Bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác hiện thể hiện phong cách điềm đạm, sự kiên cường của danh nhân yêu nước Phan Bội Châu. Tác phẩm này là một phần của chương trình học môn Ngữ văn lớp 8.
Dưới đây là một tài liệu giới thiệu ngắn gọn về Phan Bội Châu cùng bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Vẫn là anh hùng, vẫn uy nghi,
Đi mãi chân mỏi vẫn kiên cường ở tù.
Dù ở nơi lạ, xa quê hương,
Vẫn là người dũng cảm giữa bốn biển lục địa.
Ôm sát sách vở, vui vẻ hòa tan oán hận.
Tâm hồn vẫn kiên định, sứ mệnh vẫn trọn vẹn,
Không sợ bất kỳ nguy hiểm nào.
I. Giới thiệu về nhà thơ Phan Bội Châu
- Phan Bội Châu (1867-1940), tên thật Phan Văn San, biệt danh là Sào Nam
- Quê quán: làng Đan Nhiễm (nay là xã Nam Hòa, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An)
- Phan Bội Châu được biết đến là nhà yêu nước, là một trong những nhà cách mạng lớn nhất của dân tộc Việt Nam trong 20 năm đầu của thế kỷ XX.
- Các tác phẩm đáng chú ý: Sào Nam thi tập, Văn tế Phan Châu Trinh, niên biểu về Phan Bội Châu...
II. Giới thiệu về bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
1. Bối cảnh sáng tác
- Bài thơ được viết trong thời kỳ Phan Bội Châu bị bắt giam bởi chính quyền Quảng Đông, trong thời điểm này, ông đã sáng tác tập thơ Ngục trung thư.
- “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” là một trong những bài thơ viết bằng chữ Nôm nằm trong tập thơ Ngục trung thư.
2. Phong cách thơ
- Mang thể loại thất ngôn bát cú
- Phong thái thơ hùng vĩ nhưng cũng đậm chất dè dặt.
3. Cấu trúc
Bao gồm 4 phần chính: Đề - Thực - Luận - Kết
- Hai câu đề: Thể hiện tinh thần mạnh mẽ, kiên cường của nhà cách mạng khi giam giữ.
- Hai câu thực: Suy ngẫm về cuộc sống đầy sóng gió.
- Hai câu luận: Trình bày về hình tượng anh hùng.
- Hai câu kết: Tổng kết lại triết lý của nhà thơ.
4. Nội dung
Bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” đã thể hiện sự ung dung, sức mạnh kiên cường của nhà cách mạng yêu nước Phan Bội Châu.
5. Nghệ thuật
Dòng thơ hùng vĩ, hình tượng đầy tính biểu tượng...
III. Phân tích chi tiết nội dung của bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
(1) Bắt đầu
Hướng dẫn, giới thiệu về bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác.
(2) Nội dung chính
a. Sự kiêu hãnh, không khuất phục của nhà lãnh đạo khi bị giam giữ
- “Hào kiệt, phong lưu”: mô tả những người có trí tuệ, có ý chí mạnh mẽ - những anh hùng biết đối mặt với mọi tình huống một cách ung dung, không bao giờ thay đổi.
- Điều quan trọng từ từ khái niệm “vẫn”: ổn định, thể hiện cách ứng xử kiên nhẫn của những anh hùng.
- Đặc biệt là hình ảnh “chạy mỏi chân thì nên ở trong tù”: cuộc đời cách mạng là một hành trình dài, nhà tù chỉ là một điểm dừng chân tạm thời, cho thấy tinh thần lạc quan.
=> Tính cách của người cách mạng bị giam giữ: điềm tĩnh, tự tin ngay cả trong những tình huống khó khăn.
b. Nhận thức về cuộc sống đầy sóng gió
- Người cách mạng giam cầm nhận thức rằng họ vẫn là người tự do, đi lãnh đạo trong thế giới lớn lao này.
- Nhưng người có tội ở giữa năm châu: người cách mạng bị buộc phải sống trong tình trạng giam giữ.
=> Vẻ đẹp của người tù yêu nước: lạc quan, bản lĩnh
c. Thảo luận về hình ảnh của anh hùng
- “Bủa tay ôm chặt ước mơ vĩ đại”: Hình ảnh của sự mơ ước về cuộc cách mạng lớn lao của dân tộc, thể hiện mong muốn, lý tưởng không đổi, vượt qua mọi khó khăn.
- “Mở miệng cười vơi đi”: Tiếng cười truyền tải một tinh thần lạc quan, với hy vọng xua tan kẻ thù.
d. Xác nhận lại ý tưởng của nhà thơ
- Lời khẳng định đầy quyết tâm: Cho dù còn sống bao nhiêu ngày, thì vẫn sẽ tiếp tục với sứ mệnh cách mạng.
- Ý chí theo đuổi không ngần ngại trước nguy hiểm, đó là một tinh thần đáng khâm phục.
(3) Kết thúc
Xác nhận lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác.