Buzz
Việt Nam, từ lâu đã là nơi giao thoa văn hóa, tiếp nhận và làm giàu bản sắc dân tộc từ nhiều quốc gia. Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tứ Phủ là một trong những giá trị văn hóa đặc trưng, đóng góp vào sự đa dạng và phong phú của văn hóa Việt Nam.
Đạo Mẫu, từ hàng thế kỉ qua, đã trở thành biểu tượng của văn hóa dân tộc Việt Nam. Việc UNESCO công nhận 'Tín ngưỡng thờ Mẫu' là di sản văn hóa phi vật thể là sự công nhận về giá trị và ý nghĩa của tín ngưỡng này trong văn hóa Việt Nam và toàn nhân loại.
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ được xem là một trong những hình thức tín ngưỡng đặc biệt của người Việt. Sự kết hợp giữa các yếu tố văn hóa, tôn giáo đã tạo ra một hệ thống tín ngưỡng phong phú và đa dạng, thể hiện sự sáng tạo và tinh thần mở cửa của dân tộc.
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ, thông qua các biểu tượng như Thiên, Địa, Thoải, Nhạc, thể hiện sự kính trọng và tôn sùng với tự nhiên và với các vị thần linh. Đây cũng là minh chứng cho sự giao thoa văn hóa, sự hòa nhập và phát triển của tín ngưỡng dân gian Việt Nam qua nhiều thế kỷ.
Vua Cha phân chia thành bốn vị theo bốn phủ, cũng như Thánh Mẫu. Trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ, có bốn vị Thánh Mẫu cai quản Trời, Đất, Nước Rừng. Tuy vậy, thường chỉ thấy ba vị Thánh Mẫu được thờ, gọi là Tam Toàn Thánh Mẫu, đại diện cho ba phủ: Thiên, Nhạc và Thoải.
Các câu chuyện về Thánh Mẫu
Thánh Mẫu Cửu Trùng, hay Cửu Trùng Thiên Thanh Vân Công chúa, là vị Thánh Mẫu cai quản chốn thượng giới. Đền Mẫu Cửu và đền Sở ở thôn Bằng Sở, xã Ninh Sở, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội, là nơi thờ phụng ngài.
Thánh Mẫu Thần Chủ, còn gọi là Thánh Mẫu Liễu Hạnh, là một biểu tượng quan trọng trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ, mang đến niềm tin và sự bảo hộ cho nhân dân. Câu chuyện về ngài luôn được ca ngợi về đức tính tốt đẹp và sự bảo hộ cho dân lành.
Thánh Mẫu Thoải, hay Mẫu Thoải, là Thánh Mẫu cai quản miền sông biển. Với tấm lòng hiếu thảo và lòng chung thủy, ngài đã được nhân dân tôn thờ và ghi nhận trong lịch sử như một trong “Tứ bất tử” của Việt Nam.
Thánh Mẫu Thượng Ngàn là vị Thánh Mẫu cai quản miền rừng núi. Ngài là một công chúa tuyệt sắc, được tôn thờ và khen ngợi trong dân gian. Câu chuyện về ngài là minh chứng cho lòng hiếu kỳ và sự bảo hộ của ngài đối với dân lành.
Dưới sự lãnh đạo của Thánh Mẫu là Ngũ vị Tôn Quan, năm vị quan này được ủy quyền cai quản Tứ phủ. Trong các đền, điện, phủ, họ thường được thờ ở Ban Công đồng hoặc tại nơi thờ chính của từng vị Thánh.
Tứ phủ Chầu Bà là những vị thánh nữ đại diện cho Thánh Mẫu cai quản khắp bốn phủ. Hiện tại, số lượng các vị Thánh Chầu chưa được thống nhất trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ.
Tứ phủ Thánh Hoàng là những vị Thánh nam dưới sự lãnh đạo của Chầu Bà. Các Thánh Hoàng thường được thờ ở Ban Công đồng hoặc dưới sự lãnh đạo của Ngũ vị Tôn Quan.
Ngoài việc giới thiệu các vị Thánh trong Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ, còn có các tín ngưỡng khác có liên quan mật thiết. Tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần là một trong những tín ngưỡng phổ biến nhất, tôn vinh các anh hùng dân tộc.
Tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần tôn vinh các anh hùng dân tộc, trong đó có Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Sức mạnh của Tín ngưỡng thờ Mẫu là minh chứng cho các giá trị văn hóa độc đáo của người Việt.
Việc UNESCO công nhận Tín ngưỡng thờ Mẫu là Di sản Văn hóa Phi vật thể đại diện cho nhân loại là một sự tôn vinh đáng giá cho các giá trị văn hóa và tinh thần của người Việt.
Mặc dù trước đây đã bị lạm dụng để lan truyền mê tín và lợi dụng sai trái, Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ tại Việt Nam đã được xem xét và đánh giá một cách cẩn thận, và được trao trả lại giá trị xứng đáng của nó. Thực tế, đây là một tín ngưỡng nhân đạo, thể hiện nhiều giá trị văn hóa truyền thống đẹp của dân tộc Việt Nam.
