi đưa ra quyết định. Quá trình lựa chọn tự nhiên ưu tiên những giá trị này, vì vậy chúng trở thành yếu tố quan trọng trong quá trình tiến hóa của loài người. Và hàng nghìn năm sau, đến hiện tại, chúng ta vẫn giữ được bản năng hợp tác với nhau. Tuy nhiên, đó là những bản năng mà chúng ta có thể từ bỏ nếu muốn. Chúng ta có thể chọn ở nhà một mình, không gặp ai và vẫn là những người hạnh phúc.
Và một giải pháp mạnh mẽ, tác giả muốn nhắc nhở mỗi người trong chúng ta: Giải thoát khỏi sự nô lệ của mạng xã hội
Nếu cảm thấy phụ thuộc mạng xã hội để kết nối với thế giới, hãy suy nghĩ thoát ra khỏi đó. Áp dụng một trong những cấp độ sau:
Cấp độ 1: Sử dụng mạng xã hội ngoài giờ làm việc
Cấp độ 2: Hạn chế tần suất sử dụng Facebook ngoài giờ làm việc
Cấp độ 3: Tăng giới hạn bằng cách không sử dụng mạng xã hội ba buổi tối một tuần.
Cấp độ 4: Phớt lờ là hạnh phúc.
Liên lạc với những người thân yêu thực sự. Gọi điện, để lại tin nhắn thoại nếu họ bận. Họ nhớ giọng nói của bạn, và nghe giọng nói của bạn, dù chỉ là một tin nhắn, làm hai bạn gần nhau hơn.
Cách đối diện với cuộc đời quyết định tương lai. Sẵn sàng đương đầu với thử thách, nhưng đôi khi chùn bước vì sợ vấp ngã. Sau này không hối hận về những gì đã làm, chỉ hối hận về những gì không dám làm. Bắn trúng đích chỉ khi hướng đến điểm đến.
Đánh giá kỹ lưỡng bởi: Vi Vi - MytourBook