Marketing Nội Dung không chỉ là công việc mà còn là một trò chơi của các người tạo nội dung, và khi tham gia trò chơi này, họ phải tuân theo những nguyên tắc đã được đặt ra. Đó là những nguyên tắc cơ bản khi tạo nội dung, và chúng sẽ được trình bày chi tiết trong cuốn sách Nội dung sáng tạo thay đổi game của MediaZ.
“Hôm nay thằng B làm cái này rất hiệu quả!”
“Anh copy-paste hoặc chỉnh sửa một chút cho em nhé!”
Nghe quen không? Có nguyên tắc nào để tạo ra sản phẩm mà không phụ thuộc vào ý tưởng, sản phẩm hoặc cách triển khai, xây dựng, phong cách viết của các bên khác không?
3.1. Hiểu Rõ Sản Phẩm và Thị Trường
Những người mới bắt đầu thường sử dụng cách này: tìm hiểu về các thương hiệu hoặc kênh đã thành công và học hỏi từ họ. Đó là một cách tốt để quan sát nhưng không đảm bảo bền vững. Một điều quan trọng là liệu họ có phù hợp với bản thân mình không?
Viết nội dung cũng phải tuân thủ các nguyên tắc của marketing. Nếu bạn là người đầu tiên truyền đạt và thuyết phục khách hàng, bạn cần biết sản phẩm của mình có điểm gì đặc biệt, hấp dẫn khách hàng như thế nào và tìm hiểu tình hình thị trường sơ bộ. Đặc biệt là sản phẩm hoặc dịch vụ có ưu điểm cạnh tranh như thế nào: có độc đáo, chưa xuất hiện trên thị trường hoặc ít cạnh tranh.
Nếu sản phẩm đã trở nên 'cũ' trên thị trường, bạn không thể tránh khỏi việc phải 'làm mới' chúng, có thể thay đổi một phần sản phẩm hoặc đưa ra góc nhìn mới về sản phẩm. Đây là vấn đề của quy trình sáng tạo, bạn có thể tham khảo trong các phần sau của cuốn sách. Bây giờ, hãy làm một bài 'kiểm tra' nhỏ nhé!
Bạn có chắc rằng bạn hiểu rõ về sản phẩm không? Hãy trả lời các câu hỏi sau để kiểm tra mức độ hiểu biết của bạn về sản phẩm nhé!
- Sản phẩm này thuộc ngành hàng nào? Hiện tại có những dòng sản phẩm nào?
- Sản phẩm hoặc dịch vụ này giải quyết vấn đề gì cho khách hàng?
- Giá cả của sản phẩm là bao nhiêu, nằm ở phân khúc nào?
- Sản phẩm này có điểm gì độc đáo, khác biệt so với các đối thủ khác không?
- Những điểm mạnh và yếu của sản phẩm là gì?
- Có những sản phẩm đối thủ cạnh tranh trực tiếp hoặc gián tiếp không? Xin vui lòng liệt kê tên.
Bây giờ, hãy trình bày những câu trả lời trên cho sếp hoặc người phụ trách và yêu cầu họ đánh giá.
Tùy thuộc vào bản chất của ngành hàng và sản phẩm, sẽ có những câu hỏi khác nhau. Các câu hỏi trên chỉ là những câu hỏi cơ bản nhất về sản phẩm, dịch vụ và chưa đủ. Bạn cần phải khai thác sâu hơn bằng cách đặt câu hỏi cho người quản lý hoặc Google. Ví dụ, với thương hiệu chăn ga gối đệm Nhật Bản, nếu họ có dòng sản phẩm chăn ga gối Tencel, Modal với thành phần từ bột gỗ tự nhiên, bạn có thể hỏi cụ thể về sự khác biệt giữa chất liệu Tencel và Modal, hoặc có các mẫu họa tiết nào không.
3.2. Hiểu sâu về đối tượng mục tiêu
Hãy khởi đầu bằng việc đặt ra câu hỏi đơn giản như thế này: nhóm người mua bánh trung thu Hữu Nghị và bánh trung thu Long Đình thu nhập như thế nào?
Đáp án: Bánh trung thu Hữu Nghị được bán cho đối tượng mua hàng thu nhập trung bình, trong khi bánh trung thu Long Đình dành cho nhóm người có thu nhập cao hơn, thường dùng để tặng quà hoặc biếu sếp một cách lịch thiệp.
Nói cách khác, một sản phẩm có thể được tiếp cận bởi một hoặc nhiều thị trường khác nhau, với đối tượng mục tiêu khác nhau. Nhiệm vụ của người tạo nội dung là phải hiểu rõ điều đó để tránh tình trạng 'một nơi đưa đầu, một nơi đậu chân', quảng cáo cho đối tượng A nhưng lại viết nội dung dành cho đối tượng B.
Hãy đọc kỹ yêu cầu hoặc trao đổi với sếp một cách rõ ràng, sau đó xác định đối tượng mục tiêu và bắt đầu tạo ra 'hồ sơ khách hàng' (persona) dựa trên hai yếu tố: nhân khẩu học và tâm lý học.
Persona là một bản tóm tắt đầy đủ về khách hàng mục tiêu, bao gồm thông tin cá nhân, thói quen, hành vi, nơi thường xuyên ghé thăm, các thiết bị sử dụng hàng ngày, giúp người tạo nội dung hiểu rõ hơn về đối tượng họ đang tương tác, bán hàng cho ai và cách tiếp cận họ. Nếu không hiểu rõ đối tượng mục tiêu, sẽ không thể thuyết phục họ mua sản phẩm hoặc chú ý đến thông điệp mà mình muốn truyền đạt.
Hãy lựa chọn một hoặc vài hồ sơ khách hàng đại diện để quan sát (trong danh sách bạn bè trên Facebook), tham gia vào newsfeed của họ hoặc sử dụng các công cụ quét Facebook để thu thập thông tin chi tiết như: độ tuổi, tình trạng hôn nhân, nhóm hoặc trang mà họ tham gia, địa điểm check-in thường xuyên. Điều này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đối tượng khách hàng của mình.
3.3. Xác định mục tiêu một cách rõ ràng
Một tổ chức có thể đặt ra nhiều vấn đề và mục tiêu truyền thông khác nhau, nhưng không phải tất cả mục tiêu đều cần được đạt cùng một lúc. Việc xác định vấn đề quan trọng nhất và đặt ra một mục tiêu cụ thể sẽ giúp phân chia nguồn lực một cách hợp lý, đánh giá hiệu quả của nội dung và điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết.
Một mục tiêu cần có bốn yếu tố sau:
- Hành động cụ thể: tăng, cải thiện, giảm, sản xuất
- Số liệu và đơn vị: 20%, 20.000 VNĐ, năm bản tin
- Các chỉ số đánh giá: tương tác trên mạng xã hội, nhận diện thương hiệu
- Thời gian đề ra: một tuần, một tháng, hàng ngày
Ví dụ như: tăng 20% lượng tương tác trên fanpage trong vòng ba tháng, sản xuất hai video thông tin nội bộ hàng tháng để liên kết thông tin giữa các bộ phận... Mục tiêu không nên là những mục tiêu 'mơ hồ' như 'cố gắng hết mình', 'hy sinh tất cả cho đất nước' mà phải là những con số cụ thể, phải SMART.
- Cụ thể: Số liệu rõ ràng, tăng bao nhiêu phần trăm
- Đo lường được: Phải có đơn vị cụ thể để đo lường
- Có thể đạt được: Đủ thách thức nhưng không quá khó khăn
- Có tính thực tế: Phản ánh đúng với hiện thực và khả năng hiện tại
- Đúng thời điểm: Hoàn thành đúng vào thời gian quy định
Tùy thuộc vào loại nội dung PR, nội dung cho mạng xã hội hay website, việc triển khai chiến dịch truyền thông sẽ đặt ra các mục tiêu và tiêu chí cụ thể khác nhau. Ví dụ, khi tạo nội dung cho website, cần quan tâm đến số lượng lượt xem bài viết, tỉ lệ click vào liên kết và chuyển đổi thành lead. Nếu làm nội dung trên mạng xã hội, cần chú ý đến tốc độ tăng trưởng tổng thể, số lượt thích, tỉ lệ tương tác... Còn khi tạo nội dung cho các chiến dịch, cả nhóm cần phải phân chia rõ ràng các chỉ số, tuân thủ theo nhiệm vụ cụ thể của từng hạng mục và từng cá nhân.
Hãy nhớ ba nguyên tắc quan trọng khi tạo nội dung:
- Hiểu biết sâu sắc về sản phẩm và thị trường.
- Hiểu biết sâu sắc về đối tượng khách hàng mục tiêu.
- Đặt ra mục tiêu một cách rõ ràng.
“Nguyên lý không bao giờ thay đổi.
Chỉ có phương thức thích ứng với thời đại.”