Buzz
“Tôi viết tác phẩm này không để dành cho lứa tuổi nhỏ. Tôi viết cho những ai từng trải qua tuổi thơ” - Nguyễn Nhật Ánh. Vì lẽ đó, các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh luôn mang một sức lôi cuốn không thể phủ nhận đối với người đọc. “Cảm Ơn Người Lớn” như một liều thuốc giảm căng thẳng, đưa ta trở lại với những ký ức ngọt ngào của tuổi thơ. Chắc chắn rằng khi đọc, mỗi người sẽ tìm thấy những mảnh vỡ kí ức của chính mình.
Phiên Bản Bay
Một ngày, Hải cò chạy về nhà tôi.
Tôi không có ở nhà, vì vậy nó nói với mẹ tôi - một câu nói rất ngốc:
- Cô nhắc chàng Mùi trả nợ cho con đi!
Đã hai tuần trước, tôi làm hỏng quả bóng của trường. Nguyên nhân là vô tình tôi sút quả bóng vào bức tường rào. Và cái bức tường kia vốn đã sứt mẻ, hậu quả là có mấy cây đinh đâm vào.
Tôi lo sợ bị phạt nên vay Hải cò mua quả bóng mới để đền bù cho thầy thể dục.
Hải cò gượng gạo đưa tiền cho tôi, giọng trách móc:
- Mày vay mượn thì bao giờ trả?
- Ngày mai!
- Ngày mai là khi nào?
- Khi tao có đủ tiền.
- Làm sao tao biết khi nào mày có tiền?
- Đương nhiên là mày không biết. - Tôi thở hắt ra - Ngay cả tao cũng không biết đâu!
Hải cò nắm môi:
- Một tuần được không?
- Quá nhanh vậy!
- Vậy thì hai tuần?
- Ừ.
Tôi gật đầu, chỉ hai tuần nữa mà không biết tôi đã trả nó chưa, nhưng rồi cũng đến lượt!
Thế là đúng hai tuần (chắc là nó đếm từng ngày), Hải cò chạy đến nhà tôi đòi tiền. Kết quả là tôi bị mẹ mắng cho một trận. Nhưng sau khi tôi giải thích, mẹ tôi thay đổi thái độ với tôi. Bà vuốt tóc tôi:
- Con khờ quá! Lần sau nếu gặp chuyện như vậy, con phải báo cho mẹ biết nghe chưa!
Bàn tay của mẹ tôi rưng rưng nhảy từ mái tóc của tôi xuống cái ví của bà. Không cần nói cũng ai cũng biết động tác đó của mẹ tôi đã giúp tôi thoát khỏi nợ hai cò, và tôi rất biết ơn bà.
Dù hôm đó kết cục có hậu, tôi vẫn rất tức giận với Hải cò. Sống trên đời, ai mà chẳng có lúc mượn tiền người khác. Tôi cũng vậy và Hải cũng vậy. Điều đó không phải là chân lý, nhưng cũng gần gũi với sự thật. Càng bé thì càng dễ mượn tiền, vì trẻ con làm gì có cơ hội kiếm tiền.
Dĩ nhiên khi còn nhỏ, tôi cũng nghĩ như vậy. Nhưng sau này khi trưởng thành, tôi buồn bã nhận ra chính người lớn mới thường mượn tiền hơn trẻ con. Người lớn kiếm được bao nhiêu tiền vẫn cảm thấy không đủ, vì họ có quá nhiều nhu cầu, và mọi nhu cầu đều cần tiền để thực hiện. Muốn có chiếc xe máy, một chiếc máy tính, một chiếc điện thoại di động mới, bộ quần áo, tủ lạnh, máy giặt... Đều không phải là dễ dàng. Còn việc mua một chiếc ô tô hoặc một căn nhà thì càng khó khăn hơn, vì biết bao nhiêu tiền mới đủ! Điều này chưa kể đến những người thích tiêu tiền hoặc mê các trò chơi may rủi.
Do đó, so với trẻ con, người lớn luôn cảm thấy thiếu thốn và luôn cảm thấy đau khổ. “Ôi cuộc đời này khổ quá!” - đó là câu mà người lớn thường nói, từ người không đủ tiền để mua một chiếc áo đến người thiếu một khoản tiền nhỏ để mua một ngôi nhà lớn.
Trẻ con không bao giờ phàn nàn như vậy, bởi vì chúng chỉ cần đủ tiền để mua bánh kẹo, kem, nước ép, hoa quả (dĩ nhiên, cuộc sống của trẻ con chỉ kéo dài đến khi trở thành người lớn). Đói bụng nhưng có đủ tiền để mua một ổ bánh mì làm cuộc sống của trẻ con trở nên hạnh phúc, dù trước đó nó có màu sắc buồn tẻ ra sao đi nữa.
Tóm lại, trẻ con không có những ước mơ quá cao cả. Chính vì vậy, chúng ít gặp khó khăn, thất vọng hoặc buồn chán như người lớn.
Người lớn cũng hiểu điều này nên họ thường tự đặt ra các câu danh ngôn để nhắc nhở bản thân. Tôi nhớ câu “biết điều thì ắt thấy đủ, còn chờ cho đủ sẽ chẳng bao giờ thấy đủ”. Đó là câu nói rất hay (người lớn thường thích nói câu nói hay), nhưng sau khi khen ngợi, họ thường làm ngược lại.
Bánh của Tình Yêu
Chú Nhiên nhìn tôi với vẻ mặt tỏ ra kiêu ngạo của mình, nheo mắt và nói:
- Nhưng họ nói rằng hôn nhân là hoàng hôn của tình yêu. Chú không cưới vợ vì muốn tình yêu mãi mãi là bình minh, con hiểu không?
Dĩ nhiên là tôi không hiểu. Tôi nhăn mặt lên, giống như một viên đá đang cố hiểu về định lý Fermat. Nhưng ngay cả một người lớn cũng không dễ dàng hiểu được tại sao con người phải bảo vệ tình yêu bằng cách chia tay với người mình yêu.
Cho đến khi tôi ngồi gõ lại câu chuyện này, tôi mới nhận ra rằng chú Nhiên đã lừa dối tôi từ trước.
Dĩ nhiên những ai bị quan ngại thường nhìn nhận hôn nhân với ánh mắt hoài nghi. Họ ám ảnh bởi câu 'hôn nhân là hoàng hôn (hay mồ chôn) của tình yêu' và thích lặp đi lặp lại câu đó như một phát kiến vĩ đại của loài người, trong khi thực ra đó chỉ là cách đổ lỗi kém cao thượng.
De Varenne là người đưa ra khái niệm về 'sợi dây hôn nhân”. Trên thực tế, không có sợi dây đó tồn tại. Nếu bạn chấp nhận thuật ngữ 'sợi dây hôn nhân”, thì điều làm tổn thương bạn chính là 'sợi dây”, chứ không phải 'hôn nhân”. Khi một người đàn ông hoặc phụ nữ vẫn nhìn hôn nhân như một sợi dây, thì họ vẫn cảm thấy bị xiềng xích.
Gia đình là một thiết chế xã hội, nhưng hôn nhân thì không. Không ai và không bộ luật nào buộc những người yêu nhau phải kết hôn.
Thật phi lý khi người đàn ông hăng hái đưa người phụ nữ lên xe hoa, sau đó lại thấy buồn bã với việc 'lấy vợ tức là chuyển từ thơ sang văn xuôi”. Thật dối trá! Cuộc sống không thiếu những điều văn xuôi đẹp đẽ. Bạn không cần phải nhìn nhận hôn nhân như một cách để thể hiện sự không hài lòng của mình với cuộc sống. Hay bạn cảm thấy ác cảm với hôn nhân vì nó là nơi đòi hỏi con người phải thực hiện những gì mà trong tình yêu họ chỉ nói suông?
Hãy trả lời thật lòng, khi bạn phát ngôn những suy nghĩ u ám về hôn nhân, đã từng tự hỏi:
Tình yêu ra đời như thế nào, nó thể hiện như thế nào và nó tìm kiếm điều gì? Cuộc hành trình của những người yêu nhau là như thế nào?
Hãy bắt đầu câu chuyện bằng một ngày nắng đẹp, chàng trai đột nhiên yêu thương cô gái. Anh ta nhận ra cô là người vô cùng xinh đẹp, duyên dáng và đáng yêu, thực sự là Bạch Tuyết trong lòng anh. Dần dần, anh nhận ra rằng anh không thể sống thiếu cô. Anh muốn mỗi ngày đều thấy cô cười, được nghe tiếng nói của cô. Anh muốn ở bên cạnh cô mãi mãi, 'chỉ có cái chết mới chia lìa đôi ta” như người ta thường nói. Mặc dù lời diễn đạt này nghe có vẻ thơ mộng, nhưng nếu bỏ qua lớp vỏ huyền ảo của câu chuyện tình lãng mạn này, thì mong muốn sống bên một người phụ nữ suốt đời không khác gì muốn cưới cô ngay, chỉ khác là muốn tiến tới hôn nhân càng sớm càng tốt!
Khái niệm 'rùng rợn” gọi là hôn nhân không phải là một cơ chế được bắt người khác tạo ra hay ép buộc. Nó không chỉ đơn giản là việc chuyển hộ khẩu của người yêu từ nhà của cô ấy về nhà của anh để không phải gặp rắc rối với việc hò hẹn. Sự thật đã sáng tỏ: hôn nhân là một nhu cầu tự nhiên, là khát vọng cháy bỏng, là đích đến cuối cùng của tình yêu! Những câu chuyện của Werther, Romeo và Juliet, Trương Chi đều có một nguyên nhân chung: không thể tiến tới hôn nhân với người mình yêu.
Liệu hôn nhân có giết chết tình yêu hay không thì chưa rõ, nhưng hôn nhân mà không thành công không chỉ giết chết tình yêu mà qua những ví dụ trên, ít nhất là giết chết bốn sinh mạng!
Bên kia thời gian
Đôi khi tôi mong muốn suy nghĩ không phải là mạnh điểm của mình. Ước gì sống mà không cần suy nghĩ, đặc biệt là không phải nghĩ về thời gian.
Nghĩ về thời gian làm tôi cảm thấy bức bối. Lúc nhỏ không có tiền để mua đồ ăn, lớn lên làm việc suốt mấy chục năm để kiếm tiền. Khi có tiền rồi thì lại không dám dùng. Quả thật là một nỗi bất hạnh! Có lẽ vì vậy mà nhiều người muốn quay trở về tuổi thơ, không chỉ vì những lý do cao cả mà còn vì mục đích đơn giản là mang theo túi tiền nhỏ để mua đồ ăn như khi còn nhỏ?
Thời gian chưa bao giờ là bạn đồng hành tốt của con người, tôi bi quan nghĩ. Thời gian biến mái tóc chúng ta thành màu hoa cỏ, làm đổi màu tâm hồn ta như lá đỏ. Rồi một ngày nào đó nó sẽ biến cuộc đời ta thành những đám mây trắng trôi.
Sông vẫn chưa lớn
Hoa cỏ đã già
Trái tim như thị trấn bận rộn
Không một bước chân qua lại...
Gặp gỡ em hôm kia
Tóc vuốt nhẹ bên kia trán
Hồn ta phảng phất như lá đỏ rơi
Quay về bên dưới gốc cây
Từ xa, ta nhìn thấy
Những đám mây trôi đi theo thời gian.
Bây giờ, viết thơ cho một người con gái, nói về tình yêu thì ít, nhưng bị ám ảnh bởi thời gian thì nhiều.
Tôi không còn tuổi trẻ để tặng cho em
Khi bất ngờ gặp nhau, tức giận vì cuộc sống đã quá muộn
Tàu thời gian của tôi sắp rời đi
Trong khi em vừa bắt đầu bước đi
Em vẫn ấp ủ nhiều ước mơ cho tương lai
Tôi ngồi lại, nhìn lại quá khứ với nỗi tiếc nuối.
Tôi nhìn qua từng khía cạnh nhỏ bé của cuộc đời, và mỗi khía cạnh đều giống như một mảnh trăng khuyết.
Anh bước vào sâu trong bóng tối của đêm
Theo dõi sự đổi thay từ mùa xuân tươi tắn đến tuổi già bạc
Tìm kiếm một người không còn trẻ nữa
Em là tương lai của anh.
Con dê ấy vẫn giữ nguyên sự ngây thơ
Khi viết những dòng thơ về một mối tình đã qua, hình ảnh của con Tủn luôn hiện về trong tâm trí tôi - biểu tượng của nỗi đau tuổi thơ. Tôi tưởng tượng con Tủn tự nguyện làm vợ Hải cò trong trò chơi hôn nhân và cười vui vẻ mỗi ngày với hắn hàng chục lần.
Không hiểu tại sao (mặc dù thực ra là hiểu) mỗi mối quan hệ không thành của tôi sau này luôn gợi lên hình ảnh của con Tủn. Có lẽ vì chúng ta đã từng gặp nhau vào tuổi tám, đầy nuối tiếc, rồi lại chia xa mãi mãi.
Giao điểm của những ngẫu nhiên
Câu chuyện đời và sự đan xen của chúng
Những ngôi sao vẫn lung linh trong giấc mơ
Những cánh hoa dần héo tàn trên
Và trên vai tôi, mặt trời bắt đầu mờ nhạt
Giao điểm của những nguy hiểm
Bằng cú đấm của số phận
Chúng ta cắt nhau như hai đường thẳng vuông góc
Để làm tổn thương nhau một cách vội vã
Như không còn thời gian nữa
Đưa hai tay vào túi quần
Tôi đứng run rẩy trước ngõ nhà em
Lối vào nhà em nay là lối vào nhà của người khác
Ngôi sao xanh đã vụt tắt
Trên vai tôi mặt trời đã lìa đời.
Giao lộ của quên lãng
Em trượt qua cuộc đời tôi như bánh xe trượt qua cát ướt
Chúc em không gãy gục ở cuối con đường!
Con Tủn không vấp ngã. Đến bây giờ, nó vẫn sống hạnh phúc và chúng tôi vẫn là bạn bè.
Chúng tôi gặp nhau lại mười năm sau khi gia đình tôi rời khỏi thị trấn, nhưng trái tim của nó đã luôn hướng về một người khác.
Bây giờ, mỗi khi viết thơ cho người con gái, tôi luôn ngạc nhiên khi phát hiện mình đang thì thầm với con Tủn ngày xưa:
Anh giấu giếm tình yêu trong vườn bí mật
Mười năm sau, mong em sẽ quay về
Dù anh không còn, đường mòn vẫn mọc cỏ
Những dấu chân sẽ kể cho em nghe...
Mười năm sau, con Tủn không trở lại. Chỉ có tôi lên thành phố để thi đại học và sau đó gặp lại nó sau một khoảng thời gian dài xa cách. Nó không biết rằng tôi đã chôn cất mối tình nhỏ bé của chúng ta ở đâu, thậm chí không hề hay biết về sự tồn tại của nó.
Nhưng dù có bất cứ thay đổi, sự tan vỡ, hoặc sự xa cách, tôi vẫn tin rằng không có gì trong thế giới này là mãi mãi mất đi - sự sống vẫn tiếp tục dưới một hình thức khác. Sự sống vẫn hiện diện sau cái chết.
Một hạt khô ngủ yên
Bên lề đường vắng vẻ
Ngày mai nơi đó
Chắc là hoa sẽ nảy mầm.
Buổi chiều khô cằn nằm ngủ
Trên dốc thông, có một sợi dây
Chắc ngày mai, chỗ đó
Mọc lên một buổi sớm mai.
Có lẽ do tình yêu thơ bé của tôi đã phai mờ trước khi kịp nở hoa, nên không có truyền thuyết nào về phượng hoàng sinh ra trong câu chuyện này - như ánh sáng không thể tỏa sáng từ những cây diêm đã tắt lâu.
Khác với Tủn, Tí sún luôn đem lại cho tôi cảm giác an yên. Tôi vẫn nhớ câu nói của nó cách đây nhiều năm về dê Tuyết Trắng và cọp Tai Tròn, 'Tại sao chúng ta không thể sống và ở bên nhau mãi mãi?'.
Sau này, khi tôi nhận ra con Tí sún là một người vợ tuyệt vời, thì nó đã là vợ của người khác. Những phát hiện muộn màng ấy không khiến tôi cảm thấy mất mát hoặc mệt mỏi khi phải đối mặt với ký ức - như trong trường hợp của con Tủn.
Những lúc trái tim nhẹ nhàng nhất, tôi thường nghĩ về con Tí sún. Nói cách khác, mỗi khi nghĩ về Tí sún, trái tim tôi luôn rơi vào một cảm giác êm đềm, thậm chí có chút gì đó ngọt ngào.
Trong những giấc mơ hè, đôi khi tôi thấy hình ảnh nụ cười của Tí sún với hàng răng trắng ngần, và điều đó luôn làm tôi tươi cười khi tỉnh dậy. Cho đến bây giờ, tôi vẫn tin rằng hàm răng của Tí sún chỉ đầy đủ nhất khi thiếu mất một chiếc. Nó không thể hoàn hảo nếu nó được thay thế như những người khác.
Em sẽ làm vợ của tôi sao?
Nàng con gái với lưng ong
Nàng con gái với gót chân son đỏ
Đi như điệu của rồng rắn
Tôi sẽ đeo chiếc trống ếch bé nhỏ
Em sẽ cưới tôi chứ?
Hay chúng ta cưới nhau
Nàng con gái với răng sún nhấp nhô
Mỉm với tôi như tiếng gió thì thầm
Rơi nước mắt như tuổi hai mươi?
Nếu kí ức về con Tủn luôn là ta đau đớn, biến ta thành kẻ khóc lẻ loi trong những cuộc tình, thì nhớ về nàng con gái với răng sún luôn là nguồn động viên trong thế giới tình yêu. Những bài thơ về nàng con gái này luôn hiện hữu trong thế giới của ảo và thực, có nhiều dấu hỏi nhưng ít dấu chấm - đầy biến động, nhưng không có sự lo lắng.
Em đang ở nơi nào, người con gái ấy?
Chắc em là cô gái yêu thích đeo nơ
Chắc em là người thường trì hoãn?
Viết những dòng thơ này, tôi không biết nàng đang ở đâu, nửa kia mơ hồ của cuộc đời tôi. Nhưng trong chờ đợi, tâm hồn tôi yên bình khi gửi trao cảm xúc vào nửa kia trong mơ, qua hình bóng của Tí sún.
Những nỗi buồn không cần chia sẻ
Những gánh nặng tôi quen đời gánh vác
Chỉ e ngại ánh bình minh lung linh
Đơn côi không ai chờ mong bên cạnh!
Đánh giá chi tiết bởi: Bảo Ngọc - MytourBook
Ảnh: Bảo Ngọc
